Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp thu hút học sinh đến đọc sách ở thư viện

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp thu hút học sinh đến đọc sách ở thư viện

1. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM CÔNG TÁC THƯ VIỆN Đề tài: MỘT SỐ BIỆN PHÁP THU HÚT HỌC SINH ĐẾN ĐỌC SÁCH Ở THƯ VIỆN PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài Trong quá trình giáo dục học sinh, bên cạnh việc học tập trên lớp thì cần phải có thêm hoạt động ngoài giờ lên lớp để giúp cho các em vui chơi thoải mái hơn, học tập tốt hơn, đồng thời cũng góp phần không nhỏ vào việc hình thành nhân cách và giáo dục đạo đức cho học sinh. Để đạt được điều đó thì không thể không kể đến hoạt động của thư viện, Thư viện trường học đã góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng dạy và học. Hoạt động thư viện là một bộ phận quan trọng trong nhà trường không thể thiếu được. Vì “Sách là món ăn tinh thần và đọc sách là một hoạt động chiếm vị trí khá quan trọng trong đời sống của lứa tuổi học sinh”. Đồng thời sách được xem là phương tiện thông tin tối ưu nhất dù ở thời đại nào? Vì thế việc tổ chức hướng dẫn tốt việc đọc sách để rèn luyện tính cách, nhân phẩm, tình cảm, kỹ năng giao tiếp, phương pháp học tập, hiểu được nhiều hơn về lịch sử dân tộc là rất cần thiết. Thông qua hoạt động thư viện nhằm hình thành cho các em năng lực nhận thức và các phẩm chất nhân cách. Từ những suy nghĩ trên, đứng trước nhu cầu đổi mới giáo dục, xây dựng thư viện trường học ngày càng trở nên gần gũi với học sinh để đào tạo ra con người toàn diện ở nhà trường. Tôi thấy cần đi sâu vào nghiên cứu các hoạt động của thư viện và các biện pháp để giúp các em học sinh có khả năng cảm thụ những giá trị văn hóa thẩm mỹ được phản ánh trong sách báo. Đó chính là lý do để tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp thu hút học sinh đến đọc sách ơ thư viện Trường Tiểu học Trần Quốc Toản”. Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài này tôi cũng gặp nhiều thuận lợi và không ít khó khăn. 1. Thuận lợi Trong nhà trường hoạt động chủ yếu của giáo viên và học sinh là giảng dạy và học tập, mà cả hai hoạt động này đều phải sử dụng một phương tiện đó là sách báo. Vì vậy tổ chức hướng dẫn hoạt động tuyên truyền sách báo để đáp ứng nhu cầu bạn đọc là một yếu tố vô cùng quan trọng và không thể thiếu được. Về phía cơ sở vật chất nhà trường có 17 lớp với trên 562 học sinh. Đa số học sinh của trường là con em của người lao động nên chăm chỉ học hành, hăng hái tham gia mọi hoạt động của nhà trường đề ra. Ban giám hiệu, toàn thể cán bộ giáo viên công nhân viên cũng như hội cha mẹ học sinh đặt biệt quan tâm và hỗ trợ kinh phí, và mọi vấn đề cho thư
2. viện nhà trường hoạt động tốt. Sự phối hợp chặt chẽ giữa thư viện với công đoàn, chi đoàn, đội đã đưa phong trào hoạt động thư viện ngày một tốt hơn. Trường có phòng thư viện riêng phục vụ cho việc đọc sách báo tại chỗ. 2. Khó khăn Tầm hiểu biết của học sinh còn hạn chế, học sinh chưa định hướng việc đọc sách gì phù hợp với mình, chưa coi thư viện là kho tàng tri thức của nhân loại mà chỉ coi thư viện là nơi giải trí đơn thuần. Sách tham khảo còn ít, hạn chế về nội dung, chưa thỏa mãn được nhu cầu của người đọc. Các hình thức hoạt động của thư viện chưa phong phú do đó chưa thu hút nhiều học sinh tham gia, kế hoạch thường xuyên bị thay đổi do một số yêu cầu khách quan lẫn chủ quan. Còn một số phụ huynh chưa quan tâm thực sự đến việc học tập của con em mình cũng như chưa thấu hiểu được nhu cầu đọc sách của các em. Những tiêu cực của xã hội văn hóa phẩm độc hại, dịch vụ điện tử, dịch vụ Internet đã tác động rất lớn đến một bộ phận học sinh. Qua nhiều nguyên nhân khách qua lẫn chủ quan cùng với tình hình thực tế hiện nay tôi nhận thấy cần có những giải pháp nhằm góp phần giáo dục học sinh về phương pháp đọc sách để giúp các em đọc để hiểu toàn bộ giá trị, nội dung và nghệ thuật của cuốn sách. Ngoài ra còn phải biết cập nhật kiến thức để giúp cho quá trình học tập, bên cạnh đó còn mở mang kiến thức trong cuộc sống .Qua đó giúp các em nắm bắt được thông tin cũng cố suy nghĩ và hành động để nhận thức đúng đắn và có những suy nghĩ cao đẹp phù hợp với bản thân và luôn nghĩ rằng mình cần phải học tập tốt để mai sau trở thành người có ích cho xã hội. Phần II: CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN Để giúp học sinh đến thư viện đọc sách ngày càng nhiều bản thân tôi thấy cần phải thực hiện một số biện pháp sau: 1. Xây dựng và triển khai kế hoạch hoạt động ngay từ đầu năm học, xác định được nhiệm vụ của thư viện Năm học 2014 - 2015 thư viện xây dựng thư viện tiên tiến do đó thư viện xây dựng kế hoạch năm học từ đầu năm để tham mưu với ban giám hiệu và hội cha mẹ học sinh để huy động nguồn kinh phí từ ngân sách và hội phụ huynh học sinh, bổ sung đầu sách kịp thời đáp ứng nhu cầu đọc sách của giáo viên và học sinh. Nhiệm vụ của Thư viện là: Tổ chức hướng dẫn tốt cho học sinh đọc sách và đồng thời cung cấp cho học sinh tất cả những loại sách báo có trong thư viện trường, giúp cho các em có thói quen đọc sách, làm việc có khoa học, góp phần giúp các em hình thành thói quen học và làm theo sách. Thực tế trong những năm gần đây cùng với sự hội nhập của nền kinh tế thị trường, sự phát triển của cong nghệ thông tin như vũ bão, những mặt tiêu cực của lối sống mới đã làm ảnh hưởng nhiều đến suy nghĩ của các em học sinh, làm cho tinh thần học tập của các em ngày càng sa suốt. Nhiều em học sinh không có ý thức trong học tập, không có ước mơ, không có mục đích.
3. Lên kế hoạch hoạt động năm học, tháng cụ thể và có sự điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tế của trường. Trao đổi với đồng nghiệp để cùng tiến hành tìm hiểu và nắm bắt tình hình về nhu cầu đọc sách của học sinh. Tham mưu với ban giám hiệu để thành lập tổ thư viện tại trường gồm có học sinh - giáo viên chủ nhiệm - phụ huynh. Thành lập tổ mạng lưới này nhằm để các em trong tổ mạng lưới phục vụ bạn đọc, sắp xếp lại sách báo sau khi học sinh mượn trả Giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh học sinh thì định hướng cho học sinh đọc sách, tham gia kêu gọi hỗ trợ kinh phí bổ sung cơ sở vật chất cho thư viện . Tiếp theo là tiến hành tổ chức kho sách theo đúng chuyên môn nghiệp vụ của ngành đã quy định. Phân chia các loại sách nhằm đáp ứng nhu cầu cho từng đối tượng học sinh, tạo điều kiện cho tất cả bạn đọc khi vào thư viện sử dụng sách báo thuận lợi nhất và đạt kết quả tốt nhất trong tổ chức kho sách của thư viện. 2. Tăng cường các hoạt động của thư viện a. Xây dựng mô hình ngày một cuốn sách Mặc dù còn khó khăn nhưng thư viện trường đã cố gắng duy trì, củng cố và đầu tư xây dựng thư viện trường học theo hướng chuẩn hoá, đặc biệt chú ý đến việc tổ chức các hoạt động phong phú, hiệu quả nhằm thu hút ngày càng nhiều giáo viên và học sinh đến sử dụng thư viện. Với phong trào “Góp một cuốn sách nhỏ, đọc ngàn cuốn sách hay”, rất nhiều cuốn sách đã được học sinh và giáo viên tặng, làm phong phú thêm kho tài liệu của thư viện các nhà trường. Công tác tuyên truyền giới thiệu sách được đẩy mạnh. Nhiều hình thức tuyên truyền đã được thư viện trường thực hiện thành công như chuyên mục: “ Mỗi tuần một cuốn sách” ,“Sách hay chờ em”, “ Mười phút của thư viện” , giới thiệu sách mới nhập vào thư viện trên bảng tin, dưới cờ, trưng bày đã thu hút nhiều cán bộ, giáo viên và học sinh tham gia. Ngoài ra tôi còn vận động những học sinh ở nhà có sách mang cho thư viện mượn để các bạn khác cùng được đọc và tìm hiểu, hàng tuần tuyên dương những học sinh đó dưới cờ. b. Tổ chức “kể chuyện theo sách” Ngoài việc tìm hiểu kiến thức trong học tập và nhu cầu giải trí tôi luôn mở chuyên đề giới thiệu sách, điểm sách nhân các ngày lễ và những ngày lịch sử truyền thống của dân tộc và đã tạo nên phong trào đọc sách rầm rộ, tích cực trong giáo dục tư tưởng và truyền thống cách mạng cho học sinh, đồng thời chống mọi tàn dư văn hóa đồi trụy xâm nhập và nhà trường. Hằng năm, thư viện phối hợp với các đoàn thể tổ chức cho học sinh thi : “kể chuyện theo sách”. Có kế hoạch triển khai trước một tháng để các các lớp chuẩn bị phân công người kể, đăng kí câu chuyện, xuất xứ câu chuyện nhưng yêu cầu các em phải kể những câu chuyện mà đã được đọc trong thư viện trường về tình bạn, gương người tốt việc tốt. 3. Định hướng cho học sinh đọc sách
4. a. Giới thiệu sách theo chủ điểm hàng tháng Hàng tháng tôi thường xuyên tổ chức giới thiệu sách dưới cờ, trên bảng giới thiệu sách của thư viện theo chủ điểm của mỗi tháng nhằm tuyên truyền cho các em các ngày lễ trong tháng Tổ chức tuyên truyền nhằm tập trung bạn đọc đến thư viện. Ví dụ: Tôi giới thiệu sách mới bổ sung vào thư viện với chủ đề “em yêu trái đất” với những nội dung rất phong phú về điều kì lạ của trái đất như: Lịch sử hình thành trái đất, sự biến đổi của bề mặt trái đất, thiên tai xảy ra trên trái đất, thời tiết, khí hậu được tất cả các em hưởng ứng nhiệt tình. Ví dụ: Chủ điểm ngày 20/11 nhằm tuyên truyền giáo dục cho học sinh biết ý nghĩa của ngày nhà giáo Việt Nam (hay ngày lễ Hiến chương nhà giáo Việt Nam) là một ngày kỷ niệm được tổ chức hằng năm vào ngày 20 tháng 11 tại Việt Nam. Đây là ngày lễ hội của ngành giáo dục và là ngày “tôn sư trọng đạo” nhằm mục đích tôn vinh những người hoạt động trong ngành giáo dục. Giới thiệu cho các em đọc một số cuốn sách viết về thầy cô có trong thư viện như: Thầy Tôi, Tâm sự cô giáo trẻ, Gương hiếu học Thời xưa tập hai của nhà xuất bản Giáo Dục, nơi bắt đầu có gió Phối hợp với đoàn đội cho các em thi tìm hiểu về người phụ nữ Việt Nam qua tất cả các thời kì lịch sử nhân ngày 20/10, với những câu hỏi gọn nhẹ, đơn giản ở trong sách báo giúp các em hào hứng trả lời câu hỏi một cách chính xác, đầy đủ và có phát thưởng. Ngoài ra khi học sinh trả sách tôi lại giới thiệu những cuốn sách cùng chủ đề các em đang đọc, những cuốn sách mới, sách ở mục lục b. Hướng dẫn cho học sinh đọc sách”đọc sách có ghi chép” Tổ chức hướng dẫn học sinh đọc sách có hiệu quả là đọc sách trong tiết sinh hoạt đầu giờ và tiết sinh hoạt đội. Đọc sách ở đây không phải đọc thật nhiều mà trọng tâm là phải đọc những loại sách phù hợp với trình độ, lứa tuổi, phải biết phân tích hệ thống và khi đọc các em cần có sổ tay ghi chép, ghi lại những số liệu, những bài thơ hay, những nội dung quan trong trong một tác phẩm, tự đặt câu hỏi từ đó giúp em tiếp thu kiến thức một cách vững chắc và đạt hiệu quả tốt hơn. Đọc sách theo mục đích đề ra, mục đích của đọc sách là gì? Đọc sách để nâng cao kiến thức qua đó giúp các em xác định được mục đích của quá trình đọc sách là vận dụng những kiến thức đã đọc được ở sách, báo để tiếp thu vào việc học và làm theo sách. Đồng thời giáo dục cho các em nên lựa chọ những sách, báo phủ hợp tránh đọc sách theo ngẫu hứng không đúng với phương châm giáo dục. Qua nhiều năm làm công tác thư viện tôi nhận thấy đa số học sinh đều thích đọc truyện thiếu nhi. Tôi có hỏi 1 số học sinh ở khối 2&5 vì sao các em thích đọc truyện thiếu nhi ít thích đọc các loại sách khác - các em nói truyện thiếu nhi là những câu chuyện kể về những vụ án hấp dẫn, những câu chuyện gần gũi các nhân vật trong truyện như đại diện cho giới học trò chúng em, chúng em thích khám phá, phiêu lưu vì trong truyện luôn ưa lẽ phải và công