SKKN Sử dụng sơ đồ tư duy để dạy các bài đọc hiểu Lớp 12 nhằm tăng cường hứng thú và kết quả học tập của học sinh

Nội dung text: SKKN Sử dụng sơ đồ tư duy để dạy các bài đọc hiểu Lớp 12 nhằm tăng cường hứng thú và kết quả học tập của học sinh

1. ĐỀ TÀI : SỬ DỤNG SƠ ĐỒ TƯ DUY ĐỂ DẠY CÁC BÀI ĐỌC HIỂU LỚP 12 NHẰM TĂNG CƯỜNG HỨNG THÚ VÀ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH. Người nghiên cứu: Trương thị Hồng Vân Đơn vị: Tổ Ngoại Ngữ-Trường THPT Lê Lợi- Đông Hà - Quảng Trị. I. TÓM TẮT ĐỀ TÀI Như chúng ta đã biết, đọc hiểu là một trong những kỹ năng khó trong quá trình học Tiếng Anh. Đó là vì loại bài tập này đòi hỏi kĩ năng tổng hợp từ từ vựng, ngữ pháp đến tư duy logic. Tuy nhiên, qua quá trình giảng dạy và ôn thi tôi nhận thấy năng lực làm dạng bài đọc hiểu của HS còn hạn chế. HS thường gặp một số khó khăn như: cảm thấy bị choáng ngợp bởi từ mới trong bài đọc, vốn từ của học sinh quá ít ỏi hoặc quên nhiều, chưa biết cách đọc một bài đọc hiểu, cảm thấy việc làm bài đọc rất mất thời gian, không nhớ được thông tin trong bài đọc, không nắm được cấu trúc ngữ pháp cơ bản, cách tổ chức của bài. Trong quá trình giảng dạy, tôi luôn trăn trở : Làm thế nào để nắm vững các ý chính trong bài Reading , nắm được chủ đề bài học, phát triển tư duy ngôn ngữ và vận dụng tốt vào các bài đọc hiểu có chủ đề tương tự trong kỳ thi tốt nghiệp và đại học ?. Để góp phần tạo hứng thú và nâng cao hiệu quả học tập cho học sinh đối với kỹ năng đọc hiểu, tôi đã mạnh dạn đổi mới phương pháp dạy học bằng hình thức: Sử dụng sơ đồ tư duy để dạy các bài đọc hiểu lớp 12 nhằm tang cường hứng thú và kết quả học tập của học sinh. Đề tài được nghiên cứu trên 2 nhóm đối tượng tương đương: lớp thực nghiệm (12A1) và lớp đối chứng (12B7) . Hai lớp tương đương nhau về số lượng học sinh, giới tính, khả năng tiếp thu, cùng điều kiện kinh tế - xã hội , có cùng một giáo viên dạy môn Tiếng Anh. Lớp thực nghiệm được thực hiện giải pháp thay thế ở các bài đọc hiểu Unit 1, Unit 2, Unit 3, Unit 4, Unit 5 (tiết PPCT: 4,12,23,32,43 ) lớp 12. Kết quả cho thấy, tác động đã có ảnh hưởng rõ rệt đến sự hứng thú và kết quả học tập của học sinh: Lớp thực nghiệm có hứng thú và đạt kết quả học tập cao hơn so với lớp đối chứng. Điều đó được thể hiện qua kết quả khảo sát sự hứng thú và bài kiểm tra 1 tiết của cả 2 lớp. II. GIỚI THIỆU 1. Hiện trạng Hiện nay một thực trạng đáng buồn đang xẩy ra đó là đa số học sinh không thích đọc bài đọc hiểu thậm chí một số em còn chán và ghét kỹ năng này. Các em không chịu
2. đọc bài, không kiên nhẫn tìm hiểu thông tin bài đọc, lạm dụng sách học tốt để trả lời câu hỏi nên kết quả không tốt do không có kỹ năng làm bài ở các tiết kiểm tra và kỳ thi. Theo khảo sát 72 học sinh ở 2 lớp 12A1, 12B7 tại trường THPT Lê Lợi- thành phố Đông Hà tỉnh Quảng Trị ,có tới 50 HS không hứng thú học kỹ năng đọc vì các em cho rằng đọc không hiểu, thiếu vốn từ vựng. 2. Nguyên nhân. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, song theo tôi có thể khái quát thành 3 nguyên nhân chính sau: Thứ nhất: Học sinh lười đọc, cứ thấy mơ hồ không hiểu bài đọc vì quá nhiều từ vựng khó, bài đọc dài. Thứ 2: Quan niệm của học sinh trong kỳ thi là chỉ làm những câu ngữ pháp cho nhanh và thoát khỏi điểm liệt nên không tập trung làm hay thậm chí bỏ qua kỹ năng này. Thứ 3. Nhiều giáo viên vẫn chưa chú trọng đến việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh như: chưa áp dụng, hướng dẫn các kỹ thuật dạy đọc hiểu, kỹ năng làm bài cho học sinh. Trong 3 nguyên nhân trên, theo tôi việc giáo viên chưa thực sự đổi mới phương pháp dạy học có ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề tạo hứng thú và nâng cao hiệu quả học tập kỹ năng đọc hiểu của học sinh. 3. Giải pháp thay thế Sử dụng sơ đồ tư duy để dạy các bài đọc hiểu lớp 12 nhằm tăng cường hứng thú và kết quả học tập của học sinh. 3.1. Cơ sở khoa học của giải pháp Để thay đổi thực trạng trên đòi hỏi người giáo viên phải không ngừng đổi mới phương pháp dạy. Sau khi thử nghiệm dạy bài đọc hiểu bằng phương pháp sơ đồ tư duy, tôi thấy HS nắm vững các ý chính trong bài Reading, hệ thống kiến thức các bài đọc có hiệu quả, phát triển tư duy ngôn ngữ, phát huy tính tích cực,chủ động sáng tạo của học sinh. Sử dụng sơ đồ tư duy giúp học sinh hệ thống được bài học một cách logic, hiểu được thông tin và cách diễn đạt nội dung, cách tổ chức ý tưởng của tác giả bài đọc, các em nắm vững nội dung và làm bài tập dễ dàng và chính xác. 3.2. Các kỹ thuật khi thực hiện giải pháp Để việc sử sơ đồ tư duy vào dạy bài học có hiệu quả, đòi hỏi giáo viện phải thực hiện yêu cầu sau: - Yêu cầu học sinh đọc bài và tự vẽ sơ đồ tư duy về bài đọc . -Gợi ý các em vẽ, cho sơ đồ phát họa và cung cấp các thông tin chính để các em ghép vào .
3. - Dựa vào sơ đồ, các em thể hiện lại hoặc thuyết minh lại được các ý chính của bài đọc hoặc làm bài tập đọc hiểu. 3.3. Quá trình thực hiện giải pháp: Việc thực hiện sơ đồ tư duy được tiến hành trong các giờ Reading Unit 1,2,3,4,5 Tiếng Anh 12 thí điểm. *Unit 1: Life stories - Reading: Giving back to the community. - GV đưa ra table và yêu cầu học sinh hoàn thành thong tin -HS hoàn thành Name Larry Stewart Le Thanh Thuy Born 1948 1988 Died 2007 2007 Nationality American Vietnamese Health problem cancer bone cancer Dedicated life to the needy young cancer patients
4. *Unit 2: Urbanisation -Reading: Urbanisation and its causes -Giáo viên đưa ra sơ đồ và yêu cầu học sinh hoàn thành. 1.Definition 2.Before the 1950s the process by which urban areas grow bigger as more and more urbanisation mainly people leave the countryside to occurred in more live in towns and cities. economically developed countries (MEDCs). Believing that standard of living in urban areas will be higher in rural areas, many people come to 4. Causes the city seeking their a. First, people migrate to fortune. urban areas on a massive scale due to lack of resources in rural areas 3.Since 50 b. Second, small farmers find urbanisation has grown it h to make a living not just rapidly in LEDCs (Less because of bad we conditions Economically such as drought, floods, or Developed Countries) in storms, Africa and South c. Thirdly, they believie that America. standard of living in urban areas will be higher in rural areas, many people come to the city seeking their fortune.
5. *Unit 3: The Green Movement -Reading: Black Carbon Pollution -Giáo viên đưa ra sơ đồ và yêu cầu học sinh hoàn thành. 2.Soot and Global 1The origin of Black warming carbon/Soot Controlling black carbon Soot comes from the can help to slow down incomplete combustion or global warming. coal, oil, wood and other fuels. Black Carbon 4.Ways to reduce Soot - replacing traditional stoves with clean, alternative fuel 3.Effects of Soot cookers and heaters. Soot causes asthma -Installation of filters to attacks, heart disease, remove black carbon from bronchitis and many other diesel vehicles can also respiratory illnesses. reduce soot. - Changing to electric or hydrogen vehicles will also reduce the impact on the environment.
6. *Unit 4: The Mass Media -Reading: Mass Media Forms -Giáo viên đưa ra sơ đồ và yêu cầu học sinh hoàn thành. 1. Definition 2.Categories of Mass means of communication, Media such as books, newspapers, recordings, radio, movies, television, mobile phones and the Internet, Mass Media 4. Roles of Mass Media - help people receive information and interact with people through email, instant messaging, apps, search engines, blogs. sooaJ networks and other services. - helped people to educate themselves while newspapers have recorded daily events. -brings entertainment and news programmes into people's homes. Television The Internet: Print: -news -email, -books, recordings cinema radio programme websites, magazines s, dramas, instant , leaflets, reality messaging, newspaper shows, data sharing, s documentar social ies networking
7. Unit 5: Cultural Identity -Reading: Cultural Identity in modern Society. -Giáo viên đưa ra sơ đồ và yêu cầu học sinh hoàn thành. Cultural Definition Identifiers nationality, ethnicity, location, history, language, gender, Cultural beliefs, customs, identity is clothing and food. usually understood as the identity or feeling of belonging to a Cultural Identity group that has unexamined its own culture. cultural identity, Three ways people react when they move to a Three stages of the cultural identity search new culture Cultural Identity cultural identity achievement. integrate into choose to abandon the new cultural feel a strong urge their heritage environment to keep their culture and while keeping cultural identity assimilate into the their own new culture of the cultural identity majority.
8. III. VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU 1. Vấn đề nghiên cứu - Sử dụng sơ đồ tư duy trong tiết đọc hiểu Tiếng Anh lớp 12 có nâng cao hứng thú học tập kỹ năng đọc hiểu cho học sinh không? - Sử dụng sơ đồ tư duy trong tiết đọc hiểu Tiếng Anh lớp 12 có nâng cao kết quả làm bài kỹ năng đọc hiểu cho học sinh không? 2. Giả thuyết nghiên cứu - Có, Sử dụng sơ đồ tư duy trong tiết đọc hiểu Tiếng Anh lớp 12 có nâng cao hứng thú học tập kỹ năng đọc hiểu cho học sinh. - Có, Sử dụng sơ đồ tư duy trong tiết đọc hiểu Tiếng Anh lớp 12 có nâng cao kết quả làm bài kỹ năng đọc hiểu cho học sinh . IV. PHƯƠNG PHÁP 1. Khách thể nghiên cứu Tôi chọn khách thể nghiên cứu là lớp 12A1, 12B7 Trường THPT Lê Lợi- thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. Lớp thực nghiệm (12A1) và lớp đối chứng (12B7) tương đương nhau về số lượng học sinh, năng lực học tập môn Tiếng Anh như nhau, giới tính, điều kiện kinh tế - xã hội Hai lớp có cùng một giáo viên dạy môn Tiếng Anh. Bảng 1: Bảng tương quan giữa hai nhóm. Các thông Học sinh các nhóm Kết quả năm học 2018-2019 Hạnh kiểm tin Sĩ số Nam Nữ G K TB Y K T K TB Y Lớp 12A1 36 17 19 3 19 12 2 0 27 9 0 0 Lớp 12B7 36 20 16 2 16 17 1 0 28 8 0 0 2. Thiết kế. Chúng tôi lựa chọn thiết kế: Kiểm tra trước và sau tác động với các nhóm tương đương. Bảng 2 Lớp Kiểm tra trước tác động Tác động Kiểm tra sau tác động 12A1 Khảo sát về hứng thứ của HS Dạy học bài - Khảo sát về hứng thú để xác định hai nhóm tương đọc hiểu có - Kiểm tra kiến thức Nhóm thực đương nhau. sử dụng sơ đồ nghiệm của HS Kết quả học tập học kì I đã tư duy.