SKKN Một số kinh nghiệm phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ Mầm non

Nội dung text: SKKN Một số kinh nghiệm phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ Mầm non

1. A- Đặt vấn đề I- lời mở đầu: Có thể nói chúng ta đang nỗ lực cao nhất phấn đấu “dành những gì tốt đẹp nhất cho trẻ em”. Sở dĩ như vậy bởi vì những ưu tiên đầu tư cho chăm sóc trẻ em ngay từ những năm đầu đời có một ý nghĩa sinh học, xã hội và nhân văn cực kỳ quan trọng mà mọi đứa trẻ có quyền đón nhận. Tôi muốn nói ở đây là “ quyền được dinh dưỡng tốt nhất” của trẻ em. Bác Hồ đã nói: “ trẻ em như búp trên cành”, ý nói giai đoạn quan trọng nhất của cuộc đời cần được chăm sóc nuôi dưỡng tốt nhất. Từ nhận thức “ sức khoẻ trẻ em hôm nay là sự phồn vinh của đất nước ngày mai”, Sức khoẻ ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực trí tuệ, là yếu tố quyết định đến sự phát triển của trẻ sau này. Sức khoẻ là một yếu tố không thể thiếu của con ngươì. Để thế hệ trẻ được khoẻ mạnh, thông minh sáng tạo, có thể đáp ứng yêu cầu đổi mới của đất nước trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá thì việc nuôi dạy trẻ là yêu cầu rất lớn. Có thể nói rằng yếu tố giúp trẻ phát triển cân đối hài hoà hoàn toàn phụ thuộc vào chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ. Trong những năm gần đây, hoạt động chăm sóc giáo dục dinh dưỡng, bảo vệ sức khoẻ cho trẻ trong trường Mầm non không ngừng phát triển, để đảm bảo công tác phòng chống suy dinh dưỡng được phát huy theo chiều hướng tích cực , nâng cao chất lượng chăm sóc, phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ đang là mối quan tâm của toàn xã hội trong giai đoạn hiện nay. Sức khoẻ vô cùng quan trọng đối với con người, nếu không có sức khoẻ thì cơ thể chậm phát triển và sinh ra nhiều bệnh tật. Nhất là trẻ ở lứa tuổi Mầm non đang phát triển rất nhanh về thể lực và trí tuệ. Nếu được chăm sóc nuôi dưỡng đầy đủ trẻ sẽ phát triển tốt, trẻ sẽ dễ dàng lĩnh hội những kiến thức trong quá trình giáo dục đồng thời hạn chế được ốm đau, bệnh tật. Do đó nâng cao chất lượng dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng đến sức khoẻ của trẻ.Trên các địa bàn vùng nông thôn hiện nay, nhất là các vùng miền núi đặc biệt khó khăn thì tỷ lệ
2. suy dinh dưỡng của trẻ từ 0-6 tuổi còn chiếm tỷ lệ cao. Dựa vào tình hình thực tế của nhà trường, trong năm học 2007-2008 thì tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng của trẻ còn rất cao. Cụ thể kênh A: 89%; Kênh B: 11%. Đó là một con số rất đáng lo ngại cho trường chúng tôi. Vì thế tôi nhận thấy rằng cần giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ xuống mức thấp nhất. Là một phó hiệu trưởng phụ trách bên công tác bán trú của trường, tôi luôn suy nghĩ trăn trở làm thế nào để giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng xuống mức thấp nhất theo từng tháng, từng quý. Chính vì vậy mà tôi đã chọn đề tài “ Một số kinh nghiệm phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ Mầm non”. Qua tìm tòi và nghiên cứu vào thực tế tôi đã tìm ra một số biện pháp để nâng cao công tác phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ mầm non năm học 2008-2009 đưa vào áp dụng thực tiễn. II. Thực trạng 1. Thuận lợi: Phúc Thịnh là một xã rất quan tâm đến giáo dục, là một trong những xã đi đầu trong công tác xã hội hoá giáo dục, cùng với sự tuyên truyền đến mọi người dân qua các hình thức giáo dục, dẫn đến sự nhận thức cuả người dân về việc chăm sóc giáo dục của trẻ ngày càng được nâng cao. Được sự quan tâm của Đảng uỷ, Uỷ ban nhân xã phúc thịnh năm học 2008- 2009 trường mầm non được xây dựng bếp ăn một chiều đảm bảo theo đúng yêu câù của giáo dục. Với sự quản lý tham mưa , chỉ đạo chặt chẽ của Ban giám hiệu nhà trường đã vận động được sự ủng hộ của các ban ngành đoàn thể, hội cha mẹ học sinh trong việc đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục phụ cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ tương đối đầy đủ. Bên cạnh đó nhà trường có một đội ngũ giáo viên tương đối đồng đều về chuyên môn nghiệp vụ. Trong đó đạt trình độ trên chuẩn là 34%, đạt trình độ chuẩn là 66%. Đội ngũ cán bộ giáo viên luôn nhiệt tình, tâm huyết với nghề nghiệp. Đội ngũ cán bộ, giáo viên đoàn kết tốt, đồng lòng, đồng sức thực hiện tốt mục tiêu nhiệm vụ năm học, không chấp nhận bệnh thành tích trong nhà trường Nhiều đồng chí năng lực sư phạm xếp loại tốt, đạt giáo viên dạy giỏi các cấp, có uy tín với phụ huynh, nhân dân và bạn bè đồng nghiệp. Phẩm chất đạo đức tốt
3. trung thực, thật thà, tận tụy với công việc, nhiệt tình chăm sóc trẻ không ngại khó, ngại khổ; giàu lòng thương yêu các cháu. Thực hiện nghiêm túc quy chế chuyên môn, tích cực rèn luyện cho trẻ có nền nếp học tập, sinh hoạt tốt. Cơ sở vật chất của nhà trường ngày càng khang trang, công trình vệ sinh nguồn nước đã được đảm bảo cho trẻ sử dụng, đồ dùng học tập cũng như phục vụ bán trú cho trẻ được trang bị đầy đủ. Nhà bếp được xây dựng theo quy trình bếp một chiều. Trong quá trình quản lý nuôi dưỡng đã được tập thể cán bộ giáo viên, lãnh đạo địa phương và đặc biệt là các bậc phụ huynh tin tưởng giúp đỡ tạo điều kiện đầu tư vào công tác nuôi dưỡng. Vì vậy mà trong năm học 2008-2009 chất lượng chăm sóc giáo dục của trẻ đạt hiệu quả cao. Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng đã giảm xuống đáng kể và không có trường hợp trẻ bị ngộ độc thức ăn xảy ra. Nhà trường có nhân viên kế toán nên theo dõi thu, chi tiền ăn của trẻ theo đúng nguyên tắc tài chính hiện hành. Hội phụ huynh chấp hành đầy đủ các nội quy, quy định, hưởng ứng tích cực trong việc tổ chức bán trú cho trẻ, nâng mức ăn cho trẻ theo cầu, nhiệt tình tham gia các phong trào và các hoạt động của nhóm, lớp. Tuy vậy, trong năm học 2007-2008 nhà trường còn gặp một số khó khăn sau đây: 2. Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi nêu trên nhà trường vẫn còn gặp không ít những khó khăn như: Là một xã thuộc diện đặc biệt khó khăn, cơ sở vật chất phục vụ cho chăm sóc giáo dục trẻ còn hạn chế. Năm học 2007-2008 nhà trường chỉ mới tổ chức bán trú cho khu trung tâm, chính vì vậy mà số trẻ bán trú tại trường trong năn học 2007-2008 chỉ đạt 60%. Một số giáo viên mới hợp đồng nên nghiệp vụ chuyên môn còn hạn chế, chưa linh hoạt, chủ động trong công việc. Mặt khác, cuối năm 2007, đầu năm 2008 thị trường có nhiều biến động về giá cả, các mặt hàng đều tăng đồng loạt với mức từ 30-40%, nhất là các mặt hàng
4. thực phẩm. Do đó, nhu cầu dinh dưỡng của trẻ tại trường đạt còn thấp, tỷ lệ các chất prô tit, ly pit, glu xit không cân đối nhất là prô tit động vật và thực vật. Năm 2007, 2008 cũng là năm có nhiều dịch bệnh xảy ra: như dịch cúm ở gia cầm, bệnh lở mồm long móng ở gia súc, dịch tai xanh ở lợn nên chất lượng thực phẩm khó kiểm soát được. Thời tiết không thuân lợi: thiên tai lũ lụt, rét đậm kéo dài cây trồng phát triển kém, việc cung cấp rau củ trong thời gian này khan hiếm, khó đáp ứng được nhu cầu. Hơn nữa phụ huỵnh đa số là làm nông nghiệp, đời sống còn rất khó khăn. Nhận thức của bậc phụ huynh về phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em còn nhiều hạn chế( họ không xem đó là bệnh, mà xem tình trạng còi xương, chậm lớn, thấp bé nhẹ cân ở trẻ chỉ là yếu tố di truyền bình thường). Kĩ năng chăm sóc con cái của đa số các bà mẹ còn thiếu hụt, chưa phù hợp, chưa phân biệt được thế nào là bữa ăn đủ dinh dưỡng, đáp ứng được nhu cầu về chất Và một nguyên nhân nữa là điều kiện kinh tế, đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn, họ chỉ mới nghĩ đến bữa ăn đủ no chứ chưa có điều kiện để đảm bảo một bữa ăn đủ chất dinh dưỡng. Do vậy mà ngay từ đầu năm học tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng đến trường còn khá cao. 3. Kết quả thực trạng:
5. Với những khó khăn và thuận lợi nêu trên , qua khảo sát của trường năm học 2007-2008 thì số lượng trẻ suy dinh dưỡng đang còn ở mức cao, kết quả đánh giá như sau: - Tổng số trẻ đến trường: 243 trẻ - Tổng số trẻ bán trú: 145 trẻ /243 trẻ Đạt tỷ lệ: 60% TS trẻ TS trẻ Kênh Độ TT đến được tuổi A B C trường cân đo SC % SC % SC % 1 Nhà trẻ 65 65 58 89% 7 11% 2 MGB 55 55 49 89% 6 11% 3 MGN 63 63 56 89% 7 11% 4 MGL 60 60 53 88% 7 12% Tổng 243 243 216 89% 27 11% Qua kết quả chăm sóc năm học 2007-2008 thì tôi thấy răng tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng đang còn ở mức độ cao. Do đó cần phải có biện pháp thiết thực đến tác động đến các bậc phụ huynh và cán bộ giáo viên trong đơn vị, hiểu được sức khoẻ là rất quan trọng đến sự phát triển toàn diện của trẻ Từ đó mà tôi đã áp dụng một số biện pháp sau:
6. B. Giải quyết vấn đề i. Các biện pháp thực hiện Năm học 2008-2009 trường Mầm non Phúc Thịnh được công nhận là trường chuẩn Quốc gia giai đoạn 2002- 2005. Vì vậy để nâng cao chất lượng chăm sóc trẻ ở trường , tôi đã nghiên cứu các biện pháp mà người ta đã sử dụng trong công tác phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ, trên cơ sở đó tôi đã sáng tạo thêm các biện pháp phù hợp để áp dụng vào công tác chăm sóc nuôi dưỡng ở trường mình như sau: 1.Bồi dưỡng kiến thức thực hành dinh dưỡng, thực hiện tốt vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh trong chế biến cho đội ngũ cán bộ giáo viên, phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ Đây là hoạt động, nhà trường, gia đình, xã hội cùng thực hiện. Do đó việc quan tâm đến hoạt động phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ và chế độ dinh dưỡng hợp lý là rất cần thiết. Dinh dưỡng hợp lý đó là khẩu phần ăn hàng ngày phải đủ về số lượng và cân đối về chất lượng. Cân đối giữa chất sinh ra ngăng lượng ( đạm, đường , béo, đường). Cân đối giữa thức ăn có nguồn gốc động vật và thực vật. Nhu cầu về dinh dưỡng của trẻ nếu tính theo cân nặng thì cao hơn người lớn. Vì vậy muốn phòng chống suy dinh dưỡng có hiệu quả cần phải giúp cho trẻ có đầy đủ thức ăn để sinh trưởng, phát triển và vận động. 2. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền: Đây là việc nhà trường xác định có tầm quan trọng lớn để đem đến hiệu quả trong việc chăm sóc và phòng ngừa suy dinh dưỡng cho trẻ. Công tác tuyên truyền là chủ yếu với nhiều hình thức khác nhau. Tổ chức cho phụ huynh nghe báo cáo và toạ đàm về dinh dưỡng như “ giá trị kiến thức cho trẻ mầm non” “ nấu ăn duy trì dinh dưỡng” “ dinh dưỡng hợp lý và cân đối” “ Chăm sóc cho bà mẹ mang thai” “ chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho trẻ” “ cách chọn mua thực phẩm an toàn Trao đổi trực tiếp cho phụ huynh hiểu rõ và ủng hộ nhà trường trong công tác phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ
7. 3. Phối hợp với trạm y tế xã khám sức khoẻ và cân đo theo định kỳ, kiểm tra thường xuyên VSATTP. Phối hợp tốt với cơ sở y tế trong công tác chăm sóc sức khoẻ cho trẻ là một trong những biện pháp quan trọng trong công tác phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ. Chính vì vậy mà nhà trường luôn phối kết hợp tốt với trạm y tế xã trong việc chăm sóc sức khoẻ, quản lý tiêm chủng, phòng dịch bệnh cho trẻ và thường xuyên kiểm tra khâu vệ sinh an toàn thực phẩm của nhà trường. i. Các biện pháp tổ chức để thực hiện 1.Bồi dưỡng kiến thức thực hành dinh dưỡng, thực hiện tốt vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh trong chế biến cho đội ngũ cán bộ giáo viên, phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ - Để thực hiện tốt công tác phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ thì ngay từ đầu năm học nhà trường đã tổ chức vận động cho 100% trẻ được bán trú tại trường, nhà trường luôn đảm bảo chế độ ăn theo quy định, thay đổi chế độ ăn, thực đơn phù hợp. Căn cứ vào nhu cầu năng lượng của từng độ tuổi để xây dựng khẩu phần ăn cho phù hợp. Đặc biệt quan tâm đến việc chăm sóc về tinh thần, tạo bầu không khí đầm ấm giúp trẻ có cảm giác như bữa ăn tại gia đình, trẻ ăn ngon miệng hơn - Chỉ đạo giáo viên ở các nhóm lớp quan sát trẻ ăn và động viên khuyến khích trẻ ăn hết xuất, không làm rơi vãi thức ăn. - Khẩu phần và thực đơn của trẻ được thay đổi theo mùa, theo tháng và theo tuần, đảm bảo cân đối các chất dinh dưỡng, chế biến phù hợp khẩu vị của trẻ. Đảm bảo cho trẻ có ít nhất một lần ăn một quả trứng, một bữa trái cây. - Thường xuyên xây dựng góc tuyên truyền tại các nhóm lớp như: những điều phụ huynh cần biết; Bé thích ăn gì để giúp cho cha mẹ trẻ nắm được những thông tin cần thiết và từ đó thực hiện tốt nội quy của nhà trường như: cho trẻ ăn ngủ đúng giờ giấc, không cho trẻ mang quà bánh đến lớp - Phát động cuộc thi sáng tác, sưu tầm thơ, câu chuyện , câu đố, bài viết có nội dung giáo dục dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Hướng cho giáo viên lồng ghép giáo dục dinh dưỡng vào các môn học như làm quen văn học, môi