Sáng kiến kinh nghiệm Công tác chủ nhiệm Lớp 1D

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Công tác chủ nhiệm Lớp 1D

1. PHÒNG GD-ĐT TX HỒNG NGỰ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG TH AN BÌNH A 3 Độc lập- Tự do- Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2014 – 2015 Tên SKKN: CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 1D Tác giả: Nguyễn Thị Bé Chính. Chức vụ: Giáo viên dạy lớp 1D Nội dung sáng kiến kinh nghiệm I.Thực trạng và nguyên nhân: 1.Thực trạng: - Đối với giáo viên Chưa tìm hiểu và khám phá được điểm mạnh và điểm yếu , điểm còn hạn chế của từng học sinh . Đặc biệt là chưa tìm được giải pháp để phát huy hết khả năng sáng tạo và phát triển tư duy cho trẻ , chưa tìm được giải pháp khắc phục những nhược điểm về ý thức và nhận thức của trẻ . - Đối với học sinh Khả năng giao tiếp giữa học sinh với giáo viên , giữa học sinh với học sinh còn nhiều hạn chế , chỉ có một số học sinh khá giỏi mạnh dạn tham gia còn học sinh nhút nhát thì thu mình ngại tham gia . Học sinh chưa mạnh dạn tự tin trong việc phân tích , xử lý tình huống Do khả năng đánh giá hành vi của bản thân và xung quanh còn thiên về cảm tính . Xuất phát từ khó khăn trên mà tôi đã có những giải pháp sau để tháo gỡ khó khăn đó làm cho công tác chủ nhiệm được dễ dàng hơn . 2. Nguyên nhân Đặc điểm tâm lý và nhận thức của học sinh lớp 1 . Học sinh lớp 1 còn rất non nớt , các em sống trong những gia đình có hoàn cảnh khác nhau, nếp sống khác nhau nên nhận thức và nếp sống cũng khác nhau. Đặc biệt tư duy trẻ lớp 1 cũng rất cụ thể cảm tính . Các em rất ham hiểu biết , thích bắt chước , hiếu động chưa biết tập chung lâu sự chú ý vào một cái gì đó . Năm đầu tiên của đời học sinh , trẻ rất bỡ ngỡ với việc chuyển hoạt động chủ đạo từ chơi sang hoạt học tập , đặc biệt rất dễ xúc động với các yêu cầu và quy tắc của trường học. Giáo dục đạo đức , hình thành nhân cách , phát triển tư duy và nhận thức của học sinh là mục tiêu và là nhiệm vụ hàng đầu của nhà trường. Giáo dục đạo đức phải làm ngay từ nhỏ , càng sớm càng tốt , nhưng phải phù hợp với trẻ . Tục ngữ có câu : “ Dạy con từ thuở còn thơ ”. Giáo dục đạo đức phải làm sớm, bởi lẽ : Tuổi thơ trong trắng dễ hấp thụ cái mới , để được cảm hoá , thuyết phục . Những điều răn dạy ban đầu đến với trẻ bao giờ cũng in dấu ấn sâu đậm nhất . Trong tâm trí trẻ nếu không có giáo dục sớm , trẻ cũng tiếp thu một cái gì đó ngoài dự kiến của chúng ta . Những cái đó nếu là điều sai trái , việc giáo dục lại khó khăn gấp bội . Học sinh lớp 1 cũng không phải là quá bé , với vốn ngôn ngữ , kinh nghiệm đạo đức và kiến thức đã thu được ở gia đình, nhà trẻ , các lớp mẫu giáo , các em có thể tiếp thu các chuẩn mực đạo đức và kiến thức ban đầu ở dạng hành vi cụ thể không khó khăn , từ đó làm nẩy nở những tình cảm , thói quen đạo đức và những tư duy ban đầu của các em . Và nếu chúng ta không quan tâm giáo dục ở lứa tuổi này thì đó là điều sai lầm của chúng ta . II. Biện pháp/ Giải pháp thực hiện: 1
2. 1 . Xây dựng , hình thành và giáo dục nhân cách cho học sinh: Như chúng ta đã biết ngoài vệc xây dựng , hình thành và giáo dục nhân cách cho học sinh thông qua các bài giảng ở trên lớp của tất cả các bộ môn được giảng dạy trong nhà trường thì việc xây dựng , hình thành và giáo dục nhân cách cho học sinh thông qua các giờ chơi , giờ hoạt động tập thể là hết sức cần thiết và bổ ích . - Xây dựng , hình thành và giáo dục nhân cách cho học sinh thông qua giờ chơi: Sau những giờ học căng thẳng và mệt mỏi thì giờ chơi là giờ các con được vui chơi thoải mái , chơi những gì mà em thích . Chính vì vậy mà đã nẩy sinh bao nhiêu vấn đề làm cho người làm công tác chủ nhiệm phải hết sức quan tâm , tìm ra những giải pháp phù hợp để giờ chơi thực sự trở thành một giờ chơi lành mạnh và bổ ích. Qua niều năm làm công tác chủ nhiệm tôi đã xây dựng cho mình kế hoạch để hướng dẫn các con có giờ chơi thật thoải mái , lành mạnh vổ ích cụ thể như sau : Ngay từ đầu năm tôi đã kết hợp với nhà trường và ban phụ huynh của lớp chuẩn bị cho các con một số vật dụng cần thiết phục vụ cho giờ chơi như : Cầu lông, dây nhảy , quả cầu , giấy vẽ , bút màu , phấn màu , bộ xếp hình , que tính , sách , báo , truyện , Đến giờ chơi tôi cho các em tự chọn các vật dụng để phục vụ trò chơi mà em thích . Với trò chơi mà các em chưa biết cách chơi tôi đã hướng dẫn và chơi cùng các em . Ví dụ Với những trò chơi đá banh , đá cầu , cầu lông hay nhảy dây hầu như các em đã biết nên các em có thể tự chơi . Nhưng với các trò chơi như xếp hình , sử dụng que tính , bút màu , phấn màu , giấy vẽ .tôi sẽ hướng dẫn và có thể gợi mở ý tưởng cho các em. Với bộ xêp hình : có thể chơi cá nhân, hay một nhóm từ 2 đến 3 em : xếp thành hình bông hoa , các con vật , ngôi nhà . Với bút màu , phấn màu và giấy vẽ : các em có thể vẽ những tranh mình yêu thích trên giấy hoặc trên bảng lớp .Giáo viên có thể định hướng cho các em vẽ theo chủ điểm hàng tháng như tháng 9 về ngôi trường thân yêu . tháng 10 vẽ về chủ đề an toàn giao thông , thang 11vẽ về ngày nhà giáo Việt Nam , Tháng 12 vẽ về chú bộ đội Với que tính: Các em có thể thỏa thích xếp các hình đã học , xếp hình ngôi nhà nhiều tầng , xếp các hình do em tưởng tượng ra. Thông qua các trò chơi như vậy các em được thả tâm hồn mình vào các trò chơi , các em say sưa hứng thú , thỏa sức sáng tọa , thư giãn đầu óc sau các giờ học . Qua đó các em được giao lưu , học hỏi và biết thêm bao điều mới lạ . - Xây dựng , hình thành và giáo dục nhân cách cho trẻ thông qua giờ hoạt động tập thể. Ngoài các giờ hoạt động tập thể dạy theo các chủ điểm của từng tuần ,từng tháng , thì hàng tuần tôi dành một khoảng thời gian nhất định để trò chuyện với các em để dược nghe chính các em nói , chính các em kể cho tôi nghe những tâm tư nguyện vọng của mình (có thể nói trực tiếp hoặc viết ra những những tâm sự đó .)để từ đó tôi hiểu và gần gũi các em hơn . Trong lớp có các bạn trai và bạn gái tôi muốn các em hiểu được rằng cần phải có tình cảm và những mối quan hệ chung giữa các bạn trong lớp . Tôi quyết định tiến hành cuộc nói chuyện bí mật để hướng các em theo con đường đó . Vì sao lại nói chuyện bí mật ? Tôi có suy nghĩ về chuyện này . Thứ nhất , các em gái không cần phải biết tôi đã khuyên các bạn trai những gì . Nếu không có thể xảy ra những đối đáp như thế này : “ Cô giáo sai bạn đưa áo khoác cho các bạn gái à ? Nào hãy đưa nhanh nhanh lên !” Và sự quan tâm tốt đẹp của các bạn trai sẽ biến thành một nhiệm vụ phiền hà .Khi đó sự ân cần bị mất vẻ đẹp thẩm mỹ và cơ sở đạo đức .Nếu các em gái không biết nội dung sinh hoạt của chúng tôi thì bất kỳ một sự quan tâm nào của các bạn trai cũng sẽ được tiếp nhận với tình cảm biết ơn . Thứ hai , khi cánh cửa đóng kín tôi có thể nói với các em trai thẳng thắn hơn ,giải thích cho các em hiểu thế nào là phẩm cách một người 2
3. đàn ông . Tính chất bí mật của buổi nói chuyện này bắt buộc các em trai phải nhìn vào mình khác đi : người ta nói chuyện một cách nghiêm túc , tin tưởng ở các em , nghĩa là các em đã khôn lớn ! Thứ ba, trẻ thích những bí mật nào đó của mình , Việc tiếp xúc như thế kích thích các em hoạt động . “Đây là bí mật của chúng mình ” có nghĩa là “Cái đó rất quan trọng ” Ngoài ra tính bí mật – một trong những nét đẹo nhất của trò chơi trẻ em .Trẻ giữ bí mật về chuyện gì ? Các em bí mật cái mà có lẽ cả thế giới đều rõ . Và vấn đề không phải bí mật như thế nào , mà là ở chỗ có bí mật .Còn tôi lại muốn các em thể hiện sự ân cần nam giới với bạn gái . Vậy là sự mong muốn của chúng tôi trùng nhau : tôi cho các em nhiệm vụ bí mật còn các em cố gắng hoàn thành . Khi các em trai đI vào lớp, tôi đóng cửa, để các em ngồi gần tôi và bắt đầu nói nho nhỏ, nghiêm túc: _ thầy muốn tổ chức trong lớp chúng ta một hội những người đàn ông chân chính. Ai trong số các em muốn trở thành người đàn ông chân chính thì giơ tay! Các em ngạc nhiên, - Trẻ rất thích được thể hiện mình. Trong lớp tôi có một số học sinh thường thích mình là nhân vật trung tâm, muốn được làm mẫu để các bạn chú ý tán thưởng và đề cao mình. Nắm được đặc điểm tâm lý đó tôi thường tranh thủ cho các em có dịp thể hiện mình. Trong giờ học toán Phương Vy là một học sinh thông minh nhanh nhẹn thường làm toán xong trước các bạn,mỗi khi làm bài xong em thường ngoảnh đi ngoảnh lại khoe với các bạn “ tôi xong nhất’’ nhưng bài em làm rất ẩu. Để chấn chỉnh điều đó,tôi cho em lên bảng chữa bài kèm theo một điều kiện “Nếu trình bày đúng và đẹp cô sẽ thưởng cho một tràng vỗ tay” Vì em rất thích được bạn khen và thán phục mình, trước lời động viên và yêu cầu của cô nên em đã làm bài trên bảng vừa nhanh vừa trình bày bài cẩn thận.Em trở về chỗ ngồi với một tràng vỗ tay giòn giã của các bạn. Em vui lắm nét mặt hớn hở , hãnh diện vì được các bạn đề cao là người giải toán nhanh nhất . em Bình cũng vậy, em có giọng đọc lưu loát, diễn cảm nên tôi cho em đọc bài mẫu cho các bạn,đọc truyện cho các bạn nghe đầu giờ em rất vui khi được các bạn tặng cho danh hiệu “ Người có giọng đọc của phát thanh viên ‘’. Cũng từ đó tôi thấy các em trong lớp có sự thi đua ngầm , em nào cũng muốn được lên đọc như bạn . Trong giờ kể chuyện, Đạo đức, Tập đọc tôi thường xuyên cho các em đọc phân vai hay đóng những đoạn tiểu phẩm (giờ Đạo đức) đa số học sinh đều xung phong tham gia bởi các em muốn được dịp thể hiện mình, nội dung tiết học với các em mang tính tự nhiên ,mọi thành viên đều cảm thấy vui vẻ thoải mái và rất tích cực hoà nhập với tập thể lớp, học sinh được thể hiện nhiều qua các tiết học trở lên bạo dạn tự tin hơn trước đám đông. - Tính hiếu thắng của trẻ hầu như bất cứ đứa trẻ nào cũng có tính hiếu thắng.Tôi gắn sự hiếu thắng đó theo hướng tích cực, xây dựng tính hiếu thắng đó trở thành hướng phấn đấu vươn lên trong học tập của mỗi học sinh.Trong lớp tôi chọn một số cặp học sinh ngang sức nhau khuyến khích các em thi đua với nhau trong khoảng thời gian ngắn , với thời gian đó em nào vượt lên thì sẽ được khen và tìm một bạn có sức học khá hơn để ghép đôi. Làm như vậy các em luôn phải cố gắng vì sợ thua bạn . Ví dụ : Đầu năm tôi xếp em Cương Lĩnh cạnh em Thúy Vy là hai học sinh có học lực khá ngang nhau , tôi ghép các em thành đôi bạn cùng tiến và thi xem ai có nhiều cố gắng hơn trong học tập . Sau hai tháng lực học của em Cương Lĩnh vượt lên so với em Thúy Vy, đến lúc đó tôi lại ghép em Cương Lĩnh với em Thành Thái có lực học giỏi hơn. Lúc ấy Thành Thái lại là cái đích để em Cương Lĩnh cố gắng vì muốn chiến thắng bạn . Hay Kim Yến và Ngọc Ngân là đôi bạn viết chữ xấu , tôi gia hạn một tháng em nào có ý thức rèn chữ viết đẹp hơn bạn thì bạn đó sẽ được tặng danh hiệu “ ngưòi chiến thắng ” . Suốt thời gian ấy giữa hai em có sự chạy đua ngầm vì em nào cũng muốn mình là người chiến thắng . Tôi thường xuyên vận động những cuộc chạy đua nho nhỏ như vậy và quả nhiên lớp tôi có phong thi 3