SKKN Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh Lớp 5 qua hoạt động nhóm môn Tiếng Anh

Nội dung text: SKKN Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh Lớp 5 qua hoạt động nhóm môn Tiếng Anh

1. PHỤ LỤC Trang 1.Đặt vấn đề 3 1.1. Lý do chọn đề tài 3 a) Lý luận b) Thực tiễn 1.2. Mục đích nghiên cứu đề tài 5 1.3. Đối tượng nghiên cứu 5 1.4 Đối tượng khảo sát thực nghiệm 6 1.5. Phương pháp nghiên cứu 6 a) Nghiên cứu tài liệu. b) Nghiên cứu thực tế. 1.6. Phạm vi và thời gian nghiên cứu đề tài 6 2. Nội dung 6 2.1.Những nội dung lí luận có liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu 6 2.2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 7 2.3.Mô tả, phân tích các giải pháp 7 2.3.1. Giải pháp 1: Hoạt động trò chơi. ( Games ) 7 2.3.1.1.Tác dụng của các hoạt động trò chơi giúp học sinh hoạt động nhóm tích cực trong giờ học tiếng Anh 8 2.3.1.2. Các cách thức tổ chức trò chơi 8 2.3.1.3. Giới thiệu một số trò chơi tiêu biểu 9 a.Trò chơi Guessing game b) Trò chơi Remembering pictures c)Trò chơi Net works d) Trò chơi truyền điện 2.3.2. Giải pháp 2: Hoạt động luyện tập theo nhóm 11 2.3.2.1. Tác dụng của hoạt động theo nhóm 11 2.3.2.2. Các cách thức tổ chức luyện tập theo nhóm 12 2.3.2.3. Các loại hình luyện tập giúp học sinh phát huy tính năng động, sáng tạo trong nhóm 13 1
2. a) Phân vai đoạn hội thoại từ 3 nhân vật trở lên b) Thảo luận thi đua giữa các nhóm c) Các nhóm tham gia hoạt động suy luận 2.3.3.Giải pháp 3: Sử dụng một số kỹ thuật dạy học trong dạy nhóm 14 2.3.3.1. Thế nào là kỹ thuật dạy học 14 2.3.3.2. Một số kỹ thuật dạy học 15 a) Kĩ thuật "Các mảnh ghép" b) Kĩ thuật "XYZ" 2.4 Kết quả thực hiện 17 3. Kết luận và khuyến nghị 19 3.1. Kết luận 19 3.2.Đề xuất, khuyến nghị 20 a) Đối với học sinh b) Đối với giáo viên c) Đối với lãnh đạo cấp trên 2
3. ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH LỚP 5 QUA HOẠT ĐỘNG NHÓM MÔN TIẾNG ANH 1.Đặt vấn đề Trong xu thế hội nhập của nước ta hiện nay môn tiếng Anh nói chung và môn Tiếng Anh Tiểu học nói riêng có vai trò góp phần quan trọng đào tạo nên những con người phát triển toàn diện, đáp ứng yêu cầu của đất nước ta trong thời kì đổi mới và hội nhập. Môn tiếng Anh ở bậc Tiểu học là một trong những môn học khá khó nhưng cũng khá thú vị đối với học sinh Tiểu học. Với đặc thù của địa phương là vùng nông thôn của xã Hoài Tân huyện Hoài Nhơn, môi trường để học, thực hành và vận dụng ngôn ngữ còn nhiều hạn chế, việc học tiếng Anh đối với học sinh lại càng khó khăn hơn. Bởi đặc thù của môn học nó không giống như các môn học khác đó là ngoài giờ học trên lớp, các em ít nhận được sự kèm cặp hay giúp đỡ từ phía gia đình. Nhất là vùng nông thôn của chúng tôi, hầu hết các bậc phụ huynh có rất ít kiến thức về môn Tiếng Anh. Bên cạnh đó học sinh tiểu học thường hiếu động, ham hiểu biết cái mới, xong các em lại chóng chán. Vậy làm sao để việc dạy và học tiếng Anh có hiệu quả tốt, đặc biệt là tạo ra sự say mê, hứng thú học tập của học sinh đối với môn tiếng Anh? Làm sao để trong mỗi bài học học sinh xác định đúng trọng tâm kiến thức, kỹ năng, say sưa, yêu thích môn học hơn? 1.1. Lý do chọn đề tài a)Lý luận: Giáo dục là vấn đề đã và đang được xã hội và nhà nước rất quan tâm. Trong chiến lược phát triển đất nước Đảng ta đã đã xác định “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. 3
4. Một trong những yếu tố cơ bản tác động trực tiếp đến kết quả học tập của học sinh là phương pháp dạy học. Vậy việc đổi mới, cải tiến phương pháp dạy học là một công việc cô cùng quan trọng đối với mỗi giáo viên, phương pháp dạy học tích cực là lấy học sinh làm trung tâm, học sinh phải chủ động tham gia vào các hoạt động học tập từ khâu lĩnh hội kiến thức đến khâu thực hành các kỹ năng giao tiếp còn giáo viên chỉ là người hướng dẫn, chỉ đạo và là trọng tài cho các hoạt động học tập của học sinh. Như chúng ta biết mục đích cuối cùng của học ngoại ngữ là để giao tiếp dưới các dạng hình thức nghe - nói - đọc - viết tức là để có thể giao tiếp được bằng ngoại ngữ mình học. Vận dụng phương pháp đa dạng phù hợp với mỗi hoạt động sẽ giúp cho học sinh tự tin hơn, chủ động hơn trong việc lĩnh hội kiến thức. Tổ chức cho học sinh hoạt động theo nhóm là rèn cho học sinh kỹ năng vận dụng kiến thức để giao tiếp, biết chủ động để trình bày những mục đích giao tiếp của mình theo nhóm thông qua giao tiếp nói hoặc viết. Vì vậy việc rèn cho học sinh có thói quen, kỹ năng và nhu cầu giao tiếp trong học tập cũng như trong cuộc sống của giáo viên đối với học sinh là rất cần thiết. Tiếng Anh không còn là môn học để biết mà thực tế nó là ngôn ngữ quốc tế nhất trong số mọi ngôn ngữ. Ở nước ta, tiếng Anh là ngoại ngữ chính được giảng dạy ở các trường và sử dụng rộng rãi.`Đối với học sinh Tiểu học mới bước đầu tiếp cận môn Tiếng Anh nên việc giúp các em làm quen và yêu thích môn học là rất quan trọng. Do vậy, trong dạy học giáo viên cần phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh để giúp các em học tốt hơn. b) Thực tiễn: Nhìn chung với tinh thần và yêu cầu đòi hỏi của việc đổi mới phương pháp dạy học qua quá trình đổi mới thay sách giáo khoa những năm gần đây, phần lớn giáo viên đã tìm tòi học hỏi và vận dụng phong phú các phương pháp vào quá trình truyền thụ kiến thức cho học sinh. Song còn ảnh hưởng của phương pháp cũ một phần, mặt khác là chưa quen và đang trên đà đổi mới dần nên còn không ít những giáo viên chưa thành công trong việc thể hiện vai trò tổ chức, hướng dẫn của mình, chưa phát huy được vai trò chủ động sáng tạo, tích cực hoạt động của 4
5. học sinh. Nhất là trong việc tổ chức cho học sinh hoạt động theo nhóm sao cho đạt hiệu quả nhất. Để truyền thụ kiến thức cho học sinh có hiệu quả, tạo được hứng thú học tập của học sinh, học sinh dễ hiểu, dễ tiếp thu kiến thức và vận dụng tốt kiến thức , tất cả đều phụ thuộc vào phương pháp dạy của người thầy. Qua thực tế với những vấn đề trên, để hoạt động theo nhóm của học sinh có hiệu quả trong việc dạy học ngoại ngữ nói chung và dạy học Tiếng Anh nói riêng cần phải tuân thủ những nguyên tắc gì và yêu cầu giáo viên, học sinh phải làm gì ? Đó là những gì mà tôi muốn trình bày ở sáng kiến này. 1.2. Mục đích nghiên cứu đề tài : Nhằm góp phần đổi mới phương pháp dạy và học môn Tiếng Anh tiểu học theo phương hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh, tăng cường hoạt động cá thể, hoạt động giao tiếp, giao lưu giúp các em yêu thích môn học và đạt kết quả học tập tốt nhất. Tạo hứng thú học tập môn Tiếng Anh cho học sinh, một môn học được coi là khó khăn với học sinh nông thôn việc đưa ra nhiều trò chơi, các hình thức luyện tập theo nhóm hiệu quả, các kỹ thuật dạy học phù hợp vào mỗi tiết dạy nhằm mục đích để các em không chán nản môn học, có cảm giác học mà chơi, chơi mà học. Nó không những chỉ giúp các em lĩnh hội được kiến thức, từ ngữ mà còn giúp các em củng cố và khắc sâu kiến thức hơn nữa . 1.3. Đối tượng nghiên cứu Để góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn tiếng Anh Tiểu học theo phương hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh qua hoạt động nhóm, hình thành và rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực hiện trong quá trình giao tiếp. Tạo sự thích thú cho học sinh học tập nhằm phát huy tính tích cực của học sinh. Khi chúng ta đưa ra các phương pháp phù hợp thường xuyên, khoa học thì chắc chắn chất lượng dạy học môn Tiếng Anh sẽ ngày càng nâng cao và có kết quả tốt. Xuất phát từ lí do trên nên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài sáng kiến “Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh lớp 5 qua hoạt động nhóm môn 5
6. Tiếng Anh” nhằm mục đích chia sẻ thông tin và mong được sự giúp đỡ, đóng góp và bổ sung của các đồng nghiệp để sáng kiến ngày càng hoàn thiện và đạt hiệu quả hơn. 1.4 Đối tượng khảo sát thực nghiệm Đề tài có thể vận dụng linh hoạt trong các tiết học Tiếng Anh cho học sinh lớp 5 trường TH số 2 Hoài Tân nơi mà tôi trực tiếp giảng dạy. 1.5. Phương pháp nghiên cứu a)Nghiên cứu tài liệu. Xem các tài liệu, sách, tạp chí giáo dục có liên quan đến nội dung đề tài. Đọc sách giáo khoa, sách giáo viên, các loại sách tham khảo khác. b)Nghiên cứu thực tế. Dự giờ, trao đổi ý kiến với đồng nghiệp học hỏi thêm các giaỉ pháp day học nhóm. Tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình dạy học. Tổ chức và tiến hành dạy thực nghiệm, soạn giáo án giảng dạy để kiểm tra tính khả thi của đề tài thông qua các tiết dạy. 1.6. Phạm vi và thời gian nghiên cứu đề tài : Sáng kiến này xuất phát từ việc học sinh chưa say mê, hứng thú và tập trung trong giờ học tiếng Anh, các em hoạt động theo nhóm chưa đạt hiệu quả cao. Nhiều em còn cảm thấy sợ và lo lắng khi học môn này các em chưa tự tin trong giao tiếp bằng Tiếng Anh ở lớp học. Thời gian nghiên cứu: Từ đầu năm học 2018 – 2019. 2. Nội dung . 2.1. Những nội dung lí luận có liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu Bậc Tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn tiếng Anh ở bậc Tiểu học cũng như những môn khác đều cung cấp những tri thức ban đầu, những nhận thức về việc sử dụng ngôn ngữ nước ngoài. Việc áp dụng một số phương pháp vào việc dạy học phát huy tính tích cực trong hoạt động nhóm nhằm giúp cho học sinh phát huy tính tích cực, tự giác, 6
7. chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp tác, kỹ năng vận dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau trong học tập và trong thực tiễn nhằm tạo niềm tin, niềm vui và hứng thú trong học tập. Giúp cho học sinh tìm tòi, khám phá, phát hiện, luyện tập, khai thác và xử lí thông tin, tự hình thành tri thức, có năng lực và phẩm chất của con người mới tự tin, năng động, sáng tạo trong cuộc sống. “Một số giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh lớp 5 qua hoạt động nhóm môn Tiếng Anh” là sáng kiến nghiên cứu trong phạm vi đưa ra các tình huống và một số bài tập phù hợp với hoạt động theo nhóm. Đồng thời là một số cách tổ chức nhóm và hướng dẫn điều khiển theo nhóm. Với phạm vi nghiên cứu này có thể được ứng dụng trong việc phát triển tất cả các kỹ năng nghe - nói - đọc - viết mà chủ yếu là các hoạt động giao tiếp. 2.2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu : Hầu hết học sinh ở lứa tuổi Tiểu học rất ham chơi do vậy khi giáo viên chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu sẵn có trong sách giáo khoa, sách hướng dẫn và sách thiết kế bài giảng một cách rập khuôn, máy móc sẽ làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Như vậy thì việc học của các em sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ không cao. Đây là môn học về ngôn ngữ mới mặc dù bản thân đã cố gắng để giúp các em hiểu và ghi nhớ bài bằng một số biện pháp nhưng các em vẫn chưa thực sự hứng thú với môn học. Chính vì vậy trong đề tài này tôi muốn áp dụng một số giải pháp vào việc nâng cao tính tích cực cho học sinh trong khi các em hoạt động, thực hành theo nhóm nhằm giúp cho học sinh phát triển tính năng động, sáng tạo, tích cực và sôi nổi trong giờ học góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Hoạt động nhóm đóng vai trò rất quan trọng nhằm giúp học sinh có môi trường để rèn luyện và nâng cao kỹ năng tiếng Anh qua kiến thức mà các em đã học để các em mạnh dạn hòa nhập và tự tin trong giao tiếp góp phần nâng cao chất lượng dạy học . 2.3. Mô tả, phân tích các giải pháp 2.3.1. Giải pháp 1: Hoạt động trò chơi ( Games ) 7