Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm kiểm tra giờ dạy trên lớp

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm kiểm tra giờ dạy trên lớp

1. Một số kinh nghiệm về việc tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp  LỜI NÓI ĐẦU I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1. Cơ sở lí luận Kiểm tra là công việc gắn với người lãnh đạo: “Lãnh đạo mà không kiểm tra thì coi như không lãnh đạo” (Lênin), Kiểm tra là một trong những chức năng cơ bản của quản lý. Đó là công việc- hoạt động nghiệp vụ mà người quản lý ở bất kỳ cấp nào cũng phải thực hiện để biết rõ những kế hoạch, mục tiêu đề ra trên thực tế đã đạt được đến đâu và như thế nào, từ đó đề ra những biện pháp động viên giúp đỡ uốn nắn và điều chỉnh nhằm thúc đẩy các cá nhân và tổ chức ngày càng hoàn thiện hơn. Vì vậy trong trường học để góp phần phát triển sự nghiệp giáo dục nói chung, phát triển nhà trường, phát triển giáo viên và học sinh nói riêng thì không thể thiếu kiểm tra, đặc biệt là kiểm tra hoạt động dạy học. Bởi vì trong nhà trường phổ thông hoạt động dạy học giữ vị trí trung tâm nó chiếm hầu hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm học, nó chi phối các hoạt động giáo dục khác, đồng thời nó quyết định kết quả đào tạo của nhà trường. Việc dạy của thầy và việc học của trò có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau. Trong hoạt động dạy học thì giờ dạy trên lớp của giáo viên là quan trọng nhất, nó quyết định trực tiếp đến chất lượng của quá trình đào tạo"Mọi mặt của quá trình dạy học được phản ánh trong giờ lên lớp như hình ảnh mặt trời thu nhỏ trong một giọt nước"(Xkatkir) hay"Nếu không phải tất cả thì phần lớn khoa học giáo dục tập trung vào giờ học"(Kotxrin). Kiểm tra giờ dạy trên lớp là công việc vô cùng quan trọng, cần thiết của người quản lí "Giờ học phải là trung tâm chú ý và lo lắng của một hiệu trưởng có kinh nghiệm. Việc dự giờ và phân tích sư phạm giờ dạy là một việc quan trọng nhất của người hiệu trưởng" (Xukhôm-Lin-Xki) chỉ có như vậy mới đánh giá được trình độ sư phạm của giáo viên từ đó có thể điều chỉnh tìm ra những biện pháp bồi dưỡng trình độ sư phạm nâng cao tay nghề cho đội ngũ giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Mặt khác để đánh giá xếp loại toàn diện giáo viên hàng năm thì không thể thiếu việc kiểm tra giờ dạy trên lớp tối thiểu là 2 tiết dạy ( Theo công văn hướng dẫn số 3040/BGD & ĐT- TCCP ngày 17/4/2006) do vậy kiểm tra giờ dạy trên lớp còn là công việc bắt buộc của người hiệu trưởng. 2. Cơ sở thực tiễn Trường THCS Lê Quý Đôn huyện Krông Năng - Đắk Lắk nơi tôi công tác là một trường đóng trên địa bàn của thị trấn với quy mô tương đối lớn và đội ngũ giáo viên, công nhân viên và học sinh đông, là trường dự án của tỉnh với mục tiêu xây dựng trường chuẩn quốc gia vào năm 2009 vậy mà trình độ tay nghề của giáo viên chưa đồng đều, chưa đáp ứng được yêu cầu cần thiết để nâng cao chất lượng toàn diện, việc quản lý kiểm tra giờ dạy trên lớp từ trước đến nay thực hiện chưa tốt còn mang tính chất hình thức, phiến diện. Là một phó hiệu trưởng chuyên môn chưa có nhiều kinh nghiệm tôi rất băn khoăn về vấn đề này vì vậy tôi đã đi sâu nghiên cứu để có thể phục vụ tốt hơn công tác quản lý của mình, đồng thời từng bước nâng cao Người thực hiện: Đinh Thị Thanh Xuân- Trường THCS Lê Quý Đôn Trang 1
2. Một số kinh nghiệm về việc tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp  chất lượng giờ dạy trên lớp của giáo viên trong trường, hoàn thành được mục tiêu đề ra, đem lại niềm tin cho phụ huynh học sinh cũng như chính quyền địa phương nơi tôi công tác. Qua các năm học vừa qua, tôi đã đúc rút được một số kinh nghiệm về việc kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên môn sinh học trong tổ sinh hoá của trường và đã thu được kết quả rât khả quan, tôi muốn trình bày các sáng kiến mà bản thân đã áp dụng đồng thời có thể nhân lên ở một số bộ môn khác trong và ngoài nhà trường. II. PHẠM VI ĐỀ TÀI. Trong phạm vi thời gian cho phép và khả năng có hạn của bản thân nên tôi chỉ nghiên cứu việc tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên môn Sinh- Hóa trường THCS Lê Quý Đôn - Krông Năng - Đắk Lắk từ những năm học trước và kinh nghiệm của bản thân đã áp dụng ở tổ Sinh- hoá từ năm học 2006-2007 và áp dụng cho toàn trường từ năm học 2008- 2009 đến nay nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy của giáo viên. Người thực hiện: Đinh Thị Thanh Xuân- Trường THCS Lê Quý Đôn Trang 2
3. Một số kinh nghiệm về việc tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp  PHẦN I: THỰC TRẠNG 1. Nghiên cứu tình hình nhà trường Trường THCS Lê Quý Đôn được thành lập năm học 1997-1998. Trường đóng trên địa bàn thị trấn Krông Năng, huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk. Từ khi thành lập đến nay quy mô trường đã phát triển khá nhanh về cơ sở vật chất cũng như về số lượng học sinh, giáo viên. Từ năm học 2005-2006 đến nay: + Học sinh: Trên 1000 em với hơn 30 lớp + Giáo viên: Trên 50 giáo viên và được chia thành 6 tổ chuyên môn: Trình độ S Thâm niên dạy chuyên Tay nghề Stt Tổ Môn G môn V 6- Đại 10 CĐ G K TB 10 học 1 Toán Toán 0 3 7 3 10 3 6 6 1 3 1 Lí Lí 2 0 0 1 1 1 1 1 1 0 C.nghệ CN 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 Hóa Hóa 2 0 0 1 1 2 0 1 1 0 2 Sinh Sinh 6 3 1 0 2 1 2 1 1 4 TD TD 5 1 1 3 0 0 5 2 2 1 3 Văn Văn 8 0 0 2 6 5 3 3 3 2 Nhạc 2 0 0 2 0 0 2 1 0 1 Nhạc Họa 2 0 2 0 0 0 2 0 1 1 Họa 4 sử 2 0 0 0 2 0 2 0 1 1 Sử GDCD 2 2 0 0 0 0 0 1 1 Địa Địa 6 0 0 4 2 2 4 2 2 2 5 Tin học Tin học 4 0 2 2 0 0 4 0 2 2 Ngoại 6 Tiếng Anh 6 0 2 2 2 2 4 1 4 1 ngữ 5 TỔNG CỘNG 3 13 24 18 23 32 19 24 15 9 Trong đó tổ Sinh- Hoá gồm các giáo viên sau: STT Họ và tên Thâm niên dạy Tay nghề Ghi 10 chú 1 Trần Hoàng Điệp x G Người thực hiện: Đinh Thị Thanh Xuân- Trường THCS Lê Quý Đôn Trang 3
4. Một số kinh nghiệm về việc tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp  2 Nguyễn Thị Thanh x K 3 Phùng Thị Hiền x TB 4 Nguyễn Thị Bích Huệ x TB 5 Hồ Quốc Việt x TB 6 Phùng Hữu Vương x TB 7 Nguyễn Thị Miền x K 8 Đinh Thị thanh Xuân x G TT Như vậy so với các tổ trong trường thì tổ Sinh- Hoá có trình độ tay nghề còn hạn chế nhất, mặc dù đã có 2 giáo viên giỏi nhưng số giáo viên trung bình còn nhiều. Đây chính là điều tôi đã băn khoăn, trăn trở để tìm hiểu thực trạng cũng như các nguyên nhân và biện pháp khắc phục nhằm nâng cao tay nghề cho giáo viên trong tổ. 2. Thực trạng tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp của các giáo viên trong tổ Sinh- Hoá Việc tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên trong các năm học qua được thực hiện gồm các bước như sau: 2.1 Xây dựng kế hoạch kiểm tra - Tổ Sinh- Hoá cũng như các tổ khác chưa chủ động trong việc xây dựng kế hoạch riêng cho tổ mình mà thụ động chờ kế hoạch của hiệu trưởng, khi nào BGH yêu cầu dự giờ, kiểm tra theo lịch thì tổ mới hưởng ứng. - Kế hoạch của trường cũng chưa rõ ràng còn chung chung, chưa cụ thể về mục đích, yêu cầu, nội dung, phương pháp tiến hành hình thức đơn vị, cá nhân được kiểm tra + Chưa cụ thể hoá theo tháng, tuần. + Vì không có thời gian cụ thể cho kiểm tra đột xuất và kiểm tra toàn diện nên giáo viên rất bị động trong việc kiểm tra. + Việc dự giờ thường xuyên của giáo viên cũng vậy do không có kế hoạch rõ ràng nên giáo viên chỉ dự giờ chủ yếu ở 2 đợt thi giáo viên giỏi cấp trường cho đủ số tiết quy định mà không phân đều ở các tuần. + Kế hoạch còn phân bố đều ở tất cả các giáo viên cả giáo viên giỏi cũng như giáo viên trung bình mà chưa có tính chọn lọc. + Kế hoạch đưa ra mang tính hình thức được công bố trong đại hội công chức mà không triển khai cụ thể đến từng giáo viên. Do vậy mọi hoạt động kiểm tra giờ dạy trên lớp chỉ hoạt động theo thói quen, năm học nào cũng vậy không có hiệu quả. 2.2 Tổ chức kiểm tra 2.2.1 Xây dựng lực lượng kiểm tra. Việc xây dựng lực lượng kiểm tra chưa thực hiện tốt như: - Trường cũng như tổ tôi khi xây dựng lực lượng kiểm tra cho từng năm học thường lấy các thành viên tham gia kiểm tra của những năm học trước theo thói Người thực hiện: Đinh Thị Thanh Xuân- Trường THCS Lê Quý Đôn Trang 4
5. Một số kinh nghiệm về việc tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp  quen của trường đó là các giáo viên trong tổ kiểm tra lẫn nhau, đồng thời cũng không thông báo mà mọi người ngầm hiểu như vậy. Làm như thế không có sự đổi mới, sáng tạo mà chỉ rập khuôn theo những năm học trước. - Việc phân công công việc chưa cụ thể, chưa xác định rõ quyền hạn và trách nhiệm của các thành viên khi tham gia kiểm tra . - Chưa thường xuyên quan tâm bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho những người làm công tác kiểm tra. - Với lực lượng tham gia đi kiểm tra trong đợt thi giáo viên giỏi trường chưa đảm bảo tính khoa học đó là: Có những giáo viên mới ra trường không thể tham gia đi kiểm tra các giáo viên khác được như ở môn sinh nếu thầy Việt, cô Huệ, cô Hiền mới ra trường năng lực chuyên môn còn hạn chế thì chỉ có thể đi học hỏi, rút kinh nghiệm chứ không thể đi kiểm tra, đánh giá được hay như ở các môn chưa có giáo viên giỏi hoặc ở các tổ ghép thì nếu chỉ có tổ trưởng và giáo viên trong tổ đi kiểm tra thì không thể đánh giá khách quan hay thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra có hiệu quả được. - Thành phần kiểm tra toàn diện giáo viên chỉ có Ban giám hiệu thì chưa đầy đủ và khoa học. 2.2.2 Xây dựng chuẩn đánh giá tiết dạy: Chúng tôi chỉ dựa vào chuẩn đánh giá tiết dạy chung của bộ GD-ĐT chứ không có xây dựng chuẩn cho phù hợp với thực tế của trường, không qua bước dự thảo xây dựng chuẩn, không triển khai đến toàn thể giáo viên để đi đến thống nhất chung về chuẩn vì vậy trong quá trình thực hiện đã gặp nhiều bất cập như: + Các giáo viên không thống nhất về cách đánh giá, mỗi tổ đánh giá một cách khác nhau dẫn đến không công bằng giữa các tổ, thông thường tổ văn cho điểm rất cao: 19, 20 điểm trong khi tổ toán lại cho điểm rất thấp chỉ 16,17 điểm trong khi năng lực của giáo viên tương đương nhau. + Có những giáo viên còn cho điểm theo cảm tính do không nghiên cứu chuẩn đánh giá. + Có những yêu cầu cần phải cụ thể hóa hơn cho phù hợp với điều kiện nhà trường và để cho lực lượng kiểm tra dễ dàng hơn khi đi kiểm tra nhưng chúng tôi chưa thực hiện được như ở yêu cầu 6 có những bài giáo viên không thể tìm được đồ dùng dạy học vì lí do khách quan thì cần phải xử lí như thế nào để giáo viên không bị thiệt thòi khi được đánh giá 2.2.3 Xây dựng chế độ kiểm tra; - Mặc dù đã xây dựng được chế độ kiểm tra giờ dạy trên lớp. Tuy nhiên thực hiện chế độ kiểm tra này còn gặp nhiều khó khăn như: + Chưa có thời gian, quy trình tiến hành cụ thể. Vì vậy chế độ kiểm tra qua dự giờ thi giáo viên dạy giỏi là thực hiện đúng thời gian, còn các chế độ kiểm tra khác còn bị động. + Quyền lợi cho kiểm tra viên không có, chỉ dựa vào trách nhiệm là chính nên chưa khuyến khích được các kiểm tra viên phát huy hết khả năng của mình. Người thực hiện: Đinh Thị Thanh Xuân- Trường THCS Lê Quý Đôn Trang 5