Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi A

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi A

1. PHẦN I: MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Mục tiêu của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, giúp trẻ mạnh dạn tự tin, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, khơi dậy và phát triển tối đa khả năng tiềm ẩn của trẻ. Trẻ không thể tiếp thu các kiến thức 1 cách bài bản, có hệ thống như trẻ phổ thông. Vì thế cần tạo cho trẻ 1 môi trường để trẻ hoạt động và trải nghiệm, vui chơi, từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức 1 cách nhẹ nhàng, tự nhiên hơn Trẻ lứa tuổi mầm non việc học của trẻ được thông qua hình thức “học mà chơi, chơi mà học” trẻ có mong muốn tự nhiên là được cảm nhận và khám phá 1 cách tích cực về thế giới. Quá trình khám phá và học hỏi của trẻ diễn ra thông qua nhiều hoạt động trong đó hoạt động vui chơi có ý nghĩa rất quan trọng. Vui chơi không chỉ là hoạt động giúp trẻ giải trí, thư giản mà còn giúp trẻ cảm nhận và khám phá thế giới xung quanh 1 cách tự nhiên, thuận lợi nhanh chóng. Tất cả các trò chơi đều có tiềm năng và hỗ trợ cho việc học của trẻ. Đối với trẻ mầm non thì môi trường hoạt động có vai trò quan trọng nhất đối với sự phát triển của trẻ. Trẻ hoạt động thường xuyên với môi trường giúp trẻ phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngôn ngữ, tâm lí cũng như đời sống tình cảm mà thông qua trò chơi những phẩm chất ý chí cũng được hình thành như: tính mục đích, tính kỉ luật, tính dũng cảm. Ở mỗi giai đoạn sự phát triển của trẻ đều có những đặc điểm tâm lí khác nhau cha mẹ và cô giáo cần hiểu rõ được đặc điểm phát triển tâm lí của trẻ để có những phương pháp giáo dục phù hợp để định hướng và giúp trẻ phát triển đúng từng giai đoạn. Trẻ ở độ tuổi Mẫu giáo thích khám phá những điều mới lạ và hay tò mò. Trong giai đoạn này trẻ rất muốn khám phá thế giới xung quanh, tò mò và liên tục thắc mắc đặt nhiều câu hỏi với cha mẹ với cô giáo. Trẻ giao tiếp và rất thích bắt chước tập làm nguời lớn, trẻ thích được tự lập. Vì vậy việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm là vô cùng quan trọng và đã được nhà trường chỉ đạo về các lớp ở các điểm trường để cùng thực hiện. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện vẫn còn khó khăn và hạn chế như: Kinh phí,địa hình và việc tạo môi trường đang còn do bàn tay cô giáo là chủ yếu; trẻ tham gia đang còn ít, các góc , mảng trang trí chưa mang tính mở; đồ dùng đồ chơi chủ yếu là mua sẵn, nguyên vật liệu, học liệu chưa đa dạng phong phú; trẻ hoạt động máy móc, rập khuôn, nhàm chán Phụ huynh chưa quan tâm chưa nhận thức được tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với sự phát triển của trẻ. Nhận thức được tầm quan trọng môi trường đối với sự phát triển của trẻ, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài “Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi A làm đề tài sáng kiến cho năm học này. 2 Mục đích nghiên cứu. Sở dĩ tôi lựa chọn đề tài này là muốn chia sẽ với bạn bè, đồng nhiệp những kinh nghiệm của mình về việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi.A Bên cạnh đó nhằm thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự quan tâm của các cấp, các ngành đối với giáo dục mầm non nói chung và trường Mầm non VÜnh Nam nói riêng. 3 Đối tượng nghiên cøu
2. Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi A 4. Ph­¬ng ph¸p nghiên cứu. 4.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn. - Phương pháp quan sát sư phạm. - Phương pháp phân tích và tổng kết giáo dục - Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động giáo dục 4.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí thuyết - Phương pháp phân tích và tổng hợp lí thuyết - Phương pháp thống kê 5. Ph¹m vi vµ kÕ ho¹ch nghiªn cøu Mét sè biÖn ph¸p gi¸o dôc lÊy trÎ lµm trung t©m cho trÎ 5-6 tuæi t¹i líp 5-6 tuæi Atr­êng mÇm non VÜnh Nam , theo h×nh thøc luyÖn tËp c¸ nh©n , nhãm , líp vµ më réng ra toµn khèi Thêi gian thùc hiÖn tõ th¸ng 9/2018 ®Õn th¸ng 4/2019. N¨m häc 2018-2019 t¹i tr­êng mÇm non x· VÜnh Nam - huyÖn VÜnh Linh, TØnh qu¶ng Tri PHẦN II: NỘI DUNG I. Cơ sở về mặt lý luận Môi trường là yếu tố góp phần tích cực trong hoạt động nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ. Trong lớp học không thể thiếu những mảng trang trí, những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ thì giáo viên cần tạo một môi trường lớp học với những màu sắc sinh động, đồ dùng đa dạng bắt mắt .Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, thuận tiện, gần gũi quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ phản ánh kinh nghiệm, văn hóa của địa phương, luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Các góc chính được duy trì thường xuyên. Vì vậy chúng ta cần bố trí, sắp xếp các góc phải rất linh hoạt để có thể di chuyển tạo không gian cho trẻ hoạt động. Môi trường trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ, thẩm mĩ, đạo đức, xã hội, thỏa mãn nhu cầu nhận thức mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Các nhà giáo dục đều thừa nhận 1 điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ mầm non đó là xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động khả năng tư duy cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính hợp lí cao và kết nối việc học và đời sống của trẻ. Mỗi đứa trẻ là 1 cá thể riêng biệt chúng khác nhau về thể chất, tâm lí, tình cảm, xã hội, trí tuệ và hoàn cảnh gia đình. Do đó mỗi trẻ em đều có hứng thú và cách học và tốc độ học tập khác nhau và đều có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường
3. mầm non là rất quan trọng trực tiếp ảnh hưởng đến hạt động chăm sóc và giáo dục trẻ. Hiệu quả của việc tao môi trường nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. Trên cơ sở đó tôi đã căn cứ vào hướng dẫn của Phßng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o đạo huyÖn VÜnh Linh của BGH nhà trường mầm non .Căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường, vào khả năng nhu cầu học tập và kinh nghiệm sống của trẻ đáp ứng được chương trinh giáo dục mầm non. Từ đó tôi lên kế hoạch về xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm để trẻ hoạt động tích cực 2. C¬ sì thùc tiÓn Năm học 2018 – 2019 bản thân tôi được phân công giảng dạy lớp Mầu giáo 5-6 tuổi với tổng số cháu là 28 trẻ. Cã mét ch¸u khuyÕt tËt Khi bước vào thực hiện đề tài này bản thân cũng có những thuận lợi và gặp một số khó khăn sau: 1. Thuận lợi. được sự quan tâm sát sao và chỉ đạo kịp thời của BGH nhà trường - Phòng học thoáng mát sach sẽ, tiện nghi tương đối đày đủ - Bản thân thì năng động, sáng tạo và ham học hỏi, nhiÖt t×nh trong c«ng t¸c nên thuận lợi cho việc thiết kế thẩm mĩ trong và ngoài lớp - Phụ huynh cũng đã góp 1 phần nào về kinh tế cũng như vật chất để xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm. 2. Khó khăn. - trong phòng thì chật chội làm cho việc bố trí, sắp đặt các góc và các mảng không có không gian cho trẻ hoạt động 1 cách thoải mái. - cã mét tre khuyÕt tËt - Tuy được đầu tư trang thiết bị nhưng chủ yếu là các đồ dùng, đồ chơi mua sẵn, bằng nhựa chưa có nguyên liệu từ thiên nhiên, chưa đáp ứng được nhu cầu khám phá và sáng tạo của trẻ . - Phụ huynh đã có ủng hộ song vẫn chưa quan tâm đến hoạt động của cô và trẻ. - Các học liệu cho trẻ trong mọi hoạt động còn ít, chưa phong phú, đa dạng. - Trẻ mới vào đầu năm học nên một số trẻ còn nhút nhát chưa phát huy hết năng lực của trẻ. - Tính sáng tạo trong sự thiết kế bài dạy cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm chưa cao, dẫn đến khi thực hiện chương trình đổi mới còn nhiều khó khăn. Từ những hạn chế trên đã làm cho đội ngủ giáo viên thiếu sự tự tin khi lập kế hoạch và soạn giảng, bởi giáo viên quên cách dạy truyền đạt nên giờ học đối với trẻ còn nhàm chán, bởi cô nói và làm còn trẻ thụ động 3. Thùc tr¹ng vµ vÊn ®Ò nghiªn cøu - Qua việc nghiên cứu 1 số biện xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ 5-6 tuổi trên thì tôi khảo sát thực trạng của trẻ trong lớp đầu năm được kết quả như sau:
4. Bảng khảo sát chất lượng của trẻ đầu tháng 9/2019 như sau: Đạt Chưa đạt STT Tiêu chí Số trẻ Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ % 1 Trẻ hứng thú tham gia vào giờ học 19/27 70,4% 8/27 29,6% Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu 2 18/27 66,6% 9/27 33,4% cầu của tiết học Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng 3 vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào 19/27 70,4% 8/27 29,6% thực tế. Trẻ có kỹ năng sử dụng ngôn ngữ 4 18/27 66,6% 9/27 33,4% rõ rang, mạch lạc Qua kết quả trên tôi đã nắm được tình hình thực tế về cơ sở vật chất, năng lực giáo viên, sự quan tâm của phụ huynh và khả năng của trẻ khi tham gia cùng cô trong tiết học để tôi đề ra những giải pháp sử dụng tốt hơn các biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt động trên cơ sở lấy trẻ làm trung tâm Để góp phần tích cực vào những hạn chế tôi mạnh dạn đưa ra một số giải pháp, Các biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt động trên cơ sở lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả như sau: IV. Biện pháp 1 Biện pháp thứ nhất: Chú trọng bồi dưỡng chuyên môn cho bản thân Chất lượng chuyên môn phụ thuộc rất lớn vào bản thân mỗi giáo viên do đó yếu tố con người đóng vai trò quyết định mà các văn kiện của Đảng và Nhà nước đều nêu rõ trong chỉ thị 40/CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư TW Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Người thầy cần giỏi về chuyên môn, đồng thời lại phải tốt về nhân cách mới thực hiện được nhiệm vụ của mình, thực sự là những “Kỹ sư tâm hồn”. Do vậy việc bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn của bản thân mỗi giáo viên là một việc làm vô cùng cần thiết giúp giáo viên có nhận thức đúng đắn trang bị cho giáo viên những hiểu biết, các kiến thức về chuyên môn giúp giáo viên chủ động, tự tin trong quá trình tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Từ nhận thức về ý nghĩa của việc tự học tự bồi dưỡng, nên bản thân tôi luôn tham gia đầy đủ các buổi bồi dưỡng chuyên môn do Phòng GD&ĐT tổ chức, các buổi sinh hoạt chuyên môn tại nhà trường, lắng nghe và ghi chép một cách nghiêm túc, mạnh dạn trao đổi với giảng viên những vấn đề còn chưa rõ, chưa hiểu, những vấn đề mà tôi quan tâm về đổi mới phương pháp giảng dạy.