Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non

1. Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non I. ĐẶT VẤN ĐỀ Giáo dục mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đây là nền móng ban đầu có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Trẻ em là hạnh phúc của mỗi gia đình và là tương lai của đất nước. Trong mỗi đứa trẻ luôn có những tài năng tiềm ẩn và sự chuẩn bị kỹ càng ngay từ lúc đầu đời là chìa khóa thành công cho tương lai sau này. Trẻ sinh ra có quyền được chăm sóc, bảo vệ và được giáo dục một cách toàn diện. Vì vậy việc giáo dục trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời là một việc làm hết sức cần thiết. Trong đó giáo dục lễ giáo là một phần quan trọng không thể thiếu được bởi giáo dục lễ giáo có ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng mạnh đến sự hình thành tính chủ định và quá trình tâm lí của trẻ. Bắt đầu hình thành cho trẻ những biểu tượng, sự chú ý, ghi nhớ và cách giao tiếp có chủ định khi tiếp xúc với bài thơ, câu chuyện, hay giao tiếp hàng ngày trẻ sẽ in sâu kiến thức và hiểu biết của mình với mọi người, mọi vật xung quanh, trẻ luôn hành động đúng và tập trung ghi nhớ một cách có chủ định. Ngoài ra còn ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn hóa trong các câu nói, cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người. Các nhà nghiên cứu cũng đã đánh giá cao vai trò của giáo dục lễ giáo với sự phát triển nhân cách cho trẻ. Trẻ có sự giao tiếp mạnh dạn trẻ ngoan ngoãn vâng lời người lớn biết kính trên nhường dưới biết thưa gửi lễ phép, tất cả đều có sự giáo dục của cô giáo và mọi người xung quanh trẻ. Ngày nay thì việc giáo dục lễ giáo cho trẻ lại vô cùng quan trọng và cần thiết. Giữa cuộc sống bộn bề lo toan và ngày càng phức tạp. Nhiều tệ nạn xã hội, và hành vi phạm pháp của những em nhỏ chưa đủ tuổi vị thành niên đã làm không ít người phải 1
2. Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non đau lòng. Phải chăng đạo đức của các em chưa được quan tâm giáo dục đúng mức và đúng cách? Vấn đề này không phải là của riêng mỗi cá nhân ai hay tập thể nào mà nó là vấn đề của toàn xã hội, xã hội cần chung tay nhằm cung cấp cho trẻ vốn hiểu biết, mối quan hệ trong giao tiếp với cộng đồng, đưa trẻ vào môi trường sống thật lành mạnh, trong sáng, giúp trẻ phát triển toàn diện về nhân cách. Thấy được sự cần thiết của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở trường mầm non và tôi đã quyết định chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mần non” II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận Từ ngàn xưa cha ông ta đã đúc kết kinh nghiệm và có câu: "Tiên học lễ, hậu học văn". Lễ phép là nét đẹp văn hoá được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận đánh giá phẩm chất của một người dân Việt Nam. Nhưng trong điều kiện kinh tế phát triển và đang trên con đường hội nhập, đất nước chúng ta phải giao lưu với nhiều nền văn hoá khác nhau. Điều đó đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ tiếp thu thêm nhiều nền văn hóa phổ biến, rộng rãi khác. Nhưng làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta " Hoà nhập mà không hoà tan" trong mỗi chúng ta vẫn giữ được những cái thuộc về "văn hoá của dân tộc Việt Nam”. Như vậy trong thời đại ngày nay việc giáo dục cho trẻ phát triển về trí tuệ thôi chưa đủ mà còn phải giáo dục trẻ giữ được truyền thống văn hoá vốn có của con người Việt Nam, đó là nhiệm vụ cấp thiết trong các mục tiêu phát triển con người toàn diện hiện nay. Mặt khác trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ phải hình thành và phát triển cho trẻ hài hòa, cân đối, biết giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường nhịn giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi. Bởi vậy, từ lâu giáo dục lễ giáo cho trẻ đã cuốn hút sự quan tâm của các nhà 2
3. Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non giáo dục và các bậc phu huynh, nó chiếm một vị trí quan trong trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của trẻ và là nền văn hóa đặc biệt đối với trẻ. Tuy nhiên trẻ mầm non ban đầu còn chưa hiểu hết việc kính trọng, thưa gửi lễ phép còn ứng xử theo cách riêng của bản thân mình với người lớn tuổi, với bạn bè và cô giáo. Trước thực trạng đó là một giáo viên mầm non, người trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ, tôi không thể không suy nghĩ và nhận thấy rằng việc giáo dục lễ giáo cho trẻ là việc mà mỗi giáo viên phải thực hiện thường xuyên liên tục và xem nó như một phần công việc hàng ngày của mình. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1.Thuận lợi Bản thân tôi đã được qua trường lớp,đã được công tác cùng với đội ngủ giáo viên có trình độ đạt chuẩn, trên chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Đó là một môi trường thuận lợi để cho tôi thực hiện đề tài này. - Bên cạnh đó tôi còn được tham gia các chuyên đề do phòng, trường tổ chúc bồi dưỡng về chuyên môn và tổ chức các cuộc thi trong trường để chị em đồng nghiệp học tập và rút kinh nghiệm - Được sự quan tâm giúp đỡ của nhà trường đã trang bị cơ sở vật chất khá đầy đủ để phục vụ cho việc dạy và học trong trường - Được sự quan tâm của lãnh đạo phòng - Đa số trẻ đều khỏe mạnh, đi học đều. - Bản thân là một giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề. Luôn gương mẫu trong cách giao tiếp, ứng xử hàng ngày đối với trẻ và được phụ huynh tin tưởng. - Lớp học luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ của các bậc cha mẹ học sinh trong việc phối kết hợp với nhà trường để giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao hơn. 2.1 Khó khăn - Bên cạnh những thuận lợi đó, nhà trường còn gặp nhiều khó khăn thiếu các 3
4. Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non phòng chức năng, chưa có vườn cổ tích nên chưa đảm bảo để cho trẻ hoạt động Phụ huynh đa số là những gia đình nông dân nên không có nhiều thời gian quan tâm đến đời sống tình cảm, tâm lý của trẻ. Một số gia đình thì quá nuông chiều con nên việc giáo dục lễ giáo cho con mình còn chưa được thực hiện đúng mức. Đôi lúc phụ huynh chưa thấy được tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ, nên chuyện trẻ ứng xử không phù hợp cũng chưa thực sự được quan tâm. 2.3.Tình hình thực trạng trước khi thực hiện đề tài Thời gian đầu trẻ đến lớp còn hay khóc, còn có những thói quen tự do như ở nhà, trả lời câu hỏi của cô còn trả lời trống không, ra vào lớp tự nhiên nói năng tự do ở trong lớp, không chú ý học bài mà ngồi chơi, không vứt rác đúng vào nơi quy định Đứng trước tình hình như vậy, tôi thực sự trăn trở và tìm ra các giải pháp dạy trẻ để tất cả trẻ đều ngoan và có những thói quen, hành vi nề nếp. Tôi đã thực hiện khảo sát chất lượng hành vi lễ giáo của trẻ và thu được kết quả như sau: Bảng 1: Khảo sát kết quả trước khi sử dụng đề tài TT Nội dung giáo dục Tỉ lệ % 1 Biết xưng hô, chào hỏi lễ phép 75% 2 Biết nói cảm ơn, xin lỗi đúng lúc 70% 3 Biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi theo quy định 70% 4 Biết giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường 71% 5 Biết nhường nhịn giúp đỡ bạn 70% 6 Trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp 67% 3. Các biện pháp thực hiện 3.1. Xây dựng lớp học lễ giáo Cùng với toàn ngành thực hiện chuyên đề năm học xây dựng trường học thân thiện 4
5. Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non học sinh tích cực. Thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong phòng học, môi trường xung quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm học này. Tôi luôn chú ý tạo cảnh quan trong phòng học, đồ dùng đồ chơi được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt mỗi kệ góc tôi đều làm mới, để hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú khi trẻ hoạt động và luôn mong muốn được sắp xếp ngăn nắp sau khi chơi. Đặc biệt là góc thiên nhiên/ KPKH : Được trang trí và trồng nhiều cây cảnh để tạo cho trẻ một không gian cây xanh, để mỗi ngày trẻ có thể tự mình chăm sóc cây xanh, giáo dục trẻ biết yêu thích cái đẹp. Qua hoạt động này kích thích trẻ yêu lao động , tạo tình cảm của trẻ với thế giới tự nhiên gần gủi và thân mật đã trở thành thói quen ở trẻ. Ngoài ra trong tôi còn lồng ghép nội dung tuyên truyền về giáo dục lễ giáo ở các góc theo chủ đề. Tôi trang trí hấp dẫn sưu tầm những tranh ảnh có nội dung giáo dục lễ giáo dán vào cho trẻ xem, kèm theo một bài thơ hay nội dung phù hợp với hình ảnh, khi trẻ chơi ở các góc tôi cho trẻ đến xem và trò chuyện giáo dục hành vi của trẻ đối với mọi người, mọi vật xung quanh đàm thoại với trẻ những hành vi văn minh trong giao tiếp. Hàng tháng tôi lên kế hoạch chủ điểm giáo dục lễ giáo và thay tranh ảnh bài thơ có nội dung phù hợp với chủ điểm từng tháng. Ngoài ra tôi còn sưu tầm tranh truyện sách báo nhi đồng có hình ảnh và nội dung về lễ giáo làm một album có nội dung và hình ảnh phù hợp với trẻ để đến giờ hoạt động góc trẻ về góc học tập có thể mở ra xem . Đối với góc tuyên truyền tôi tôi cũng dành một góc để tuyên truyền giáo dục lễ giáo cho phụ huynh nắm bắt để từ đó phụ huynh sẽ chú trọng đến việc giáo dục lễ giáo ở nhà Ví dụ: Với chủ đề Trường mầm non tôi dán lên bức tranh một em bé đang vòng tay chào cô giáo khi đến lớp. Khi trẻ nhìn tranh và biết được hành động của em bé này ngoan hay hư, từ đó có ý thức làm theo những việc làm đúng đắn. 5
6. Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non Hay chủ đề bản thân tôi dán lên bài thơ Buổi sáng cùng với hình ảnh minh họa bé đang quét nhà và chăm sóc các con vật. Thông qua hình ảnh đó trẻ biết được mình cũng có thể giúp đỡ mọi người những công việc nhỏ vừa với sức mình để thể hiện tình yêu thương, kính trọng với những người xung quanh. Buổi sáng Sáng nào cũng vậy Bé dậy cùng bà Ra trước sân nhà Tập bài thể dục Đánh răng rửa mặt Lấy chổi quét nhà Cho gà ăn thóc Thương ba khó nhọc Bé học chuyên cần Thương mẹ tảo tần Bé ngoan lễ phép. Ví dụ 3: Với chủ đề Bản thân tôi dán lên bài thơ: “Không vứt rác ra đường”cùng với hình ảnh minh họa một bạn nhỏ đang bỏ vào thùng. Thông qua hình ảnh đó trẻ biết những hành vi bảo vệ môi trường và bỏ rác đúng nơi quy định Không vứt rác ra đường Cái bánh có lá gai Quả chuối vỏ rất trơn Giẫm phải là ngã luôn Nhớ bỏ vào thùng rác Việc lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào các góc trẻ rất thích thú và thường xuyên đến xem. 3.2.Giáo viên là người gương mẫu trong mọi hoạt động 6