Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu, kém môn Toán 8

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu, kém môn Toán 8

1. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do- Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CỘNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng sáng kiến phòng GD&ĐT huyện Hoa Lư I.Tên sáng kiến, lĩnh vực áp dụng: - Tên sáng kiến: Một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu, kém môn Toán 8 - Lĩnh vực áp dụng: Học sinh lớp 8- Trường THCS Ninh An II. Nội dung sáng kiến 1.Giải pháp cũ thường làm Trong việc dạy học toán thì việc tìm ra những phương pháp dạy và phương pháp giải các bài tập toán đòi hỏi người giáo viên phải chọn lọc, hệ thống bài tập, sử dụng đúng phương pháp dạy học để góp phần hình thành và phát triển tư duy của học sinh. Đồng thời qua việc học toán học sinh cần được bồi dưỡng, rèn luyện về phẩm chất đạo đức. Để nâng cao chất lượng học tập cuả học sinh hạn chế học yếu kộm, tiến kịp cỏc bạn trong lớp thỡ giỏo viờn phải nõng cao chất lượng giảng dạy, có biện pháp phụ đạo phù hợp với học sinh. Cụ thể trước đây khi dạy toán tôi giảng dạy cho các em theo phương pháp truyền thụ kiến thức cơ bản, phụ đạo học sinh yếu, bằng tâm lý sư phạm kiên trì và lâu dài, dựng biện pháp kích thích động viên các em là chính, khơi dậy trong học sinh lòng tự tin, hứng thú học tập, vượt khó để tiến bộ. Các bài tập đưa ra chủ yếu là các bài tập trong sách giáo khoa, sách bài tập và sưu tầm thêm một số bài tập ở một số sách tham khảo khác. * Ưu điểm: Các em có vận dụng được các kiến thức đã học vào giải các dạng bài tập đơn giản. Đôi lúc các em giải được sau khi có sự gợi mở hướng dẫn của giáo viên * Nhược điểm: Học sinh tiếp cận các kiến thức còn chậm tính toán chậm, phụ thuộc vào sách vở, chưa chủ động suy nghĩ để làm bài do đó học sinh không được giáo viên chỉ rõ những sai lầm hay mắc phải để rút kinh nghiệm khi làm bài tập. * Tồn tại của giải pháp cần khắc phục Về phía học sinh: Chưa phát huy được tính chủ động trong học tập các em vẫn tự ti về bản thân mình học yếu, chỉ học theo bài tập mà giáo viên đã cho sẵn, 1
2. học và làm theo các phương pháp giải đã được hướng dẫn. Do đó, khi gặp những bài tập thay đổi một chút thì các em thường lúng túng, chưa tìm được hướng giải thích hợp, không biết áp dụng phương pháp nào trước, phương pháp nào sau, phương pháp nào là phù hợp nhất, hướng giải nào là tốt nhất. Từ đó các em cũng gặp không ít khó khăn trong việc giải bài tập Về phía giáo viên: Trong thực tế giảng dạy vẫn còn một số ít giáo viên chỉ chú trọng việc truyền thụ kiến thức đầy đủ theo từng bước, chưa chú ý nhiều đến tâm lý sư phạm kích thích động viên các em. Giáo viên chưa thật sự đổi mới phương pháp dạy học hoặc đổi mới chưa triệt để, ngại sử dụng đồ dùng dạy học, phương tiện dạy học, vẫn tồn tại theo lối giảng dạy cũ xưa, xác định dạy học phương pháp mới còn mơ hồ. 2.Các giải pháp mới Điều quan trọng đầu tiên giáo viên cần theo dõi thường xuyên, cụ thể kết quả học tập (trên lớp, học và làm bài tập ở nhà, kết quả kiểm tra) của hoc sinh trong lớp, sớm phát hiện các trường hợp học sinh gặp khó khăn trong học tập, đi sâu vào tìm hiểu cụ thể, phân tích đúng nguyên nhân đưa đến tình hình đó đối với từng em. Phân loại học sinh yếu, kém theo những nguyên nhân chủ yếu (sự phát triển trí tuệ chậm, kiến thức không vững chắc, nhiều lỗ hổng, thái độ học tập không đúng, hoàn cảnh gia đình gặp nhiều khó khăn, gia đình không quan tâm đến việc học tập của các em ) và cókế hoạch, biện pháp phụ đạo thích hợp với từng loại. Việc này cần làm trong suốt năm học trong quá trình đó có sự điều chỉnh học sinh theo nhóm trình độ, phù hợp với biện phụ đạo. Giáo viên tìm phương pháp giảng dạy thích hợp, có trọng tâm, nhằm thẳng vào các yêu cầu quan trọng nhất, với mức độ yêu cầu vừa sức các em để nâng dần. Không nóng vội, sốt ruột; khắc phục tính ngại khó và những định kiến thiếu tin tưởng vào tiến bộ của häc sinh. Khi giảng dạy, cần theo dõi sự chú ý của häc sinh yếu, kém, kiểm tra kịp thời sự tiếp thu bài giảng của các em. Tạo điều kiện cho học sinh yếu, kém được tham gia phát biểu,chữa bài tập trước lớp, tổ chức phương pháp học tập,thảo luận nhóm, hoạt động nhóm để học sinh yếu, kém được tham gia, giúp các em xoá bỏ mặc cảm, tự tin trong học tập. Hướng dẫn bài tập cần cụ thể hơn, hướng dẫn bài ở nhà nên có thêm một số câu hỏi để häc sinh có thể kiểm tra hay chỉ rõ ý chính cần đi sâu, nhớ kü. Mọi nhiệm vụ được giao cần được kiểm tra cụ thể, các sai lầm mắc phải cần 2
3. được phân tích và sửa chữa. Khuyến khích, động viên đúng lúc khi các em có tiến bộ hay đạt được một số kết quả dù rất nhỏ. Đồng thời vẫn phải phân tích, phê phán đúng mức thái độ vô trách nhiệm hoặc lơ là đối với nhiệm vụ học tập được giao. Nhưng tránh thái độ, lời nói chạm tới lòng tự ái hoặc mặc cảm của các em. Tạo không khí thân mật,thoả mái trong giờ dạycũng như trong các lần kiểm tra. Tổ chức cho häc sinh khá, giỏi thường xuyên giúp đỡ các bạn yếu kém về cách học tập, về phương pháp vận dụng kiến thức. Tạo ra các nhóm học tập, thi đua trong các nhóm như: “ Đôi bạn cùng tiến”, “Học nhiều điểm tốt”, “Giúp bạn vượt khó học tập”, “ Nhóm bạn học tập ở lớp, ở nhà”. Tổ chức kèm cặp, phụ đạo học sinh yếu kém trong điều kiện thời gian quy định, ngoại khoá không thu tiền của học sinh.Trong các buổi này, nội dung chủ yếu là kiểm tra việc lĩnh hội các kiến thức giảng dạy trên lớp, ôn tập, củng cố kiến thức để các em nắm vững hơn, chữa một số bài tập và hướng dẫn phương pháp giải để các em nắm vững, tâm sự để tìm hiểu thêm chỗ các em chưa hiểu hoặc hổng kiến thức phần nào để bổ sung, củng cố. Hướng dẫn phương pháp học tập: Học bài, làm bài tập, việc tự kiểm tra đánh giá. Phối hợp các nguồn lực ngoài nhà trường: Phát huy tối đa vai trò, chức năng nhiệm vụ của chính quyền, các đoàn thể địa phương và ban đại diện CMHS của địa phương. Tích cực huy động sự tham gia phối hợp, cộng đồng trách nhiệm của chính quyền, lực lượng đoàn thể xã hội, các nhà hảo tâm góp công, góp của cùng tham gia thực hiện phong trào giúp đỡ học sinh khó khăn, yếu kém. Đặc biệt là vai trò của gia đình học sinh trong công tác phối hợp với nhà trường. Bảo đảm duy trì tốt sĩ số học sinh yếu kém không bỏ học cho đến kết thúc năm học, đặc biệt là các buổi phụ đạo, quản lý giờ giấc, nề nếp sinh hoạt của học sinh ở trong nhà trường, phải sớm phát hiện ngăn chặn kịp thời học sinh có dấu hiệu bỏ học, chán học, học lực sa sút, xác định nguyên nhân học sinh bỏ học, thành lập tổ công tác đến gia đình để vận động học sinh trở lại trường. Giáo viên đề xuất với nhà trường, với chính quyền, đoàn thể xã hội trong việc giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, häc sinh gia đình nghèo được đến trường, đi học chuyên cần. Thường xuyên thông tin liên lạc với phụ huynh, động viên gia đình vượt khó để con em đi học, đối với số học sinh yếu kém phải hướng dẫn gia đình cách tổ chức và kiểm tra con em tự học, làm bài tËp ở nhà Thường xuyên kiểm tra việc nắm kiến thức, kỹ năng của từng em, theo dõi các bài kiểm tra toán theo tuần, tháng, kỳ thông báo về gia đình để có thông tin 3
4. phản hồi Điều quan trọng đầu tiên giáo viên cần theo dõi thường xuyên, cụ thể kết quả học tập (trên lớp, học và làm bài tập ở nhà, kết quả kiểm tra) của hoc sinh trong lớp, sớm phát hiện các trường hợp học sinh gặp khó khăn trong học tập, đi sâu vào tìm hiểu cụ thể, phân tích đúng nguyên nhân đưa đến tình hình đó đối với từng em. Phân loại học sinh yếu, kém theo những nguyên nhân chủ yếu (sự phát triển trí tuệ chậm, kiến thức không vững chắc, nhiều lỗ hổng, thái độ học tập không đúng, hoàn cảnh gia đình gặp nhiều khó khăn, gia đình không quan tâm đến việc học tập của các em ) và có kế hoạch, biện pháp phụ đạo thích hợp với từng loại. Việc này cần làm trong suốt năm häc, trong quá trình đó có sự điều chỉnh học sinh theo nhóm trình độ, phù hợp với biện pháp phụ đạo. Giáo viên tìm phương pháp giảng dạy thích hợp, có trọng tâm, nhằm thẳng vào các yêu cầu quan trọng nhất, với mức độ yêu cầu vừa sức các em để nâng dần. Không nóng vội, sốt ruột, khắc phục tính ngại khó và những định kiến thiếu tin tưởng vào tiến bộ của häc sinh. Khi giảng dạy, cần theo dõi sự chú ý của häc sinh yếu, kém, kiểm tra kịp thời sự tiếp thu bài giảng của các em. Tạo điều kiện cho học sinh yếu, kém được tham gia phát biểu,chữa bài tập trước lớp, tổ chức phương pháp học tập,thảo luận nhóm, hoạt động nhóm để học sinh yếu, kém được tham gia, giúp các em xoá bỏ mặc cảm, tự tin trong học tập. Hướng dẫn bài tập cần cụ thể hơn , hướng dẫn bài ở nhà nên có thêm một số câu hỏi để häc sinh có thể kiểm tra hay chỉ rõ ý chính cần đi sâu, nhớ kü. Mọi nhiệm vụ được giao cần được kiểm tra cụ thể, các sai lầm mắc phải cần được phân tích và sửa chữa. Khuyến khích, động viên đúng lúc khi các em có tiến bộ hay đạt được một số kết quả dù rất nhỏ. Đồng thời vẫn phải phân tích, phê phán đúng mức thái độ vô trách nhiệm hoặc lơ là đối với nhiệm vụ học tập được giao. Nhưng tránh thái độ, lời nói chạm tới lòng tự ái hoặc mặc cảm của các em. Tạo không khí thân mật,thoả mái trong giờ dạy cũng như trong các lần kiểm tra. Tổ chức cho häc sinh khá, giỏi thường xuyên giúp đỡ các bạn yếu kém về cách học tập, về phương pháp vận dụng kiến thức. Tạo ra các nhóm học tập, thi đua trong các nhóm như: “ Đôi bạn cùng tiến”, “Học nhiều điểm tốt”, “Giúp bạn vượt khó học tập” , “ Nhóm bạn học tập ở lớp, ở nhà”. Tổ chức kèm cặp, phụ đạo học sinh yếu kém trong điều kiện thời gian quy định, ngoại khóa không thu tiền của học sinh. Trong các buổi này, nội dung chủ 4
5. yếu là kiểm tra việc lĩnh hội các kiến thức giảng dạy trên lớp, ôn tập, củng cố kiến thức để các em nắm vững hơn, ch÷a mét sè bµi tËp vµ hướng dẫn phương pháp giải để các em nắm vững, tâm sự để tìm hiểu thêm chỗ các em chưa hiểu hoặc hổng kiến thức phần nào để bổ sung, củng cố. Hướng dẫn phương pháp học tập: Học bài, làm bài tập, việc tự kiểm tra đánh giá. Phối hợp các nguồn lực ngoài nhà trường: Phát huy tối đa vai trò, chức năng nhiệm vụ của chính quyền, các đoàn thể địa phương và ban đại diện CMHS của địa phương. Tích cực huy động sự tham gia phối hợp, cộng đồng trách nhiệm của chính quyền, lực lượng đoàn thể xã hội, các nhà hảo tâm góp công, góp của cùng tham gia thực hiện phong trào giúp đỡ học sinh khó khăn, yếu kém. Đặc biệt là vai trò của gia đình học sinh trong công tác phối hợp với nhà trường. Bảo đảm duy trì tốt sĩ số học sinh yếu kém không bỏ học cho đến kết thúc năm học, đặc biệt là các buổi phụ đạo, quản lý giờ giấc, nề nếp sinh hoạt của học sinh ở trong nhà trường, phải sớm phát hiện ngăn chặn kịp thời häc sinh có dấu hiệu bỏ học, chán học, học lực sa sút, xác định nguyên nhân học sinh bỏ học, thành lập tổ công tác đến gia đình để vận động học sinh trở lại trường. Giáo viên đề xuất với nhà trường, với chính quyền, đoàn thể xã hội trong việc giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh gia đình nghèo được đến trường, đi học chuyên cần. Thường xuyên thông tin liên lạc với phụ huynh, động viên gia đình vượt khó để con em đi học, đối với số häc sinh yếu kém phải hướng dẫn gia đình cách tổ chức và kiểm tra con em tự học, làm bài tËp ở nhà Thường xuyên kiểm tra việc nắm kiến thức, kỹ năng của từng em, theo dõi các bài kiểm tra toán theo định kỳ thông báo về gia đình để có thông tin phản hồi. * Các giải pháp cụ thể Học sinh yếu kém về toán là những học sinh có kết quả học tập toán xuyên dưới trung bình. Việc lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kĩ năng cần thiết ở những học sinh này thường đòi hỏi nhiều công sức và thời gian so với những học sinh khác. Sự yếu kém toán có những biểu hiện nhiều hình, nhiều vẻ, nhưng nhìn chung thường có nh÷ng đặc điểm sau: + Nhiều "lỗ hổng" kiến thức, kĩ năng. + Tiếp thu kiến thức, hình thành kĩ năng chậm. + Năng lực tư duy yếu. + Phương pháp học tập toán chưa tốt. + Thờ ơ với giờ học trên lớp, thường xuyên không làm bài tập ở nhà. 5