SKKN Phát triển năng lực cho học sinh thông qua dạy học dự án “Chương V: Di truyền học người – Sinh học 12 ban cơ bản”

Nội dung text: SKKN Phát triển năng lực cho học sinh thông qua dạy học dự án “Chương V: Di truyền học người – Sinh học 12 ban cơ bản”

1. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM LĨNH VỰC: SINH HỌC Đề tài: “PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH THÔNG QUA DẠY HỌC DỰ ÁN “CHƯƠNG V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI – SINH HỌC 12 BAN CƠ BẢN” 2
2. Trang PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 5 1. Lý do chọn đề tài 5 2. Mục đích, ý nghĩa, tính mới của đề tài 6 3. Đối tượng, khách thể nghiên cứu 7 4. Giả thuyết nghiên cứu 7 5. Phương pháp nghiên cứu 7 PHẦN II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI 8 Chương I CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 8 1. Cơ sở lý luận của dạy học dự án 8 2. Cơ sở thực tiễn DHDA tại trường THPT Diễn Châu 3 15 Chương II TỔ CHỨC THỰC HIỆN DẠY HỌC DỰ ÁN 18 CHƯƠNG V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI 1. Thời lượng dự án 18 2. Mục tiêu dự án 18 3. Thiết bị dạy học và học liệu 20 4. Phương pháp dạy học 21 5. Kế hoạch dạy học 21 6. Bộ câu hỏi định hướng 22 10. Tiến trình dạy học dự án 22 ChươngIII. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 27 1. Mục đích thực nghiệm 27 2. Đối tượng và phạm vi thực nghiệm 27 3. Thời điểm thực nghiệm 27 4. Phương pháp thực nghiệm 27 5. Kỹ năng học sinh thực nghiệm được hướng dẫn và bồi 30 dưỡng PhầnIII. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 31 1. Kết luận 31 2. Kiến nghị 32 TÀI LIỆU THAM KHẢO 33 PHỤ LỤC 4
3. Dạy học dự án là phương pháp dạy học tích cực lấy hoạt dộng của người học làm trung tâm trong đó cá nhân hay nhóm người học thiết lập một dự án có nội dung gắn kết với nội dung học tập. Dựa vào tri thức, kinh nghiệm và kỹ năng vốn có, trên cơ sở phân tích thực tiễn thuộc phạm vi học tập, cùng với tài liệu, phương tiện, người học đề xuất ý tưởng, thiết kế dự án, soạn thảo và hoàn chỉnh dự án . Qua đó tạo hứng thú cho người học, rèn cho người học các kỹ năng cần thiết của xã hội hiện nay như kỹ năng thu thập và xử lý thông tin, kỹ năng giao tiếp và cộng tác, kỹ năng của thế kỷ 21. 1.4. Xuất phát từ nội dung kiến thức phần Di truyền học người. Di truyền học người là nội dung gắn liền lý thuyết với thực tiễn. Thông qua tìm hiểu nguyên nhân, cơ chế phát sinh và các biện pháp phòng ngừa cũng như chữa trị các bệnh di truyền người, thấy được sự tác động mạnh mẽ của môi trường đến tình hình sức khỏe của con người, từ đó hình thành cho các em thái độ có ý thức tốt bảo vệ môi trường sống, bảo vệ sức khỏe, hệ gen của con người và đặc biệt là bản thân các em học sinh. Chính vì những lý do trên, chúng tôi đã chọn đề tài “PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH THÔNG QUA DẠY HỌC DỰ ÁN “CHƯƠNG V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI – SINH HỌC 12, BAN CƠ BẢN” nhằm mục đích góp phần thiết thực vào đổi mới phương pháp, hình thức dạy học hiện nay, nâng cao hiệu quả dạy và học môn Sinh học ở trường phổ thông, hình thành và phát triển cho học sinh các năng lực cần thiết trong quá trình học tập và thực tiễn đời sống. 2. Mục đích, ý nghĩa, tính mới của đề tài. a. Mục đích của đề tài. Phân tích, xây dựng và thiết kế kế hoạch dạy học chủ đề Di truyền học người (Sinh học 12 cơ bản) bằng phương pháp dạy học theo dự án nhằm phát triển các năng lực cho học sinh tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông mới. Thiết kế giáo án theo định hướng chương trình phổ thông 2018, cung cấp thêm cho đồng nghiệp tài liệu và ví dụ tham khảo về phương pháp dạy học dự án để có thể áp dụng rộng rãi trong quá trình dạy học. b. Ý nghĩa của đề tài. 6
4. 5.3. Phương pháp tham vấn chuyên gia. Phỏng vấn giáo viên sinh học, cán bộ lãnh đạo nhà trường, và một số cán bộ giáo viên khác. 5.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm. Tiến hành thực nghiệm sư phạm trên hai nhóm đối tượng: nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm là học sinh lớp 12 – trường THPT Diễn Châu 3. 5.5. Phương pháp thống kê toán học. Xử lý số liệu thu được và kiểm định giả thuyết. 6. Phạm vi và thời gian nghiên cứu. - Phạm vi nghiên cứu: Sáng kiến được thử nghiệm ở chương V: Di truyền học người ( Sinh học 12- cơ bản). - Thời gian: từ 27/11/2021 đến 3/12/2021. PHẦN II. NỘI DUNG: Chương I : Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài. 1. Cơ sở lý luận của dạy học dự án: 1.1. Khái niệm dạy học dự án Dạy học theo dự án là phương pháp dạy học mà người dạy và người học cùng nhau giải quyết không chỉ về mặt lý thuyết mà còn về thực tiễn một nhiệm vụ học tập có tính chất tổng hợp, tạo điều kiện cho người học cùng nhau và tự quyết trong tất cả các giai đoạn học tập, kết quả là tạo ra được một sản phẩm hoạt động nhất định; Là phương pháp dạy học mà người dạy đóng vai trò là người định hướng các nhiệm vụn học tập, định hướng quá trình thực hiện cũng như quá trình tạo ra sản phẩm, người học trực tiếp thực hiện các giai đoạn của dự án học tập; Là phương pháp dạy học mà người học không thụ động tiếp nhận kiến thức từ người dạy mà chủ động tìm tòi, khám phá các kiến thức cần thiết thông qua các nhiệm vụ thực tế liên quan đến bài học. Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học, trong đó người học thực hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, có tạo ra các sản phẩm có thể giới thiệu. Sản phẩm này có thể là các báo cáo khoa học, mô hình, phầm mềm, mẫu vật, tư liệu sưu tầm. Nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính tự lực cao trong toàn bộ quá trình học tập, từ việc xác định mục đích, 8