Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp để dạy hiệu quả tiết Language focus Tiếng Anh 9

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp để dạy hiệu quả tiết Language focus Tiếng Anh 9

1. TÊN ĐỀ TÀI : BIỆN PHÁP ĐỂ DẠY HIỆU QUẢ TIẾT LANGUAGE FOCUS TIÊNG ANH 9 PHẦN MỞ ĐẦU I. ĐẶT VẤN ĐỀ Giảng dạy ngoại ngữ luôn có nhiều dao động và biến đổi theo nhịp tiến hóa chung của nền văn minh và văn hóa thế giới - Đó là điều mà không ai có thể phủ nhận. Vì vậy đòi hỏi người giảng dạy môn học này phải luôn có trách nhiệm và tâm huyết để truyền đạt kiến thức thật sự hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của xã hội. Qua những năm áp dụng phương pháp đổi mới trong giảng dạy môn Tiếng Anh THCS với chương trình thay sách, đã có nhiều thầy, cô giáo có những kinh nghiệm, sáng kiến phục vụ tích cực cho công tác giảng dạy bộ môn Tiếng Anh. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn nhận thấy còn có những vấn đề tiếp tục nảy sinh trong thực tế giảng dạy ở trường chúng tôi mà bản thân chúng tôi, những giáo viên giáng dạy môn học này, luôn trăn trở, suy nghĩ tìm hướng giải quyết. Một trong những vấn đề đó là : làm thế nào để dạy hiệu quả tiết LANGUAGE FOCUS nhằm nâng cao chất lượng bài kiểm tra, cũng như nâng cao chất lượng dạy học bộ môn Tiếng Anh trên thực tế ở trường chúng tôi và phương tiện dạy học hiện có. Với vấn đề đặt ra như vậy, từ năm học tháng 08 - 2006 chúng tôi nghiên cứu tìm hướng giải quyết và thực hiện từ năm học 2006 - 2007 đến nay, với đối tượng nghiên cứu là các lớp khối 9 mà chúng tôi trực tiếp giảng dạy. II.CƠ SỞ LÝ LUẬN Ngày nay việc dạy ngữ pháp trong giảng dạy theo phương pháp giao tiếp không còn theo lối phân tích từ loại và phân tích câu như phương pháp cũ. Hầu hết thời gian được dành cho các bài tập ngữ pháp kết hợp rèn luyện các kĩ năng Nghe - Nói - Đọc - Viết qua nhiều hình thức khác nhau và bài học được củng cố bằng những trò chơi. Việc giảng dạy ngữ pháp được thông qua những bài tập kết hợp với việc dạy nhiều kĩ năng ngôn ngữ, kĩ năng học phương pháp học, kĩ năng vận dụng, Để dạy ngữ pháp có hiệu quả, giáo viên cần linh động chọn lọc phương pháp và kĩ thuật dạy sao cho đạt mục đích yêu cầu của bài học. Ngoài ra, giáo viên cũng phải giải thích cho học sinh hiểu tầm quan trọng của việc học ngữ pháp.
2. 1 Từ đó các em có thể sử dụng ngôn ngữ một cách có ý nghĩa và diễn đạt được đúng điều mà mình muốn giao tiếp. Quan trọng nhất là học sinh hiểu được hình thái và ý nghĩa của những điểm ngữ pháp đang học để có thể sử dụng qua các hình thức Nghe - Nói - Đọc - Viết. Đồng thời các em thể hiện được kiến thức ngôn ngữ được học của mình qua các bài kiểm tra và có thể đạt kết quả tốt. III.CƠ SỞ THỰC TIỄN Hiện nay có nhiều sách tham khảo cũng như giáo trình bồi dưỡng nghiệp vụ bỗ trợ tích cực cho việc giảng dạy theo phương pháp đổi mới của giáo viên dạy ngoại ngữ. Bên cạnh đó, hằng năm các Phòng, Sở GD-ĐT cũng tổ chức các lớp học bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, tổ chức các đợt sinh hoạt cụm nghiệp vụ, tổ chức thao giảng, báo cáo các chuyên đề đi sâu vào các vấn đề trong chuyên môn, nhằm giúp đội ngũ giáo viên dạy ngoại ngữ có thể tiếp cận, sử dụng phương pháp mới hiệu quả nhất. Tuy nhiên, giáo viên ở các trường không thể vận dụng rập khuôn cho mọi mọi điều kiện thực tế giảng dạy, mà đòi hỏi giáo viên phải biết chọn lọc để thực hiện cho phù hợp với trình độ học sinh, lứa tuổi học sinh, cơ sở vật chất trường, lớp. Một số tiết dạy LANGUAGE FOCUS giáo viên nặng nề giảng dạy kiến thức ngữ pháp và luôn lo lắng học sinh không thể làm tốt được các dạng bài tập ngữ pháp ( thường có trong trong các loại sách bài tập bán ngoài thị trường ) khiến học sinh không có nhiều thời gian để rèn luyện các kĩ năng yêu cầu thông qua các bài tập trong SGK. Hoặc giáo viên không chọn được những kĩ thuật, hoạt động giảng dạy phù hợp với bài tập, với yêu cầu rèn luyện kĩ năng của bài tập khiến bài dạy không đạt hiệu quả. Thậm chí việc lạm dụng hoặc sa đà vào một số hoạt động trò chơi nào đó cũng có thể khiến tiết dạy không đạt yêu cầu đặt ra Chính vì vậy, việc phân loại và chọn lọc các hoạt động, các kĩ thuật giảng dạy để vận dụng phù hợp vào từng bài tập là việc làm mang ý nghĩa quan trọng quyết định sự thành công và hiệu quả của tiết dạy. Bên cạnh đó, việc thiết kế kế hoạch giảng dạy hợp lí cho từng tiết sẽ giúp giáo viên chủ động được thời gian trên lớp, linh hoạt trong các hoạt động dạy học, cũng như hướng dẫn được cho học sinh kết hợp hợp lý giữa việc học tập ở nhà cũng như ở lớp của học sinh, sao cho quỹ thời gian được tận dụng hợp lí nhất, hiệu quả nhất.
3. 2 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU I. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU Trong những năm qua, do sự phân công của lãnh đạo trường, chúng tôi giảng dạy môn Tiếng Anh 9, nên thực tế, chúng tôi nghiên cứu đề tài trên đối tượng học sinh khối 9 ( các lớp chúng tôi trực tiếp giảng dạy bộ môn trong các năm học : 06-07 , 07-08 ) với loại bài " Language focus ". Tuy nhiên đề tài vẫn có thể phù hợp cho học sinh khối 8 - khối lớp có cấu trúc chương trình SGK tương tự khối 9 II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Nói chung, việc dạy ngữ pháp thường được thực hiện qua 3 giai đoạn: - Giới thiệu hình thái và nghĩa của cấu trúc. - Rèn luyện - Củng cố bằng các bài tập và hoạt động hoặc trò chơi tiếp nối theo sau bước rèn luyện. Mỗi giai đoạn có yêu cầu riêng và đặc thù loại bài tập riêng của nó. Chúng tôi cho rằng để đạt hiệu quả của tiết dạy, khi lên kế hoạch giảng dạy GV phải nghiên cứu kĩ dạng bài tập, nhận dạng đúng để lựa chọn kĩ thuật phù hợp trong điều kiện và hoàn cảnh giảng dạy thực tế. Giải quyết vấn đề này, chúng tôi tiến hành như sau : 1. GIỚI THIỆU HÌNH THÁI VÀ NGHĨA CỦA CẤU TRÚC Trước khi đi vào khâu rèn luyện, GV giới thiệu hình thái và nghĩa của cấu trúc ngữ pháp bằng lời nói và chữ viết lên bảng. Để giới thiệu nghĩa, chúng tôi thường chọn dùng kĩ thuật phù hợp với từng bài khác nhau, sao cho có sự thay đổi các kĩ thuật ở điều kiện có thể để không gây nhàm chán, chẳng hạn : ❖ Thị giác :dùng đồ vật thật, hình vẽ hoặc tranh ảnh, có thể kết hợp với nét mặt, điệu bộ để minh họa nghĩa. Thí dụ : " Unit 10 " : Section L.F 1 / P. 89 GV có thể sử dụng vật thật là hộp quà để ôn lại "modals: may/might" T : This is a present. Do you know what it is ? S : No. T : However, you can guess. What may it be ? S : - It may be a book. - It may be a box of chocolates / cookies. (etc.) Sau khi HS sử dụng động từ " may " ( hoặc might ) để đoán, GV giúp HS ôn lại hai động từ này bằng công thức, cách dùng của chúng :
4. 3 Form : may / might + bare infinitive Use : may / might is used to talk about present or future possbility Might is normally a little les sure than May ❖ So sánh đối chiếu các cấu trúc ngữ pháp : Khi phải giới thiệu một lúc 2, 3 cấu trúc ngữ pháp, để HS thấy được sự khác biệt trong các cấu trúc này, chúng tôi sử dụng cách cho HS so sánh các câu và chỉ ra sự khác nhau giữa các cấu trúc. Thí dụ : Unit 7 : section L.F 3/ P.64 T : Now I give you some examples to show the differences between the suggestions, using "I suggest ". Listen : I suggest collecting some money / I suggest that we should collecting some money. Tell me the differeces between these two sentences. S :Sentence 1 : suggest + V-ing, sentence 2 : suggest + that-clause. T : That's right. Sau đó GV chốt ý và giúp HS nắm mục đích sử dụng và cấu trúc câu đề nghị trước khi bước vào giai đoạn rèn luyện. ❖ Dùng tình huống : Một số nội dung có thể sử dụng phương pháp nêu tình huống. Chúng tôi dùng trang ảnh, hoặc hình vẽ để nêu tình huống. Thí dụ để dạy cấu trúc " The past simple with WISH " ở bài 1, chúng tôi vẽ lên bảng hình vẽ đơn giản ( người thấp ) : I wish I were taller  T : Look at him ( or her ). What does he ( she ) look like ? S : He ( She ) is short. / He ( She ) isn't tall. T : Is he ( she ) happy with it ? S : No T : What does he ( she ) have in his ( her ) mind ? S : I wish I were taller T : What tense was used in the clause after WISH ? S : Past tense Tiếp theo GV giới thiệu cấu trúc và mục đích sử dụng câu WISH ❖ Dịch nghĩa : Một số cấu trúc GV có thể dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh hay ngược lại. Thí dụ : Unit 8 : section L.F 4 / P.72
5. 4 T : Thu Ha is not satisfied with her preparations for Tet. Thu Ha has decorated her house and made plenty of cakes. Combine two sentences above into one by using a connective- EVEN THOUGH S : Thu Ha is not satisfied with her preparations for Tet, even though she has decorated her house and made plenty of cakes. T : Vietnamese ? S : Thu Hà không hài lòng với việc chuẩn bị tết của mình, mặc dù cô ấy đả rang hoàng nhà cửa và làm rất nhiều bánh. 2. CÁCH THỰC HIỆN CÁC KĨ THUẬT RÈN LUYỆN CÂU Các bài tập rèn luyện câu đã được biên soạn trong sách giáo khoa ở nhiều hình thức khác nhau nhằm thông qua kiến thức ngôn ngữ để rèn luyện các kĩ năng cho HS.Tuy nhiên, các bài tập đó chỉ là những công cụ mà GV giảng dạy phải biết cách hướng dẫn HS sử dụng chúng để hoàn thiện mục tiêu học tập bộ môn. Sau đây là một số kĩ thuật mà chúng tôi đã sử dụng trong quá trình hướng dẫn HS rèn luyện câu : ❖ Bài tập lặp lại ( Repetition drill ) Khi rèn luyện các cấu trúc ngữ pháp, chúng tôi quan tâm đến sự khác biệt về tính chất của bài tập rèn luyện mang tính máy móc hay giao tiếp. Một bài tập rèn luyện mang tính máy móc diễn ra khi HS không cần hiểu ý nghĩa của cấu trúc mà vẫn có thể làm được. GV cần phải biết cách phát huy ưu điểm của dạng bài này là HS sẽ làm quen được với hệ thống trọng âm, tiết tấu và ngữ điệu của tiếng Anh qua đó nghĩa của câu được thể hiện. Bên cạnh đó HS có thể làm quen với hệ thống âm tiếng Anh qua nghe - nói. Đồng thời GV cũng không nên lạm dụng dạng bài tập này vì tính máy móc, áp đặt, dễ gây nhàm chán, không phát huy tư duy HS. Về kĩ năng của GV, chúng tôi chú ý thiết lập một số cử chỉ để điều khiển lớp để không phải nói nhiều. Thí dụ vẫy tay cho HS lặp lại thay vì phải luôn nói " Repeat after me / Repeat " ❖ Bài tập thay thế ( Substitution drill ) Bài tập thay thế xuất hiện trong phần "LANGUAGE FOCUS " của một số đơn vị bài. Trong bài tập này HS luyện tập nghe -nói theo bài mẫu trên cơ sở sử dụng cấu trúc được học. Chúng tôi tạo điều kiện cho HS luyện tập thuận lợi với các phương tiện hỗ trợ như tranh ảnh, poster, và tổ chức rèn luyện cặp, nhóm, Đáng lưu ý là dạng bài tập này trong chương trình Tiếng Anh ( thường ở dạng một đoạn hội thoại phức tạp, do đó cần tiến hành từ đơn giản đến phức tạp để HS dễ luyện tập hơn và khắc sâu được kiến thức ngôn ngữ được học. Thí dụ : Unit 2 : section L.F 2 / P. 20 GV sử dụng posters ghi bài mẫu và bảng thông tin thay thế. T : You and your friend are visiting HCMC. Look at the notes, there are things you have done, and some things you haven't done, what are they ?