Sáng kiến kinh nghiệm Làm thế nào để dạy tốt một tiết thực hành ngữ pháp có hiệu quả

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Làm thế nào để dạy tốt một tiết thực hành ngữ pháp có hiệu quả

1. A- Đặt vấn đề: I. Lời mở đầu: Cuộc sống của thế kỷ thời kinh tế mở cửa, giao lưu giữa các nước trên thế giới, một cuộc sống mà vốn kiến thức ngoại ngữ nói chung đặc biệt là Tiếng Anh đang được chú trọng. Là một ngôn ngữ chính của gần 1/5 các quốc gia trên thế giới. Đặc biệt Tiếng Anh còn là ngôn ngữ dùng chung cho thương mại, ngành hàng không, thể thao quốc tế. Dù là Tiếng Anh hay bất cứ một ngôn ngữ nào đều có những đặc thù riêng và để chạy theo trào lưu tiến hoá, người ta đang tích cực học Tiếng Anh, một ngôn ngữ mà có thể nói hiện nay nó đang được phổ biến rộng khắp trên thế giới. Và như thế, để đáp ứng được những nhu cầu của một môn học, đặc biệt là Tiếng Anh, tôi xin được góp một phần nhỏ bằng kinh nghiệm trong quá trình học tập và giảng dạy của bản thân. Có thể nói, từ trước đến nay đa số học sinh theo học các lớp ngoại ngữ đều tìm các loại sách ngữ pháp, sách bài tập Tiếng Anh nhưng còn phương pháp học thì đang còn hạn chế về phương pháp học. Hy vọng bài viết này của tôi sẽ mang lại ít nhiều lợi ích cho các em học sinh trong quá trình học môn Tiếng Anh. Từ thực tế trong công tác giảng dạy, tôi gặp một số khó khăn là con em các gia đình làm bần nông nên các em gặp rất nhiều khó khăn khi học môn Tiếng Anh đặc biệt là thời gian giành cho môn học này quá ít. Vậy từ thực tế đó tôi đã chọn đề tài viết về “Làm thế nào để dạy tốt một tiết thực hành ngữ pháp có hiệu quả”. II. Từ thực trạng của vấn đề nghiên cứu: 1) Thực trang: Đạt được kết quả gì trong môn học Tiếng Anh hiện tại. - Hầu hết tất cả ở đâu cũng đều gặp rất nhiều khó khăn trong môn học. Nhìn chung các em chỉ học và đạt kết quả không mấy khả quan, hầu hết các em chỉ đọc và viết khi học hết 3 năm ở THPT, chỉ một số ít là có khả năng dành được và sử dụng được trong thực tế, thì đây là một vấn đề cần quan tâm. 1
2. - Những điều đó cũng do rất nhiều lý do đưa đến. Đó là các em chưa nhận thức được tầm quan trọng của môn học, giáo viên chưa tạo ra sự hứng thú trong học tập của các em. - Phương tiện dạy học tập của các em (không muốn nói là chưa có một phương tiện gì). - Đây là vùng nông thôn, sự tiếp súc và sử dụng ngoại ngữ rất hạn chế. Vì thực tế các em chưa chú trọng môn học và rất ngại học. Thực sự chưa chú ý và ngại học dẫn đến kết quả của môn học là chưa cao, đó là điều dĩ nhiên. Vậy phải làm thế nào để các em hứng thú học và làm thế nào để đạt kết quả tốt hơn? Đây là câu hỏi thực sự khó khi muốn tìm ra câu trả lời. Qua tất cả các lý di nêu tên, tôi muốn đưa ra một biện pháp, một cách giải quyết hay có thể gọi là một sáng kiến kinh nghiệm nhỏ để giúp các em có thể đạt kết quả tốt hơn, cao hơn và các em hứng thú hơn mà giáo viên có thể áp dụng trong giảng dạy. Đó là 1 tiết dạy học thực hành ngữ pháp ở chương trình lớp 10 hệ 3 năm. 2) Kết quả, hiệu quả của thực trạng trên: - Từ những thực trạng nêu trên, để công việc đạt kết quả cao hơn, tôi đã mạnh dạn cải tiến phương pháp giảng dạy một tiết ngữ pháp ở chương trình lớp 10 hệ 3 năm ở các lớp tôi giảng dạy. - Giúp các em học sinh năm lại phần ngữ pháp mất ít thời gian, các em có thể thực hành ngay tại lớp và nắm vững ngữ pháp để áp dụng làm bài tập ở nhà từ đó các em có thể đọc, viết, lây ví dụ tương tự. - Các em có thể nắm vững ngữ pháp và thực hành ngay trên lớp và ghi nhớ ngay tại lớp. b- Giải quyết vấn đề: I. Các giải pháp thực hiện: - Khi học Tiếng Anh giỏi thì cần phải thao tác như biết ghi nhớ và biết liên kết các từ đã học đúng ngữ pháp. - Có rất nhiều cách ghi nhớ: + Trong lớp có bảng, các em ghi cấu trúc lên bảng và đặt ví dụ. 2
3. + Các em có thể thực hành từng cặp, từng nhóm một người hỏi, một người trả lời hoặc đưa ra các ví dụ. + Liên kết để làm gì? Đó là ghép từ lại theo hệ thống và đúng với cấu trúc ngữ pháp. + Biết thực hành nghe, nói, đọc, viết. + Tăng cường công tác kiểm tra bài cũ đầu giờ. + Đưa phương tiện trực quan áp dụng vào phương pháp giảng dạy theo phương pháp đổi mới. + Đưa dạng câu hỏi vấn đáp cởi mở giúp các em bớt căng thẳng trong các tiết học. II. Các biện pháp tổ chức thực hiện: Từ thực tế giảng dạy, tôi rút ra một điều rằng tất cả học sinh đều rất ít có thời gian giành cho môn học này. Vì các em còn phải phụ giúp gia đình hoặc là lúc nào có thời gian lại học các môn theo năng lực cho thi đại học Vì vậy tôi sẽ giúp các em học ngay trên lớp qua một tiết học thực hành. Vì mỗi bài học trong chương trình của các em đều có một phần ngữ pháp và thực hành, nếu các em thực hành được càng nhiều thì các em càng nắm vững phần ngữ pháp của bài đó. Từ rất nhiều cáchhọc nhưng có lẽ cách học tôi đưa ra dưới đây sẽ là cách có hiệu quả nhất đối với các em học sinh, nơi đây và cũng là cách giải quyết phù hợp nhất với hoàn cảnh, điều kiện học hiện nay của các em học sinh. - Dạy một tiết thực hành phấn ngữ pháp ở “hì hiện tại tiết diễn”gồm: + Giáo viên sẽ giới thiệu toàn bộ tiết dạy phần thực hành. + Sau khi giới thiệu nội dung tiết dạy, giáo viên sẽ cho học sinh đọc lại bài “Text” và tìm ra cấu trúc ngữ pháp mới trong bài học và ghi lên bảng cấu trúc ngữ pháp mới (Có thể đưa thêm một bài vì dụ tương tự): Examptes: He is driving a car. She is watching television. We are learning English. My teacher is teaching English. 3
4. + Giáo viên sẽ giới thiệu phần ngữ pháp của các câu trên và yêu cầu học sinh dịch, phân tích: He / is / driving / a car S + tobe + V_ing + O My teacher / is / teaching / English. S + tobe + V_ing + O She / is / singing S + tobe + V_ing Từ những ví dụ nêu trên giáo viên có thể đưa ra một vài ví dụ tương tự, yêu cầu học sinh dịch và rút ra công thức tổng quát thì “Hiện tại tiếp diễn”: Format: S + tobe + V_ing (+ O)/ - Giáo viên đọc lại những ví dụ nêu trên, dịch lại một lần nữa và đọc lại công thức cho học sinh theo dõi sau đó cho cả lớp đọc 2, 3 lần. - Cho học sinh rút ra định nghĩa của “Thì hiện tại tiếp diễn” của cấu trúc câu và giáo viên đưa ra những ghi chú về giới từ, trạng từ, tân ngữ - Sau khi cho lớp thực hành thuần thục và chia lớp ra làm 4 nhóm và yêu cầu mỗi nhóm cả 1 học sinh lên chuyển công thức các dạng câu còn lại. Giáo viên làm trung gian và sau đó chữa và chẩm điểm cho từng nhóm (Có thể cử một đại diện nhận xét nhóm bên cạnh và ngược lại). - Giáo viên cho mỗi nhóm 4 - 5 động từ và yêu cầu đặt tất cả các dạng ví dụ theo cấu trúc. Sau đó cử mỗi nhóm một đại diện lên viết tất cả các ví dụ nêu trên (Cả dạng phủ định, nghi vấn hoặc câu hỏi đuôi ) - Giáo viên sửa lỗi sau và cho điểm từng nhóm. - Sau khi sửa lỗi sai gọi học sinh bất kỳ dịch những ví dụ nêu trên. - Cho học sinh thực hành từng cặp, một em hỏi và 1 em trả lời và người lại. Ví dụ: Nhóm 1 những đồng từ sau: Watch / go / do, cook Các ví dụ: He is watching film. They are not watching television. Are they watching football match? 4
5. He is watching film, isn’t he? What is she watching? Với các động từ khác yêu cầu các em cũng làm tương tự như vậy. - Khu các em thực hành thuần thục cho các em làm bài tập thực hành (Practice 1, 2, 3) trong sách giáo khoa theo yêu cầu của từng mục. - Tiến hành như sau: Giáo viên làm trọng tâm, cho học sinh từng nhóm thảo luận và gọi 1 học sinh bất kỳ lên làm trên bảng còn gọi một vài học sinh khác dưới lớp đọc ví dụ thực hành. Ví dụ: The sun is shining. It is raining. She is reading books in his room. We are playing football. Cuối mỗi tiết học cho học sinh nhắc lại cấu trúc thực hành và áp dụng làm bài tập ở nhà. - Tại sao lại phải yêu cầu học sinh không chỉ đọc mà còn viết khi học cấu trúc câu? + Bằng cách viết giúp học sinh khắc sâu hơn về cấu trúc, kết hợp cả đọc và viết giúp các em nói và viết chính xác hơn nhất là giúp các em viết đúng chính tả của Tiếng Anh. + Khi lấy ví dụ, cố gắng lấy ví dụ thật đơn giản, xúc tích, gợi cảm, ngắn gọn như vậy sẽ giúp các em dễ nhớ cấu trúc câu. C- Kết luận: 1) kết quả thu được qua 1 năm thực hiện: So với kết quả năm trước tỉ lệ học sinh đạt khá giỏi chỉ chiếm 30-40% nhưng khi phương pháp nêu trên tỉ lệ học sinh ở các lớp tôi dạy đạt khá giỏi tăng lên, khoảng 50 - 60% đạt khá giỏi, tỉ lệ học sinh yếu, kém giảm đi rõ rệt. - Các em học sinh tập trung và cố gắng học hơn vì phần lớn các em đều được thực hành, nhờ đó các em nhớ được cấu trúc câu và liên hệ thực tế được rộng hơn. Các em không cảm thấy chán học. - Các em đã chuẩn bị bài ở nhà trước khi đến lớp. 5
6. - Tất nhiều em cảm thấy hứng thú với tiết học và chất lượng hiểu bài nhanh hơn. - Các em không mất quá nhiều thời gian thì về nhà học bài và làm bài tập ở nhà vì trước đó các em đã được áp dụng thực tế và làm bài tập thực hành ở lớp. - Giúp các em rèn luyện được cả 4 kỹ năng nghe, nói, viết thuần thục và có thể nghe thấy cô hoặc bàn đọc vẫn hiểu được nghĩa của câu. - Cách học này giúp các em tiến bỗo rệt, các em có thể sử dụng nag cấu trúc trên lớp. 2) Kiến nghị, đề xuất: - Trường phải tăng cường mua sắm cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho môn học. - Sở GD-ĐT tăng cường hơn nữa các chuyên đề của môn học. - Nên bố trí phòng học tiếng anh cách xa với môn học khác. - Bài viết này tôi chỉ mới đưa ra được phần nhỏ được rút ra từ bản thân tôi. Qua thực tế tôi đưa ra cho phù hợp với điều kiện học sinh nơi đây. Có thể không phù hợp với những học sinh nơi khác, điều kiện học nơi khác. Dạy Tiếng Anh ở đây thực sự còn là một vấn đề khó khăn. Nhất và đối với tôi, chưa có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy, học sinh ở nơi đây cũng gặp nhiều khó khăn khi học Tiếng Anh. Cơ sở vật chất, điều kiện học gây ra hạn chế, sự học hỏi đồng nghiệp còn gặp rất nhiều khó khăn (Không muốn nói, toàn bộ là giáo viên trẻ). Qua đây tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến của thầy cô đi trước để tôi có thể rút ra cho mình một phương pháp dạy phù hợp để kết quả đạt cao hơn. Qua bài viết của tôi muốn gửi tới đồng nghiệp với gợi ý nhỏ về phương pháp dạy thực hành ngữ pháp trong Tiếng Anh. Bằng phương pháp này dù rằng chưa được hoàn hảo, song hy vọng sẽ giúp một phần hữu ích và tham khảo học hỏi thêm về chuyên đề Tiếng Anh. Triệu Sơn, ngày tháng năm 2006 Người viết 6
7. Lê Công Thọ 7