Sáng kiến kinh nghiệm Lựa chọn một số bài tập nhằm sửa chữa những sai lầm thường mắc trong nhảy xa

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Lựa chọn một số bài tập nhằm sửa chữa những sai lầm thường mắc trong nhảy xa

1. Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2014-2015 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI. Thể dục thể thao là bộ phận của một nền giáo dục, là một mặt của giáo dục toàn diện, nó có tác dụng rất lớn đối với các mặt giáo dục khác. TDTT còn là một bộ phận của nền văn hoá xã hội. Một loại hình hoạt động mà phương tiện cơ bản là các bài tập thể lực, nhằm tăng cường thể chất con người. Nâng cao thành tích thể thao góp phần làm phong phú sinh hoạt văn hoá và giáo dục con người phát triển cân đối hợp lí và toàn diện. Thể dục là một môn học trong những năm gần đây đã được sự quan tâm của ngành giáo dục và toàn bộ xã hội. Môn học đem lại cho học sinh một sức khoẻ tốt, một cơ thể phát triển hài hoà để tạo tiền đề góp phần thúc đẩy học tốt các môn học văn hoá khác. Điền kinh chiếm một vị trí chủ yếu trong chương trình giáo dục thể chất trong trường học, được sử dụng trong các giờ chính khoá đối học sinh trung học cơ sở, song lâu nay qua thực tế thăm lớp dự giờ và dự các buổi sinh hoạt chuyên đề chúng tôi thấy một số giáo viên giảng dạy thể dục trong chương trình ít áp dụng đến một số bài tập sửa chữa những sai lầm mà học sinh thường mắc, chúng tôi nhận thấy vấn đề sửa chữa sai lầm còn là một vấn đề bất cập, trong khi học những bài có tính kỹ thuật cao đặc biệt đối với môn nhảy xa, có thể nói nhảy xa chính là hoạt động của con người dùng tốc độ chạy đà và sức bật của một chân để đưa cơ thể vượt qua một khoảng cách xa nhất. Thành tích được tính bằng (m) hay xăngtimét (cm). Do vậy ảnh hưởng chung đến kết quả học tập bởi lẽ các em không nắm vững được những yếu lĩnh kỹ thuật. Là người dạy môn thể dục nhất là môn nhảy xa, tôi biết cần phải làm gì, thông qua cơ sở khoa học nào, các giai đoạn nào quyết định. Các bài tập bổ trợ để khắc phục những sai lầm trong việc nâng cao thành tích môn nhảy xa. Người viết: Nguyễn Thị Hạnh - Trường THCS Phả Lễ - Thuỷ Nguyên- Hải Phòng 1
2. Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2014-2015 Xuất phát từ mục tiêu chung với tinh thần mạnh dạn trao đổi để học hỏi kinh nghiệm. Tôi đã chọn đề tài “Lựa chọn một số bài tập nhằm sửa chữa những sai lầm thường mắc trong nhảy xa”cho học sinh trường THCS Phả Lễ. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: - Lựa chọn một số bài tập nhằm sửa chữa sai lầm thường mắc trong nhảy xa, với yêu cầu cụ thể nhằm mục đích nâng cao hiệu quả trong giảng dạy TDTT trong trường THCS hiện nay. - Nhằm giúp HS thực hiện được kĩ thuật một cách chính xác nhất đó là yếu tố chính quyết định thành tích của người tập. III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU: - Nghiên cứu phương pháp dạy học thông qua giờ giảng dạy “ Kỹ thuật nhảy xa” trong trường trung học cơ sở THCS Phả Lễ. - Đánh giá ứng dụng của phương pháp được lựa chọn trong quá trình sửa chữa những sai lầm cho các em. Đề ra những phương pháp giảng dạy phù hợp với từng nội dung bài tập và từng đối tượng cụ thể để nâng cao hứng thú tập luyện của học sinh. Đồng thời trao đổi với đồng nghiệp cùng bộ môn để học tập kinh nghiệm.Tổng kết, đánh giá các phương án tác động đến đối tượng để đi đến những kết luận có tính khả thi cao. Từ đó tổng hợp thành bài học kinh nghiệm của bản thân. IV. ĐỐI TƯỢNG THỜI GIAN NGHIÊN CỨU: 1. Đối tượng: - Là học sinh trờng THCS THCS Phả Lễ. + Nhóm 1: Nhóm đối chứng 9B dạy thông thường + Nhóm 2: Nhóm thực nghiệm 9A sử dụng triệt để các bài tập để sửa chữa sai lầm trong nhảy xa. 2. Thời gian: thực nghiệm từ 19/10/2013 đến 30/12/2013 trong các tiết học chính khoá. cộng với việc giao bài tập về nhà tại trờng THCS Phả Lễ Thủy Người viết: Nguyễn Thị Hạnh - Trường THCS Phả Lễ - Thuỷ Nguyên- Hải Phòng 2
3. Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2014-2015 Nguyên Hải Phòng. V. PHƯƠNG PHÁP 1. Phân tích tổng hợp các tài liệu liên quan Công tác nghiên cứu là sự kế thừa và phát huy những gì đã đạt được đồng thời tìm ra quy luật vận động và phát triển mới. Tôi đã sử dụng các tài liệu chuyên môn có hướng tới đề tài nhằm tìm ra những phương pháp giảng dạy nâng cao kỹ thuật. 2.Phương pháp phỏng vấn và toạ đàm Tôi đã tiến hành phỏng vấn và hỏi ý kiến của các thầy cô giáo và các đồng nghiệp nhiều năm công tác và có kinh nghiệm trong nhà trường phổ thông trong và ngoài huyện để tìm ra những bài tập hợp lý để phát triển sức mạnh. 3. Phương pháp kiểm tra sư phạm Thông qua phương pháp này chúng tôi sẽ đánh giá hiệu quả các bài tập sửa chữa sai lầm trong nhảy xa. Qua thời gian tập luyện môn này theo phân phối chương trình của học sinh lớp 9 trường trung học cơ sở Phả Lễ Thủy Nguyên Hải Phòng. Phương pháp này được áp dụng cho lớp 9A nhóm thực nghiệm và lớp 9B nhóm đối chứng.(phương pháp thực nghiệm song song đơn) PHẦN II: NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Đặc điểm cơ bản của môn học là dạy lí thuyết gắn liền với thực hành, biết lí thuyết để thực hành đúng, chính xác hơn và ngược lại quá trình thực hành giúp học sinh hiểu lí thuyết được sâu, đầy đủ và chắc chắn hơn, góp phần nâng cao hiệu quả học tập. Trong chương trình học thể dục, nhảy xa là một môn tổng hợp nhiều giai đoạn không cùng chu kì hoạt động nhiều trạng thái kĩ năng vận động khác nhau nhưng lại ghép lại với nhau liên tục từ đầu đến cuối. Người nhảy có thể kéo dài quỹ đạo bay và đa trọng tâm cơ thể vượt qua chướng ngại vật Người viết: Nguyễn Thị Hạnh - Trường THCS Phả Lễ - Thuỷ Nguyên- Hải Phòng 3
4. Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2014-2015 nằm ngang để đi xa đạt thành tích cao. Đối với học sinh khối 9 ở trường trung học cơ sở. Kỹ thuật nhảy xa qua quan sát cho thấy 100% học sinh trường mắc một số nhược điểm cơ bản. Để hoàn thiện được kỹ thuật nhảy xa phải phối hợp tốt kĩ thuật của bốn giai đoạn: - Giai đoạn chạy đà. - Giai đoạn giậm nhảy. - Giai đoạn trên không. - Giai đoạn tiếp đất. Thành tích nhảy xa được tính theo công thức V0.sin2α S = g Trong đó: S là quãng đường của trọng tâm cơ thể V0 là tốc độ bay ban đầu. G là gia tốc rơi tự do Phân tích công thức ta thấy thầnh tích phụ thuộc vào góc độ bay ban đầu (V 0) và góc độ bay (α) của trọng tâm cơ thể. Vì vậy muốn tăng được thành tích nhảy xa chỉ cần tăng tốc độ ban đầu (V 0) và giậm nhảy tốt. Tạo tư thế ngồi xổm trên không thì thành tích sẽ thay đổi đáng kể. Chỉ cần mắc một sai lầm nhỏ là ảnh hởng lớn tới kết quả, qua các cuộc thi đấu cho thấy chỉ cần hơn nhau một (cm) là vị trí hay thứ hạng bị đảo lộn. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN Qua nhiều năm thực tế giảng dạy điều mà chúng tôi trăn trở là làm thế nào để học sinh nắm bắt được kĩ thuật nhanh nhất, ít mắc sai lầm nhất. Đối với bộ môn thể dục các em học thực hành là chủ yếu chỉ cần mắc 1 số sai lầm nhỏ ảnh hưởng rất lớn tới kết quả, kĩ thuật nhảy xa là một kĩ thuật tương đối khó, đòi hỏi người nhảy phải đưa cơ thể vượt qua một khoảng cách xa nhất. Người viết: Nguyễn Thị Hạnh - Trường THCS Phả Lễ - Thuỷ Nguyên- Hải Phòng 4
5. Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2014-2015 Đối với học sinh THCS nói chung và học sinh THCS Phả Lễ nói riêng để thực hiện tốt kĩ thuật và đạt thành tích lại càng khó hơn do các em ít chú ý lên không nắm được những yếu lĩnh của kĩ thuật động tác. Ở kĩ thuật này học sinh thờng mắc sai lầm khác nhau, do những nguyên nhân khác nhau gây lên. Bằng quan sát thực tế giảng dạy trong những năm qua tôi kết luận trong nhảy xa các em thờng mắc một số sai lầm cơ bản. Đó là những sai lầm sau: 1.Chạy đà không chính xác, tốc độ chạy đà không cao. Nhịp điệu không ổn định của các bước chạy đà cuối dẫn tới việc đặt chân giậm không đúng ván giậm nhảy. 2.Bước đưa đặt chân giậm nhảy quá ngắn, quá dài hoặc giật cục. Giậm nhảy yếu không có lực. Sự phối hợp giữa chân lăng và tay không đồng bộ. 3.Không có thời kì bước bộ, thu chân giậm quá sớm. Không tạo được tư thế ngồi trên không. 4.Gập duỗi chân ra trước không nhanh, không tích cực. Chạm cát xong người thả lỏng dẫn đến cơ thể đổ ra phía sau. Đó là 4 sai lầm mà học sinh thường mắc. Sau khi cân nhắc, dựa vào cơ sở nêu trên. Tôi quyết định đưa ra một số bài tập sửa chữa sai lầm, không những giáo viên trực tiếp sửa chữa sai lầm cho học sinh mà còn giao công việc cụ thể cho các em tự sửa chữa sai lầm cho nhau để phát huy tính tự giác tích cực, chủ động, sáng tạo mà ít giáo viên chú trọng tới vấn đề này. III. PHÂN TÍCH KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN Đối với học sinh lớp 9 việc sai lầm trong học kĩ thuật nhảy xa là khó tránh khỏi, cho nên chúng tôi đã sử dụng một số bài tập để sửa chữa cho các em. Trong phạm vi nhất định chúng tôi chỉ trình bày một số bài tập các em hay mắc phải mà tôi đã áp dụng thành công có kết quả trong năm học 2013 – 2014 tại trờng THCS Phả Lễ - Thủy Nguyên - Hải Phòng. Người viết: Nguyễn Thị Hạnh - Trường THCS Phả Lễ - Thuỷ Nguyên- Hải Phòng 5
6. Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2014-2015 1. GIAI ĐOẠN CHẠY ĐÀ Chạy đà trong nhảy xa nhằm tạo ra tốc độ ban đầu tối ưu giúp cho giậm nhảy đạt hiệu quả cao. Kĩ thuật chạy đà gồm 2 phần: Tư thế chuẩn bị trước khi chạy đà và kĩ thuật chạy đà + Tư thế chuẩn bị trớc khi chạy đà: Đứng chân trước chân sau, chân trước cả bàn chân hoặc nửa trước bàn chân chạm đất, mũi chân sát vạch xuất phát. Chân sau chạm đất bằng nửa bàn chân cách gót chân trước theo chiều dọc khoảng 1 bàn chân. Cả hai chân khuỵa gối, trọng tâm dồn nhiều về chân trước, thân ngả về trước, hai tay buông tự nhiên. + Kĩ thuật chạy đà: Tăng tần số bước chạy, thân người được nâng cao dần lên phối hợp ăn nhịp với đánh tay, tăng dần tốc độ đến mức hợp lí cho đến khi giậm nhảy. Khi chạy đặt nửa bàn chân, chạm đất, thực hiện bước cuối cùng cần bước nhanh và ngắn hơn bước trước đó khoảng 0,5 – 1 bàn chân. MỘT SỐ SAI LẦM THỜNG MẮC SAI LẦM 1: Chạy đà không chính xác, tốc độ chạy đà không cao. *Cách sửa: Chạy đà nhiều lần chú ý nhịp điệu chạy đà và tăng tốc độ, hạ thấp trọng tâm để chuẩn bị giậm nhảy tốt. Sử dụng vạch báo hiệu để điều chỉnh đà. Chạy tốc độ cao nhiều trên đờng chạy hớng vào hố nhảy. * Bài tập 1: Tập chạy đà tăng dần tốc độ theo nhịp vỗ tay hoặc lời hô của giáo viên. - Biện pháp: Giáo viên vừa hướng dẫn, vừa làm mẫu theo đội hình hàng Người viết: Nguyễn Thị Hạnh - Trường THCS Phả Lễ - Thuỷ Nguyên- Hải Phòng 6
7. Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2014-2015 ngang trước vạch xuất phát, sau đó cho từng hàng vào tập.                             GV 10 – 15m * Bài tập 2: Chạy tốc độ cao 15 – 30m ngoài đường chạy đà hoặc trên đờng chạy đà băng qua hố nhảy. * Bài tập 3: Rèn luyện sức nhanh bền - Mục đích: Rèn luyện cho các em chạy trên đường thẳng có vạch vôi để chạy thẳng hướng - Biện pháp: Trong các giờ dạy tôi cho các em chạy tăng tốc mỗi hàng cách nhau xa để quan sát. chậm nhanh x x x x x o o x x x x x o o x x x x x o o x x x x x o o 10m SAI LẦM 2: Nhịp điệu không ổn định của các bước chạy đà cuối dẫn tới việc đặt chân giậm không đúng ván giậm nhảy. * Cách sửa: Áp dụng vạch đánh dấu ở các bước đà cuối. Cho chạy lặp lại nhiều lần trên các vạch đó. * Bài tập 1: Chạy toàn bộ đà nhiều lần nữ 16m, nam 20m. Tốc độ cao có đánh dấu các vạch bốn bước cuối cùng trước khi giậm nhảy. Người viết: Nguyễn Thị Hạnh - Trường THCS Phả Lễ - Thuỷ Nguyên- Hải Phòng 7