SKKN Nghiên cứu ứng dụng các bài tập phát triển tố chất thể lực cho đội tuyển Đẩy gậy trường Phổ thông Dân Tộc Nội Trú huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông

Nội dung text: SKKN Nghiên cứu ứng dụng các bài tập phát triển tố chất thể lực cho đội tuyển Đẩy gậy trường Phổ thông Dân Tộc Nội Trú huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông

1. 1 ÑAËT VAÁN ÑEÀ Đẩy gậy laø moät moân theå thao truyền thống của Việt Nam thi ñaáu ñoái khaùng tröïc tieáp neân raát caêng thaúng vaø quyeát lieät, theå hieän ña daïng caùc toá chaát theå löïc nhanh, maïnh, beàn, kheùo leùo vaø meàm deûo ñaõ loâi cuoán moïi taàng lôùp tham gia taäp luyeän vaø thi ñaáu. Moân theå thao naøy duøng lực của cả cơ thể đặc biệt là sự phối hợp nhịp nhàng lực của 2 chân với thân người và 2 tay nhằm mục đích tập trung lực vào đầu gậy đẩy đối phương ra ngoài vòng sân thi đấu. Tænh Ñaék Noâng laø moät tænh naèm ôû khu vöïc Taây Nguyeân, ñöôïc taùch ra töø tænh Ñaék Laék naêm 2004 neân phong traøo Theå duïc theå thao noùi chung vaø Đẩy gậy noùi rieâng phaùt trieån coøn chaäm, caùc boä moân phaùt trieån chöa ñoàng ñeàu, coøn taäp trung ôû caùc moân nhö: Ñieàn kinh, Voõ, Rieâng moân Đẩy gậy maëc duø coù ñaàu tö nhöng ñoäi tuyển cũng chưa đạt thành tích cao ỏ 2 kỳ Đại hội TDTT toàn quốc 2010, 2014. Coâng taùc tuyeån choïn vaän ñoäng vieân naêng khieáu töø caùc huyeän, thò ñaëc bieät laø caùc tröôøng Trung Hoïc Cô Sôû, Phoå Thoâng Daân Toäc Noäi Truù . coøn nhieàu vaán ñeà caàn baøn, daãn ñeán thaønh tích moân Đẩy gậy chöa cao. Từ năm 2010 ôû tröôøng PT DTNT huyeän Ñaék Mil, tænh Ñaék Noâng, ñoäi tuyeån Đẩy gậy thöôøng ñaït thaønh tích cao trong Hoäi Khoeû Phuø Ñoång caáp huyeän, tænh nhöng veà theå löïc chuyeân moân vaãn chöa phaùt trieån toát do nhieàu nguyeân nhaân. Theå löïc trong caùc moân theå thao noùi chung vaø theå löïc chuyeân moân trong Đẩy gậy noùi rieâng phaûi ñaët vò trí haøng ñaàu, caùc toá chaát theå löïc theå hieän naêng löïc hoaït ñoäng cuûa caùc chöùc naêng cô theå döôùi söï chæ ñaïo cuûa heä thaàn kinh trung öông thöôøng phaân thaønh söùc nhanh, söùc maïnh, söùc beàn, meàm deûo vaø khaû naêng phoái hôïp vaän ñoäng. Caùc toá chaát theå löïc tuy chæ laø
2. 2 moät soá naêng löïc nhöng söï phaùt trieån cuûa chuùng laïi phuï thuoäc vaøo söï ñieàu khieån cuûa heä thaàn kinh trung öông caáu taïo cô theå, trình ñoä chöùc naêng, söï tích luyõ, söï trao ñoåi chaát, naêng löïc vaø hoaït tính cuûa caùc loaïi men. Trong moân Đẩy gậy ñoøi hoûi veà trình ñoä, kyõ thuaät, chieán thuaät, tính ñoái khaùng cao, ñaëc bieät laø nhöõng toá chaát theå löïc ñaëc tröng luoân ñi xuyeân suoát, taïo neàn moùng vöõng chaéc cho söï phaùt trieån kyõ thuaät, chieán thuaät, taâm lyù vaø thaønh tích thi ñaáu. Do nhöõng yeâu caàu nhö treân neân theå löïc phaûi ñöôïc quan taâm haøng ñaàu. Vaán ñeà ñaët ra laø phaûi löïa choïn caùc baøi taäp chuyeân moân nhö theá naøo cho phuø hôïp vôùi löùa tuoåi hoïc sinh Trung Hoïc Cô Sôû bôûi vì caùc em vöøa hoïc vaên hoùa vöøa tham gia taäp luyeän. Treân cô sôû nhaän thöùc roõ yeâu caàu veà đặc thù moân Đẩy gậy, nhìn roõ nhöõng khoù khaên cuûa caùc vaän ñoäng vieân laø hoïc sinh, toâi maïnh daïn choïn ñeà taøi. “Nghieân cöùu öùng duïng caùc baøi taäp phaùt trieån toá chaát theå löïc cho ñoäi tuyeån Đẩy gậy tröôøng phoå thoâng Daân Toäc Noäi Truù huyeän Ñaék Mil, tænh Ñaék Noâng”. Muïc ñích nghieân cöùu. Nghieân cöùu öùng duïng caùc baøi taäp phaùt trieån toá chaát theå löïc cho ñoäi tuyeån Đẩy gậy tröôøng Phoå Thoâng Daân Toäc Noäi Truù huyeän Ñaék Mil sau 06 tuần taäp luyeän. Thoâng keát quaû nghieân cöùu naøy nhaèm goùp phaàn tích cöïc cho keá hoaïch huaán luyeän Đẩy gậy laâu daøi vaø coù theå laø taøi lieâu tham khaûo cho caùc giaùo vieân coù ñoäi tuyển thuoäc khoái hoïc sinh phoå thoâng Daân Toäc Noäi Truù noùi rieâng vaø baäc hoïc THCS noùi chung. Muïc tieâu nghieân cöùu. Ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích neâu treân, toâi ñeà ra caùc nhieäm vuï nghieân cöùu nhö sau.
3. 3 - Nghieân cöùu xaùc ñònh caùc baøi taäp phaùt trieån toá chaát theå löïc cho ñoäi tuyeån Đẩy gậy tröôøng Phoå Thoâng Daân Toäc Noäi Truù huyeän Ñaék Mil. - Ñaùnh giaù söï phaùt trieån toá chaát theå löïc cuûa ñoäi tuyeån Đẩy gậy tröôøng Phoå Thoâng Daân Toäc Noäi Truù huyeän Ñaék Mil, tænh Ñaék Noâng sau 06 tuần taäp luyeän. CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN Theå duïc theå thao laø ngaønh thuoäc lónh vöïc vaên hoùa – xaõ hoäi neân nhaän ñöôïc söï ñaàu tö raát lôùn cuûa nhaø nöôùc cuõng nhö söï quan taâm saâu saéc cuûa toaøn theå xaõ hoäi. Chæ thò soá 36 CT/TW ngaøy 24/03/1994 cuûa Ban Chaáp Haønh Trung öông Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam khaêûng ñònh: “Phaùt trieån Theå Duïc Theå Thao laø moät boä phaän trong chính saùch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc nhaèm boài döôõng vaø phaùt huy nhaân toá con ngöôøi ”, ñoàng thôøi chæ ra muïc tieâu: “Hình thaønh heä thoáng ñaøo taïo taøi naêng theå thao quoác gia. Ñaøo taïo moät löïc löôïng vaän ñoäïng vieân treû coù khaû naêng nhanh choùng tieáp caän caùc thaønh töïu theå thao tieân tieán cuûa Theá giôùi. Tham gia vaø ñaït keát quaû ngaøy caøng cao trong caùc hoaït ñoäng theå thao khu vöïc chaâu AÙ vaø Theá giôùi tröôùc heát ôû caùc moân theå thao maø chuùng ta coù nhieàu khaû naêng. Qua ñoù, tieáp tuïc khaúng ñònh: “Theå thao thaønh tích cao laø hoaït ñoäng taäp luyeän vaø thi ñaáu cuûa vaän ñoäng vieân. Trong thaønh tích cao, kyû luïc theå thao ñöôïc coi laø giaù trò vaên hoùa, laø söùc maïnh vaø naêng löïc saùng taïo cuûa con ngöôøi.
4. 4 1.1. KHAÙI LÖÔÏC VAØ ÑAËC ÑIEÅM VEÀ MOÂN ĐẨY GẬY. 1.1.1. Khaùi löôïc veà moân đẩy gậy. Đẩy gậy vừa là trò chơi dân gian, vừa là môn thể thao truyền thống, thường được tổ chức vào dịp đầu xuân, trong những ngày tết, ngày hội văn hóa, thể thao. Vào những dịp này, đẩy gậy đã tạo nên vẻ đẹp mang đậm màu sắc dân tộc. Đây là hình ảnh đặc trưng của lễ hội miền núi. Môn thể thao này phù hợp với tố chất của đồng bào dân tộc thiểu số, đẩy gậy đã góp phần đẩy mạnh phong trào TDTT, làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần. Ở đâu có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống thì ở đó, môn thể thao này được phát triển mạnh hơn. Hiện nay, không chỉ dừng lại ở trò chơi, đẩy gậy đã được đưa vào thi đấu mang tính chuyên nghiệp trong các cuộc thi thể thao. Là một môn thể thao dân tộc được phát triển rộng rãi trong thời gian gần đây, đẩy gậy chính thức là một trong 40 môn thể thao nằm trong hệ thống thi đấu và tổ chức của Đại hội TDTT toàn quốc lần VI năm 2010,2014 ,HKPĐ Toàn quốc 2010,2014 đánh dấu một bước ngoặt phát triển cho môn thể thao dân tộc này. Cùng đó, cứ hai năm, giải thể thao các dân tộc thiểu số lại được tổ chức một lần, trong đó đẩy gậy là môn chủ lực trong chương trình thi đấu. Đó cũng là một dấu mốc mới trong công tác bảo tồn, phát huy những nét đẹp văn hóa, thể thao, tạo tiền đề cho môn thể thao này phát triển nhanh hơn, xa hơn. 1.1.2. Ñaëc ñieåm cuûa moân Đẩy gậy. Naêng löïc cuûa moät VĐV Đẩy gậy mang tính toång hôïp cuûa nhieàu yeáu toá phoái hôïp vôùi nhau sao cho phuø hôïp vôùi caùc nhaân toá quyeát ñònh thaønh tích cuûa moân theå thao sau naøy. Ngoaøi caùc tieåu chuaån chung ñoái vôùi vaän ñoäng vieân theå thao phaûi coù söùc khoûe, coù toá chaát theå löïc toát, coù khaû naêng tieáp thu toát kyõ thuaät, coù phaåm chaát tö töôûng ñaïo ñöùc vaø ñaëc ñieåm taâm lyù phuø hôïp. Vaän ñoäng vieân Đẩy gậy phaûi ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu chuyeân moân đặc thù cuûa moân Đẩy gậy.
5. 5 1.2. THÖÏC TRAÏNG CHUNG CUÛA ĐẨY GẬY HIEÄN NAY + Qua thöïc teá ta thaáy, các VĐV Đẩy gậy hieän nay coøn raát nhieàu vaán ñeà caàn khaéc phuïc ñeå coù theå phaùt trieån saâu roäng nhaèm ñaùp öùng cho Đẩy gậy ñænh cao cuûa tỉnh nhaø laø do nhöõng nguyeân nhaân sau. - Chöa coù chöông trình huaán luyeän, ñaøo taïo xuyeân suoát töø vaän ñoäng vieân treû ñeå trôû thaønh vaän ñoäng vieân ñaúng caáp cao. - Caùc huaán luyeän vieân, giáo viên coù trình ñoä chuyeân moân coøn ít, khoâng ñaùp öùng nhu caàu ñaøo taïo. - Taøi lieäu tham khaûo, boài döôõng coøn raát ít. - Kinh phí ñaàu tö cho coâng taùc huaán luyeän vaø thi ñaáu ôû ñòa coøn thaáp. + Ñeå khaéc phuïc nhöõng nguyeân nhaân treân ta caàn thöïc hieän nhöõng vieäc sau. - Caàn naâng cao trình ñoä cuûa caùc huaán luyeän vieân, giáo viên thoâng qua caùc lôùp taäp huaán, thöôøng xuyeân coù caùc lôùp boài döôõng nhaèm caäp nhaät caùc phöông phaùp ñaøo taïo môùi. - Taêng cöôøng môû theâm caùc giaûi thi ñaáu nhaèm giuùp caùc vaän ñoäng vieân coù ñieàu kieän coï saùt naâng cao kinh nghieäm thi ñaáu. 1.3. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ MOÂN ĐẨY GẬY. 1.3.1 Caùc nguyeân taéc huaán luyeän môn Đẩy gậy. AÙp duïng taát caû caùc nguyeân taéc vaøo quaù trình huaán luyeän. Nhaèm muïc ñích cuoái cuøng laø ñaït keát quaû cao nhaát. - Nguyeân taéc töï giaùc tích cöïc.
6. 6 - Nguyeân taéc tröïc quan. - Nguyeân taéc heä thoáng. - Nguyeân taéc ñoái xöû caù bieät. - Nguyeân taéc boá trí löôïng vaän ñoäng hôïp lyù. - Moät soá ñieåm veà luaät : Luật Đẩy gậy quy định về sân thi đấu là 1 vòng tròn có đường kính 5m vạch giới hạn rộng 5cm nằm trong phạm vi của sân có màu trắng hoặc khác với màu nền sân là trận thi đấu có thể diễn ra. Sau khi các VĐV đã hoàn tất thủ tục chuẩn bị thi đấu, trọng tài chính dùng khẩu lệnh "cầm gậy", các VĐV mới được phép cầm gậy theo quy định của luật, trọng tài chính một tay cầm chính giữa gậy, khi các VĐV đã ở tư thế sắn sàng, đúng luật, hô dự lệnh "chuẩn bị", sau đó thổi một hồi còi phát lệnh cho hiệp đấu bắt đầu, đồng thời buông tay cầm gậy ra. Theo quy định luật chơi, bên nào chân chạm vào vạch hoặc bị đẩy ra khỏi vòng tròn trước là thua cuộc. Mỗi cuộc thi đẩy gậy thường diễn ra trong 2 - 3 hiệp. 1.4.MOÄT SOÁ ÑAËC ÑIEÅM VEÀ TAÂM SINH LYÙ LÖÙA TUOÅI THIEÁU NIEÂN Huaán luyeän caùc em phaûi theo moät chöông trình ñeà ra tröôùc, khoâng ñöôïc thöïc hieän moät caùch tuøy tieän vaø phaûi phuø hôïp vôùi nhöõng ñaëc ñieåm veà taâm sinh lyù, giaûi phaåu cô theå laáy ñoù laøm tieàn ñeà taïo thuaän lôïi cho vieäc taäp luyeän moân Đẩy gậy. 1.4.1. Ñaëc ñieåm taâm lyù Ởû löùa tuoåi naøy caùc em ñaõ toû ra mình laø ngöôøi lôùn, ñoøi hoûi moïi ngöôøi xung quanh phaûi toân troïng luùc naøy caùc em ñaõ coù hieåu bieát vaø yeâu thích hoaït ñoäng coù nhieàu hoaøi baõo hôn. Vì vaäy khi tieán haønh coâng taùc giaùo duïc
7. 7 theå chaát cho löùa tuoåi naøy caàn nhaéc nhôû chæ baûo ñoäng vieân cho caùc em hoaøn thaønh toát nhieäm vuï. 1.4.2. Ñaëc ñieåm sinh lyù Ñaëc ñieåm cuûa löùa tuoåi naøy laø quaù trình phaùt duïc maïnh meõ, cô theå caùc em phaùt trieån nhanh, maïnh. Thieáu theå duïc, thieáu veä sinh, nghó ngôi, vui chôi, giaûi trí hôïp lyù seõ daãn ñeán nguy haïi khoâng nhoû sau naøy. 1.4.2.1. Heä xöông Xöông phaùt trieån nhanh, caùc xöông nhoû thöïc söï tröôûng thaønh, xong chöa hoaøn thieän neân trong quaù trình vaän ñoäng naëng vaø quaù söùc dễ bò chaán thöông. 1.4.2.2. Heä cô Cô theå phaùt trieån maïnh chieàu daøi. Caùc cô co, cô to phaùt trieån maïnh hôn caùc cô duoåi vaø cô nhoû. Cô chöùa nhieàu nöôùc neân quaù trình taäp luyeän sôùm xuaát hieän meät moûi, naêng löïc hoaït ñoäng keùm. 1.4.2.3. Heä tuaàn hoaøn Cô naêng hoaït ñoäng cuûa tim coøn chöa vöõng vaøng, ñieàu tieác chöa oån ñònh, söùc co boùp coøn yeáu, hoaït ñoäng quaù nhieàu, quaù caêng thaúng seû choùng meät moûi. 1.4.2.4. Heä hoâ haáp Phoåi caùc em phaùt trieån chöa hoaøn thieän, caùc ngaên buoàng tuùi phoåi ñang coøn nhoû, söï ñieàu tieát cuûa heä thaàn kinh trung öông ñoái vôùi vieäc thôû chöa beàn vöõng vaø nhòp nhaøng. 1.4.2.5. Heä thaàn kinh Heä thaàn kinh thöïc vaät coøn yeáu, caùc bieåu hieän chuû quan, lo laéng hay thöôøng gaëp. Teá baøo thaàn kinh mau choùng meät moûi, khaû naêng taäp trung coøn