Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao tiết luyện tập hình học 9

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao tiết luyện tập hình học 9

1. Moät vaøi giaûi phaùp : “ Naâng cao tieát luyeän taäp hình hoïc 9” I Ñaët vaán ñeà: • Trong xu theá thôøi ñaïi hieän nay haønh trang mang theo con ngöôøi laø kieán thöùc ,laø nghò löïc , laø söùc khoeû. Kieán thöùc khoâng chæ ñôn thuaàn laø lyù thuyeát maø phaûi bieát vaän duïng linh hoaït lyù thyeát ñoù vaøo thöïc tieãn môùi mong muoán theo kòp söï phaùt trieån cuûa thôøi ñaïi . Muoán vaäy moãi con ngöôøi phaûi linh hoaït ,tích cöïc vaän ñoäng, phaûi coù tính tö duy , tính ñoäc laäp saùng taïo .Ñeå coù ñöôïc ñieàu naøy ngay töø luùc coøn nhoû ,töø khi ñöôïc ñi hoïc ,caùc em ñaõ phaûi hoïc taäp vaø reøn luyeän nghieâm tuùc ,ñeå phaùt trieån ñöôïc toái ña khaû naêng cuûa mình . • Trong thöïc teá hieän nay, vieäc hoïc taäp cuûa moät soá khoâng ít hoïc sinh coøn thieáu nghieâm tuùc, caùc em coù thaùi ñoâï chaùn naûn trong hoïc taäp nhaát laø ôû caùc moân hoïc coù tính tö duy cao nhö moân toaùn. Caùc em cho raèng ôû moân toaùn chæ caàn hoïc ñaïi soá coøn hình hoïc coù theå boû qua, daãn ñeán tình traïng hoïc leäch, hoïc tuû .Thieät thoøi cho caùc em, tính tö duy , tính ñoäc laäp saùng taïo laïi coù nhieàu trong hình hoïc . Moät trong caùc nguyeân nhaân khieán caùc em sôï hoïc boä moâân toaùn: Ñoù laø moät trong caùc boä moân khoa hoïc ñoøi hoûi ngöôøi hoïc phaûi coù tính tö duy cao, tính kieân trì, nhaãn naïi, ñeàu naøy khoâng phaûi ai cuõng coù saün, caøng khoâng theå hoïc veït , khoâng theå hoïc tuyø höùng . Ñieàu khoâng theå khoâng noùi ñeán ñoù laø phöông phaùp daïy cuûa thaày. Ngöôøi thaày chöa cho caùc em thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa moân hoïc ñoái vôùi caùc moân hoïc khaùc vaø trong thöïc tieãn , caùc em khoâng bieát hoïc ñeå laøm gì , coù taùc duïng gì trong cuoäc soáng , ngöôøi thaày chöa taïo ñöôïc söï höùng thuù trong moân hoïc , tieát hoïc khoâ khan, nhaøm chaùn , chæ ñôn thuaàn laø thaày giaûng ,troø nghe, ngöôøi thaày chöa ñaàu tö ñuùng möùc cho tieát daïy, nhaát laø caùc giôø luyeän taäp , coâng vieäc cuûa thaày trong giôø luyeän taäp la øthaày söûa baøi taäp hoïc sinh ghi hoaëc hoïc sinh söûa baøi thaày nhaän xeùt . Neáu chæ döøng laïi ôû ñaây thì khoâng theå noùi ñeán söï tieán boä cuûa hoïc sinh , khoâng theå phaùt trieån ñöôïc khaû naêng tö duy cuûa hoïc sinh. • Ñeå khaéc phuïc phaàn naøo tình traïng treân , toâi xin ñöa ra moät vaøi giaûi phaùp : “Naâng cao tieát luyeän taäp hình hoïc 9” giuùp caùc em phaàn naøo thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa boä moân toaùn trong cuoäc soáng cuõng nhö vieäc vaän duïng kieán thöùc ñoù` ñeå hoïc toát caùc moân hoïc khaùc, naém kieán thöùc kyõ hôn, saâu hôn , vaän duïng ñöôïc linh hoaït kieán thöùc ñoù vaøo baøi taäp vaø töø ñoù phaùt trieån ñöôïc khaû naêng tö duy cuûa HS , reøn tính ñoäc laäp , saùng taïo cho hoïc sinh. 1
2. Moät vaøi giaûi phaùp : “ Naâng cao tieát luyeän taäp hình hoïc 9” III Giaûi phaùp: • Giaûi moät baøi toaùn chöùng minh hình hoïc coù caû trong lyù thuyeát vaø trong thöïc haønh. Trong lyù thuyeát chuû yeáu laø chöùng minh ñònh lyù , nhöõng noäi dung ñònh lyù caàn chöùng minh , SGK ñaõ trình baøy töông ñoái kó ,GV coù theå laøm theo trình töï SGK. Toâi xin trình baøy moät vaøi giaûi phaùp : “Naâng cao tieát ø luyeän taäp hình hoïc 9” 1. Muïc tieâu caàn ñaït trong giôø luyeän taäp. + GV laø ngöôøi höôùng daãn ,HS chuû ñoäng lónh hoäi kieán thöùc qua caùc böôùc phaân tích ñeà toaùn, döï ñoaùn , tìm nhieàu lôøi giaûi cho moät baøi toaùn baèng phöông phaùp phaân tích ñi leân hay thaûo luaän nhoùm .Töø ñoù reøn khaû naêng tö duy , khaû naêng phaùn ñoaùn, oùc tìm toøi, tính ñoäc laäp suy nghó , tính saùng taïo. Reøn kó naêng trình baøy lôøi giaûi chaët cheõ, loâ gíc, kó naêng veõ hình nhanh ,chính xaùc. + Bieát vaän duïng linh hoaït kieán thöùc ñoù trong vieäc tìm lôøi giaûi cho caùc baøi toaùn khaùc. Bieát giaûi quyeát caùc baøi toaùn thöïc teá coù lieân quan ñeán kieán thöùc ñaõ hoïc. 2. Giaûi phaùp: ➢ Ñeå Hs ngay töø ñaàu yeâu thích moân hoïc cuûa mình, toâi ñaõ taïo söï gaàn guõi vôùi caùc em töø nhöõng tieát hoïc ñaàu tieân baèéng caùch hoûi thaêm tình hình hoïc taäp cuûa lôùp, trao ñoåi moät soá kinh nghieäm hoïc taäp ñaït hieäu quaû, chuù yù ñeán nhöõng HS coù hoaøn caûnh khoù khaên, ñoäng vieân caùc em baèng caùch keå nhöõng göông hoïc taäp vöôït khoù maø caùc em coù theå hoïc taäp.Trong quaù trình daïy GV caàn phaûi coù thaùi ñoä nheï nhaøng khi HS maéc khuyeát ñieåm, cö söû kheùo leùo vôùi caùc em , söû lyù toát caùc tình huoáng sö phaïm.Vieäc ñaùnh giaù nhaän xeùt phaûi coâng baèng , khaùch quan, coâng khai keát quaû sau caùc giôø kieåm tra. Phaûi coù kieán thöùc vöõng vaøng ñeå giaûi ñaùp caùc thaéc maéc moät caùch thuyeát phuïc . ➢ Moät giôø daïy noùi chung vaø giôø luyeän taäp noùi rieâng thaønh coâng , ngöôøi thaày khoâng chæ ñôn thuaàn laø chuaån bò toát , coâng phu moät ,hai tieát daïy maø caàn chuù yù ñeán caû quaù trình daïy hoïc, töø ñoà duøng daïy hoïc ñeán noäi dung baøi daïy. Khi môùi nhaän lôùp ,toâi ñaõ reøn cho HS tính kæ luaät ,tính nghieâm tuùc trong giôø hoïc, quy ñònh saùch ,vôû , ñoà duøng khoâng theå thieáu khi hoïc toaùn (Maùy tính ,baûng soá vôùi boán chöõ soá thaäp phaân ,com pa, caùc loaïi buùt, thöôùc,baûng nhoùm ,buùt vieát baûng), khoâng queân laáy nhieàu ví duï thöïc teá coù lieân quan ñeán toaùn hoïc vaø nhöõng tình huoáng trong thöïc teá caàn söï giaûi thích cuûa toaùn hoïc, ñeå kích thích söï toø moø cuûa HS , töø ñoù thuùùc ñaåy söï tìm toøi, khaû naêng phaùn ñoaùn , taäp cho caùc em thoùi quen bieát suy luaän ngay töø ñaàu , nhaèm taïo söï say meâ 3
3. Moät vaøi giaûi phaùp : “ Naâng cao tieát luyeän taäp hình hoïc 9” hoïc nhöng hoïc sinh töï veõ hình chính xaùc seõ hieåu roõ vaø kó hôn ñeà baøi toaùn vaø HS töï ñieàu chænh ñöôïc hình veõ sao cho hình veõ ôû vò trí deã nhìn , deã döï ñoaùn nhaát. ➢ Töø hình veõ cho HS ghi GT –KL cuûa baøi toaùn vaø phaân tích ñeà toaùn. ❖ Hoûi : Töø giaû thieát cuûa baøi toaùn cho ta bieát ñieàu gì? GT coøn cho ta coù theå bieát theâm ñöôïc ñieàu gì? GV ghi nhöõng kieán thöùc caàn thieát coù lieân quan ñeán phaàn chöùng minh môùi ñöôïc suy ra töø GT leân goùc baûng .Cho HS phaân tích tìm lôøi giaûi nhö sau: ❖ Hoûi: Ñeà toaùn yeâu caàu gì? Caùc meänh ñeà (heä thöùc, bieåu thöùc, ñaúng thöùc) coù lieân quan ñeán ñieàu phaûi chöùng minh laø caùc meänh ñeà (heä thöùc, bieåu thöùc, ñaúng thöùc) naøo? Trong caùc meänh ñeà ñoù meänh ñeà naøo coù theå c/m ñöôïc (gaàn vôùi giaû thieát hôn, hay coù theå suy ra töø giaû thieát)? ❖ Sau khi choïn ñöôïc meänh ñeà töông ñöông caàn chöùng minh ta tieáp tuïc phaân tích nhö treân cho ñeán khi tìm ñöôïc meäïnh ñeà töông ñöông laø giaû thieát hoaëc meänh ñeà naøo ñoù ñaõ bieát, coù nghóa laø ñaõ tìm ñöôïc lôøi giaûi baøi toaùn. ❖ Minh hoaï baèng sô ñoà: GT A : Meänh ñeà ñuùng (ñaõ bieát) KL ➢ Quaù trình thöïc hieän: ❖ Hoûi : Phaûi chöùng minh B ta chöùng minh ñieàu gì? Hoaëc caàn coù ñieàu gì ñeå suy ra ñöôïc B? (A1) ❖ Hoûi :Ñeå chöùng minh A1 ta caàn chöùng minh ñieàu gì? (A2) ❖ Hoûi: Ñeå coù A2 ta caàn chöùng minh ñieàu gì? (A3) . ❖ Tieáp tuïc quaù trình treân cho ñeán khi tìm ñöôïc meänh ñeà caàn c/m ñeå suy ra ñöôïc B laø meänh ñeà A hoaëc meänh ñaõ bieát. ❖ Sau khi HS tìm ra lôøi giaûi GV hoûi :Vaäy ñeå chöùng minh baøi toaùn (B) ta baét ñaàu töø ñaâu? ❖ Cho HS trình baøy chöùng minh baèng lôøi, moät HS khaùc leân trình baøy lôøi giaûi, caû lôùp töï trình baøy vaøo vôû, trình baøy xong cho HS nhaän xeùt, boå xung. ❖ Hoûi: Ngoaøi caùch c/m treân coøn coù caùch c/m naøo khaùc khoâng? Cho HS tieáp tuïc suy nghó tìm lôøi giaûi baèng phöông phaùp hoaït ñoäng nhoùm (coù theå ghi toùm taét caùch giaûi khaùc treân baûng nhoùm). Neáu HS chöa tìm ra caùch c/m khaùc GV coù theå gôïi yù baèng caùch phaân tích töøng böôùc nhö ñaõ phaân tích ôû 5
4. Moät vaøi giaûi phaùp : “ Naâng cao tieát luyeän taäp hình hoïc 9” trình baøy lôøi giaûi baèng lôøi, löu loaùt , HS coù theå tìm ñöôïc moái lieân heä cuûa moät soá baøi toaùn, bieát tìm lôøi giaûi cho moät baøi toaùn môùi, giuùp HS yeâu thích say meâ hoïc toaùn hôn, töø ñoù phaùt trieån ñöôïc tính tö duy saùng taïo, ñoäc laäp suy nghó cuûa HS. III Keát quaû: ➢ Vôùi vieäc vaän duïng phöông phaùp giaûi toaùn hình hoïc nhö treân vôùi söï tích luyõ kinh nghieäm cuûa baûn thaân qua nhieàu naêm coâng taùc , toâi ñaõ thu ñöôïc keát quaû nhö sau: ➢ Caùc em thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa toaùn hoïc trong cuoäc soáng, thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa boä moân toaùn ñoái vôùi caùc boä moân hoïc khaùc, thaáy ñöôïc caùi hay ,caùi ñeïp trong toaùn hoïc. ➢ Ña soá HS hieåu baøi taïi lôùp naém ñöôïc caùc böôùc chöùng minh moät ñònh lí , moät baøi toaùn taïi lôùp. Hoïc sinh phaùt hieän ra lôøi giaûi cuûa moät baøi toaùn töông ñoái nhanh vaø coù theå hieåu ñöôïc coát loõi cuûa baøi toaùn. Hoïc sinh ñaõ coù theå tìm ñöôïc nhieàu lôøi giaûi khaùc nhau cuûa moät baøi toaùn ngoaøi döï kieán cuûa giaùo vieân . Ñaëc bieät trong caùc baøi kieåm tra HS ñaõ tìm ra nhieàu caùch giaûi laï. ➢ Ñieåm caùc baøi kieåm tra chöa thöïc söï cao nhöng haàu heát caùc em neáu chöa giaûi ñöôïc troïn veïn cuõng ñaõ ñònh höôùng ñöôïc caùc böôùc ñeå tìm ra lôøi giaûi . Ñoù laø ñieàu baáy laâu nay toâi ñaõ haèng mong ,cuõng chính laø ñieàu baùo tröôùc laø caùc em seõ ngaøy caøng tieán boä. ➢ Keát quaû trong HKI cuûa phaân moân hình hoïc 9 cuï theå nhö sau: Lôùp Só soá Gioûi Khaù TB Yeáu Keùm TB 9G 31 3 8 12 8 0 23 77,8% 9H 33 6 4 16 7 0 26 78,8% 7
5. Moät vaøi giaûi phaùp : “ Naâng cao tieát luyeän taäp hình hoïc 9” 9