SKKN Một số giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền giới thiệu sách tham khảo theo chủ đề trong thư viện trường THCS

Nội dung text: SKKN Một số giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền giới thiệu sách tham khảo theo chủ đề trong thư viện trường THCS

1. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TUYÊN TRUYỀN GIỚI THIỆU SÁCH THAM KHẢO THEO CHỦ ĐỀ TRONG THƯ VIỆN TRƯỜNG THCS A/ PHẦN MỞ ĐẦU I/ Lí do chọn đề tài Sách, báo đặc biệt là sách giáo khoa và sách tham khảo, sách nghiệp vụ không những chứa đựng nội dung giáo dục mà còn là phương tiện quan trọng đảm bảo thực hiện tốt mục tiêu giáo dục. La- mac -tin đã từng nhận định: “ Ngày nào đọc được một cuốn sách hay là ngày đó đáng ghi nhớ trong đời sống ”. Vì vậy sách báo là vốn tài liệu, cơ sở vật chất có vai trò quan trọng trong thư viện nhà trường, nhằm tuyên truyền chính sách của Đảng và nhà nước, xây dựng thế giới quan khoa học, nếp sống văn minh góp phần quyết định nâng cao chất lượng, năng lực giảng dạy của giáo viên, thúc đẩy, nâng cao kết quả học tập của học sinh. Vậy làm thế nào để giới thiệu vốn tài liệu đến với từng giáo viên và học sinh , xây dựng và hình thành thói quen đọc sách báo trong trường học ? Là một giáo viên được phân công làm công tác thư viện tôi luôn trăn trở về vấn đề trên . Nhận thức được điều này, tôi chọn đề tài với một mong muốn giới thiệu sách tham khảo đến với thấy cô giáo , các em học sinh trường Trung học Cơ sở Nguyễn Công Trứ , giúp thầy cô và các em học sinh toàn trường sử dụng có hiệu quả nguồn tài liệu hiện có trong thư viện nhà trường nhằm tích lũy thêm nguồn kiến thức mới , phát huy hơn nữa về văn hóa đọc trong giai đoạn hiện nay. II/ Mục đích và phương pháp nghiên cứu II.1 Mục đích của đề tài Mục đích của hoạt đông tuyên truyền giới thiệu sách là khai thác vốn tài liệu hiện có trong thư viện đồng thời là phương thức lôi cuốn bạn đọc đến với thư viện một cách hữu hiệu nhất . Tuyên truyền giới thiệu sách đòi hỏi sự kết hợp hài hòa 1
2. giữa kĩ năng sư phạm , khả năng viết , trình bày , tổ chức của giáo viên thư viện về sách nhằm làm cho giáo viên và học sinh biết được trong thư viện có những loại sách nào để có kế hoạch , phương hướng cụ thể sử dụng tốt thư viện nhà trường . II.2. Phương pháp nghiên cứu - Trong quá trình thực hiện đề tài , tôi đã thực hiện một số phương pháp cụ thể như sau : + Phương pháp nghiên cứu lí luận , thực tiễn + Phương pháp viết bài tuyên truyền giới thiệu sách + Phương pháp : điều tra , so sánh đối chiếu , quan sát , phỏng vấn sâu, tổng kết kinh nghiệm . III. Giới hạn của đề tài 1.Thời gian : Từ tháng 3/2014 đến tháng 10/2014 2.Đối tượng nghiên cứu : Gồm toàn thể giáo viên , học sinh Trường THCS Nguyễn Công Trứ IV. Các giả thuyết nghiên cứu : + Nghiên cứu cụ thể thực trạng nhân sự , hoạt động giới thiệu sách và đề ra những giải pháp phù hợp để tuyên truyền giới thiệu sách tham khảo sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của giáo viên , học sinh trong giai đoạn hiện nay . + Nghiên cứu trên số liệu thống kê số lượt bạn đọc và mượn sách tham khảo , các tài liệu tại thư viện . + Nghiên cứu phương pháp viết bài tuyên truyền giới thiệu sách tham khảo + Nghiên cứu phương pháp phỏng vấn sâu để tìm hiểu nhu cầu đọc sách và tham khảo sách của giáo viên học sinh trong các khối lớp 6.7.8.9 V. Kế hoạch thực hiện + Thực hiện nội dung đề tài dựa trên các giả thuyết nghiên cứu trình bày trên 2
3. VI. Cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn 1. Cơ sở lí luận Chức năng và nhiệm vụ của thư viện trường học là một cơ quan truyền thông trong nhà trường ,căn cứ theo pháp lệnh thư viện tại điều 1 quy định : “ Mỗi thư viện đều có chức năng và nhiệm vụ cụ thể là giữ gìn di sản thư tịch của dân tộc , thu thập tàng trữ tổ chức việc khai thác và sử dụng chung vốn tài liệu trong xã hội nhằm truyền bá tri thức ,cung cấp thông tin phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu ,công tác và giải trí cho mọi tầng lớp nhân dân góp phần nâng cao dân trí đào tạo nhân lực bồi dưỡng nhân tài phát triển kinh tế chính trị văn hóa xã hội” . Trong một khía cạnh nào đó , thư viện góp phần quyết định và không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học cho giáo viên và học sinh , mở rộng nguồn kiến thức, xây dựng thói quen tự học tự nghiên cứu cho học sinh trong nhà trường .Ngoài việc học ở trường ra thì việc học trong sách vở cũng vô cùng quan trọng và rất cần thiết . Điều 13 pháp lệnh thư viện quy định : “Cần phải tổ chức thông tin tuyên truyền giới thiệu vốn tài liệu thư viện tham gia xây dựng và hình thành thói quen đọc sách báo trong nhân dân” . 2. Cơ sở thực tiễn Trong những năm học vừa qua chúng ta vẫn tiếp tục thực hiện theo chủ đề năm học (2008-2009) “Trường học thân thiện ,học sinh tích cực” .Song song với việc thực hiện dạy và học theo chương trình đổi mới và thay sách giáo khoa của bộ giáo dục và đào tạo , thông qua sách học sinh phải tích cực chủ động sáng tạo trong học tập . Nhìn chung tất cả các thư viện trường Trung học phổ thông , Trung học cơ sở, đều được bổ sung một số lượng lớn sách trong đó sách tham khảo chiếm một số lượng không nhỏ phù hợp với chương trình thay sách nhằm đáp ứng nhu cầu giảng dạy và học tập của xã hội và thời đại . Các loại sách tham khảo này đều do Nhà xuất bản Giáo dục ấn hành . Đây được xem là nguồn tài liệu cần thiết có giá trị đặc biệt với giáo viên và học sinh trong thời điểm hiện nay . 3
4. B/ NỘI DUNG I. Thực trạng và những mâu thuẫn 1. Xuất phát từ một thực tế Trường Trung học Cơ sở Nguyễn Công Trứ - Thị Trấn Long Hải- huyện Long Điền được thành lập từ tháng 3/2008. Năm học 2014-2015 ,trường có tổng số 35 lớp với 1.300 học sinh , 76 cán bộ, giáo viên, công nhân viên. Trong những năm qua, nhằm thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ kính yêu "Dạy tốt ,học tốt ", bên cạnh những nỗ lực và thành tích đạt được của thầy và trò việc đầu tư cho quá trình dạy và học của giáo viên , học sinh khá tốt thì Ban giám hiệu nhà trường , Phòng giáo dục đào tạo huyện Long Điền đã quan tâm đầu tư cho thư viện của trường nhằm từng bước nâng cao chất lượng dạy và học . Thư viện trường có quy chế hoạt động phù hợp với chương trình học đảm bảo cho các em học sinh sử dụng thư viện có hiệu quả .Vậy cần phải đẩy mạnh hoạt động giới thiệu sách đến bạn đọc như thế nào và bằng hình thức nào ? Để giới thiệu được cuốn sách hay có giá trị đến toàn thể cán bộ công nhân viên và học sinh toàn trường đòi hỏi người giáo viên thư viện phải đọc và tìm hiểu những vấn đề xung quanh về cuốn sách đó . Mặt khác sách đưa về thư viện thuộc nhiều chủng loại khác nhau, đang mải mê trước những trang sách bổ ích và giá trị tôi chợt nhớ đến thi hào M.GORKI , ông đã từng đưa ra nhận định: “Hãy yêu quý sách, sách làm cho cuộc sống của ta thêm thoải mái, sách thân ái giúp ta hiểu thấu những tư tưởng, tình cảm, những biến cố phức tạp, sách dạy chúng ta biết tôn trọng con người và biết tự trọng. Tôi hết sức ngạc nhiên khi cảm thấy rằng mỗi cuốn sách mở ra cho tôi một thế giới mới chưa ai biết đến, kể cho tôi nghe về những con người, những tình cảm ý nghĩ và những mối quan hệ mà tôi chưa từng biết và chưa từng thấy”. Xuất phát từ thực tế trên tôi chọn đề tài với một mong muốn tìm ra những giải pháp thiết thực để giới thiệu sách tham khảo gắn với những chủ đề thiết thực trong năm học đến với thấy cô giáo , các em học sinh trong 4
5. toàn trường , nhằm khơi dậy niềm đam mê về văn hóa đọc trong giai đoạn hiện nay. . II. Một số giải pháp cụ thể có tính khả thi II.1. Hình thức giới thiệu “mỗi tuần một cuốn sách” Chúng ta đã biết đặc thù và phương pháp giới thiệu sách thuộc phạm vi đa dạng và phong phú , chủ đề của các loại sách thuộc về bộ môn khoa học tự nhiên và khoa học xã hội hoặc có thể là các bộ môn thuộc chương trình giảng dạy hay cụ thể là các sự kiện mới xảy ra xung quanh cuộc sống chúng ta .Vậy để phục vụ dạy và học tích cực, ta có thể giới thiệu sách bằng cách biên soạn nội dung giới thiệu cuốn sách đó bằng phấn trên bảng giới thiệu sách họăc đánh máy vi tính kiểu chữ to rồi dán lên bảng giới thiệu sách từ 7 đến 10 ngày. Để làm được điều này yêu cầu người giáo viên thư viện phải có một hoạch định trước, biết chắt lọc "đãi cát tìm vàng "tuyển chọn những cuốn sách hay và tiêu biểu phù hợp với chương trình dạy học để giới thiệu đến giáo viên và học sinh tìm đọc , nghiên cứu tham khảo đồng thời phải biết tìm tòi nghiên cứu thấu đáo hiểu được nội dung chương bài cụ thề trong những cuốn sách mà mình giới thiệu . Về cơ bản , một bài giới thiệu sách gồm có ba phần : + Phần mở đầu : yêu cầu nội dung ngắn gọn ,lô gic bao hàm nội dung thông tin cần thiết về sách ( vị trí và tầm quan trọng của cuốn sách đó ) + Phần nội dung : giới thiệu được thể loại xuất xứ , bố cục , nội dung chương bài , hình thức của sách + Phần kết bài :Nêu ra một vài câu hỏi gợi mở và giới thiệu địa chỉ tìm sách , khẳng định giá trị của cuốn sách cho người nghe thấy là cần thiết Sau đây là một vài ví dụ cụ thể nhằm minh họa cho hình thức giới thiệu sách theo chủ đề mà tôi thấy có tính khả thi : Hướng tới chủ đề kỉ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11 tôi sẽ tuyển chọn 5
6. và giới thiệu " Bộ truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam " - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam .Dưới đây là nội dung bài giới thiệu : Bìa sách Bộ truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam - Nhà xuất Bản Giáo Dục Việt Nam Kính thưa quý thầy cô giáo ,cùng toàn thể các em học sinh thân mến ! Từ ngàn xưa , nhân dân ta đã có truyền thống "tôn sư trọng đạo ".Chúng ta có thể tự hào rằng "Dạy học là một nghề cao quý trong tất cả những nghề cao quý".Thế hệ các nhà giáo có rất nhiều người tâm huyết với nghề , họ đã cống hiến suốt đời cho sự nghiệp giáo dục ví như tấm gương của nhà giáo Chu Văn An , nhà giáo Khổng Khâu . Hôm nay, nhân ngày tổ chức hội thi cán bộ giáo viên thư viện giỏi tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu , tôi xin trân trọng giới thiệu đến quý vị đại biểu , ban giám khảo, quý thầy cô giáo , các em học sinh bộ sách mang tựa đề “Truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam ” của nhiều tác giả , do nhà xuất bản Giáo dục ấn hành năm 2008, bộ sách đã đoạt giải trong cuộc thi viết về đề tài Nhà giáo Việt Nam được Bộ giáo dục và đào tạo , Hội Nhà văn Việt Nam, Công đoàn Giáo dục Viêt Nam và Nhà xuất bản Giáo dục phối hợp tổ chức thành công tốt đẹp. 6
7. Bộ sách gồm 18 cuốn , có tên chung :Truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam nhưng mỗi cuốn sách mang một tên riêng giản dị nhưng hàm chứa ý nghĩa nhân văn sâu sắc như : Bình minh trong ánh mắt ; Bản tình ca mùa thu ; Cô sẽ giữ cho em mùa xuân ; Một truyền thuyết ; Bác tạp vụ và ông giám đốc sở ; Thiên thần không có cánh ; Giáo giới trường tôi liệt truyện ; Mùa của ngày hôm qua , Hoa mẫu đơn ; Nẻo khuất ; Vằng vặc một tấm lòng ; Ngày trở về ; Một mình chơi chốn tìm ; Ngẩng đầu lên đi em Về hình thức : Đây là những cuốn sách có độ dày từ 224 - 287 trang , cùng khổ là 13 x 20,5 cm . Bìa sách được trình bày đẹp , hình ảnh sống động, rõ nét . Nổi bật trên những gam màu khác nhau của bìa sách là dòng chữ màu đen thật khiêm tốn giản dị "Truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam ". Có lẽ , đây là ý đồ của tác giả Đặng Hồng Vân người trình bày bìa và thiết kế sách muốn cho chúng ta thấy sự giản dị, mộc mạc chân chất của người thầy giáo; của nghề cao quí được xã hội tôn vinh và trân trọng . Về nội dung : Trong bộ " Truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam " Có thể nói, nhân vật người thầy đã được nhìn nhận, đánh giá ở nhiều góc độ , trong nhiều tình huống , thể hiện đa chiều cung bậc tình cảm khác nhau của con người. Phê phán cái xấu, cái ác, nâng niu vun trồng cái tốt đẹp, cái cao thượng, đó là điều các tác phẩm hướng tới. Vậy chúng ta sẽ khám phá , cảm nhận được điều gì từ bộ truyện chọn lọc này ? Kính thưa qúy vị đại biểu , thưa ban giám khảo cùng toàn thể hội thi ! Cứ như một dòng chảy xuyên suốt truyện ngắn này nối tiếp truyện ngắn khác , mỗi câu chuyện đưa ta đến một miền quê khác nhau , một gia đình, một tình huống, một mối quan hệ Ở đó , có rất nhiều điều bổ ích , những điều cần học hỏi, chia sẻ cảm thông. Để biết được hình ảnh những thầy cô giáo, những người học sinh thân yêu , lúc ở hoàn cảnh này , khi ở hoàn cảnh kia Lúc còn là thầy giáo hay khi đã nghỉ hưu. Họ là ai ? Là người như thế nào ? Chúng ta hãy tìm đọc những câu chuyện "Người thầy "trang 202 trong cuốn “Một truyền thuyết”, 7