Sáng kiến kinh nghiệm Phát huy tính tích cực cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Phát huy tính tích cực cho trẻ 4-5 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc

1. Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Khuyờn PHầN I: Đặt vấn đề 1. Cơ sở lý luận Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Âm nhạc đến với trẻ thơ bắt đầu từ những tiếng ruầu ơ ngọt ngào của bà, của mẹ. Những bài hát, những làn điệu dân ca đã đi vào tâm hồn trẻ 1 cách nhẹ nhàng, gần gũi và thân thương. Đồng thời âm nhạc dẫn dắt trẻ đến với bao điều kỳ diệu của cuộc sống. Từ đó khơi gợi ở trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, lòng tự hào dân tộc và có thái độ đúng đắn với sự vật xung quanh. Vì vậy âm nhạc được xem là 1 phần quan trọng trong chương trình giáo dục Mầm Non. Âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ, tạo ra đời sống văn hoá lành mạnh, góp phần phát triển trí tuệ, thể chất cho trẻ. II. Cơ sở thực tiển Đối với trẻ lứa tuổi Mầm Non, âm nhạc là môn học giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Vì thông qua hoạt động âm nhạc, trẻ linh hoạt, mạnh dạn, thông minh qua việc sáng tác các động tác minh hoạ phù hợp với lời ca. Rèn luyện cho trẻ sự nhanh nhẹn, khéo léo khi vận động theo nhạc. Cơ thể cũng khoẻ mạnh, dẻo dai, giúp trẻ có sức khoẻ tốt để tiếp thu tốt những môn học khác. Ngoài ra, âm nhạc còn có tác dụngphát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc âm nhạc cho trẻ. Vậy làm thế nào để trẻ học tốt bộ môn này là điều tôi không ngừng suy nghĩ và sáng tạo trong quá trình giảng dạy đó là lý do mà tôi chọn đề tài “ Phát huy tính tích cực cho trẻ 4 - 5 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc” tại trường Mầm Non Hoa Phượng - Vĩnh Linh - Quãng Trị, nhằm tìm ra những biện pháp tối ưu nhất nâng cao chất lượng dạy và học, làm tốt công việc chuyên môn của nhà trường giao, hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học 2014 - 2015 và quan trọng nhất là giúp các cháu sáng tạo nghệ thuật tốt hơn, yêu thích khi hoạt động với Âm nhạc Để dạy tốt bộ môn này bản thân tôi gặp một số thuận lợi và khó khăn sau: 1. Thuận lợi: Tôi được phân công phụ trách lớp 4 - 5 tuổi, điều kiện cơ sở vật chất của trường lớp đảm bảo. Ban giám hiệu nhà trường chú trọng đến các yêu cầu về cơ sở vật chất. Việc khai thác và sử dụng công nghệ thông tin và giảng dạy dễ dàng hơn so với “Phỏt huy tớnh tớch cực cho trẻ 4 - 5 tuổi thụng qua hoạt động õm nhạc”
2. Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Khuyờn những năm trước đây. Đa số phụ huynh là cán bộ công nhân viên nhà nước nên sự am hiểu về kiến thức nuôi dạy con theo khoa học ngày càng sâu. 2. Khó khăn: Do trình độ nhận thức của trẻ không đồng đều, vẫn có 1 số cháu phát âm chưa chuẩn,hát chưa rõ lời ca, chưa biết cách vỗ tay theo các loại tiết tấu, thẩm thấu âm nhạc chưa tốt. Phụ huynh chưa dành thời gian để thường xuyên hát, sưu tàm nhiều băng đĩa để bổ sung thêm vốn kiến thức âm nhạc cho trẻ, nên đa số trẻ không biết nhiều các tác phẩm âm nhạc , chỉ nhờ vào các hoạt động trên lớp của cô giáo dạy Thời gian làm việc ở trường căng thẳng nên việc tìm tòi các bài hát ngoài chưong trình đưa vào dạy cho trẻ tạo cảm giác mới lạ cũng khá vất vả. Với những khó khăn và thuận lợi trên tôi đã đầu tư suy nghĩ và thực hiện đề tài này nhằm phát huy tính tích cực cho trẻ thông qua bộ môn cho trẻ làm quen với âm nhạc Phần II: giải pháp thực hiện Để làm tốt công tác chăm sóc giáo dục trẻ 4 - 5 tuổi, đầu năm học tôi đã khảo sát chất lượng âm nhạc với số lượng là 33 cháu, kết quả như sau: STT Nội dung khảo sát trẻ. Tốt Khá Trung bình 1 *Thể hiện nội dung bài hát - Hát đúng lời 14 = 42,4 % 11 = 33,3 % 8 = 24,2 % - Hát đúng giai điệu 11 =33,3 % 12 = 36,3 % 10 = 30,3 % 2 *Khả năng biểu diễn độc lập và sáng tạo - Biểu diễn diễn cảm 15 = 45,4 % 11 = 33,3 % 7 = 21,2 % -Tự sáng tạo vận động 12 = 36,3 % 14 = 42,4 % 7 = 21,2 % theo bài hát 3 * Về ý chí “Phỏt huy tớnh tớch cực cho trẻ 4 - 5 tuổi thụng qua hoạt động õm nhạc”
3. Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Khuyờn - Tập trung vào nội 16 = 48,4 % 12 = 36,3 % 5 = 15,1 % dung cô hướng đẫn - Thực hiện tốt yêu cầu 13 = 39,4 % 13 = 39,4 % 7 = 21,2 % của cô A. Các biện pháp thực hiện: Từ kế hoạch của nhà trường, của tổ, tôi đã lập kế hoạch chủ đề năm học phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ, điều kiện thực tế của trường lớp Thực hiện nghiêm túc kế hoạch ngày, tuần, chủ đề Đăng ký tiết dạy mẫu (Mỗi chủ đề 2 tiết) tham gia đầy đủ các hội thi, thao giảng chào mừng các ngày lễ lớn trong năm. Luôn chú trọng đến tìm tòi tài liệu, đổi mới phương pháp giảng dạy Lên kế hoạch cho trẻ sáng tạo hoạt động với âm nhạc như: thi ngâm thơ, thi phổ nhạc cho bài hát, thi sáng tác bài hát Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh Lên chương trình dạy theo chủ đề ở bảng tin Vận động phụ huynh sưu tầm nguyên vật liệu để làm dụng cụ, đạo cụ, trang phục cho trẻ Sử dụng các loại đạo cụ, dụng cụ, trang phục thu hút sự chú ý của trẻ Tận dụng các nguyên vật liệu thiên nhiên, đồ phế thải để làm đồ dùng nhạc cụ, tối thiểu mỗi chủ đề làm được 25 đồ dùng, đồ chơi Dự giờ đồng nghiệp 7 tiết / tháng Tự học, tự rèn để nâng cao khả năng thể hiện các tác phẩm âm nhạc (Xem băng đĩa, xem các chương trình văn nghệ, theo dõi chương trình Đồ rê mí, khai thác internet) Sử dụng phương pháp dạy học hợp lý. ứng dụng công nghệ thông tin phù hợp bài dạy, đúng thời điểm Tổ chức ôn luyện mọi lúc mọi nơi. Cho trẻ hoạt động nhóm để cùng nhau sáng tạo trong các hoạt động âm nhạc, làm đồ dùng, đạo cụ và sáng tạo theo cách riêng của trẻ Cho trẻ tự do lựa chọn đồ dùng, đạo cụ, trang phục để hoạt động Chú ý đến hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm, kết quả trẻ thực hiện nhiệm vụ cùng nhau để khuyến khích trẻ. “Phỏt huy tớnh tớch cực cho trẻ 4 - 5 tuổi thụng qua hoạt động õm nhạc”
4. Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Khuyờn Cuối ngày, đánh giá từng hoạt động, đánh giá cuối chủ đề kịp thời để điều chỉnh phương pháp phù hợp Xây dựng môi trường học tập phù hợp với từng chủ đề, hấp dẫn, đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh cho trẻ hoạt động phong phú kích thích trẻ khám phá chủ đề mới. Tìm thêm bài hát ngoài chương trình để đem sự mới lạ đến cho trẻ, phù hợp với chủ đề để tích hợp làm cho tiết học nhẹ nhàng, sinh động hơn. Nghiên cứu kỹ tác phẩm trước khi truyền thụ cho trẻ để có được những sáng tạo phù hợp với nhận thức, kích thích tư duy trẻ phải suy nghĩ trước khi thể hiện các tác phẩm âm nhạc 1- Tổ chức hoạt động học: - Khi chuẩn bị 1 tiết dạy âm nhạc, tôi phải dựa vào tình hình thực tế của trẻ để xác định được trọng tâm của tiết dạy. Nếu bài hát hát đa số trẻ chưa biết tôi tập trung dạy hát, còn bài hát đa số trẻ đã thuộc tôi đi vào trọng tâm là dạy cho trẻ vận động theo nhạc. Tuỳ vào từng bài để tôi kết hợp với đồ dùng trực quan hay đóng kịch, hoạc xem băng đĩa, hay chơi trò chơi để dẫn dắt trẻ đến với tác phẩm âm nhạc a. Đối với tiết dạy trọng tâm là dạy hát: - Soạn bài đầy đủ, kịp thời. Bám sát vào mục đích yêu cầu của bài dạy: Qua mổi tác phẩm giúp trẻ hát rõ lời, đúng giai điệu, hát diễn cảm . Tôi tập cho trẻ hát theo cô cả bài, - Để lôi cuốn trẻ yêu thích hoạt động với âm nhạc, đòi hỏi tôi phải luôn tìm tòi, suy nghĩ, sáng tạo, hấp dẫn, để kích thích trẻ hứng thú, chủ động tham gia tích cực . Ví dụ: Bài hát “ Thương con mèo”. Chủ điểm : Những con vật bé yêu. - Tôi cho một trẻ hoá trang, đóng vai chú mèo con để gây hứng thú cho trẻ rồi kết hợp giới thiệu vào bài - Đàm thoại với trẻ làm rõ nội dung bài bài hát. Luyện cho trẻ hát to, trọn câu, rỏ lời Qua bài hát giáo dục trẻ quan tâm, yêu thương các con vật, người thân, yêu thiên nhiên và cuộc sống, cảnh vật xung quanh mình. *Nếu bài hát đa số trẻ đã thuộc, tôi đàm thoại nội dung bài thơ sau đó cho trẻ tự thảo luận nhóm để tìm hình thức và đạo cụ thể hiện bài hát, sau đó tôi tiến hành dạy trọng tâm là cho trẻ vận động theo nhạc “Phỏt huy tớnh tớch cực cho trẻ 4 - 5 tuổi thụng qua hoạt động õm nhạc”
5. Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Khuyờn - Trong một tiết học dù là nội dung trong tâm hay nội dung kết hợp tôi luôn chú ý thay đổi đội hình hoặc hình thức biễu diễn và chuẩn bị đầy đủ trang phụ, đạo cụ cho trẻ hoạt động. Dùng máy catset ghi âm giọng hát của trẻ, sau đó cho trẻ nghe lại, nghe bạn hát đê nhận xét và hát hay hơn.Tập cho trẻ có tính mạnh dạn, tự tin , chủ động, tích cực trong học tập, đồng thời hình thành và rèn luyện tính chủ định, ý thức tập trung học tập cho trẻ bằng cách tạo những cách thể hiện âm nhạc phong phú, cho trẻ thoải mái thể hiện - Dựa vào nội dung bài dạy tôi có thể chi trẻ tự lựa chọn trang phục và đạo cụ cho nhóm của mình để hoạt động VD: Bài hát: Mùa xuân đến rồi, tôi chuẩn bị áo quần, dây, nơ, hoa, phách gõ, trống lắc b. Đối với tiết dạy trọng tâm là vận động theo nhạc Trước khi dạy chuyện tôi suy nghĩ để tìm ra các vận động phù hợp với nội dung bài hát, phải nhuần nhuyển cách vỗ tay hoạc gõ phách Ví dụ: Hát gõ nhịp 3/4 bài hát: “ Chú bộ đội ” Tôi nghiên cứu vỗ theo nhịp bằng nhiều cách: Vỗ vào tay bạn, lên vai bạn, 2 hàng đứng quay mặt vào nhau, vỗ lên đùi và vai của minh, dùng nhạc cụ để gõ, dùng hoa vẫy theo nhịp. Khi tổ chức các hoạt động mà trọng tâm là dạy múa. Tôi tổ chức ở phòng âm nhạc để trẻ có thể soi gương và tự điều chỉnh động tác của mình, từ đó khuyến khích trẻ tự do sáng tạo theo cách riêng của trẻ, nhằm phát huy tính tích cực của trẻ đồng thời khi trẻ biểu diễn các bài hát, các điệu múa, chơi các trò chơi âm nhạc, tôi luôn động viên, khuyến khích trẻ thoải mái sáng tạo, không gò bó trẻ, giúp những trẻ nhút nhát, thiếu tự tin sẽ trở nên mạnh dạn, hồn nhiên hơn, hoà nhập tốt hơn trong cộng đồng. Sự thay đổi luân phiên các hạot động âm nhạc trong một tiết học đòi hỏi tính tập trung chú ý, độ nhanh nhạy, tónh tổ chức ở trẻ. Qua đó giáo dục trẻ biết tự kiềm chế, biét điều khiển vận động sao cho phù hợp với bài hát, trò chơi - Củng cố tiết học: Có thể cho trẻ xem băng, đĩa về các hoạt động âm nhạc. Tôi ứng dụng công nghệ thông tin, cho trẻ xem qua hình ảnh trên máy và tập diễn xuất theo “Phỏt huy tớnh tớch cực cho trẻ 4 - 5 tuổi thụng qua hoạt động õm nhạc”
6. Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Khuyờn Hoạt động học: Hát + Vận động theo nhạc *Kết hợp với các môn học khác để củng cố phát phất triển thêm khả năng thể hiện âm nhạc cho trẻ VD: Tổ chức hoạt động khám phá khoa học Chủ đề: Nước và hiện tượng thiên nhiên Đề tài: Mưa có từ đâu Tôi kể cho trẻ hát bài: Mưa rơi “Phỏt huy tớnh tớch cực cho trẻ 4 - 5 tuổi thụng qua hoạt động õm nhạc”