Sáng kiến kinh nghiệm Đổi mới công tác quản lí nhằm nâng cao chất lượng giáo dục

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Đổi mới công tác quản lí nhằm nâng cao chất lượng giáo dục

1. UBND TỈNH HẢI DƯƠNG SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỔI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÍ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC MÔN : QUẢN LÍ KHỐI : THCS NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CẤP TỈNH . ĐIỂM THỐNG NHẤT Bằng số: Bằng chữ: Họ và tên Giám khảo số 1: chữ kí Họ và tên Giám khảo số 2: chữ kí Năm học: 2012- 2013 1
2. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI DƯƠNG Trường: THCS Văn Giang Số phách TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỔI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÍ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC MÔN : QUẢN LÍ TÊN TÁC GIẢ: ÔNG ĐÀM NGỌC LẦM Xác nhận của nhà trường 2
3. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI DƯƠNG PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NINH GIANG Số phách TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỔI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÍ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC MÔN : QUẢN LÍ KHỐI : THCS ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG CẤP HUYỆN (Nhận xét, xếp loại, kí, đóng dấu) Tên tác giả : Đơn vị công tác: 3
4. UBND TỈNH HẢI DƯƠNG SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỔI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÍ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC MÔN : QUẢN LÍ KHỐI : THCS NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CẤP NGÀNH ĐIỂM THỐNG NHẤT Bằng số: Bằng chữ: Họ và tên Giám khảo số 1: Họ và tên Giám khảo số 2: Năm học: 2012- 2013 4
5. PHẦN 1: MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài: Những năm gần đây sự nghiệp giáo dục nước nhà đã đạt được những thành tựu to lớn trên các mặt: “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước. Tuy nền kinh tế Việt Nam ta đang đứng trước những vận hội lớn, thời cơ lớn, nhưng cũng gặp không ít khó khăn thách thức về cuộc đua tranh giữa các quốc gia, về cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật về công nghệ thông tin đang bùng nổ. Nếu chúng ta không đi tắt đón đầu khoa học kỹ thuật thì sẽ bị tụt hậu so với các nước khác. Vì thế, trong chiến lược phát triển kinh tế, Đảng ta khẳng định, chiến lược phát triển con người là quan trọng nhất con người là động lực thúc đẩy xã hội phát triển! Ý thức được vấn đề đó Đảng ta đã khẳng định trong Nghị quyết TW 2 khóa VIII là “ Giáo dục đào tạo phải trở thành quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”. Trong chiến lược phát triển giáo dục từ năm 2011-2020 Quốc hội đã thông qua, Thủ tướng chính phủ đã phê duyệt là: “Phải đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng được yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”. Để đáp ứng được vai trò nhiệm vụ quan trọng đó, giáo dục cần phải có bước chuyển biến mạnh mẽ, phải đổi mới, trước hết là đổi mới công tác quản lý, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới nội dung chương trình sách giáo khoa, thực hiện tốt các “Cuộc vận động và các phong trào thi đua của ngành giáo dục đã phát động và chỉ đạo”. Trong công tác đổi mới giáo dục đào tạo, đổi mới công tác quản lý là khâu đột phá để nâng cao chất lượng nhà trường. Thực tế trong các nhà trường phổ thông nói chung, trường THCS nói riêng công tác quản lí còn mang tính chất sự vụ, hành chính và kinh nghiệm chủ nghĩa. Cho nên không thúc đẩy được phong trào nhà trường. Đó là một thực tế mà Bộ GD&ĐT đã tổng kết và đánh giá, rút kinh nghiệm. Từ năm học 2009- 2010, Bộ GD&ĐT đã xác định chủ đề của năm học là “ Đổi mới công tác quản 5
6. lí, nâng cao chất lượng giáo dục”. Với chủ trương đó, tôi rất tâm đắc và nghiên cứu, thực nghiệm, đúc rút kinh nghiệm trong nhiều năm qua. Trong khuôn khổ sáng kiến kinh nghiệm này tôi không có tham vọng lớn về vấn đề vĩ mô đổi mới công tác giáo dục đào tạo mà chỉ đề cập đến phạm vi hẹp vi mô là: Đổi mới công tác quản lý giáo dục của người hiệu trưởng ở trường THCS đi sâu đổi mới hồ sơ sổ sách quản lý nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và hiệu quả chỉ đạo của hiệu trưởng. Đồng thời phục vụ cho công tác kiểm định đánh giá chất lượng và xây dựng trường đạt Chuẩn quốc gia. 1.2. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác quản lý nhà trường THCS, quản lý hồ sơ sổ sách của hiệu trưởng. Từ đó đề ra các giải pháp, biện pháp nhằm đổi mới công tác quản lý và cải tiến sắp xếp hồ sơ một cách khoa học, thuận lợi, lưu trữ lâu dài, dễ nhớ để tìm tư liệu khi cần thiết phục vụ cho quản lí, chỉ đạo, điều hành. 1.3. Phạm vi đối tượng áp dụng: Là những cán bộ quản lý các trường THCS mà người đứng đầu là Hiệu trưởng. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: 1.4.1. Phương pháp nghiên cứu khách quan: Được tiến hành trong suốt quá trình nghiên cứu. 1.4.2. Phương pháp tổng hợp, tổng kết: Được tiến hành qua quá trình chỉ đạo tổ chức điều hành hoạt động đúc kết lại. Phương pháp nghiên cứu các Văn bản Chỉ thị, Kế hoạch, Nhiệm vụ của ngành liên quan đến công tác quản lý như nghiên cứu Luật giáo dục và Điều lệ nhà trường THCS,THPT, chỉ thị nhiệm vụ năm học 1.4.3. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Nghiên cứu thực trạng nhà trường, thực trạng công tác quản lý trong những năm qua. 6
7. 1.4.4. Phương pháp phản biện: Đề xuất Phòng GD&ĐT tổ chức hội nghị chuyên đề về đổi mới về hồ sơ sổ sách, tôi trình bày nội dung SKKN sau đó các hiệu trưởng cho ý kiến phản biện. 7
8. PHẦN 2: NỘI DUNG 2.1. Cơ sở khoa học: Đổi mới công tác quản lý nhà trường phải bắt đầu từ đổi mới tư duy quản lý, cách nghĩ, cách làm, cách tổ chức chỉ đạo thực hiện sao cho có hiệu quả. Đổi mới quản lý gồm 4 bước: Bước 1. Xây dựng kế hoạch Bước 2. Thực hiện kế hoạch Bước 3. Kiểm tra đánh giá Bước 4. Sơ kết tổng kết rút ra bài học kinh nghiệm. 2.2. Cơ sở lý luận: Năm học 2009-2010 Bộ giáo dục Đào tạo đã xác định chủ đề của năm học là “Đổi mới công tác quản lý nâng cao chất lượng giáo dục”. Những năm tiếp theo ngoài những nhiệm vụ khác vẫn tiếp tục đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục. Quản lý giáo dục là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo dục đạt hiệu quả cao. Hồ sơ quản lí gồm toàn bộ văn bản tài liệu có liên quan với nhau về một vấn đề, một sự việc, một đối tượng cụ thể hoặc có một số đặc điểm chung hình thành trong quá trình theo dõi giải quyết công việc thuộc phạm vi chức năng, nhiêm vụ của một cơ quan tổ chức hoặc của một cá nhân. Phạm vi quản lí giáo dục ở nhà trường THCS được thực hiện trong phạm vi xác định một đơn vị giáo dục nhà trường và thực hiện nhiệm vụ giáo dục theo chỉ đạo của ngành phù hợp với tình hình địa phương. Đổi mới là thay đổi cái cũ lạc hậu không còn phù hợp bằng cái mới tiên tiến phù hợp hơn. 8
9. Đổi mới công tác quản lý có ý nghĩa loại bỏ được cơ chế lỗi thời- thủ phạm kìm hãm sự phát triển. Đổi mới công tác quản lý đòi hỏi nghười quản lý không những đổi mới cách nghĩ, cách làm mà người quản lý phải biết tạo điều kiện cho cái mới phát huy hiệu quả. Người quản lý còn biết phân biệt, nhìn ra cái mới, quản lý được sự đổi mới và phát huy tác dụng. Đổi mới công tác quản lý chính là sự lựa chọn các giải pháp, biện pháp quản lý sao cho phù hợp với tình hình hiện tại, biết tận dụng lợi thế về sức mạnh nội lực để tạo ra sức mạnh tổng hợp trong các hoạt động giáo dục. 2.3. Thực trạng về công tác quản lý ở nhà trường. 2. 3.1. Thuận lợi. - Trường THCS tôi nhiều năm được công nhận là trường tiến tiến. Bản thân tôi có nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lí, được lãnh đạo địa phương và lãnh đạo Phòng GD&ĐT đánh giá cao. - Cán bộ quản lý bao gồm (hiệu trưởng, hiệu phó, tổ trưởng, tổ phó chuyên môn) đều có trình độ bằng cấp chuyên môn nghiệp vụ cao (Đại học), có kinh nghiệm và tay nghề vững vàng, là giáo viên dạy giỏi từ cấp huyện đến tỉnh. - Cán bộ quản lý rất tâm huyết với nghề, tận tụy với phong trào. - Cán bộ quản lý còn trẻ khỏe, có chí tiến thủ, dám nghĩ dám làm. - Hồ sơ sổ sách có đầy đủ. 2.3.2. Khó khăn. - Hồ sơ sổ sách quản lý của hiệu trưởng, của nhà trường không tập hợp cập nhật một cách khoa học, hệ thống dẫn đến lẫn lộn, việc lưu trữ hàng năm rất khó khăn, hay thất lạc. - Hồ sơ quản lý các trường không có sự thống nhất dẫn đến công tác kiểm tra đánh giá của Phòng giáo dục gặp không ít khó khăn. 9
10. - Cơ sở vật chất các trường còn thiếu thốn. - Tính trung bình của giáo viên, nhân viên còn cao, một số giáo viên chưa thật tận tâm với công việc - Chất lượng giáo dục học sinh tuy đã có chuyển biến song chưa thật rõ nét, động cơ học tập của các em chưa cao, nhiều em chưa có khát vọng vươn lên. - Nhiều gia đình học sinh chưa quan tâm đến việc học tập của con cháu, mải lo làm kinh tế, phó mặc con cháu cho ông bà nội ngoại và nhà trường. 2.4. Các giải pháp và biện pháp sáng kiến kinh nghiệm đã được thực hiện. 2.4.1. Kinh nghiệm đổi mới công công quản lý. Chúng ta biết rằng hiệu trưởng là người thuyền trưởng của một chiếc tàu. Con tàu nhà trường có lướt sóng ra khơi đến bến hay không là phải do người thuyền trưởng chèo lái sáng suốt. Muốn vậy hiệu trưởng phải đổi mới tư duy quản lý, phải thực sự có tâm, có tầm, có tài và làm tốt các vấn đề sau: a) Phải xây dựng kế hoạch chiến lược của nhà trường. Đề ra mục tiêu chiến lược 5 năm, 10 năm và các hoạt động cần đạt được các mục tiêu ấy. Xác định tầm nhìn và sứ mạng của nhà trường. Tầm nhìn là ước vọng hiện thực về tương lai của nhà trường. (Ví dụ Trường đạt danh hiệu trường học thân thiện, học sinh tích cực, trường đạt trường chất lượng cao, trường đạt danh hiệu trường chuẩn quốc gia ) b) Xây dựng kế hoạch năm học và hướng phấn đấu của nhà trường. Kế hoạch năm học phải được thảo luận dân chủ từ tổ chuyên môn đến ban giám hiệu. Kế hoạch phải phù hợp với thực tế nhà trường, địa phương và khả thi. Kế hoạch phải mang tính khoa học và thực tiễn, là cơ sở pháp lý để hiệu trưởng điều hành, chỉ đạo tổ chức thực hiện. c) Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Ở đó mọi người 10
11. (cán bộ giáo viên, nhân viên, học sinh biết yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau) để giúp nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ. d) Quy định chức năng quyền hạn của mỗi cán bộ giáo viên, nhân viên trên cơ sở quy chế hoạt động của cơ quan. đ) Thận trọng và lắng nghe ý kiến mọi người trước khi có quyết định cuối cùng. e) Quản lý con người, quản lý công việc, khoa học bằng hiệu quả công việc, hiệu quả công việc là thước đo thành tích của mỗi người. g) Nắm bắt thông tin, kiểm soát và sử lý thông tin một cách kịp thời, nhanh nhậy, đúng đắn. h) Người hiệu trưởng phải dám nghĩ dám làm và dám chịu trách nhiệm để bứt phá. i) Xây dựng đội ngũ đoàn kết, thân ái đồng thuận và có tinh thần kỷ luật cao. Phát huy dân chủ và luôn truyền ngọn lửa mê say công việc cho cán bộ giáo viên, nhân viên. Muốn vậy, người cán bộ quản lí phải tâm huyết, nhiệt tình; phải “có lửa mới truyền được lửa” k) Luôn đổi mới từ cái nhỏ đến cái lớn, tôn trọng những cái cũ vẫn có giá trị tốt, không lên phủ nhận sạch trơn những cái cũ vẫn còn mang tính thời sự. l) Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục. Tranh thủ sự quan tâm ủng hộ của lãnh đạo Đảng, chính quyền địa phương và các ban ngành đoàn thể, hội cha mẹ học sinh và các lực lượng giáo dục khác để tạo ra động lực, tài lực, nguồn lực cho giáo dục. m) Hiệu trưởng phải có kỹ năng mềm để tự tin điều hành nhà trường, hiệu trưởng cần sống lạc quan, tác phong đĩnh đạc, đàng hoàng, năng động sáng tạo và phải có uy trong lãnh đạo thu phục được nhân tâm mọi người. Cán bộ quản lí phải quan tâm về tinh thần và vật chất cho cán bộ, giáo viên, nhân viên để họ gắn bó với nghề nghiệp. 11