SKKN Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường Tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều

Nội dung text: SKKN Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường Tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều

1. T Phßng gd& ®t huyÖn §«ng TriÒu Tr­êng tiÓu häc quyÕt th¾ng === === Sáng kiến kinh nghiệm: "MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THƯ VIỆN, THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC QUYẾT THẮNG, HUYỆN ĐÔNG TRIỀU". Họ và tên: Bùi Thị Hải Thu Chức vụ: Hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Quyết Thắng Năm học: 2014-2015 1
2. I. PHẦN MỞ ĐẦU: 1. Lý do chọn đề tài. Thư viện, thiết bị dạy học trong nhà trường có một vai trò rất quan trọng. Nó là một bộ phận cơ sở vật chất trọng yếu, trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường. Thư viện, thiết bị dạy học góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu của giáo viên, đọc sách của học sinh và xây dựng nếp sống văn hóa mới cho các thành viên của nhà trường. Thư viện là nơi cung cấp cho giáo viên và học sinh đầy đủ các loại sách giáo khoa, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, các loại từ điển để tra cứu, các loại sách báo, tạp chí các loại tài liệu cần thiết của Đảng, Nhà nước và của các cấp, các ngành phục vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học giáo dục, bổ sung kiến thức các môn khoa học, góp phần vào vieecjang cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Giáo dục và đào tạo muốn phát triển tốt thì đòi hỏi phải phát triển CSVC nói chung và Thư viện TBDH nói riêng cả về chất là lượng. Trong báo cáo của ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII được trình bày tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX có đoạn: "Tăng cường CSVC và từng bước hiện đại hoá nhà trường, lớp học, sân chơi, bãi tập, máy tính nối mạng internet, thiết bị học tập và giảng dạy hiện đại " và "Đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tư duy sáng tạo của người học, coi trọng thực hành, thực nghiệm, ngoại khoá, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét, học vẹt, học chay ". Hiện nay, một số trường vẫn còn xem nhẹ công tác thư viện, thiết bị dạy học. Chưa có sự quan tâm đúng mức về các hoạt động của thư viện nhà trường. Cán bộ thư viện kiêm nhiệm quá nhiều việc, Cán bộ quản lý còn thiếu sự chỉ đạo và quản lý sát sao về công tác này, hoặc quản lý còn lỏng lẻo dẫn đến hiệu quả công tác thư viện chưa đạt hiệu quả cao. Vì vậy, cần phải làm thế nào để xây dựng thư viện trường học đạt hiệu quả chủ động khai thác vốn sách, tổ chức các hoạt động của thư viện, quản lý thư 2
3. viện, để kịp thời bổ sung các loại sách, tài liệu mới, sử dụng và quản lý chặt chẽ kinh phí đầu tư cho thư viện nhà trường đúng mục đích. Đó là điều mà tôi băn khoăn, trăn trở trong vai trò công tác quản lý của mình. Chính vì vậy tôi chọn đề tài về “Một số biện pháp quản lý thư viện, thiết bị dạy học ở trường tiểu học Quyết Thắng” để nghiên cứu. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: 2.1. Mục tiêu: Trên cơ sở đánh giá thực trạng công tác thư viện, thiết bị dạy học ở trường Tiểu học Quyết Thắng, huyện Đông Triều, những vấn đề đặt ra trước mắt, đề ra những giải pháp nhằm chỉ đạo, quản lý công tác thư viện, thiết bị dạy học trong nhà trường đạt hiệu quả. 2.2. Nhiệm vụ: Qua khảo sát tình hình thực tế, đánh giá thực trạng công tác thư viện, thiết bị dạy học của nhà trường. Nêu ra những giải pháp tích cực để chỉ đạo, quản lý công tác thư viện nhà trường qua các việc làm cụ thể hàng tuần, hàng tháng. Nêu được kết quả thực hiện trong 02 năm học, năm học 2013-2014 và năm học 2014-2015. 3. Đối tượng nghiên cứu: Công tác thư viện, thiết bị của trường Tiểu học Quyết Thắng huyện Đông Triều từ năm học 2013-2014 và năm học 2014-2015. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu: Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9/2013 đến tháng 4/2015. 5. Phương pháp nghiên cứu: Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng những phương pháp sau: - Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế. - Phương pháp nghiên cứu tài liệu, các văn bản pháp qui về thư viện, thiết bị. - Phương pháp khảo sát, điều tra biểu mẫu, số liệu. 3
4. II. PHẦN NỘI DUNG: 1. Cơ sở lý luận: Năm học 2014-2015, toàn ngành tập trung kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 29/NQ-TW về "Đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và Đào tạo, đáp ứng yêu cầu, công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế". Mục tiêu trong giai đoạn hiện nay là phải tăng cường tính thực tiễn, kỹ năng thực hành, năng lực tự học coi trọng kiến thức khoa học xã hội và nhân văn, bổ sung những thành tựu khoa học công nghệ hiện đại phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh. Trong Điều 2. Chương 1, Quyết định số 61/1998/QĐ/BGD&ĐT ngày 06 tháng 11 năm 1998 về qui chế tổ chức và hoạt động thư viện trường phổ thông đã nêu: “Thư viện có nhiệm vụ cung cấp cho giáo viên và học sinh đầy đủ các loại SGK, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, các loại từ điển, tác phẩm kinh điển để tra cứu, các loại sách báo cần thiết khác, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập và tự bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên và học sinh”. Sưu tầm và giới thiệu rộng rãi trong cán bộ, giáo viên và học sinh những sách báo cần thiết của Đảng, Nhà nước và của ngành giáo dục - Đào tạo, phục vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học giáo dục, bổ sung kiến thức của các bộ phận khoa học, góp phần vào việc nâng cao chất lượng giảng dạy toàn diện “Công tác tổ chức và hoạt động của thư viện phải là một nội dung quan trọng trong đánh giá để công nhận trường chuẩn quốc gia và Danh hiệu thi đua hàng năm” (Quyết định số 61/1998/QĐ – BGD&ĐT). Trong sự nghiệp đổi mới của đất nước, giáo dục là quốc sách hàng đầu của quốc gia trong việc đào tạo con người mới phát triển toàn diện Không thể nào hình dung được một chiến lược phát triển giáo dục phổ thông mà không có sự tham gia tích cực của thư viện trường học cũng như các cơ quan thông tin. Thư viện còn giúp cho cán bộ - giáo viên – nhân viên – học sinh xây dựng phương pháp học tập, phong các làm việc khoa học, biết kỹ năng sử dụng sách, báo, tài liệu 4
5. 2. Cơ sở thực tiễn: Công tác quản lý giáo dục trong giai đoạn hiện nay, người cán bộ quản lý không chỉ nắm vững pháp luật mà còn phải có các kỹ năng quản lý. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là nhiệm vụ của nhà trường. Xây dựng thư viện, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, tổ chức thu hút mọi thành viên trong nhà trường tham gia hoạt động thư viện nhằm khai thác triệt để kho sách, nhất là sách nghiệp vụ và sách tham khảo là góp phần để nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Thực tiễn hoạt động thư viện của những năm trước đây: cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, có phòng đọc, có trang thiết bị tối thiểu, nhưng sách, tài liệu tham khảo, báo chí còn hết sức nghèo nàn còn rất nhiều hạn chế trong công tác thư viện trường học. Nhận thức công tác thư viên trường học đóng một vai trò quan trọng, trong công tác chỉ đạo, quản lý tôi đã có những cách làm, những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện nhà trường. 3. Thực trạng: 3.1. Đặc điểm chung: Trường Tiểu học Quyết Thắng là trường hạng I nằm trên địa bàn thị trấn Mạo Khê, huyện Đông Triều. Được tách ra từ trường THCS Mạo khê I từ năm 1992 và mang tên là trường Tiểu học Quyết Thắng. Đến nay trường đã trải qua gần 23 năm xây dựng và trưởng thành. Ngay từ những ngày đầu thành lập trường đã gặp không ít những khó khăn. Số lượng học sinh đông, CSVC của nhà trường chưa đầy đủ, đời sống kinh tế của nhân dân địa phương nơi trường đóng đang gặp nhiều khó khăn nên đã phần nào ảnh hưởng đến nhà trường. Chính vì vậy trong một thời gian dài trường chúng tôi gặp không ít khó khăn, nhưng với lòng nhiệt tình của sức trẻ và tinh thần đoàn kết của CB,GV, NV nhà trường đã từng bước khắc phục khó khăn, nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường. Và sau gần 23 năm phát triển và trưởng thành hiện nay trường Tiểu học Quyết Thắng không chỉ có CSVC phát triển ngày càng đáp ứng nhu cầu học tập nghiên cứu của giáo viên cũng như học sinh mà nhà trường đã xây dựng thành công trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ II. 5
6. Từ những năm học, trước được sự hỗ trợ của Nhà nước, cùng với nguồn huy động đóng góp của nhân dân đã xây dựng được phòng học và các phòng chức năng khá khang trang, cảnh quan, môi trường xanh - sạch - đẹp. Hiện nay, nhà trường có 20 lớp với 674 học sinh, đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên trong nhà trường có 38 người. 3.2.Thuận lợi: Trường Tiểu học Quyết Thắng có đội ngũ giáo viên nhiệt tình, nhiều giáo viên giảng dạy lâu năm có kinh nghiệm; đội ngũ giáo viên trẻ giàu nhiệt huyết, chuẩn về trình độ chuyên môn. Nhà trường được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Đảng uỷ, của chính quyền thị trấn Mạo Khê và của phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đông Triều. Ban lãnh đạo nhà trường đã tạo được một khối đoàn kết nhất trí cao trong tập thể sư phạm. Chi bộ nhà trường chỉ đạo kịp thời, sâu sát. Chính quyền, công đoàn, đoàn thanh niên phối hợp với nhau nhịp nhàng, chặt chẽ, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, đã góp phần thúc đẩy nhà trường thực hiện tốt kế hoạch năm học do hội nghị cán bộ, viên chức đề ra. Hội Khuyến học, Ban đại diện cha mẹ học sinh hoạt động có hiệu quả góp phần thúc đẩy nhà trường không ngừng phát triển. Nhân viên thư viện có trình độ Đại học thư viện và đã nhiều năm làm công tác thư viện và giữ thiết bị dạy học. Cơ sở vật chất nhà trường đến nay tương đối hoàn thiện, đây cũng là một trong những điều kiện thuận lợi để nhà trường thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và học tập đạt kết quả tốt trong những năm gần đây. 3.3. Khó khăn: Mét sè gia ®×nh ch­a quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña con em m×nh. V× vËy viÖc huy ®éng, ®Çu t­ cho sù nghiÖp gi¸o dôc ch­a cao do ®ã phÇn nµo còng ¶nh h­ëng viÖc häc tËp cña häc sinh. Trường nằm trên Quốc lộ 18A và một số học sinh ở xa trường, nên việc đi lại của học sinh nhỏ tuổi còn gặp nhiều khó khăn khi đến trường. Nhân viên thư viện còn làm công tác kiêm nhiệm giữa giữ thư viện và giữ thiết bị dạy học. (vì là trường Tiểu học hạng I nên được biên chế 01 nhân viên làm công tác thư viện, 01 nhân viên giữ TBDH). Phòng TBDH diện tích nhỏ chưa đủ để các thiết bị dạy học trong nhà trường. 6
7. Ban giám hiệu chưa có sự quan tâm đúng mức, nhận thức về công tác thư viện chưa đầy đủ nên trong công tác chỉ đạo và quản lý chưa sát sao. 3.4. Nguyên nhân của thực trạng: Chưa huy động được các nguồn lực trong nhà trường, các tổ chức đoàn thể địa phương để tham gia xây dựng thư viện vững mạnh. Ban giám hiệu chưa có sự quan tâm đúng mức, nhận thức về công tác thư viện chưa đầy đủ nên trong công tác chỉ đạo và quản lý chưa sát sao. Trong những năm học gần đây, trường Tiểu học Quyết Thắng đã có cơ sở vật chất tương đối đầy đủ và đồng bộ. Tuy nhiên, công tác quản lý thư viện, TBDH của cán bộ quản lí, nhân viên còn gặp khó khăn. Mặc dù nhân viên làm công tác quản lý TBDH có lòng nhiệt tình với công việc nhưng do phải kiêm nhiệm vừa làm Thư viện lại vừa làm TBDH vì vậy mà hiệu quả chưa cao. Khi nhà trường phát động phong trào làm đồ dùng dạy học thì hầu hết giáo viên đều hưởng ứng tham gia, nhưng chất lượng các đồ dùng dạy học chưa cao. Khi có tiết thao giảng thì giáo viên mới sử dụng thiết bị dạy học, phần lớn những tiết còn lại là dạy chay hoặc do giáo viên đã sử dụng CNTT vào trong giảng dạy. Hiện nay nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, tiếp tục hưởng ứng phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm, thực hiện tốt đường lối chủ trương của Đảng và nhà nước “Học phải đi đôi với hành, lí luận phải gắn liền với thực tiễn”, một vấn đề cấp thiết đặt ra cho lãnh đạo nhà trường là phải xây dựng CSVC, thư viện, thiết bị đủ số lượng, đảm bảo chất lượng; đề ra một số biện pháp quản lí thư viện, TBDH hữu hiệu để công tác dạy và học của trường thực sự đi vào chiều sâu, có hiệu quả, thiết thực, góp phần đưa giáo dục của địa phương lên tầm cao mới, góp phần vào công cuộc đổi mới đất nước, đưa đất nước từng bước đi lên theo xu hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Từ thực trạng công tác thư viện, nhận thức được tầm quan trọng của thư viện trong trường học là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Đặc biệt sự quan tâm chỉ đạo, quản lý của người Hiệu trưởng với công tác thư viện là vô cùng quan trọng nó quyết định sự thành công hay thất bại trong nhà 7