Sáng kiến kinh nghiệm Công tác chủ nhiệm Lớp 5 (Phần quản lí học sinh)

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Công tác chủ nhiệm Lớp 5 (Phần quản lí học sinh)

1. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC : 2015 – 2016 Tên đề tài : CƠNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 5 (Phần quản lí học sinh) ❖ Người viết : Lê Thị Nhung ❖ Chức vụ : Giáo viên ❖ Công tác được phân công : GVCN lớp 5b trường tiểu học Đinh Tiên Hồng I. ĐẶT VẤN ĐỀ : - Trong thời đại mở cửa của nền kinh tế hiện nay, HS cũng bị những cạm bẫy trong xã hội lơi cuốn, nĩ ảnh hưỡng khơng ít đến việc học tập cũng như hình thành và phát triển nhân cách của trẻ ở tiểu học nhất là đối với học sinh lớp 5 của bậc học này. Vì thế giáo dục phát triển nhân cách học sinh là một nhu cầu cần thiết. - Xuất phát từ thực tế cũng như những gì tơi đã làm, tơi luơn tâm niệm làm sao để dạy dỗ, giáo dục các em trở thành người hữu ích cho xã hội, xứng đáng với hình ảnh đẹp mà xã hội cũng như đồng chí Phạm Văn Đồng đã nĩi : “Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý vì nĩ tạo ra những con người sáng tạo”. Để thực hiện điều này, tơi quyết tâm làm tốt cơng tác chủ nhiệm vì chỉ cĩ một mơi trường tập thể tốt mới mong ươm mầm tương lai mạnh khoẻ được và đĩ cũng chính là lý do vì sao tơi chọn đề tài “Cơng tác chủ nhiệm lớp”. II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ : 2.1 Cơ sở lý luận : - Như ta đã biết, bản chất của quá trình giáo dục là tổ chức tồn bộ cuộc sống, học tập, hoạt động của học sinh, tạo điều kiện thuận lợi để học sinh phát triển và bộc lộ hết khả năng của mình. - Khác với các bậc học khác, người giáo viên chủ nhiệm ở tiểu học là người trực tiếp vừa “dạy” vừa “dỗ” và đảm nhiệm hầu hết các mơn học, là người quản lý tồn diện một tập thể học sinh của một lớp và cĩ nhiều thời gian gắn bĩ, gần gũi với học sinh. Hơn nữa về trình độ hiểu biết và vốn sống của học sinh tiểu học cịn nhiều hạn chế vì vậy các em rất cần cĩ một người thường xuyên hướng dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo, dìu dắt. Do đĩ khơng thể phủ nhận vai trị của người giáo viên chủ nhiệm. Nĩ giống như một người chăm sĩc cho hạt giống nảy mầm nên hàng ngày, hàng giờ phải theo dõi từng sự thay đổi, từng bước phát triển của hạt giống ấy sao cho chúng thành cây non mạnh khoẻ làm tiền đề cho những bước tiếp theo. - Để thực hiện tốt vai trị của người giáo viên chủ nhiệm lớp, trước tiên người giáo viên phải xác định đúng vị trí, nhiệm vụ, biết tổ chức giáo dục, phải là người thực hiện tốt những nhiệm vụ của một thầy cơ giáo, phải nắm được đường lối quan điểm lí luận giáo dục đồng
2. thời người giáo viên chủ nhiệm phải tham gia các hoạt động chính trị xã hội tốt hơn, phải rèn luyện ở mức cao hơn. Đĩ là tránh nhiệm, nghĩa vụ và cũng là vinh dự vì học sinh. - Mỗi năm một lần được Ban Giám Hiệu phân cơng nhận lớp và lần nào cũng vậy, tơi vừa mừng lại vừa lo. Mừng vì mình được cống hiến một phần cơng sức phục vụ cho mái trường thân yêu của mình đĩ là trường Tiểu học Đinh Tiên Hồng. Lo vì mỗi năm đối tượng học sinh yếu, học sinh cá biệt lại cĩ những tính cách khác nhau và làm thế nào để các em cố gắng, nỗ lực hết mình, chăm ngoan hơn luơn là những trăn trở khi nhận lớp. - Khác với những năm trước, năm học 2015 – 2016 này, tơi được nhà trường phân cơng chủ nhiệm lớp 5b,đây là lớp mà phần lớn học sinh cĩ hồn cảnh khĩ khăn,sức học trung bình,phụ huynh ít quan tâm đến việc học của con em mình,bản thân các em khơng thích đến trường và ít đam mê trong học tập. Vấn đề đặt ra cho tơi bây giờ là từ thực trạng của lớp tơi phải làm sao để chính các em luơn cảm thấy ở bài học sự mới lạ, khơng nhàm chán, hướng các em đến sự đam mê học tập và phấn đấu rèn luyện đạo đức tốt hơn năm học trước. 2.2 Đánh giá thực trạng: - Sĩ số lớp tơi là 20 em, trong đĩ số học sinh nữ 8 em. Học sinh chậm yếu, cá biệt, cĩ hồn cảnh đặc biệt khĩ khăn là 5 em. Ngay từ khi nhận lớp, tơi đã cĩ buổi sinh hoạt với học trị của mình. Sau ba tháng nghỉ hè, được gặp lại cơ, nhìn nét mặt các em ai cũng rạng ngời phấn khởi, tơi thật hạnh phúc. Ngày đầu tiên tơi nhận ra 3 học sinh cá bịêt trong lớp vắng mặt.Tơi tự hứa với lịng mình phải cố gắng thật nhiều để làm tốt cơng tác chủ nhiệm và phải đặc biệt quan tâm, gần gũi hơn với những học sinh này. a. Thuận lợi : - Ban giám hiệu luơn quan tâm đến chất lượng dạy và học. - Các ban ngành, đồn thể luơn tạo điều kiện giúp đỡ hỗ trợ nhiệt tình về mọi mặt. - Cơ sở vật chất của trường đảm bảo cho việc dạy và học. - Ngay từ đầu năm học trường đã tổ chức được cuộc họp với phụ huynh để chấn chỉnh nế nếp học tập của các em. - Là giáo viên chủ nhiệm năm thứ 5. - Đa số học sinh cĩ hạnh kiểm tốt. - Bản thân nhiệt tình trong cơng tác, hết lịng vì học sinh thân yêu. - Học sinh cĩ đủ đồ dùng học tập. b. Khĩ khăn : - Địa bàn dân cư khá rộng ,đời sống cịn nhiều khĩ khăn nên chưa cĩ sự quan tâm nhiều đến con em mình. Phụ huynh ít gặp gỡ giáo viên để trao đổi về việc học tập, sinh hoạt của con em mình ở trường cũng như ở nhà. - Trường lại gần nhiều địa điểm chơi điện tử, chơi game nên ảnh hưởng khơng nhỏ đến việc học tập. - Trình độ tiếp thu của học sinh khơng đồng đều. 2.3.BIỆN PHÁP THỰC HIỆN : Xuất phát từ tình hình thực tế nêu trên, tơi tự lên kế hoạch cụ thể cho mình để từng bước thực thực hiện và đánh giá kết quả như sau: a.Cơng tác tổ chức lớp :
3. - Sau khi nhận lớp, như mọi năm, tơi thường gặp gỡ giáo viên chủ nhiệm của năm học trước để trao đổi về tình hình học sinh. Tơi ghi chép cụ thể vào sổ riêng để tiện theo dõi và cĩ cách giải quyết riêng với từng em. Nếu cĩ sai phạm thì việc sử phạt là bất đắt dĩ và khi dùng biện pháp này phải khéo léo, vừa mềm mỏng vừa kiên quyết, điều quan trọng là giúp em hiểu ra lỗi sai để sửa. - Cơng việc đầu tiên của tơi là củng cố nề nếp cho các em. Xếp lại chỗ ngồi và họp bầu ban cán sự lớp, Việc xếp chỗ ngồi cũng là vấn đề mà tơi phải cân nhắc, làm sao để lựa chọn bạn ngổi chung bàn khơng gây mất trật tự, hỗ trợ nhau trong việc học và làm việc theo nhĩm thuận tiện, xếp chỗ dàn đều số học sinh giỏi khá, trung bình giữa các tổ để tạo sự cân bằng trong thi đua và cùng nhau phấn đấu tốt hơn. Tuy nhiên hàng tháng tơi cũng cĩ sự thay đổi chỗ ngồi nếu thấy tình hình thực tế chưa hợp lí. Cịn việc bầu ban các sự lớp, tơi để các em tự chọn, tơi chỉ tham gia sau khi đã cĩ ý kiến của số đơng học sinh. Tiếp theo đĩ cùng cả lĩp thảo luận về nội quy của nhà trường và một số điều do lớp đặt ra để các bạn cán sự lớp dễ theo dõi, kiểm tra giúp nhau cùng tiến bộ. Tất cả các em đều được tham gia ý kiến, các em cùng nhau trao đổi xem cĩ điểm nào các em thấy khĩ thực hiện tơi sẽ giải thích và giúp các em làm tốt hơn. Sau đĩ tiến hành phát động thi đua giữa các tổ. - Lớp tơi chia làm 3 tổ. Tơi phát cho lớp trưởng và mỗi tổ trưởng một quyển vở để làm sổ ghi chép những cơng việc của tổ khi cần thiết. Nhiệm vụ của tổ trưởng được tơi nêu rất cụ thể : +Chủ tịch hội đồng quản trị: Điều hành chung cơng việc của lớp, theo dõi thi đua giữa các tổ, báo cáo với giáo viên chủ nhiệm khi cĩ sự cố và là người phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm về tình hình hàng ngày của lớp. +Ban học tâp,ban lao động,ban sức khỏe : Điều hành cơng việc chung, theo dõi, đơn đốc các hoạt động hàng ngày của tổ về việc việc thực hiện nội quy, học tập, +Phĩ chủ tịch hội đồng quản trị: Cùng với các ban điều hành cơng việc chung nhưng phụ trách về việc thực hiện nội quy là chính + Nhiệm vụ chung của phĩ chủ tịch hội đồng quản trị,và các ban là truy bài 15 phút đầu giờ kiểm tra tổ viên việc học ở nhà, việc làm bài tập, việc thực hiện nội quy. Tơi đưa ra những quy định cụ thể để các em cán sự lớp dễ theo dõi đảm bảo tính cơng bằng. dĩ nhiên những quy định này cũng được các em đồng ý thơng qua trong cuộc họp lớp đầu năm Ví dụ : Học sinh đến lớp phải học bài và làm bài tập mà cơ cho về nhà. Nếu khơng làm hay làm cịn thiếu phải cĩ lí do chính đáng. Khơng chấp nhận lí do bài khĩ khơng thể làm được, nếu vì quá khĩ phải suy nghĩ, phải nhớ được một số dữ kiện chính của bài đĩ, nếu làm sai thì 15 phút đầu giờ cĩ thể nhờ một số bạn khá giỏi trong lớp giảng cho hiểu, nếu vẫn khơng hiểu cĩ thể nhờ cơ giảng lại. 2.3.1 Biện pháp cụ thể : a. Đối với người giáo viên chủ nhiệm: - Giáo viên chủ nhiệm cĩ trách nhiệm nắm vững tình hình học sinh của lớp về mọi mặt, báo cáo cho hiệu trưởng và Ban giám hiệu theo định kì hoặc đột xuất nếu cĩ vấn đề gì cần giải quyết trong phạm vi quyền hạn của mình phải giải quyết cơng bằng, khách quan quá trình rèn luyện tu dưỡng của từng học sinh.
4. - Cùng với giáo viên bộ mơn, phối hợp với các lực lượng xã hội khác tổ chức cho học sinh cĩ điều kiện tham gia vào các hoạt động cộng đồng địa phương và hoạt động xã hội. Thơng qua đĩ mà phát huy tác dụng của nhà trường trong xã hội, gĩp phần vào sự nghiệp đổi mới, xây dựng quê hương đất nước theo mục tiêu của Đảng và nhà nước trong từng giai đoạn. - Thực tế đã cho tơi thấy nếu muốn hiểu trị phải để chúng được bày tỏ ý kiến, người giáo viên phải biết lắng nghe những ý kiến của học sinh dù đĩ là những ý kiến chưa đúng. Phải tạo được một mơi trường thân thiện giữa thầy và trị thì học sinh mới cĩ nhiều cơ hội và mạnh dạn bày tỏ những suy nghĩ của mình. Biết nghe và chia sẻ với học sinh. Chuyện tưởng đơn giản là thế nhưng để làm được việc đĩ, nếu khơng cĩ tấm lịng thực sự thương yêu trẻ thì khơng thể làm được. - Nghiên cứu nắm vững đường lối quan điểm, lí luận giáo dục để vận dụng vào cơng tác chủ nhiệm lớp. Đặc biệt cần nắm vững phương pháp, nghệ thuật sư phạm. - Nghiên cứu đặc điểm gia đình và tâm sinh lí từng học sinh để hiểu thêm những nguyên nhân, yếu tố tích cực hoặc tiêu cực tác động đến các em để phân loại nhĩm học sinh theo đặc điểm học lực, tính cách, năng lực, hồn cảnh, Từ đĩ cĩ giải pháp giáo dục thích hợp. Để làm được điều dĩ, người giáo viên chủ nhiệm cịn phải biết phân tích được nguyên nhân của các hiện trạng, đặc điểm của từng học sinh. Ví dụ: đều là học sinh yếu nhưng cĩ em do trí tuệ chậm phát triển, cĩ em do hồn cảnh, điều kiện, cĩ em do phân tán tư tưởng khơng tập trung, Hay cùng một đối tượng học sinh chưa ngoan cĩ em ảnh hưởng của bên ngồi, cĩ em do đua địi, b. Đối với học sinh: - Tơi xem lại tình hình cụ thể của từng em ở năm học trước mà tơi đã nắm sau đĩ tơi tiếp tục tìm hiểu tình hình gia đình cũng như những thay đổi về cách suy nghĩ của các em đặc biệt là những em cĩ hồn cảnh khĩ khăn hay học sinh cá biệt của năm nay và ghi cụ thể từng em để tiện theo dõi. Tơi thường tâm sự với học sinh ngồi giờ học, cơ trị trao đổi gần gũi những vấn đề bình thường trong cuộc sống để chúng cĩ thể trị chuyện với tơi. Bởi vậy học sinh của tơi cĩ thể nĩi chuyện với tơi những gì chúng suy nghĩ. Đến lớp nhìn học sinh cĩ vẻ mặt khơng vui tơi biết liền. Cĩ HS chia sẻ với tơi về những chuyện vui buồn trong gia đình, chúng hỏi tơi nhiều điều thầm kín mà ngay cả khi tơi nĩi chuyện với phụ huynh thì bố mẹ chúng cũng bảo chẳng bao giờ thấy con nĩi chuyện với mẹ như vậy. Riêng tơi, tơi hạnh phúc vì được nghe học sinh của mình tâm sự, được nghe những mong muốn của chúng. Đơi khi học sinh của tơi bày tỏ những bức xúc của các em về một sự hiểu lầm của thầy cơ nào đĩ hay những vướng mắc về một vấn đề của trường của lớp và tơi là chỗ dựa tin cậy để giúp các em giải toả những vướng mắc đĩ. - Tơi thẳng thắn nhận lỗi nếu tơi thấy mình làm gì chưa đúng dù đĩ là lỗi nhỏ VD : Cĩ lần tơi đến lớp trễ, mặc dù đã xin phép Ban Giám Hiệu nhưng với lớp tơi vẫn xin lỗi học sinh vì điều này. Cuối mỗi tuần, tơi sinh hoạt lớp đều đặn theo lịch. Học sinh được trao đổi về những ưu điểm và tồn tại trong tuần qua, điều này rất quan trọng. Thường thì lớp tơi học sinh trao đổi rất sơi nổi, nhận xét, phê bình một cách thẳng thắn. Tơi sẵn sàng viết những lời khen hay những lời động viên vào một cuốn vở của em nếu trong tuần đĩ học sinh cĩ nhiều tiến bộ để em làm quà tặng bố mẹ. Điều này học sinh tiểu học rất thích. Nếu trong tuần cĩ học sinh bị phê bình nhiều trong giờ sinh hoạt, tơi