SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo Nhỡ trong trường mầm non theo mô hình chất lượng cao

Nội dung text: SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo Nhỡ trong trường mầm non theo mô hình chất lượng cao

1. I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận Sự nghiệp giáo dục đóng một vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đất nước về trước mắt cũng như lâu dài. Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ IX của Đảng nhấn mạnh : "Phát triển giáo dục - đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đấy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện để phát huy nguồn nhân lực, là yếu tố cơ bản để phát triển xã hội và tăng trưởng kinh tế bền vững" Trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục mầm non chiếm một vị trí vô cùng quan trọng, đây là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là nền tảng của nghành giáo dục và đào tạo. Có thể nói giáo dục mầm non được xem là viên gạch nền xây dựng nên công trình vĩ đại, và ở đó người giáo viên mầm non là những người tạo nên những viên gạch đảm bảo chất lượng để xây nên những nền móng của mỗi công trình vĩ đại ấy, nếu nền móng mà không được xây vững chắc thì ko thể nào làm cho công trình đó vững chắc được. Chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non tốt sẽ có tác dụng rất lớn đến chất lượng giáo dục ở các bậc học tiếp theo, nó quyết định tới sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ về thể chất, tình cảm, đạo đức, trí tuệ và thẩm mỹ. Có thể nói nhân cách của con người trong tương lai như thế nào phụ thuộc lớn vào sự giáo dục trẻ ở trường Mầm non. Như Bác Hồ kính yêu đã nói: “ Giáo dục mầm non tốt sẽ mở đầu cho một nền giáo dục tốt”. Trường mầm non có nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục các cháu, bồi dưỡng cho các cháu trở thành người công dân có ích. 2. Cơ sở thực tiễn Tháng 8//2013 Trường Mầm non Đô Thị Sài Đồng mới được đi vào hoạt động và được chọn lựa nhằm thực hiện mô hình chất lượng cao.Tuy nhiên muốn thu hút học sinh và tạo lòng tin của các bậc phụ huynh thì cần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Điều đó đòi hỏi các giáo viên cần nắm vững chuyên môn nghiệp vụ, có kiến thức sâu rộng , nắm được tâm sinh lý trẻ , tổ chức các hoạt động khám phá, trải nghệm giúp trẻ tiếp cận một cách thoải mái, nhẹ nhàng nhất từ đó trẻ tự tin, nhanh nhẹn, hoạt bát hơn trong mọi hoạt động. Nhưng thực tế hầu hết các giáo viên đang công tác tại trường chưa tiếp cận với chương trình chất lượng cao cũng như chưa hình dung được " chất lượng cao" tức là phái làm gì và phải đưa những nội dung gì vào dạy trẻ lứa tuổi mình phụ trách. Vì vậy bản thân tôi đang được phân công làm tổ trưởng chuyên môn của trường đã có rất nhiều suy nghĩ trăn trở làm như thế nào để trường của chúng tôi thực sự là trường chất lượng cao, đặc biệt là giúp những " đứa con" lứa tuổi Mẫu giáo Nhỡ của tôi phát triển toàn diện cả về Trí- Đức- Thể - Mỹ. Chính từ những lý do trên tôi đã lựa chọn đề tài :" Một số biện pháp nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo Nhỡ trong trường mầm non theo mô hình chất lượng cao" 1
2. PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Nội dung lý luận của việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ trong trường thực hiện thí điểm mô hình chát lượng cao: Thế kỉ 21 là thế kỉ của trí tuệ, thế kỉ của nền kinh tế tri thức. Đất nước Việt Nam tiến tới năm 2020 với sự thay đổi của nền kinh tế , xã hội và công nghệ cùng với nó là hình ảnh người dân Việt Nam với trình độ học vấn cao, năng động, sáng tạo, có khả năng xử lý thông tin, có khả năng tự lựa chọn và giải quyết các vấn đề đặt ra trong cuộc sống , thích ứng với sự biến đổi không ngừng của xã hội. Trách nhiệm đặt lên vai các giáo viên đặc biệt là giáo viên mầm non là làm thế nào để thế hệ tương lai tiếp cận được với sự thay đổi đó. Trước hết cần đảm bảo công tác chăm sóc giáo dục trẻ đòi hỏi người giáo viên mầm non phải có phẩm chất chính trị, trình độ năng lực, có lương tâm nghề nghiệp và nhân cách nhà giáo, có lòng nhân ái tận tụy , yêu thương trẻ hết mình. Tất cả những điều đó được thể hiện ở tinh thần tự học hỏi, tự bồi dưỡng để cải tiến nội dung, phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ của mỗi giáo viên. Vì vậy muốn trường trở thành một đơn vị tốt, có uy tín thì cần phải có sự nỗ lực của mỗi giáo viên để đưa chất lượng chăm sóc trẻ của lứa tuổi mình phụ trách nâng cao. Việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ có cơ hội được trải nghiệm, hứng thú tham gia vào các hoạt động tập thể từ đó trẻ sẽ mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp, vui chơi; hứng thú hơn với các tiết học vì thế nhận thức của trẻ cũng tốt hơn rất nhiều, tác phong sẽ nhanh nhẹn, hoạt bát. Chính vì vậy mà tôi luôn quan tâm, suy nghi tìm tòi các biện pháp để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ lứa tuổi tôi phụ trách. Muốn làm được vậy tôi thiết nghĩ phải có lòng yêu nghề, mến trẻ , tận tụy say sưa với công việc, coi trường như nhà, quý trẻ như con. Có như vậy thì chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mới đạt hiệu quả cao. 2. Cơ sở thực tiễn Với quyết tâm phấn đấu đạt trường chất lượng cao, vì vậy ngoài việc mua sắm trang thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi phục vụ chăm sóc, giáo dục trẻ còn cần phải có nhiều biện pháp tích cực để nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. Trong quá trình thực hiện việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ chúng tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau: a. Thuận lợi: - Tháng 9/2013 khi mà trường chúng tôi bắt đầu đi vào hoạt động. Trường được sự quan tâm đầu tư chỉ đạo của UBND quận Long Biên, sự quan tâm của chính quyền địa phương , sự chỉ đạo sát sao về chuyên môn của phòng Giáo dục và Đào tạo quận Long Biên . - BGH luôn quan tâm tới giáo viên và trẻ, tạo mọi điều kiện cho giáo viên hoàn thành nhiệm vụ của mình. Đồng thời luôn luôn có những chỉ đạo hợp lý, gợi mở cho giáo viên định hướng trong công tác giảng dạy - Đội ngũ cán bộ giáo viên của trường đa số trẻ, khỏe, nhiệt tình, năng động, sáng tạo trong công tác, yêu trường, yêu lớp, có trình độ chuyên môn đạt trên chuẩn. 2
3. - Trường khang trang, sạch đẹp, cơ sở vật chất đầy đủ phục vụ công tác giảng dạy - Sĩ số học sinh đạt chuẩn 30 trẻ / lớp. - Đội ngũ giáo viên được lựa chọn ra trường đã có nhiều năm kinh nghiệm - Các giáo viên đã được tiếp cận chương trình khung chất lượng cao. b, Khó khăn: - Tỉ lệ giáo viên dày dặn về chuyên môn còn ít - Đa số giáo viên chưa hiểu rõ về nội dung nâng cao để thực hiện thí điểm mô hình trường chất lượng cao - 100% giáo viên đã quen với chương trình giáo dục mầm non mới như các trường trong quận đang thực hiện. - Chương trình khung đã có nhưng chưa rõ ràng, chưa thống nhất - Giáo viên chưa được đi thực tế tham quan học tập những trường đang xây dựng chất lượng cao trong nội thành cũng như các trường đã thành công trên các tỉnh thành khác. 3. Biện pháp thực hiện: Với xu thế phát triển giáo dục hiện nay đòi hỏi người giáo viên mầm non phải không ngừng học tập, tích cực phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ để đáp ứng với sự quan tâm của toàn Đảng, toàn dân, sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và đáp ứng với yêu cầu giáo dục hiện nay. Để chất lượng chuyên môn của mỗi giáo viên đi lên tôi đã tìm ra một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường như sau: 3.1 Biện pháp 1: Nghiên cứu tài liệu, căn cứ vào điều tra, đánh giá trẻ đầu năm để xây dựng chương trình bổ sung nâng cao Trường Mầm non Đô Thị Sài Đồng là một trong 2 trường của thành phố Hà Nội thực hiện chương trình " chất lượng cao" và là trường đầu tiên trong Quận tiên phong về chương trình ấy. Vì vậy bản thân tôi và tất cả các giáo viên trong trường đều rất bỡ ngỡ, băn khoăn rằng làm thế nào để trường thực sự khác biệt về chất lượng giảng dạy, thực sự là địa chỉ đáng tin cậy cho các bậc phụ huynh và thực sự là trường thực sự xứng đáng với cái tên " chát lượng cao". Khi xây dựng chương trình chất lượng cao cho học sinh của mình cụ thể là lứa tuổi Mẫu giáo nhỡ tôi đang phụ trách cũng chưa có một tài liệu cụ thể để tôi dựa vào. Chính vì thế ngoài việc tham kháo chương trình của trường mầm non 20/10 thì tôi đã nghiên cứu tài liệu liên quan đến sự phát triển tâm lý của trẻ lứa tuổi Mẫu giáo nhỡ. Các tài liệu mà tôi đã tham khảo đó là những học thuyết của các nhà tâm lý học, giáo dục học nổi tiếng như: Học thuyết của Neill " Lấy niềm vui của trẻ là mục đích của giáo dục", hay Jean Piaget " học qua chơi" và học thuyết nổi tiếng của Maria Montessori " Lấy người học làm trung tâm". Tôi đặc biệt chú trọng tới học thuyết của nhà giáo dục người Ý - bà Maria Montessori. Theo phương pháp giáo dục của bà thì " nếu trẻ được tự do chọn lựa và hoạt động trong một môi trường được chuẩn bị kĩ càng, phù hợp với khả năng và giai đoạn phát triển thì chúng sẽ phát huy tối đa tiềm năng sẵn có của mình". Hay như theo tiến sĩ Phan Thu Hiền- chuyên gia về giáo dục đầu đời của Việt Nam nói về nội 3
4. dung cụ thể của phương pháp Montesseri thì: "Chương trình giáo dục mầm non tốt là chương trình được xây dựng lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, kinh nghiệm, khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện không chỉ chú trọng tới sự phát triển của trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và phát triển khả năng giao tiếp xã hội của trẻ. Một chương trình tốt là một chương trình không chỉ quan tâm tới trẻ " học cái gì" mà cần chú trọng " học như thế nào"tức là cho trẻ những trải nghiệm học tập tích cực để phát triển đam mê học hỏi của trẻ và khả năng tự học". Không chỉ vậy ngay từ đầu năm học tôi đã nắm bắt rất kĩ đặc điểm trẻ lớp tôi qua việc điều tra, đánh giá trẻ đầu năm. Đồng thời,qua một số bài thơ các bài hát cũng như một số kiến thức về MTXQ tôi đã nắm bắt được cụ thể về các lĩnh vực phát triển của trẻ lớp tôi như sau: Tổng số học sinh: 30 STT Lĩnh vực phát triển Chưa Đạt Tỉ lệ Tỉ lệ đạt 1 Phát triển thể chất 19 63,3% 11 36,7% 2 Phát triển ngôn ngữ 20 66,7% 10 33,3% 3 Phát triển tình cảm- kĩ năng xã hội 23 76,7% 7 23,3% 4 Phát triển nhận thức 20 66,7% 10 33,3% 5 Phát triển thẩm mỹ 22 73,3% 8 26,7% Từ những học thuyết đó tôi đã xác định được mục tiêu của việc dạy học đó là làm thế nào để trẻ tiếp thu tốt nhất. Cũng chính từ đó và dựa vào chương trình khung " chất lượng cao" mà BGH đã đưa đến các lớp cũng như dựa vào thự tế trên trẻ mà tôi đã xây dựng chương trình nâng cao cho riêng trẻ lớp tôi . Với trẻ mầm non chủ yếu là "học qua chơi". Việc trẻ được trực tiếp tham gia các hoạt động trải nghiệm, những hoạt động tập thể hay những buổi thực tế sẽ giúp trẻ tiếp thu kiến thức nhanh hơn, khắc sâu hơn và hứng thú hơn. Dựa vào đặc điểm tâm lý đó của trẻ tôi đã lựa chọn các nội dung nâng cao cho trẻ lớp tôi chủ yếu là các hoạt động trải nghiệm. Ngoài kiến thức giáo dục mầm non cứng tôi còn đưa những nội dung rèn kĩ năng cho trẻ và dạy ở mọi lúc mọi nơi. Lĩnh Nội dung Chương trình GDMN Nội dung CT nâng cao vực PT ( CT đại trà) 1. Phát * TD sáng: triển thể - Tay: + Đưa 2 tay lên cao, ra phía trước, - Vận động theo trống, nhạc, nhịp gõ chất sang 2 bên (kết hợp với vẫy bàn tay, nắm, mở bàn tay). + Co và duỗi tay, vỗ 2 tay vào nhau (phía 4