Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giữ vở sạch – rèn chữ đẹp cho học sinh Lớp 3

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giữ vở sạch – rèn chữ đẹp cho học sinh Lớp 3

1. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 MỤC LỤC Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn1 N¨m häc: 2015-2016
2. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT GV: Giáo viên. HS: Học sinh. ĐDDH: Đồ dùng dạy học. SKKN: Sáng kiến kinh nghiệm. Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn2 N¨m häc: 2015-2016
3. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “Một số biện pháp giữ vở sạch – rèn chữ đẹp cho học sinh lớp 3.” I. PHẦN MỞ ĐẦU. I.1/ Lý do chọn đề tài: Trong những năm học gần đây, vấn đề giữ vở sạch – rèn chữ đẹp được đặc biệt quan tâm. Hơn nữa, ở trường Tiểu học Trần Bình Trọng, ban Giám hiệu cũng rất chú trọng đến công tác Giữ vở sạch – rèn chữ đẹp cho học sinh. Để thực hiện tốt những yêu cầu trên đòi hỏi cả thầy và trò phải có sự nỗ lực phấn đấu không ngừng. Năm học này, tôi được nhà trường phân công giảng dạy lớp 3A. Ngay từ đầu năm học, tôi đã nghĩ rằng muốn nâng cao được chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh không những người giáo viên phải truyền thụ đầy đủ những tri thức cho các em mà chúng ta còn phải quan tâm, chú trọng đến việc rèn chữ viết, giữ vở sạch cho học sinh. Mặt khác, đối với bậc Tiểu học thì yêu cầu cơ bản và tối thiểu nhất đối với học sinh là đọc thông viết thạo. Chữ viết của học sinh còn liên quan đến tất cả những môn học khác như: Toán, Tiếng Việt, Đạo đức, Tự nhiên và xã hội, Do đó, nếu học sinh viết nhanh, đúng và đẹp thì việc học các môn đã kể trên sẽ thuận lợi hơn. Ngoài những lí do trên, tôi thấy việc rèn chữ viết còn góp phần rèn luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt như: tính cẩn thận, kiên trì, tinh thần kỉ luật và phát triển óc thẩm mỹ. Phạm Văn Đồng nói: “Chữ viết cũng là biểu hiện của nết người. Dạy học sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy cô, cũng như bạn đọc bài vở của mình.” Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn3 N¨m häc: 2015-2016
4. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 Qua thực tế điều tra cho thấy kết quả về chất lượng chữ viết ở trường Tiểu học Trần Bình Trọng đã có nhiều tiến bộ, song vẫn chưa có nhiều em viết chữ đẹp. Chất lượng về chữ viết bước đầu tương đối ổn định, song chữ viết chưa thực sự đẹp. Bằng kinh nghiệm rèn chữ viết của mình ở trường qua nhiều năm tôi đã rèn chữ viết cho học sinh, tôi đã mạng hết khả năng của mình giúp các em có kết quả về chữ viết như mong đợi. Với kinh nghiệm và những kết quả đã đạt được qua các năm, tôi đã mạnh dạn chon đề tài: “Một số biện pháp giữ vở sạch – rèn chữ đẹp cho học sinh lớp 3.” I.2/ Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. a. Mục tiêu. Rèn kĩ năng giữ vở sạch – viết chữ đẹp cho học sinh lớp 3, giúp các em. - Phát triển một cách toàn diện về Đức, Trí, Mĩ. - Bồi dưỡng cho trẻ những phẩm chất tốt như: Tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật và óc thẩm mĩ. - Nâng cao chất lượng chữ viết cũng như chất lượng giáo dục phù hợp với sự phát triền của ngành giáo dục nói riêng và của đất nước nói chung trong thời đại mới này. b. Nhiệm vụ: - Tìm hiểu thực trạng dạy và học viết chữ của học sinh lớp 3. Qua đó, đề ra một số sáng kiến nhằm góp phần rèn chữ viết đẹp cho học sinh lớp 3. I.3/ Đối tượng nghiên cứu: - 26 em học sinh lớp 3C, lớp tôi trực tiếp giảng dạy năm học 2013-2014. - Ngoài ra, tôi còn tìm hiểu, thử nghiệm và trao đổi kinh nghiệm từ những đồng nghiệp của mình. I.4/ Giới hạn, phạm vi nghiên cứu. Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn4 N¨m häc: 2015-2016
5. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 Với sáng kiến: “ Một số biện pháp giữ vở sạch – rèn chữ đẹp cho học sinh lớp 3.” Tôi đã triển khai thực hiện trong toàn khối lớp 3. Ngoài ra, sáng kiến này còn có thể áp dụng cho tất cả các khối lớp từ khối lớp 1 cho đến Khối lớp 5 trong nhà trường Tiểu học nói chung. I.5/ Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp nghiên cứu tài liệu. - Phương pháp điều tra viết. - Phương pháp quan sát. - Phương pháp làm mẫu. - Phương pháp thực hành. II. PHẦN NỘI DUNG. II.1/ Cơ sở lý luận. Hệ thống tín hiệu ngôn ngữ là một hệ thống bao gồm nhiều tầng bậc. Từ một số ít đơn vị thuộc hệ thống bé nhất có thể tạo ra nhiều đơn vị bậc trên dựa vào quy tắc nhất định. Chữ viết cũng vậy, từ một số nét cơ bản chúng được kết hợp với nhau theo những quy tắc nhất định để tạo ra các chữ cái khác nhau. Nắm được quy tắc này, HS dễ dàng viết được chữ viết theo quy trình hợp lý và chủ động viết đúng nét bút của mình. Ngày 14/06/2002 bộ Trưởng bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành quyết định số 32/2002 – QĐ BGD&ĐT về “ Mẫu chữ viết trong trường Tiểu học” và chỉ đạo thực hiện việc dạy và học viết chữ như sau: Sở GD&ĐT có trách nhiệm chỉ đạo thực hiện việc nâng cao chất lượng dạy và học viết chữ trong nhà trường Tiểu học. Theo văn bản hướng dẫn ngày 17/06/2002 của vụ Tiểu hocjra văn bản số 5105/TH hướng dẫn dạy và học viết chữ Tiểu học: “ Tiếp tục đẩy mạnh phong trào luyện viết chữ đẹp cho giáo viên và học sinh. Tổ chức thi viết hàng năm ở các cấp đầu cơ sở, Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn5 N¨m häc: 2015-2016
6. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học nhằm tạo điều kiện tốt cho việc dạy và học chữ trong trường Tiểu học, mỗi lớp cần được trang bị đầy đủ bảng mẫu chữ viết do Bộ ban hành ” Qua đó, GV tiểu học nào cũng ra sức rèn dũa nét bút của mình sao cho có thể theo kịp các đồng nghiệp. Giúp HS có ý thức hơn khi viết bài và tự rèn luyện sao cho kịp bạn bè. II.2/ Thực trạng. Sau một tuần nhận lớp, tôi phát hiện ra gần 2/3 số HS chữ viết xấu, không đúng độ cao các con chữ, mẫu chữ và khoảng cách Các em viết tùy tiện, cẩu thả, chữ viết không đều, vở thì loem mực và bị bôi bẩn, góc vở bị quăn trông rất xấu. Thông qua việc khảo sát chất lượng môn Toán, Tiếng Việt và quan sát chữ viết của các em trong lớp tôi thấy chữ viết của các em chưa đẹp, tỷ lệ chữ loại A còn thấp, HS chưa nắm vững các tên gọi các dòng kẻ trong vở, chưa nắm rõ về điểm đặt bút, điểm dừng bút của từng chữ. Chữ viết của các em còn rời rạc, chưa liền mạch. Chữ viết hoa chưa đúng mẫu. Thường khi học môn chính tả các em mới có ý thức viết đẹp, còn các môn học khác chữ viết rất ẩu, gạch xóa nhem nhuốc. Một số chỉ nhìn chép, chưa nghe viết được, viết sai lỗi chính tả nhiều và đặc biệt là chưa có ý thức giữ gìn vở của mình. Điều này khiến tôi phải bỏ rất nhiều thời gian và công sức để rèn luyện cho các em. a. Thuận lợi – khó khăn. * Về thuận lợi: - Cơ sở vật chất được trang bị tương đối đầy đủ: hầu hết các lớp đều có bàn ghế tương hợp giúp các em có tư thế ngồi hợp lý, phòng học thoáng mát, trang bị đầy đủ đèn chiếu sáng, quạt, bảng chống lóa, - Ban Giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, tạo điều kiện và động viên kịp thời đội ngũ giáo viên và học sinh trong việc rèn chữ viết. Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn6 N¨m häc: 2015-2016
7. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 - Giáo viên có chuyên môn, nhiệt tình, tâm huyết và có trách nhiệm cao trong quá trình công tác. * Khó khăn: Trường nằm trên địa bàn vùng sâu, vùng xa. Dân cư chủ yếu là đồng bào dân tộc tại chỗ như Êđê, Vân Kiều ( chiếm 95%), đời sống hết sức khó khăn, nhiều phụ huynh không biết chữ thậm chí không biết nói tiếng phổ thông khiến sự hợp tác giữa giáo viên và phụ huynh cũng như việc rèn luyện thêm ở nhà cho học sinh gặp rất nhiều trở ngại. Bên cạnh đó, vì đặc điểm của học sinh lớp 3 là lứa tuổi giao thoa giữa học sinh lớp 1,2 với lớp 4,5 nên khả năng viết chữ của các em còn chậm. Mặc dù ở các lớp 1,2 các em đã được học về cấu tạo của chữ thường, chữ hoa nhưng do đặc điểm lứa tuổi dễ nhớ dễ quên của học sinh tiểu học và không được rèn luyện thường xuyên nên khi lên tới lớp 3 thì phần lớn các em viết chữ chưa đúng, chưa đẹp. b. Nguyên nhân: * Nguyên nhân từ phía giáo viên: Mấy năm gần đây phong trào Vở sạch chữ đẹp đã lan rộng khắp cả nước nên chữ viết của học sinh cũng đã được cải thiện. Nhiều giáo viên đã trăn trở, góp nhiều công sức cải tiến kiểu chữ, nội dung và phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng chữ viết của học sinh. Song, bên cạnh đó vẫn còn giáo viên chưa thật sự nhiệt tình trong công tác luyện chữ. Cụ thể: - Chữ viết của một số GV còn xấu, chưa đúng độ cao, khoảng cách theo mẫu chữ mới. - Một số GV chưa chú trọng đến việc viết bảng và trình bày bảng, chữ viết không đúng mẫu, sai chính tả, tùy tiện trong cách trình bày. Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn7 N¨m häc: 2015-2016
8. Mét sè biÖn ph¸p gi÷ vë s¹ch – rÌn ch÷ ®Ñp cho häc sinh líp 3 - Nhiều giáo viên chưa nhiệt tình trong giảng dạy, thiếu đồ dùng trực quan nhất là khi dạy phân môn tập viết và dạy phân môn chính tả dẫn đến việc học sinh không nắm vững cấu tạo chữ, quy tắc chính tả. - Giáo viên chưa có phương pháp rèn luyện chữ viết phù hợp tích cực để học sinh dễ dàng tiếp thu tri thức và có thói quen cẩn thận khi viết chữ. * Nguyên nhân từ phía học sinh: - Nhiều học sinh chữ xấu nhưng ngại viết, không có hứng thú và lòng say mê khi viết chữ mà chủ yếu chỉ dừng lại ở mức độ viết đúng. - HS viết sai độ cao của chữ kể cả chữ thường và chữ hoa. - Chữ viết xiên, thẳng, cong, vẹo lẫn lộn. - Khả năng viết chữ liên kết nét chưa đúng cho nên chữ viết bị dính nét hoặc rời rạc không có sự liên kết. - Đặt dấu câu tùy tiện, không đúng quy định. - Khoảng cách các chữ không đồng đều thậm chí nhiều học sinh viết chữ thiếu nét, sai lỗi chính tả, trình bày xấu, không khoa học. - Học sinh vùng sâu vùng xa, hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn nên không có điều kiện mua sắm đồ dùng, phương tiện phục vụ cho việc rèn chữ viết. - Sử dụng các loại bút, vở không đúng tiêu chuẩn nên chữ viết HS chỉ dừng lại ở viết đúng mà chưa đẹp, chưa có nét thanh, nét đậm. *Nguyên nhân từ phía phụ huynh: Nhiều phụ huynh trình độ văn hóa thấp, không có kiến thức căn bản về chữ viết để hướng dẫn thêm cho con em mình, nhiều khi dạy sai làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc viết chữ đúng, viết chữ đẹp của học sinh. - Phụ huynh chưa chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, sách vở cho học sinh để phục vụ cho việc rèn chữ, chưa xem trọng vệc bao bọc cẩn thận sách vở của học sinh để tránh nhàu nát và quăn góc. Ng­êi thùc hiÖn: §ç ThÞ Tè Quyªn8 N¨m häc: 2015-2016