Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giup học sinh tích cực học môn Tập làm văn ở lớp Ba

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giup học sinh tích cực học môn Tập làm văn ở lớp Ba

1. Saùng kieán kinh nghieäm Ñinh Thò Thanh Tuyeát MUÏC LUÏC Trang Phaàn moät: 2 ÑAËT VAÁN ÑEÀ Phaàn hai: 2 GIAÛI QUYEÁT VAÁN ÑEÀ 1. Muïc tieâu daïy hoïc moâm taäp laøm vaên lôùp ba. 2 2. Noäi dung vaø hình thöùc daïy moân Taäp laøm vaên ôû lôùp ba. 3 2.1. Noäi dung. 3 2. 2. Caùc hình thöùc luyeän taäp. 3 3. Thöïc traïng daïy vaø hoïc moân Taäp laøm vaên cuûa giaùo vieân vaø hoïc 4 sinh. 3.1 Veà phía giaùo vieân: 4 3.2 Veà phía hoïc sinh: 4 4. Nhöõng bieän phaùp giuùp hoïc sinh tích cöïc hoïc toát moân taäp laøm vaên 4 ôû lôùp ba. 4.1. Daïy hoïc chuù troïng “ Tích hôïp - loàng gheùp” 5 4.2. Taïo khoâng khí lôùp hoïc soâi ñoäng haøo höùng. 5 4.3. Taêng cöôøng luyeän taäp thöïc haønh 6 4.4 .Söû duïng tranh aûnh vaø ñoà duøng daïy hoïc 6 Phaàn ba: 7 KEÁT THUÙC VAÁN ÑEÀ 1. Keát luaän 7 2. Keát quaû ñaït ñöôïc 7 Naêm hoïc 1 2008 - 2009
2. Saùng kieán kinh nghieäm Ñinh Thò Thanh Tuyeát Phaàn moät ÑAËT VAÁN ÑEÀ ÔÛ Tieåu hoïc, moân Tieáng vieät coù vai troø neàn taûng cho hoïc sinh trau doài, phaùt huy voán ngoân ngöõ, reøn cho hoïc sinh kyõ naêng söû duïng Tieáng vieät. Hoïc sinh vieát moät ñoaïn vaên, laøm moät baøi vaên theo moät chuû ñeà naøo ñoù laø böôùc naâng cao maø hoïc sinh ñaõ hoïc ôû caùc phaàn tröôùc veà caâu, veà voán töø, veà caùch xaây döïng vaên baûn. Thöïc teá cho thaáy khaû naêng söû duïng töø, ñaët caâu, vieát vaên cuûa hoïc sinh laø khoâng ñeàu nhau. Vôùi chöông trình giaûng daïy hieän nay moân Taäp laøm vaên ñöôïc ñoåi môùi vôùi nhieàu theå loaïi; mieâu taû, keå chuyeän, thuaät, tranh luaän trao ñoåi, xaây döïng chöông trình hoaït ñoäng, laøm moâït soá vaên baûn haønh chính (ñôn töø), bieân baûn. Ñieàu naøy giuùp hoïc sinh tieán boä veà nhieàu maët, veà khaû naêng vaän duïng, söû duïng ngoân ngöõ Tieáng vieät. Tuy nhieân, vieäc duøng töø ngöõ ñaët caâu, vieát vaên cuûa caùc em coøn nhieàu haïn cheá. Caùc em söû duïng daáu caâu coøn luùng tuùng, sai vò trí cho neân khi ñoïc caâu vaên cuûa caùc em trôû neân khoù hieåu vaø toái nghóa. Vieäc noùi naêng cuûa caùc em vôùi thaày coâ vaø baïn beø dieãn ra töông ñoái töï nhieân. Nhöng khi gaëp moät vaán ñeà naøo ñoù trong vieäc phaûi coù töø ngöõ, hình aûnh môùi veà moät chuû ñeà naøo ñoù ñang tìm hieåu thì caùc em luùng tuùng ngay. Ñoái vôùi hoïc sinh lôùp ba vieäc dieãn ñaït yù, duøng töø, ñaët caâu, vieát ñoaïn vaên cuûa caùc em coøn raát yeáu do voán töø ngöõ coøn haïn cheá. Nhieàu hoïc sinh lo laéng, sôï seät khi hoïc tieát Taäp laøm vaên. Hoïc sinh khoâng chuû ñoäng naém baét kieán thöùc, thieáu töï tin trong moãi tieát hoïc. Daãn ñeâùn keát quaû hoïc taäp cuûa caùc em khoâng ñaït chuaån, aûnh höôûng ñeán quaù trình hoïc taäp ôû caùc lôùp hoïc cao hôn. Vaán ñeà treân laø moái traên trôû cuûa toâi vaø raát nhieàu giaùo vieân ñöùng lôùp. Chính vì vaäy maø toâi choïn ñeà taøi: “Moät soá bieän phaùp giupù hoïc sinh tích cöïc hoïc moân Taäp laøm vaên ôû lôùp ba”. Vôùi hi voïng san baèng trình ñoä hoïc sinh trong lôùp hoïc, giuùp hoïc sinh töï tin trong hoïc taäp, hoaøn thaønh nhieäm vuï hoïc taâïp, tieáp tuïc hoïc taäp ôû caùc lôùp cao hôn. Phaàn hai GIAÛI QUYEÁT VAÁN ÑEÀ 1/ Muïc tieâu daïy hoïc moân Taäp laøm vaên ôû lôùp ba. - Daïy moân Taäp laøm vaên ôû lôùp ba laø reøn cho hoïc sinh caùc kyõ naêng; nghe, noùi, ñoïc, vieát phuïc vuï cho hoïc taäp vaø giao tieáp. Naêm hoïc 2 2008 - 2009
3. Saùng kieán kinh nghieäm Ñinh Thò Thanh Tuyeát - Bieát duøng lôøi noùi phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp trong sinh hoaït gia ñình, trong sinh hoaït taäp theå. Bieát giôùi thieäu caùc thaønh vieân, caùc hoaït ñoäng cuûa toå, cuûa lôùp. - Nghe hieåu vaø keå laïi ñöôïc noäi dung caùc maåu chuyeân ngaén, bieát nhaän xeùt veà caùc nhaân vaät trong caùc caâu truyeän. - Bieát vieát ñôn, vieát tôø ñôn theo maãu, vieát moät böùc thö ngaén, vieát tin töùc, böùc tranh ñaõ xem, moät vaên baûn ñaõ hoïc. - Trau doài thaùi ñoä öùng söû coù vaên hoùa, tinh thaàn traùch nhieâm trong coâng vieäc, boài döôõng nhöõng tình caûm laønh maïnh toát ñeïp qua noäi dung baøi hoïc. 2. Noäi dung vaø hình thöùc daïy hoïc moân Taäp laøm vaên ôû lôùp ba. 2.1. Noäi dung. - Trang bò cho hoïc sinh moät soá hieåu bieát vaø kyõ naêng phuïc vuï hoïc taäp vaø ñôøi soáng haøng ngaøy nhö ñieàn vaøo giaáy tôø in saün, vieát thö, laøm ñôn, toå chöùc cuoäc hoïp vaø phaùt bieåu trong cuoäc hoïp, phaùt bieåu cuoäc hoïp cuûa toå, lôùp vaø tröôøng, ghi cheùp soå tay. - Tieáp tuïc reøn kyõ naêng vieát, noùi thoâng qua keå chuyeän vaø mieâu taû nhö keå moät söï vieäc ñôn giaûn, taû sô löôïc veà ngöôøi, vaät xung quanh theo gôïi yù baèng tranh, baèng caâu hoûi. - Reøn luyeän kyõ naêng nghe thoâng qua caùc baøi taäp nghe keå vaø caùc hoaït ñoäng hoïc taäp treân lôùp. 2. 2. Caùc hình thöùc luyeän taäp. 2. 2.1 Caùc hình thöùc luyeän taäp - Nghe vaø keå laïi moät maåu truyeän ngaén. - Nghe vaø noùi veà toå chöùc cuoäc hoïp. - Nghe baùo caùo. 2.2.2 Baøi taäp noùi - Toå chöùc ñieàu khieån cuoäc hoïp, phaùt bieåu trong cuoäc hoïp - Keå hoaëc taû mieäng veà ngöôøi thaân, gia ñình, tröôøng lôùp, queâ höông, leã hoäi hoaït ñoäng vaên hoùa ngheä thuaät. - Thaûo luaän veà baûo veä moâi tröôøng, veà tình hình hoïc taäp vaø hoaït ñoäng cuûa lôùp. - Baùo caùo veà caùc hoaït ñoäng - Giôùi thieäu caùc hoaït ñoäng cuûa toå lôùp - Noùi veà Ñoâïi, thaønh thò, noâng thoân, ngöôøi lao ñoäng trí oùc. 2.2.3 Baøi taäp vieát Naêm hoïc 3 2008 - 2009
4. Saùng kieán kinh nghieäm Ñinh Thò Thanh Tuyeát - Ñieàn vaøo giaáy tôø in saün - Vieát moät soá giaáy tôø in saün - Vieát thö - Ghi cheùp soå tay - Keå hoaëc taû ngaén veà ngöôøi thaân, gia ñình, tröôøng lôùp, queâ höông, leã hoäi, hoaït ñoäng theå thao, vaên ngheä, thaønh thò, noâng thoân. 3. Thöïc traïng daïy vaø hoïc cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh. - Phaân moân Taäp laøm vaên daïy theo chöông trình môùi coù noäi dung phong phuù vaø ña daïng. Trong ñoù giaùo vieân chuù troïng reøn luyeän cho hoïc sinh caùc kyõ naêng; nghe, noùi, ñoïc, vieát. Nhaèm phuïc vuï cho hoïc taäp vaø giao tieáp. Giaùo vieân caàn coù bieän phaùp daïy hoïc thích hôïp nhaèm phaùt huy tính chuû ñoäng, saùng taïo cuûa hoïc sinh trong hoaït ñoäng luyeän taäp thöïc haønh. Laøm mieäng, laøm baøi vieát. Tuy nhieân trong thöïc teá daïy hoïc ôû caùc tröôøng giaùo vieân vaø hoïc sinh coøn coù nhöõng haïn cheá sau: 3.1 Veà phía giaùo vieân: - Chöa coù phöông phaùp daïy hoïc phuø hôïp, chöa thaät söï nhieät tình giaûng daïy, chöa bao quaùt heát hoïc sinh. Ñoàø duøng daïy hoïc ñôn ñieäu, daïy hoïc qua loa. Giaùo vieân chuaån bò baøi coøn sô saøi khoâng thuoäc truyeän, maãu ñôn töø, giaáy tôø in saün ít khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu phuïc vuï tieát daïy. Tranh aûnh ngheøo naøn chöa haáp daãn loâi cuoán hoïc sinh. 3.2 Veà phía hoïc sinh: - Hoïc sinh trong khi hoïc tieát Taäp laøm vaên k eùm soâi noåi, chöa taäp chung. - Voán töø ngöõ cuûa hoïc sinh coøn haïn cheá. - Hoïc sinh chaäm hieåu, nhuùt nhaùt, bò ñoäng trong hoïc taäp + Ñoái vôùi daïng baøi taäp nghe noùi ; hoïc sinh yeáu thöôøng hay æ laïi cho caùc baïn hoïc khaù gioûi, ngaïi giao tieáp, laån chaùnh nhieäm vuï, noùi nhoû khoâng ñaùp öùng ñöôïc theo yeâu caàu ñaët ra. + Ñoái vôùi daïng baøi taäp vieát; hoïc sinh luùng tuùng khoâng bieát duøng töø ñaët caâu, lôøi vaên khoâ khan ñôn ñieäu, khuoân maãu, baét tröôùc, söû duïng laëp töø, khoâng bieát söû duïng daáu chaám, daáu phaåy. Hoïc sinh khoâng bieát caùch trình baøy, sai nhieàu loãi chính taû. 4. Nhöõng bieän phaùp giuùp hoïc sinh tích cöïc hoïc toát moân Taäp laøm vaên ôû lôùp ba. Phaân moân Taäp laøm vaên laø phaân moân khoù trong moân Tieáng vieät. Trong quaù trình tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng hoïc taäp hoïc sinh vôùi voán kieán thöùc haïn Naêm hoïc 4 2008 - 2009
5. Saùng kieán kinh nghieäm Ñinh Thò Thanh Tuyeát cheá, phaïm vi giao tieáp heïp neân caùc em coøn ruït reø, nhuùt nhaùt ngaïi giao tieáp, ngaïi noùi vì sôï sai. Vì vaäy ñeå khaéc phuïc ñöôïc caùc tình traïng treân toâi xin neâu ra moät soá giaûi phaùp ñeå khaéc phuïc nhöõng haïn cheá trong khi daïy Taäp laøm vaên ñeå tieát Taäp laøm vaên ôû lôùp ba thöïc söï ñaït hieäu quaû. 4.1 Daïy hoïc chuù troïng : Tích hôïp - loàng gheùp. Khi daïy Taäp laøm vaên giaùo vieân caàn hieûu roõ tính tích hôïp kieán thöùc giöõa caùc phaân moân; Taäp ñoïc, Keå chuyeän, Luyeän töø vaø caâu, Chính taû, Taäp vieát ñeå giaûng daïy vaø taïo ñaà cho hoïc sinh hoïc toát moân Taäp laøm vaên. Ñieàu naøy theå hieän roõ ôû caáu truùc cuûa saùch giaùo khoa.caùc baøi ñöôïc bieân soaïn theo chuû ñieåm ôû taát caû caùc phaân moân. Ví duï daïy chuû ñieåm tôùi tröôøng khi daïy caùc moân Taäp ñoïc keå chuyen, Luyeän töø vaø caâu, Taäp vieát, Chính Taû giaùo vieân caàn chuù troïng höôùng hoïc sinh theo chuû ñeà. Khai thaùc noäi dung caùc baøi hoïc ñeå cung caáp cho hoïc sinh voán töø veà chuû ñeà tôùi tröôøng, reøn cho hoïc sinh tính caån thaän khi vieát baøi. Cuï theå khi daïy baøi Taäp ñoïc “Nhôù laïi buoåi ñaàu ñi hoïc” giaùo vieân caàn khai thaùc noäi dung baøi theo caùc caâu hoûi sau: + Ñieàu gì khieán taùc giaû nhôù ñeán kyû nieäm cuûa buoåi töïu tröôøng? + Trong ngaøy ñeán tröôøng ñaàu tieân vì sao taùc giaû thaáy caûnh vaät xung quanh ñang coù söï thay ñoåi lôùn? + Nhöõng hình aûnh naøo trong baøi noùi leân söï bôõ ngôõ ruït reø cuûa ñaùm hoïc troø môùi töïu tröôøng? + Em haõy keå ngaén goïn veà ngaøy ñaàu tieân di hoïc cuûa em? Qua ñoù giaùo vieân ñònh höôùng cho hoïc sinh thaáy yù nghóa cuûa ngaøy ñaàu tieân ñi hoïc, nhôù laïi ngaøy ñaàu tieân ñi hoïc cuûa mình töø ñoù coù cô sôû ñeå chuaån bò cho tieát taäp laøm vaên “ Keå laïi buoåi ñaàu em ñi hoïc” cuøng vôùi chuû ñeà naøy thì phaân moân Luyeän töø vaø caâu cuõng cung caáp cho caùc em nhöõng töø ngöõ veà tröôøng hoïc, hieåu nghóa caùc töø ngöõ. Qua ñoù hoïc sinh coù theâm voán töø ñeå trao ñoåi giao tieáp trong hoïc taäp vaø trong cuoäc soáng. Trong moãi tieát Chính taû, Taäp vieát giaùo vieân caàn chuù troïng söõa loãi chính taû , reøn cho hoïc sinh caùch trình baøyñeïp, tính caån thaän khi vieát. Ngoaøi ra ôû caùc chuû ñieåm giaùo vieân caàn reøn luyeän cho hoïc sinh caùch söû duïng daùu caâu, giuùp hoïc sinh hieåu caáu taïo caâu vaø söû duïng trong quaù trình giao tieáp. Nhö vaäy vieâïc daïy tích hôïp taát caû caùc phaân moân seõ taïo ñaø cho hoïc sinh hoïc toát phaân moân Taäp laøm vaên. 4. 2 Taïo khoâng khí lôùp hoïc soâi ñoäng, haøo höùng. Naêm hoïc 5 2008 - 2009