Báo cáo giải pháp Ứng dụng những thí nghiệm khoa học vào công tác giáo dục trẻ ở trường mầm non

Nội dung text: Báo cáo giải pháp Ứng dụng những thí nghiệm khoa học vào công tác giáo dục trẻ ở trường mầm non

1. TRƯỜNG MẦM NON GIA THƯỢNG Sáng Kiến Kinh Nghiệm Đề tài : Ứng dụng những thí nghiệm khoa học vào công tác giáo dục trẻ ở trường mầm non Năm học : 2018 - 2019
2. I. Đặt vấn đề : Trước tốc độ phát triển của khoa học và công nghệ, giáo dục trẻ em nói chung và giáo dục mầm non nói riêng cũng không ngừng nghiên cứu đổi mới phương pháp, nội dung dạy học để đáp ứng nhu cầu dân trí của thời đại . Chương trình đổi mới cho phép người giáo viên phát huy hết khả năng linh hoạt và sáng tạo của mình trong việc vận dụng những hiểu biết, những tri thức khoa học vào việc giáo dục trẻ. Từ những tính chất vật lí, hoá học của những sự vật hiện tượng quen thuộc trong tự nhiên mà chúng ta có thể tiến hành những thí nghiệm nhỏ,những trò chơi khoa học vui. Qua đó, trẻ mầm non bắt đầu được tìm hiểu những điều kì thú trong thế giới xung quanh, được tận mắt nhìn thấy những biến hoá của sự vật hiện tượng mà có lẽ trẻ tưởng chừng chỉ có trong những câu chuyện cổ tích. Hơn thế, nhờ những thí nghiệm có tính minh chứng này, chúng ta có thể áp dụng vào trong giảng dạy để giải thích cho trẻ một cách rõ ràng và thuyết phục về đặc tính của sự vật hiện tượng, đáp ứng được nhu cầu khám phá của trẻ, vừa kích thích khả năng tư duy tiềm ẩn trong mỗi cá thể trẻ. Từ đó giáo dục trẻ cách sử dụng đồ vật, cảnh báo những nguy hiểm nếu có. Từ những lí do trên tôi đề chọn đề tài : ứng dụng những thí nghiệm khoa học vào công tác giáo dục trẻ ở trường mầm non. II. Nội dung : Qua quá trình công tác, nghiên cứu và thử nghiệm một số thí nghiệm khoa học về Nước, ánh sáng, Không khí và Sự chuyển động, tôi thấy chúng ta có thể ứng dụng một số kiến thức khoa học vào hoạt động chung ( như các tiết học Môi Trường Xung Quanh : tìm hiểu về Nước và các hiện tượng tự nhiên, phân loại đồ dùng theo chất liệu ) hoặc dùng để gây hứng thú cho trẻ trước khi vào bài mới. Ngoài ra có thể thực hiện trong các giờ hoạt động ngoài trời,hoạt động ngoại khoá để mở rộng hiểu biết cho trẻ. Trong đó, ta có thể kết hợp làm một số đồ dùng đồ chơi đơn giản. Sau đây tôi xin trình bày cụ thể một số thí nghiệm : *KHÁM PHÁ VỀ NƯỚC: 1. CÁC LỚP CHẤT LỎNG: MỤC ĐÍCH - Trẻ biết phân biệt lớp chất lỏng khác nhau : dầu, nước, siro - Nhận biết lớp siro nặng hơn nước nên chìm xuống dưới. Lớp dầu nhẹ hơn nước và siro nên nổi lên trên cùng. Còn lớp nước ở giữa - Nhận biết một số chất liệu: nhựa, gỗ, kim sắt, cao su - nổi ở lớp chất lỏng nào : nước, siro, dầu để rút ra kết luận CHUẨN BỊ
3. - 1 chai dầu ăn, 1 chai nước, 1 chai siro - 3 ly thuỷ tinh, khay - các vật liệu:cao su, sỏi, đồ nhựa, sắt. - các thẻ màu đỏ ,trắng, vàng TIẾN HÀNH Bước 1: - Cho trẻ quan sát và gọi tên 3 chai chất lỏng: dầu, nước,siro - Mỗi chất lỏng cô dùng 1 miếng nhựa màu tương ứng với màu chất lỏng: miếng nhựa đỏ, vàng, trắng Bước 2: - Cho trẻ chọn chất lỏng thứ 1 nào đổ vào ly trước. Và chọn miếng nhựa có màu tương ứng gắn lên bảng - Cô cho trẻ chọn chất lỏng thứ 2 và đổ vào ly. Và trẻ tự đoán nó sẽ đứng ở chỗ nào trong cái ly. Chọn thẻ nhựa có màu tương ứng gắn tiếp lên bảng. Cô cho trẻ quan sát lớp chất lỏng thứ 2 nó đứng ở vị trí nào trong cái ly có đúng như dự đoán của trẻ không - Làm tương tự với chất lỏng thứ 3 - Cho trẻ quan sát vị trí các lớp chất lỏng ở trong ly để rút ra kết luận: (lớp siro nặng hơn nứơc nên chìm xuống dưới cùng. Lớp nứơc nhẹ hơn siro nhưng nặng hơn dầu nên ở giữa. Lớp trên cùng là lớp dầu vì nhẹ hơn lớp nước và lớp siro) Bước 3: - Cho trẻ chia làm 2 nhóm, mỗi nhóm tự chọn vị trí xếp thẻ nhựa khác với lúc đầu. Rồi mỗi nhóm sẽ đổ thứ tự các lớp chất lỏng theo như đ• chọn và mang ly chất lỏng vừa đổ lên cùng quan sát xem các lớp chất lỏng có đứng ở đúng vị trí đó không? - Trẻ tự rút ra kết luận : chất lỏng dù đổ loại nào trước thì nó vẫn đứng theo thứ tự siro, nước, dầu. Và trẻ lên gắn lại thứ tự thẻ nhựa theo đúng vị trí các chất lỏng trong ly *Mở rộng: Cho trẻ thả một số vật: cao su, nhựa, sỏi, gỗ, sắt và quan sát xem nó nổi hoặc chìm ở lớp chất lỏng nào và tự rút ra kết luận 2. Nhuộm màu Hoa MỤC ĐÍCH YÊU CẦU - Trẻ biết bông hoa hút màu qua những ống hẹp trong cuống hoa và có khả năng biến đổi thành màu đó. CHUẨN BỊ - 2 chai nhỏ trong đựng đầy nước, 1 lọ mực - 2 bông hoa phăng sáng màu
4. TIẾN HÀNH Bước 1: - Cho trẻ quan sát và gọi tên các dụng cụ. Và có thể đoán xem cô sẽ làm gì với những dụng cụ này Bước 2: - Cho trẻ đánh dấu 2 lọ nước, sau đó đổ mực vào lọ nước thứ 2, cắt bớt đầu cọng 2 bông hoa chừng 5cm, đặt 2 bông hoa vào 2 lọ nước. Bước 3: - Cô cho trẻ quan sát sau nhiều giờ, cuối cùng các cánh của bông hoa đặt trong lọ thứ 2 sẽ chuyển sang màu của nước trong lọ. *Mở rộng: Có thể làm những bông hoa nhiều màu bằng cách trẻ đôi cuống hoa ra và ngâm mỗi nửa cuống vào một lọ nước màu khác nhau. 3. QUẢ BÓNG THẦN KỈ MỤC ĐÍCH YÊU CẦU - Trẻ biết nước muối mặn hơn nước ngọt ( nước thường ), đó là lí do tại sao ta dễ nổi trên mặt biển. - Trẻ biết qủa trứng có thể nổi trong nước muối và chìm trong nước ngọt. CHUẨN BỊ - 2 cốc thuỷ tinh - 2 quả trứng - nướt ngọt, muối TIẾN HÀNH Bước 1: - Cho trẻ quan sát và gọi tên các đối tượng. Và có thể đoán xem cô sẽ làm gì với những dụng cụ này. Bước 2: - Cho trẻ đánh dấu 2 cốc nước, sau đó đổ muối vào cốc nước thứ 2 ( khoảng 10 muỗng cà fê ), khuấy đều. Sau đó thả 2 quả trứng vào trong 2 cốc. Bước 3: - Cô cho trẻ quan sát và rút ra giải thích : quả trứng nổi trong nước muối vì trứng nặng hơn nước muối, nhưng quả trứng sẽ chìm trong nước ngọt vì nó nặng hơn nước ngọt. *Mở rộng: Có thể làm thêm như sau : bên này đổ nửa cốc nước ngọt và bên kia đổ nửa cốc nước muối như trên, rồi rất cẩn thận rót nướt ngọt vào nước muối. Đừng cho hai thứ nước trộn lẫn với nhau. Nhẹ nhàng cho quả trứng vào nước, nó
5. sẽ nổi lên trên nước muối và trông như nó bị treo lơ lửng giữa cốc 1 cách thần kì. 4. NÚI LỬA DƯỚI NƯỚC MỤC ĐÍCH YÊU CẦU - Trẻ biết phân biệt nước nóng và lạnh - Nước nóng nhẹ hơn nước lạnh CHUẨN BỊ - 2 chai nhỏ trong, 2 sợi dây - 1 vại trong lớn đầy nước, 2 lọ màu thực phẩm TIẾN HÀNH Bước 1: - Cho trẻ quan sát và gọi tên các dụng cụ. Và có thể đoán xem cô sẽ làm gì với những dụng cụ này Bước 2: - Cho trẻ quan sát nứơc nóng và nước lạnh trong 2 ca nhựa. Cho trẻ phân biệt 2 loại nước trên ( bằng cách: sờ thành ca hoặc quan sát hơi nước từ ca nước nóng bốc lên, hoặc đậy nắp 2 ca nhựa khi mở nắp ra, ca nước nóng sẽ đọng hơi nước trên nắp ca ) Bước 3: - Cô cho trẻ quan sát cô làm: - Cột sợi dây quanh cổ chai nhỏ. Hỏi trẻ cô cột như thế để làm gì? - Cô đổ nước lạnh vào đầy cái vại trong lớn - Cô đổ đầy nước lạnh vào cái chai nhỏ và nhỏ vào vài giọt màu thực phẩm - Cho trẻ đoán cô sẽ làm gì tiếp - Cô cẩn thận thả chai nhỏ vào cái vại lớn. Cho trẻ quan sát chuyện gì xảy ra( nước màu trong cái lọ không tan ra ngoài) Bước 4: - Cô làm tương tự cô đổ đầy vào lọ nhỏ thứ 2 nứơc nóng và nhỏ vài giọt màu thực phẩm - Và cũng thả từ từ vào vại nước , trẻ sẽ quan sát hiện tượng gì xảy ra ( nước màu trong cái vại nhỏ từ từ dâng lên như 1 núi lửa) và trẻ đoán xem nó giống hiện tượng gì trong tự nhiên(núi lửa) - Hỏi trẻ tại sao nước lạnh trong lọ đầu không dâng lên mà lọ nước nóng nước màu lại dâng lên? * Giải thích: nước nóng nhẹ hơn nước lạnh, vì vậy nó dâng lên và nổi trên mặt vại - Trẻ quan sát tiếp:một lát sau, nước trong 2 vại đều đồng màu với nhau
6. * Giải thích: nước nóng nguội xuống trộn đều với nước lạnh nên màu hoà lẫn vào nhau 5. QUE DIÊM THẦN BÍ MỤC ĐÍCH YÊU CẦU - Trẻ quan sát và nhận biết được các đặc tính của cục đường và xà phòng trong nước : cục đường hút nước, cục xà phòng làm d•n lớp da bề mặt nước. CHUẨN BỊ - Que diêm, chậu nước sạch. - Xà phòng, cục đường. TIẾN HÀNH Bước 1: - Cẩn thận đặt các que diêm trên mặt nước. Bước 2: - Nhúng cục đường vào giữa chậu, hỏi trẻ xem hiện tượng gì xảy ra ( các que diêm sẽ chạy về phía cục đường ) Bước 3: - Cô tiếp tục nhúng cục xà phòng vào giữa chậu. Cho trẻ quan sát và đưa ra nhận xét ( Các que diêm sẽ chạy xa cục xà phòng ) * Giải thích: Khi đặt cục đường vào giữa chậu, nó hút nước vào. Một dòng nước nhỏ chảy về phía cục đường kéo theo các que diêm. Còn khi đặt cục xà phòng vào giữa chậu, nó làm d•n lớp da bề mặt nước ( làm yếu sức căng bề mặt nước ) khiến các que diêm bị đẩy ra xa. *KHáM PHá Về KHÔNG KHí: 1. Nến CHáY NHờ KHí Gì? * MụC ĐíCH YÊU CầU: - Cần cho trẻ nhận biết không khí xung quanh - Trẻ nhận biết nến cháy nhờ có khí ôxi. Khi khí ôxi hết thì nến sẽ bị tắt * CHUẩN Bị: - Nến , hộp quẹt - Đất sét dẻo - Chậu nước - Vại thuỷ tinh lớn và nhỏ * TIếN HàNH: Bước 1: - Cho trẻ quan sát và gọi tên các đồ dùng của cô đ• chuẩn bị - Hỏi trẻ: gắn nến lên đĩa bằng cách nào? - Sau khi gắn xong đặt đĩa nến vào 1 cái chậu thuỷ tinh
7. Bước 2: - Cô đổ nước vào trong chậu thuỷ tinh. Nến phải cao hơn so với mặt nước. Hỏi trẻ: vì sao cây nến phải cao hơn mặt nước?( để khi đốt nến lên, nến không bị nước làm tắt ) - Cô lấy vại thuỷ tinh nhỏ ( cao hơn cây nến ). Gắn vào đầu mép lọ 2 cục đất sét to. - Hỏi trẻ: cô sẽ làm gì tiếp? Bước 3: - Cô thắp nến lên. - Cô đặt lọ úp lọ thuỷ tinh lên cây nến. Dùng bút lông đánh dấu mặt nước dâng lên trong lọ thuỷ tinh. - Hỏi trẻ: vì sao phải gắn đất sét vào miệng lọ thuỷ tinh?( để nước tràn vào lọ) - Cho trẻ quan sát hiện tượng xảy ra: cây nến cháy một lúc rồi sẽ tắt. Và nước trong lọ sẽ dâng cao lên trong lọ thuỷ tinh * Giải thích: khi nến cháy,nó chỉ lấy khí oxi trong lọ. Khi khí oxi cháy hết thì nến tắt, nước bị khí áp bên ngoài đẩy lên trong lọ. - Cho trẻ thí nghiệm tương tự với lọ thuỷ tinh nhỏ hơn và to hơn. Quan sát và rút ra kết luận 2. cuộc chạy đua cua ba cây nến * MụC ĐíCH YÊU CầU: - Cần cho trẻ nhận biết không khí xung quanh - Trẻ nhận biết nến cháy nhờ có khí ôxi. Khi khí ôxi hết thì nến sẽ bị tắt. - Trẻ rút được ra nhận xét : cây nến nào cháy lâu nhất, tại sao ? * CHUẩN Bị: - 3 cây nến, bật lửa. - 2 vại thuỷ tinh lớn và nhỏ * TIếN HàNH: Bước 1: - Cho trẻ quan sát và gọi tên các đồ dùng của cô đ• chuẩn bị - Hỏi trẻ: gắn cây nến lên đĩa bằng cách nào? - Sau khi gắn xong đặt 1 đĩa nến ở ngoài, 1 đĩa còn lại được đậy bởi 1 cái vại nhỏ. Cô hỏi trẻ : hiện tượng gì xảy ra ? cây nến nào cháy lâu hơn ? Bước 2: - Cô tiếp tục đốt 1 cây nến nữa và úp lên bởi cái vại lớn. Cô hỏi trẻ : hiện tượng gì xảy ra ? cho trẻ dự đoán cây nến nào cháy lâu nhất trong 3 cây nến ? Bước 3: