Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh Lớp 12 nắm vững trọng âm từ trong Tiếng Anh

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh Lớp 12 nắm vững trọng âm từ trong Tiếng Anh

1. MỤC LỤC Trang PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 3 I. Lý do chọn đề tài 3 1. Cơ sở lý luận 3 2. Cơ sở thực tiễn 3 II. Mục đớch chuyờn đề 3 III. Đối tượng và phạm vi nghiờn cứu .4 IV. Kế hoạch thực hiện 4 PHẦN 2. NỘI DUNG CHUYấN ĐỀ 5 I. Nội dung lý luận 5 1. Trọng õm là gỡ? 5 2. Vỡ sao cần nắm vững trọng õm? 5 3. Học trọng õm như thế nào? 5 II. Thực trạng vấn đề nghiờn cứu 6 1. Khảo sỏt thứ nhất 6 2. Khảo sỏt thứ hai 6 III. Những biện phỏp đó thực hiện 7 Trong cỏc giờ học Tiếng Anh 7 Phỏt handouts về qui tắc đỏnh dấu trọng õm 7,8,9 10 Bài tập thực hành .10,11 IV. Kết quả thực hiện cú so sỏnh đối chứng 12 PHẦN 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 13 I. Những đỏnh giỏ cơ bản về chuyờn đề 13 II. Cỏc đề xuất và kiến nghị 13 âCopyright Do Binh – Lien Son High School – Lap Thach – Vinh Phuc - www.violet.vn/quocbinh72 Page 1
2. PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lí DO CHỌN ĐỀ TÀI : 1. Cơ sở lý luận: Trọng õm là chỡa khoỏ kỳ diệu để hiểu được tiếng Anh .Những người bản xứ sử dụng trọng õm rất tự nhiờn, đến mức thậm chớ bản thõn họ cũng khụng biết là mỡnh đang dựng chỳng. Người học tiếng Anh, trong đú cú người Việt Nam, nếu khụng phỏt õm đỳng trọng õm, khi giao tiếp bằng tiếng Anh với người bản xứ, thường gặp phải 2 vấn đề sau: Rất khú để hiểu người ta đang núi gỡ, đặc biệt là người nước ngoài núi rất nhanh,và ngược lại, người nước ngoài đú cũng cảm thấy rất khú để hiểu mỡnh. Tiếng Anh hiện nay đang được dạy theo đường hướng giao tiếp và đường hướng lấy người học làm trung tõm. Để cú thể giao tiếp được bằng Tiếng Anh, học sinh phải sử dụng được hai kỹ năng nghe và núi tốt. Vậy giỏo viờn và học sinh phải làm gỡ để đạt được mục tiờu này? Điều này đũi hỏi nhiều yếu tố, trong đú giỳp học sinh nắm vững được trọng õm cỏc từ trong Tiếng Anh là rất quan trọng. 2. Cơ sở thực tiễn: Từ thực tế giảng dạy Tiếng Anh nhiều năm, tụi nhận thấy rằng cỏc kiến thức về trọng õm Tiếng Anh chưa được trỳ trọng, đi sõu trong chương trỡnh THPT. Học sinh chỉ nghe qua đài hoặc giỏo viờn và nhắc lại cho đỳng một số từ cho sẵn. Nội dung về trọng õm Tiếng Anh 12 chỉ được giới thiệu ở phần Language focus của cỏc bài là Unit 3, Unit 4 và Unit 5 lớp 12. Học sinh chỉ được nghe băng về cỏch đọc trọng õm một số từ và sau đú nhắc lại. Tuy nhiờn, trong cỏc bài kiểm tra và cỏc đề thi tốt nghiệp THPT hoặc thi tuyển sinh vào đại học, cao đẳng lại thường cú phần cõu hỏi về trọng õm. Qua kết quả cỏc bài kiểm tra của học sinh, tụi nhận thấy học sinh thường làm đỳng rất ớt cỏc cõu hỏi thuộc phần kiến thức về trọng õm, hơn nữa học sinh cú vẻ ngại làm về dạng bài tập này, đặc biệt hầu hết học sinh khi núi Tiếng Anh đều khụng chỳ ý đến trọng õm của cỏc từ mà chỉ núi một cỏch đều đều, điều này làm giảm đi hiệu quả của việc sử dụng Tiếng Anh. II. MỤC ĐÍCH CỦA CHUYấN ĐỀ: Từ cỏc cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn núi trờn, tụi đó quyết định thực hiện đề tài cú tờn gọi “ Một số biện phỏp giỳp học sinh lớp 12 nắm vững trọng õm từ trong Tiếng Anh”. Mục đớch của đề tài này là: - Thứ nhất: làm cho học sinh nhận thức được tầm quan trọng của việc sử dụng đỳng trọng õm Tiếng Anh để cải thiện kỹ năng giao tiếp của mỡnh. - Thứ hai: giỳp học sinh giải quyết được phần cõu hỏi về kiến thức trọng õm trong cỏc bài kiểm tra hoặc cỏc bài thi tốt ngiệp và đại học. III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIấN CỨU: Đề tài này được nghiờn cứu và thực hiện với học sinh lớp 12A2 trường THPT DTNT Vĩnh Phỳc trong năm học 2015-2016. IV. KẾ HOẠCH THỰC HIỆN: thời gian 5 tiết Dạy quy tắc về cỏch đỏnh trọng õm cho học sinh và cú bài tập thực h ành âCopyright Do Binh – Lien Son High School – Lap Thach – Vinh Phuc - www.violet.vn/quocbinh72 Page 2
3. PHẦN II. NỘI DUNG CHUYấN ĐỀ I. NỘI DUNG Lí LUẬN: 1. Trọng õm là gỡ? Theo Peter Roach trong “ English phonetics and phonology”, trọng õm của một từ là õm được phỏt õm nổi bật hơn so với cỏc õm cũn lại. Âm cú trọng õm cú ớt nhất bốn đặc điểm khỏc biệt sau: - Độ lớn (loudness): cỏc õm tiết mang trọng õm được phỏt õm lớn hơn cỏc õm tiết khụng mang trọng õm. - Độ dài (length): cỏc õm tiết mang trọng õm được kộo dài hơn khi phỏt õm hơn cỏc õm tiết khụng mang trọng õm. - Độ cao (pitch): cỏc õm tiết mang trọng õm được phỏt õm ở độ cao hơn. - Độ khỏc biệt (quality): cỏc õm tiết mang trọng õm chứa đựng một nguyờn õm khỏc biệt về chất với cỏc nguyờn õm trong cỏc õm tiết khụng mang trọng õm cũn lại. Vớ dụ : canal [kə'nổl] disagree [,disə'gri:] indication [,indi'kei∫n] Thụng thường bốn yếu tố trờn thường xuất hiện cựng nhau trong một õm cú trọng õm. Tuy nhiờn, đụi khi chỉ một hoặc hai yếu tố cũng làm nờn trọng õm của một từ. Cỏc yếu tố trờn cú tầm quan trọng khụng giống nhau, trong đú cao độ và trường độ là hai yếu tố quan trọng nhất, giỳp người nghe dễ dàng nhận ra trọng õm của một từ. Âm cú trọng õm được đọc nhấn hơn cỏc õm khỏc khoảng nửa õm và đọc gần như õm kộo dài. 2. Vỡ sao cần nắm vững trọng õm? Trọng õm là một bộ phận cấu thành nờn Tiếng Anh. Việc nắm vững trọng õm giỳp người học tiếng gần hơn tới khả năng sử dụng Tiếng Anh một cỏch lưu loỏt, giỳp cho quỏ trỡnh giao tiếp diễn ra một cỏch tự nhiờn hơn, trỏnh được những hiểu lầm và sai sút trong giao tiếp. Ngoài ra, với học sinh trung học phổ thụng, việc thành thạo trong phỏt õm đỳng trọng õm cũn giỳp cỏc em làm đỳng cỏc cõu hỏi về kiến thức trọng õm trong cỏc bài kiểm tra, bài thi học kỡ, thi tốt nghiệp hoặc thi đại học. 3. Học trọng õm như thế nào? Giống như mọi kiến thức ngụn ngữ, trọng õm cũng cú những quy tắc riờng của nú. Người học cú thể tỡm mua những cuốn sỏch viết về trọng õm và học theo cỏc quy tắc trong đú. Với cỏc quy tắc cố định, người học chỉ cần học thuộc lũng và làm thật nhiều bài tập. Tuy nhiờn cỏc quy tắc đều cú ngoại lệ. Người học cần chỳ ý hơn tới cỏc ngoại lệ này. Ngoài ra, người học cú thể học trọng õm bằng nhiều cỏch khỏc nhau như: học trong quỏ trỡnh giao tiếp, học khi lắng nghe giỏo viờn giảng bài, nghe đĩa Tiếng âCopyright Do Binh – Lien Son High School – Lap Thach – Vinh Phuc - www.violet.vn/quocbinh72 Page 3
4. Anh, hoặc bằng cỏch tra từ điển. Và chỉ cú luyện tập thường xuyờn mới giỳp cho người học thành cụng trờn con đường chinh phục ngụn ngữ. II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ Qua thăm dũ ý kiến của nhiều đồng ngiệp và học sinh, đồng thời qua thực tế giảng dạy, tụi nhận thấy học sinh khi học Tiếng Anh từ bậc trung học cơ sở đến hết lớp 11 của bậc THPT hầu như khụng được học về trọng õm Tiếng Anh. Hầu hết giỏo viờn khụng cú thời gian hoặc khụng chỳ ý hướng dẫn cho học sinh về vấn đề này. Học sinh cú thể biết về trọng õm khi xem phần ''Glossary'' ở cuối sỏch giỏo khoa. Tuy nhiờn rất nhiều học sinh khụng xem đến phần này hoặc cú xem nhưng chỉ chỳ ý nghĩa của từ mà khụng để ý đến cỏch phỏt õm hay trọng õm của từ. Trước khi thực hiện đề tài, tụi đó thực hiện 2 khảo sỏt về sự hiểu biết về trọng õm của học sinh và thực trạng dạy học phần trọng õm. 1. Khảo sỏt thứ nhất: khảo sỏt về khả năng đỏnh dấu trọng õm Tiếng Anh của học sinh lớp 12A2 của trường THPT DTNT Vĩnh Phỳc tụi đó phỏt cho mỗi học sinh một phiếu gồm 5 cõu hỏi về trọng õm Tiếng Anh và yờu cầu cỏc em làm trong vũng 5 phỳt. Phiếu cõu hỏi cú nội dung như sau: Choose the word whose stress pattern is different from that of the rest. 1. a. hospital b. mischievous c. supportive d. special 2. a. family b. whenever c. obedient d. solution 3. a. biologist b. generally c. responsible d. security 4. a. confident b. important c. together d. exciting 5. a. possible b. university c. secondary d. suitable Kết quả số học sinh làm đỳng số lượng cõu hỏi ở lớp như sau ( cú kốm theo tỉ lệ phần trăm): Lớp Sĩ số Đỳng 5 Đỳng 4 Đỳng 3 Đỳng 2 Đỳng 1 Sai cõu cõu cõu cõu cõu 5cõu 12A2 30 7hs 4 hs 4 hs 3 hs 2hs 10 hs 23% 13 % 13 % 10 % 6,7% 33 % Từ kết quả trờn cú thể thấy rằng chỉ khoảng 50% học sinh đạt mức trung bỡnh trở lờn với phần kiến thức về trọng õm và khoảng 33% học sinh khụng làm đỳng cõu hỏi nào về trọng õm. 2. Khảo sỏt thứ hai: Tụi đó dự giờ một số tiết dạy của đồng nghiệp tại trường và thấy rằng giỏo viờn đó cú nhắc tới trọng õm từ khi dạy từ mới nhưng khụng thường xuyờn. Ở phần Language focus của Unit 3, Unit 4 và Unit 5 lớp 12, giỏo viờn chỉ cho học sinh nhắc lại những từ âCopyright Do Binh – Lien Son High School – Lap Thach – Vinh Phuc - www.violet.vn/quocbinh72 Page 4
5. cú trong sỏch giỏo khoa, khụng cú thờm bài tập về trọng õm, do thời lượng cho phần này là quỏ ớt trong 45' trờn lớp cho một tiết dạy. III. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN: Phỏt handouts về qui tắc đỏnh dấu trọng õm 1. Đa số cỏc danh từ và tớnh từ 2 õm tiết thỡ trọng õm chớnh nhấn vào õm tiết thứ nhất. Example : ‘mountain ‘evening ‘butcher ‘carpet ‘busy ‘village ‘summer ‘birthday ‘porter ‘pretty ‘morning ‘winter ‘beggar ‘table ‘handsome Ngoại trừ : ma’chine mis’take , ho’tel, re’spone 2. Đa số cỏc động từ 2 õm tiết thỡ trọng õm chớnh nhấn vào õm tiết thứ hai. Example: En’joy co’llect es’cape de’stroy en’joy re’peat A’llow re’lax Ex’plain for’get main’tain Ngoại trừ: ‘offer, ‘happen , ‘answer , ‘enter , ‘listen , ‘open, ‘study, ‘follow, ‘narrow, ‘import , travel, ‘courage 3. Cỏc từ 2 õm tiết bắt đầu bằng 'a' thỡ trọng õm thường nhấn vào õm tiết thứ hai as’sist, ac’cept, a’ttract, a’bout, a’bove, a’gain , a’lone, a’chieve, a’like, a’live, a’go , a’sleep a’broad , a’side , a’fraid Ngoại trừ: apple 4. Danh từ ghộp thường cú trọng õm chớnh nhấn vào õm tiết 1 Example: ‘bedroom,‘typewriter,airport,‘dishwasher, ‘bathroom,‘sunrise, ‘raincoat, ‘bookshop,‘footpath, ‘airline, + động từ ghộp cú trọng õm chớnh nhấn vào từ thứ 2 under’stand, well – ‘dressed ill – ‘treated 5. Cỏc từ kết thỳc bằng cỏc đuụi how, what, where, thỡ trọng õm chớnh nhấn vào vần 1 ‘anywhere ‘somehow ‘somewhere 6. Cỏc từ tận cựng bằng cỏc đuụi : - ety, - ity, - ion ,- sion, - cial,- ically, - ious, - eous, - ian, - ior, - iar, iasm - ience, - iency, - ient, - ier, - ic, - ics, -ial, -ical, -ible, - uous, ium, - logy, - sophy,- graphy - ular, - ulum - ish thỡ trọng õm nhấn vào õm tiết ngay trước nú : de’cision dic’tation libra’rian ex’perience ‘premier so’ciety arti’ficial su’perior ef’ficiency re’public mathe’matics cou’rageous fa’miliar con’venient ’regular con’tinuous ’rubbish, ’finish pho’tography bi’ology phy’losophy, s’tadium Ngoại trừ: ‘catholic ['kổθəlik] ( thiờn chỳa giỏo), ‘lunatic ['lu:nətik] âCopyright Do Binh – Lien Son High School – Lap Thach – Vinh Phuc - www.violet.vn/quocbinh72 Page 5