Sáng kiến kinh nghiệm Kĩ năng giải các bài toán về dãy số ở Lớp 4

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Kĩ năng giải các bài toán về dãy số ở Lớp 4

1. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN ĐỀ NGHỊ XÉT CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng chấm sáng kiến huyện Hoài Nhơn Tác giả sáng kiến: PHAN THỊ HƯƠNG Đơn vị: Trường Tiểu học số 2 Hoài Tân 1.Tên Sáng kiến: Kĩ năng giải các bài toán về dãy số ở lớp 4 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục và đào tạo. 2. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng 9 năm 2015 3 Mô tả bản chất của sáng kiến: 3.1. Thực trạng của vấn đề trước khi đưa ra giải pháp Trong quá trình giảng dạy, nghiên cứu tôi thấy môn Toán ở Tiểu học được chia làm 5 mạch kiến thức cơ bản là: Số học, Đại lượng cơ bản; Yếu tố đại số; Yếu tố hình học và giải toán có lời văn. Trong năm mạch kiến thức đó thì số học là mạch kiến thức quan trọng của môn học. Trong đó, ta gặp không ít các bài toán về dãy số ở cả số tự nhiên, phân số và số thập phân, đặc biệt là trong chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi. Các bài toán về dãy số lại được chia thành các loại nhỏ mà khi gặp phải học sinh thường lúng túng mơ hồ và sai lầm; khó tìm ra hướng giải quyết và thường nhầm lẫn từ dạng này sang dạng khác, không phát hiện ra quy luật của dãy số và cách giải. Nếu không xác định cho học sinh những kiến thức cơ bản ban đầu vững chắc thì học sinh sẽ không giải quyết được những bài toán ở dạng cơ bản (đối với học sinh trung bình) và nâng cao lên (đối với học sinh khá giỏi). Hiện nay, phong trào giải Toán trên internet được triển khai rộng rãi, học sinh hưởng ứng tham gia đông đảo. Các bài toán về dãy số xuất hiện Violympic rất nhiều, nhưng thực tế học sinh học về dãy số không có hệ thống nên các em rất lúng túng trong quá trình luyện và tham gia thi. Chính vì những lí do đó, qua thực trạng học phần giải các bài toán về dãy số của học sinh, tôi nhận thấy việc giúp đỡ học sinh phát hiện ra quy luật của dãy số và tìm cách giải các bài toán về dãy số là việc làm hết sức quan trọng, giúp học sinh có khả năng phân tích, tổng hợp, tư duy nhằm nâng cao chất lượng học toán. Bởi thế tôi mạnh dạn nghiên cứu, chọn lọc qua kinh nghiệm giảng dạy để viết đề tài “Kỹ năng giải các bài toán về dãy số lớp 4” 3.2 Những kết quả, lợi ích thu được khi áp dụng giải pháp Năm học 2014- 2015, tôi áp dụng các giải pháp mới trong quá trình dạy về dãy số cho học sinh tại lớp 4B do tôi chủ nhiệm và đã thu được kết quả rất khả quan. Sĩ số Hiểu và Hiểu và Thực hành lúng thực hành thành thục biết thực hành túng 36 10 22 4 Sau khi áp dụng các giải pháp này, tôi nhận thấy học sinh làm chủ được kiến thức về dãy số. Học sinh không còn ngại khi gặp các bài toán này. - Học sinh hiểu và biết giải một cách thành thục các bài toán về dãy số.
2. - Trong quá trình luyện thi Violympic, khi gặp dạng toán về dãy số, học sinh không còn lúng túng. - Học sinh hứng thú hơn khi học toán. Tôi cam đoan những thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Xác nhận của HĐKH nhà trường Hoài Tân, ngày 15tháng 02 năm 2017 NGƯỜI VIẾT ĐƠN PHAN THỊ HƯƠNG
3. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BÁO CÁO TÓM TẮT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tác giả sáng kiến: PHAN THỊ HƯƠNG Đơn vị công tác: Trường Tiểu học số 2 Hoài Tân. Chức vụ: Tổ trưởng Tổ 4. Nhiệm vụ được giao: Chủ nhiệm lớp 4B. 1.Tên Sáng kiến: Kĩ năng giải các bài toán về dãy số ở lớp 4 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục và đào tạo. 3. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng 9 năm 2014 4. Nội dung: 4.1.Mục đích của Sáng kiến: Việc chọn nghiên cứu kinh nghiệm "Phương pháp giải các bài toán về dãy số cho học sinh giỏi lớp 4 " nhằm mục đích: - Nâng cao chất lượng giảng dạy môn Toán cho học sinh lớp 4 trong trường Tiểu học. - Rèn được kỹ năng giải các dạng bài tập về dãy số cho học sinh giỏi lớp 4, kỹ năng tìm quy luật dãy số và biến đổi dãy số cho học sinh. - Rèn luyện cách tính nhanh, nhẩm nhanh kết quả một dãy tính, để vận dụng vào tính nhẩm trong cuộc sống hàng ngày cho mỗi học sinh lớp 4. 4.2. Thực trạng của vấn đề trước khi đưa ra giải pháp: Trong quá trình giảng dạy, nghiên cứu tôi thấy môn Toán ở Tiểu học được chia làm 5 mạch kiến thức cơ bản là: Số học, Đại lượng cơ bản; Yếu tố đại số; Yếu tố hình học và giải toán có lời văn. Trong năm mạch kiến thức đó thì số học là mạch kiến thức quan trọng của môn học. Trong đó, ta gặp không ít các bài toán về dãy số ở cả số tự nhiên, phân số và số thập phân, đặc biệt là trong chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi. Các bài toán về dãy số lại được chia thành các loại nhỏ mà khi gặp phải học sinh thường lúng túng mơ hồ và sai lầm; khó tìm ra hướng giải quyết và thường nhầm lẫn từ dạng này sang dạng khác, không phát hiện ra quy luật của dãy số và cách giải. Nếu không xác định cho học sinh những kiến thức cơ bản ban đầu vững chắc thì học sinh sẽ không giải quyết được những bài toán ở dạng cơ bản (đối với học sinh trung bình) và nâng cao lên (đối với học sinh khá giỏi). Hiện nay, phong trào giải Toán trên internet được triển khai rộng rãi, học sinh hưởng ứng tham gia đông đảo. Các bài toán về dãy số xuất hiện Violympic rất nhiều, nhưng thực tế học sinh học về dãy số không có hệ thống nên các em rất lúng túng trong quá trình luyện và tham gia thi. Chính vì những lí do đó, qua thực trạng học phần giải các bài toán về dãy số của học sinh, tôi nhận thấy việc giúp đỡ học sinh phát hiện ra quy luật của dãy số và tìm cách giải các bài toán về dãy số là việc làm hết sức quan trọng, giúp học sinh có khả năng phân tích, tổng hợp, tư duy nhằm nâng cao chất lượng học toán. Bởi thế tôi
4. mạnh dạn nghiên cứu, chọn lọc qua kinh nghiệm giảng dạy để viết đề tài “Kỹ năng giải các bài toán về dãy số lớp 4” 4.3. Mô tả giải pháp của đề tài: Giải pháp 1: Dạng toán điền thêm số hạng còn thiếu vào dãy số. Giải pháp 2: Dạng toán xác định số a có thuộc dãy số đã cho hay không. Giải pháp 3: Dạng toán tìm số số hạng của dãy số. Giải pháp 4: Dạng toán tìm tổng các số hạng của dãy số. Giải pháp 5: Dạng toán tìm số chữ số trong dãy số cách đều. Giải pháp 6: Dạng toán tìm số số hạng của dãy số cách đều khi biết số chữ số của dãy. 4.4. Kết quả của đề tài: Sau khi áp dụng các giải pháp này, tôi nhận thấy học sinh làm chủ được kiến thức về dãy số. Học sinh không còn ngại khi gặp các bài toán này. - Học sinh hiểu và biết giải một cách thành thục các bài toán về dãy số. - Trong quá trình luyện thi Violympic, khi gặp dạng toán về dãy số, học sinh không còn lúng túng. - Học sinh hứng thú hơn khi học toán. 4.5. Lợi ích kinh tế của đề tài: Chất lượng học tập môn Toán của học sinh còn thấp là do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan. Song, trách nhiệm của giáo viên vẫn là chính, vì chúng ta là đội ngũ đào tạo nhân tài cho đất nước, đào tạo những con người đủ tri thức khoa học, phẩm chất đạo đức. Việc rèn các kĩ năng giải các bài toán về dãy số đòi hỏi giáo viên phải có lòng nhiệt tình. Điều quan trọng là giáo viên phải dành nhiều thời gian đầu tư nghiên cứu, tìm hiểu nguyên nhân học sinh không làm được. Từ đó thống kê chất lượng học lực của học sinh, đề ra biện pháp khắc phục, theo dõi, kiểm tra chất lượng từng kì để nắm bắt và kịp thời uốn nắn thêm cho học sinh. Tôi nghĩ việc rèn cho học sinh học tốt môn Toán không chỉ tạo điều kiện để nâng cao chất lượng của lớp, của trường mà còn góp phần rèn luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt như: tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật Tôi xin chân thành cảm ơn! Hoài Tân, ngày 15 tháng 2 năm 2017 NGƯỜI VIẾT PHAN THỊ HƯƠNG