Báo cáo biện pháp Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non

Nội dung text: Báo cáo biện pháp Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non

1. MỤC LỤC I. ĐẶT VẤN ĐỀ II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận 2. Cơ sở thực tiễn 1. Mô tả thực trạng 2. Thuận lợi 3. Khó khăn 3. Các biện pháp 1. Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng âm nhạc cho bản thân. 2. Biện pháp 2: Khảo sát - đánh giá trẻ 3. Biện pháp 3: Sưu tầm sáng tạo các trò chơi âm nhạc, các đồ dùng dụng cụ âm nhạc phục vụ cho hoạt động giáo dục âm nhạc. 4. Biện pháp 4: - Chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục trong các hoạt động hàng ngày + Hoạt động học + Hoạt động góc + hoạt động chiều - Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua một số hoạt động trong ngày - Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ trong các ngày hội ngày lễ 5. Biện pháp 5 : Phối kết hợp với phụ huynh 4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm III. KẾT THÚC VẤN ĐỀ 1. Kết luận 2. Kiến nghị 1/30
2. I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động giáo dục âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật, là một phương tiện hữu hiệu cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục ở trường. Đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non âm nhạc là một hoạt động giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Thông qua hoạt động âm nhạc trẻ sẽ linh họat, mạnh dạn, thông minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho trẻ khi vận động theo nhạc sẽ thúc đẩy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Bên cạnh đó giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ, ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc. Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn rỏi của bản hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi. Bài hát êm dịu đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng. Âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ. Thực trạng của vấn đề giáo dục âm nhạc trong trường mầm non được giáo viên sử dụng một cách có mục đích , phù hợp sáng tạo sẽ tạo cho trẻ sự hứng thú ,sang tạo vui tươi. Ý nghĩa và tác dụng của việc giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuôi , trẻ mẫu giáo rất thích hát hay đung đưa theo giai điệu của bài hát , ngoài ra giáo viên còn cố thể sử dụng âm nhạc để ổn định tổ chức hay chuyển các hoạt động , ngoài ra âm nhạc còn có thể tích hợp trong các giờ hoạt động hác như: văn học , toán , kể chuyện Giáo dục âm nhạc có tầm quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ như trên. Nên trong hướng dẫn nhiệm vụ năm học của các cấp đã luôn chú trọng trong việc giáo dục nghệ thuật cho trẻ. Trong đó, hoạt động giáo dục âm nhạc được xây dựng đảm bảo phù hợp với từng lứa tuổi của trẻ, phải lựa chọn ra những bài hát dạy trẻ , bài hát cho trẻ nghe, những vận động minh họa hay trò chơi phù hợp với chủ đề, có tính giáo dục cao, vừa sức và hấp dẫn trẻ. Trong quá trình tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ tại lớp, tôi nhận thấy kiến thức và kỹ năng hoạt động âm nhạc của đa số trẻ còn rất hạn chế. Trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc và chưa có nề nếp, thói quen tốt. Khi được hướng dẫn các vận 2/30
3. động hoặc các động tác múa theo nhạc nhiều cháu còn chưa mạnh dạn. Khi cô tổ chức các chương trình văn nghệ, các buổi biểu diễn, giao lưu văn nghệ trẻ chưa mạnh dạn, chưa bình tĩnh tự tin khi biểu diễn. Nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc đối với sự phát triển nhân cách của trẻ. Là một giáo viên trẻ có tâm huyết với nghề. Với mong muốn trẻ lớp mình sẽ hoạt động tích cực trong giờ hoạt động âm nhạc, có khả năng cảm thụ âm nhạc tốt, kỹ năng chơi các trò chơi âm nhạc được thành thạo hơn, bình tĩnh, tự tin và có các kỹ năng biểu diễn tôi đã luôn băn khuăn, trăn trở đặt ra các câu hỏi: Làm thế nào ? làm gì? để nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc cho trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi tại lớp mình phụ trách. Sau 1 năm nghiên cứu, tìm tòi, áp dụng hệ thống các biện pháp, chất lượng hoạt động âm nhạc của trẻ lớp tôi đã được nâng cao rõ rệt. Vì vậy tôi mạnh dạn được xin phép trao đổi với các chị em đồng nghiệp dưới dạng đề tài sáng kiến kinh nghiệm là: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non”. 2. Mục đích nghiên cứu : - Đánh giá được thực trạng chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc của trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn trong trường mầm non. - Tìm ra các biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn trong trường mầm non. 3. Đối tượng nghiên cứu: - Các biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn. 4. Phạm vi nghiên cứu: - Trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn ( 5-6 tuổi) trong trường mầm non . 5. Phương pháp nghiên cứu: - Nghiên cứu qua tài liệu : + chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non + chuyên đề bồi dưỡng hè + các tạp chí tập san của vụ giáo dục mầm non - Phương pháp quan sát - Phương pháp đàm thoại , trao đổi trực tiếp - Phương pháp trự quan thính giác - Phương pháp thực hành nghệ thuật 3/30
4. 6. kế hoạch nghiên cứu: - Từ 9/2017 đến 10/2017 : chọn đè tài và chuản bị lý luận - Từ 10/2017 đến 3/2018 :Tổ chức cho trẻ thục hiện - Từ 3/2018 đến 4/2018 phân tích kết quả và viết sang kiến kinh nghiện. 4/30
5. II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận: Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình. Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật, phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Cùng với các yếu tố diễn tả âm nhạc như: Giai điệu, âm sắc, cường độ, hòa âm, cách cấu tạo, hình thức bản chất thời gian trong âm nhạc làm cho nó có thể truyền đạt sự vận động của các tình cảm và ý tưởng trong tất cả những sắc thái tinh tế nhất. Trong đó hát múa là hoạt động chủ yếu trong trong chương trình giáo dục âm nhạc ở lứa tuổi mầm non. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như nghe cô hát, trẻ tự ca hát, nhảy múa, chơi trò chơi âm nhạc sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hòa, đó là sự phát triển về thẩm mĩ, tình cảm - xã hội, nhận thức và thể chất, trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Âm nhạc có ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ. Trước hết, âm nhạc được coi là khả năng tốt nhất để phát triển tai nghe. Tính chất đa dạng của âm nhạc gợi ra những phản ứng gắn bó với sự thay đổi nhịp tim mạch, sự trao đổi. Việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng theo nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối hợp các động tác đi lại vững vàng, chạy nhẹ nhàng, mà tất cả những vận động của tay, chân, thân mình, nhờ sự phụ họa âm nhạc trở nên chính xác nhịp nhàng hơn. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹ có tư thế đẹp, duyên dáng. Trẻ hát gắn với sự phát triển sinh lý trẻ, đẩy mạnh chức năng hoạt động của các cơ quan phát âm, hô hấp, làm cho giọng hát của trẻ tốt hơn, tạo điều kiện rèn luyện sự phối hợp giữa nghe và hát. Tư thế hát đúng sẽ tạo điều kiện điều hòa hệ hô hấp thở sâu hơn, tạo cho trẻ có dáng dấp uyển chuyển, phong thái đẹp. Muốn phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ, phải từng bước nâng cao dần trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc, trẻ từng bước cảm nhận và biết đánh giá âm nhạc ở mức độ đơn giản. Theo đó sở thích âm nhạc cũng dần dần xuất hiện với âm nhạc, những cảm xúc nghệ thuật cũng trở lên tinh tế và đa dạng 5/30
6. hơn. Điều này đã thể hiện rất rõ khi cho trẻ mầm non tiếp xúc với các tác phẩm âm nhạc phù hớp với lứa tuổi. Với trẻ 5 - 6 tuổi ở lớp tôi thì đây là giai đoạn chuẩn bị cho trẻ vào trường tiểu học.Trẻ có khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc. Cảm giác tai nghe và kinh nghiệm nghe nhạc của trẻ cũng tích lũy được nhiều hơn. Trẻ có thể phân biệt độ cao, thấp, của âm thanh, giai điệu đi lên hay đi xuống, độ to, nhỏ, thậm chí cả sự thay đổi cường độ âm thanh (mạnh hay yếu), âm sắc của một số nhạc cụ, giọng hát. Sự phối hợp giữa tai nghe và giọng hát cũng tốt hơn. Trẻ có thể vận động theo nhạc một cách nhịp nhàng, uyển chuyển, có thể di chuyển ở các đội hình khác nhau, động tác truyền cảm, đôi khi có sự sáng tạo ở mức độ nhất định. Điều này cho thấy rằng, trong quá trình giáo dục âm nhạc cần phải nắm được đặc điểm lứa tuổi chung và chú ý đặc điểm cách biệt của từng trẻ. 2. Cơ sở thực tiễn - Trường mầm non chúng tôi nằm trên địa bàn ngoại thành Hà Nội. Là ngôi trường đạt chuẩn quốc gia năm, nhiều năm liên tục đạt danh hiệu tập thể lao động xuất sắc cấp thành phố. Ngôi trường có khung cảnh sư phạm đẹp, sân chơi rộng rãi, sạch sẽ, được đầu tư nhiều đồ dùng, đồ chơi và trang thiết bị phục vụ chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ - Năm học 2017 - 2018 tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công phụ trách lớp mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi. Lớp có 2 cô giáo, bản thân tôi đã tốt nghiệp trung cấp sư phạm và học liên thông lên đại học sư phạm mầm non, cô giáo cùng lớp cũng đã tốt nghiệp lớp cao đẳng sư phạm mầm non. - Với số trẻ của lớp là 40 cháu, trong đó có 17 cháu gái và 23 cháu trai. - Phụ huynh của trẻ nhiệt tình, quan tâm đến việc học hành của con em mình. Với tình hình thực trạng như trên trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã gặp một số thuận lợi và khó khăn như sau: 2.1 Thuận lợi : - Nhà trường đã đầu tư mua nhiều sách hướng dẫn về cách tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc. Lớp rộng rãi, thoáng mát được trang bị tương đối đầy đủ các trang thiết bị phục vụ cho hoạt động âm nhạc. - Cơ sở vật chất tuy được nhà trường và các cấp lãnh đạo quan tâm đầu tư rất nhiều trang thiết bị hiện đại như : máy tính , đàn ocgan, đài đĩa, loa , âm ly 6/30