Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp dạy phụ đạo học sinh yếu kém môn Toán THCS

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp dạy phụ đạo học sinh yếu kém môn Toán THCS

1. Sáng kiến kinh nghiệm  Trường THPT Ninh Thạnh Lợi Họ và Tên : Phạm Quang Sang  Người viết Sáng kiến : Phạm Quang Sang 1
2. Sáng kiến kinh nghiệm Để trao đổi những kinh nghiệm lẫn nhau, trong công tác giảng dạy phụ đạo hỗ trợ đối với học sinh yếu kém đối với đơn vị trường THPT Ninh Thạnh Lợi. Tôi là giáo viên dạy môn Toán – Lý, thuộc khối THCS, xin đề xuất một số sáng kiến kinh nghiệm của tôi trong quá trình giảng dạy, mà tôi áp dụng thực tế có hiệu quả và có thể vận dụng trực tiếp cho học sinh ở địa phương mình thuộc lĩnh vực vùng sâu, vùng xa, từ điều kiện kinh tế, sự nhận thức về văn hoá của phụ huynh và học sinh đa số còn hạn chế. Nay tôi xin tham dự viết bài sáng kiến kinh nghiệm này nhầm tham gia trao đổi kinh nghiệm cùng các quý Thầy (Cô) đồng nghiệp trong hội đồng sư phạm trường THPT Ninh Thạnh Lợi, để góp ý trao đổi lẫn nhau, để xây dựng phương pháp dạy phụ đạo học sinh yếu kém, để trường THPT Ninh Thạnh Lợi có thể nâng dần chất lượng đại trà và có khả năng sánh vai với các trường bạn trong Tỉnh. Kính thưa quý Thầy (Cô). Trong bài sáng kiến kinh nghiệm này của tôi còn rất nhiều hạn chế, rất mong quý Thầy (Cô) nhiệt tình góp ý, để bài sáng kiến kinh nghiệm sau được hoàn thiện hơn, nhầm áp dụng trong công tác giảng dạy mang tính thiết thựcvà có hiệu quả, cho công tác giảng dạy ở trường. Sự góp ý của quý Thầy (Cô)là một niềm hạnh phúclớn cho tôi cũng như cho trường và cho ngành giáo dục của chúng ta. ! Người viết Sáng kiến : Phạm Quang Sang 2
3. Sáng kiến kinh nghiệm I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 1. Cơ sở khoa học của việc chọn đề tài. Trung học cơ sở là một cấp học mang tính chất kế thừ kiến thức ở cấp tiểu học và đồng thời khởi đầu cho việc hình thành vốn kiến thức cơ bản cho học sinh làm nềnh tảng vững chắc, cho cấp học THPT và đại học, đặc biệt là môn Toán nó tạo mói quan hệ mật thiết giữa giữa các môn học tự nhiên trong nhà trường, là một trong bốn môn học mà hiện nay ngành đặc biệt quan tâm. Do đó cần có sự nhận thức rõ giá trị thực tiễn của môn Toán. Giúp cho học sinh vận dụng kiến thức đã học một cách sâu sắc làm nềnh tảng vững chắc cho các cấp học sau này. Từ những cơ sở khoa học đó dạy học môn toán ở trường THCS hết sức quan trọng, nhưng để học sinh có được một vốn kiến thức phổ thông đại trà, cơ bản thiết thực đầu tiên của bậc THCS, giáo viên phải hệ thống hoá kiến thức cơ bản giúp học sinh yếu kém nắm và hiểu các kiến thức là một vấn đề khó. Muốn để học sinh hiểu được GV phải có tâm quyết với nghề một cách triệt để và có một tâm lý nhẹ nhàn, phương pháp phù hợp giảng dạy cho các đối tượng này, GV phải vận dụng từ các kiến thức đơn giản (gợi mở hoặc nhẹ nhàn nhắc lại kiến thức cũ có liên quan) để học sinh nắm, nhằm lấp lại các kiến thức mà em bị hỏng, đặc biệt khái quát kiến thức trọng tâm cơ bản, ngắn gọn, cô động làm nềnh tảng cho các kiến thức liên quan vận dụng ở các lớp trên, Về phương pháp đồi hỏi GV phải sử dụng triệt để Người viết Sáng kiến : Phạm Quang Sang 3
4. Sáng kiến kinh nghiệm các dụng cụ dạy học như tranh ảnh, thực hành, liên hệ thực tế, phân chia nhóm phải đảm bảo có đủ các đối tương như (Khá, giỏi, TB,Yếu,Kém) để có điều kiện trao đổi học tập lẫn nhau. Để giảng dạy phụ đạo học sinh yếu kém đạt hiệu quả cao thì người giáo viên gặp không ít khó khăn vướng mắc. Học sinh đã làm quen với bộ môn như Toán và các môn khoa học tự nhiên Hiện nay sách biên soạn có hình thức trình bày sinh động, hấp dẫn, ngôn ngữ trong sáng rõ ràng dễ hiểu, dưới mỗi đầu đề của mỗi bài, thường có các hình ảnh gắng liền với các câu hỏi hoạc câu phát biểu,câu suy đoán nhầm kích thích ốc tò mò kiến thức khoa, thoi thúc học sinh tích cực tìm tòi, khám phá kiến thức mới. Nhờ các câu hỏi này mà GV có thể tạo ra các tình huống có vấn đề lôi cuốn học sinh yếu kém vào tiết học một cách hứng thú, nhẹ nhàng, từ đó hình thành kiến thức mới như hình thành các khái niệm, tính chất định lý một cách ngăn gọn cô động dễ hiểu, nhằm làm nềnh tảng cho việc vận dụng nghiên cứu các kiến thức cơ bản các lớp sau. Để học sinh yếu kém học tốt GV phải gây được tình huống thu hút, say mê và hứng thú học tập. Muống làm được như thế thì GV định hướng giúp, hỗ trợ kiến thức cũ mà học sinh đã khuyết, hoặc những câu hỏi gợi mơ õtrên cơ sở tranh ảnh vật thật hoặc suy luận từ kiến thức cũ để học sinh có cơ sở định hướng trao đổi tìm ra kiến thức mới, như tự tay vẽ hình, tính toán và rút ra kết luận, công việc này học sinh yếu còn gặp nhiều khó khăn. Vì vậy nhiệm vụ cần thiết của GV là phải đầu tư nghiên cứu các phương pháp giảng dạy áp dụng phù hợp cho từng đối tượng học, đặc biệt là giáo viên tổ chức nhóm học tập, HS khá giỏi phụ đạo HS yếu kém, được như thế giúp ta từng bước nâng dần chất lượng hiệu quả giảng dạy và học tập của học sinh yếu kém ngày được nâng cao. 2.Cơ sở thực tiễn. Trong chương trình SGK bậc trung học cơ sở hiện nay thực hiện theo chương trình sách đại trà, được viết theo phương pháp giảm lý thuyết, tăng thực hành thực tiễn, vận dụng làm bài tập và rèn luyện kỹ năng suy luận trên cơ sở hình ảnh minh hoạ trực quan Người viết Sáng kiến : Phạm Quang Sang 4
5. Sáng kiến kinh nghiệm sinh động hoặc thí nghiệm kiểm chứng để từ đó học sinh rút ra kiến thức và cách trình bài lập luận trên hệ thống kiến thức mang tính chất lôgíc, và nhiều bài tập mang tính chất kế thừa kiến thức cũ xây dựng kiến thức mới tạo ra một chuỗi hệ thống lôgíc về mặt khoa học Vậy làm thế nào để sử dụng cụ phương tiện phục vụ cho việc truyền thụ kiến thức của gv cho HS yếu kém, việc lĩnh hội kiến thức , thu hút khả năng tìm tòi nghiên cứu của học sinh một cách có hiệu quả vẫn là một mối quan tâm hàng đầu , là điều kiện khó nhất của GV tìm phương pháp dạy học. Trong nhiều năm qua có nhiều giáo viên quan tâm nghiên cứu tìm những giải pháp thích hợp để giảng dạy và sử dụng các dụng cụ thiết thực kết hợp với các phương pháp, cũng như tổ chúc phân bố các em học sinh khà giỏi kèm học sinh yếu kém. Để đảm bảo việc giảng dạy phụ đạo học sinh yếu kém đạt hiệu quả cao. Đồi hỏi người giáo viên phải có vốn kiến thức vững vàng, chịu khó học hỏi ở đồng nghiệp, lắng nghe ý kiến góp ý chỉ đạo từ BGH, tổ trưởng, các giáo viên nhiều năm có kinh nghiệm. Về học sinh giáo viên phải tìm hiểu về tâm lý , hoàn cảnh gia đình, đối tượng học sinh, phải xem đây là một vấn đề nghiêm túc càn tìm ra những giải pháp cụ thể và áp dụng một cách đồng bộ, phù hợp với đối tượng yếu kém, nhầm nâng cao chất lượng hiệu quả giảng dạy, cũng như kết quả học tập đạt chất lượng. II. NHỮNG HẠN CHẾ KHÓ KHĂN. 1. Về học sinh. Trường THPT Ninh Thạnh Lợi là trường vùng sâu, vùng xa so với các trường trong huyện, đường xá đi lại khó khăn, kênh gạch chằn chịt, phần đông là người dân tộc Khơme, đa số là học sinh nghèo nên ngoài giờ học, học sinh còn phải phụ giúp gia đình nhiều công việc nên thời gian tự học còn hạn chế, phần đông là trình độ dân trí thấp. Chính vì từ những yếu tố trên nên nó gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập của học sinh. Qua nhiều năm thực hiện chương trình thay sách giáo khoa nhưng học sinh vẫn còn lúng túng trong việc tiếp thu kiến thức mới. Năm nay là năm tiếp tục thực hiện cuộc vận động của bộ GD&ĐT với 4 nội dung, trong đó thể hiện rõ ở hai nội dung đối với học sinh Người viết Sáng kiến : Phạm Quang Sang 5
6. Sáng kiến kinh nghiệm là “ tránh tiêu cực trong thi cử và tránh tình trang học sinh không đủ điều kiện lên lớp” Kiến thức học sinh hiện nay còn hỏng rất nhiều kiến thức cũ liên quan đến kiến thức mới, đồng thời ý thức chịu khó học tập và mối quan tâm của phụ huynh thể hiện chưa cao. Do tình hình thực tế chung của trường đặc biệt là môn toán, hiện nay có một số em chưa biết tính toán, thậm chí viết chữ chưa được đúng và chuẩn đây cũng là một vấn đề khó khăn cần nan giải. Do thực tại tiết dạy có 45 phút với một khối lượng kiến nhất định, đồng thời lớp học số lượng đông, có đủ các dạng học sinh, nên nếu giáo viên đầu tư nhiều cho các em học sinh yếu kém để am hiêu sâu và nắm rõ kiến thức, dẫn đến tiết dạy trái giáo án, không đảm bảo truyền tải hết nội dung kiến thức, đây là một khó khăn chung của giáo viên. 2. Về Giáo viên. Việc đào tạo giáo viên giảng dạy bậc THCS chưa đào tạo chuyên một môn day nhất, một giáo viên phải đảm nhiệm hai, ba môn. Nên việc đầu tư giảng dạy còn gặp nhiều khó khăn hạn chế. Do tình hình thực tế của trường nên một số giáo viên chỉ tập huấn chương trình thay sách giáo khoa môn này và phải dạy môn khác không được tập huấn. Mặt dù chuyên môn đào tạo co,ù nhưng chưa được tập huấn dạy môn đó theo phương pháp mới, dẫn đến việc giảng dạy chưa đạt hiệu quả cao. Do một số giáo viên chưa chịu khó đầu tư nghiên cứu mài mò, tìm hiểu đối tượng học sinh học yếu kém, dẫn đến giáo viên rất ngại tổ chức cho học sinh học nhóm trong giờ học còn hạn chế. Giáo viên sợ không khống chế được thời gian, nên một số giáo viên còn mang hình thức áp đặt kiến thức cho học sinh khá giỏi,chưa quan tâm sâu đến học sinh yếu kém. Dẫn đến việc học tập của học sinh bị thù động và không phát huy được kả năng chịu khó trong học tập. Giáo viên bộ môn rất khó khăn được phối hợp gặp phụ huynh để trao đổi cụ thể về việc học tập của con em mình tại lớp, để từ đó có biện pháp phối hợp cho con em mình học tốt từ nhà đến trường, nên việc học tập của học sinh yếu kém chưa được nâng cao. Người viết Sáng kiến : Phạm Quang Sang 6