SKKN Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động công tác Đội và phong trào thiếu nhi

Nội dung text: SKKN Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động công tác Đội và phong trào thiếu nhi

1. ĐỘI THIẾU NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ MINH LIÊN ĐỘI THCS HÀM NGHI  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: “NÂNG CAO VAI TRỊ CỦA GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM TRONG HOẠT ĐỘNG CƠNG TÁC ĐỘI VÀ PHONG TRÀO THIẾU NHI” Người thực hiện: Trần Huỳnh Quỳnh Trâm Huế, tháng 5 năm 2010
2. Mục lục I. PHẦN MỞ ĐẦU 1) Lí do chọn đề tài 2) Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu 3) Đối tượng, phạm vi, phương pháp nghiên cứu. a. Đối tượng nghiên cứu b. Phạm vi nghiên cứu c. Phương pháp nghiên cứu II. NỘI DUNG 1. Tình hình thực tế về vai trị của Giáo viên chủ nhiệm trong cơng tác Đội và Phong trào thiếu nhi. 2. Nguyên nhân và hiệu quả tác động. 3. Các giải pháp để nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm lớp trong cơng tác Đội và phong trào thiếu nhi. III. KẾT LUẬN. 1. Kết quả đạt được 2. Bài học kinh nghiệm. 3. Kiến nghị đề xuất. Đề tài: Nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. 2
3. I. Phần mở đầu. 1. Lí do chọn đề tài. Đội TNTP Hồ Chí Minh là một tổ chức thống nhất trong cả nước. Hệ thống tổ chức của Đội được thành lập ở các trường học và trên địa bàn dân cư từ cấp Phường xã đến Trung ương do Ban chấp hành Đồn cùng cấp lập ra để giúp Đồn phụ trách Đội. Đội thiếu niên, nhi đồng là chủ nhân tương lai của đất nước, tuổi thiếu niên là giai đoạn phát triển đặc biệt của một đời người, lứa tuổi đĩng vai trị quan trọng trong việc hình thành nhân cách con người. Chính vì vậy, nhà trường hiện nay cĩ trách nhiệm hết sức nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học tiếp lên THPT . Để thực hiện và đạt được kết quả tốt trọng trách này nhà trường phải dựa vào nhiều con đường , nhiều mối quan hệ biện chứng với nhau nhưng đĩng vai trị hơn cả là hoạt động Đội thiếu niên trong nhà trường. Vậy làm thế nào để đưa hoạt động Đội và phong trào thanh thiếu niên vào hoạt động trong nhà trường một cách cĩ hiệu quả nhất? Đĩ quả là một vấn đề hết sức khĩ khăn. Bên cạnh vai trị của giáo viên - Tổng phụ trách Đội thì vai trị của người giáo viên chủ nhiệm là rất quan trọng. Vì chính giáo viên chủ nhiệm là người trực tiếp quản lí giáo dục học sinh và triển khai cụ thể các hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi cho các em học sinh. Trong thực tế hiện nay, khơng ít giáo viên chủ nhiệm lớp chưa qua các lớp đào tạo về cơng tác Đội, nhận thức về vai trị của họat động Đội và cơng tác thiếu nhi đối với học sinh cịn hạn chế, nhiều giáo viên chủ nhiệm chỉ quan tâm đến mặt học tập, rèn luyện đạo đức mà chưa ý thức rằng hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi là rất quan trọng trong việc phát triển tịan diện cho học sinh, thờ ơ với các hoạt động Đội, bỏ mặc các hoạt động Đội cho Ban cán sự các lớp tự làm chứ khơng cĩ sự triển khai sâu sát. Những điều trên đã khiến cho họat động Đội và phong trào thiếu nhi bị hạn chế, kết quả hoạt động chưa cao. Đề tài: Nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. 3
4. Xuất phát từ những lí do trên, tơi nhận thấy rằng Giáo viên chủ nhiệm cĩ một vai trị rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. Vì vậy tơi đã mạnh dạn chọn đề tài này để nghiên cứu. Hi vọng rằng sau khi nghiên cứu xong, đề tài này sẽ được ứng dụng vào thực tiễn để nâng cao hơn nữa: " Vai trị của giáo viên chủ nhiệm lớp trong cơng tác Đội và phong trào thiếu nhi", giúp hịan thành được mục tiêu chung của ngành đĩ là giáo dục học sinh một cách tồn diện nhất. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu: a. Mục tiêu nghiên cứu: Trªn cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng vai trị của GVCN lớp trong cơng tác Đội và phong trào thiếu nhi nhằm tìm ra giải phát hợp lí để qua đĩ nâng cao chất lượng, đẩy mạnh vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong cơng tác Đội và phong trào thiếu nhi. b. Nhiệm vụ nghiên cứu. Nghiên cứu lý luận về các GVCN lớp đã thể hiện vai trị của mình như thế nào trong cơng tác §éi vµ phong trµo thiÕu nhi và đã đạt kết quả như thế nào? Đề ra những giải pháp hiệu quả và cụ thể việc áp dụng nhằm nâng cao vai trß cđa gi¸o viªn chđ nhiƯm trong c«ng t¸c §éi vµ phong trµo thiÕu nhi. Rĩt ra được những bài học kinh nghiệm từ việc trải nghiệm thực tế. 4. Đối tượng, phạm vi, phương pháp nghiên cứu: a. Đối tượng nghiên cứu: Giáo viên chủ nhiệm trường THCS Hàm Nghi b. Phạm vi nghiên cứu: Liên đội THCS Hàm Nghi c. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Vai trị của giáo viên chủ nhiệm lớp trong hoạt động cơng tác Đội và phong trào thiếu nhi trên sách báo, tập san giáo dục, mạng Internet. Đề tài: Nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. 4
5. - Phương pháp quan sát: quan sát hoạt động của giáo viên chủ nhiệm lớp trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. Phương pháp điều tra: Trao đổi, nĩi chuyện với Giáo viên chủ nhiệm lớp, học sinh, phụ huynh học sinh vv Đề tài: Nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. 5
6. II. NỘI DUNG 1. Tình hình thực tế về vai trị của Giáo viên chủ nhiệm trong cơng tác Đội và Phong trào thiếu nhi. Điều lệ Đội nêu rõ tính chất của Đội TNTP Hồ Chí Minh là : “ Tổ chức của thiếu nhi Việt Nam do Chủ Tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập, Đồn TNCS Hồ Chí Minh phụ trách” Nội dung này khẳng định thiếu nhi Việt Nam cĩ một tổ chức đại diện cho mình và của mình, cĩ tính quần chúng và tính cách mạng, đi theo con đường của Bác kính yêu và sự nghiệp đấu tranh, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của dân tộc . Hiện nay đất nước đang tiến hành sự nghiệp đổi mới tồn diện và sâu sắc , với mục tiêu tổng quát của chiến lược phát triển kinh tế xã hội Việt Nam từ năm 2001- 2020 theo Nghị Quyết TW2 (khốVIII) đã khẳng định : “ Đưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho nhân dân , tạo nền tảng đến năm 2020 nước ta cơ bản đã trở thành một nước cơng nghiệp theo hướng hiện đại hố”. Để tiến hành sự nghiệp đổi mới đĩ thì chúng ta phải hết sức coi trọng con người, nhân tố con người được đặt vào vị trí trung tâm của chiến lược kinh tế xã hội, xây dựng đất nước. Muốn vậy phải phát triển giáo dục “Coi giáo dục là quốc sách hàng đầu” mà “Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho con người”. Như vậy con người được đặt ở trung tâm chiến lược, trong đĩ lớp thiếu niên, nhi đồng hơm nay sẽ là những cơng dân, những người làm chủ tương lai đất nước sau này . Đáp ứng yêu cầu về con người, mục tiêu giáo dục đào tạo nĩi chung và giáo dục học sinh THCS nĩi riêng cĩ nhiệm vụ đào tạo ra những con người cĩ tính tự chủ, năng động, sáng tạo, cĩ kiến thức văn hố, đặc biệt phải cĩ lịng nhân ái yêu đất nước, yêu CNXH. Trong đĩ giáo dục là nền tảng nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn, lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học tiếp lên phổ thơng trung học. Đề tài: Nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. 6
7. Để đạt được mục tiêu trên, chúng ta phải giáo dục cho HS trong một mơi trường đồng bộ nghĩa là phải cĩ sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng giáo dục trong nhà trường, trong đĩ nhà trường giữ vai trị chủ đạo.Trong số các lực lượng giáo dục cần đặc biệt chú ý đến tổ chức Đội TNTPHCM vì nĩ cĩ vị trí rất quan trọng, Đội là thành phần hỗ trợ tích cực với nhà trường và cùng nhà trường thực hiện nội dung, mục đích giáo dục. Đội là tổ chức nịng cốt trong các phong trào thiếu nhi, thể hiện vai trị chủ động tập hợp thiếu nhi vào các hoạt động do Đội tổ chức. Nhiều năm nay, các phong trào của Đội thực sự đã thu hút đơng đảo các thế hệ thiếu nhi tham gia và đã trở thành truyền thống của Đội như: Phong trào Nghìn việc tốt, Cơng tác Trần Quốc Toản, phong trào giúp bạn đến trường, bồi dưỡng tâm hồn thắp sáng ước mơ, phong trào Kế hoạch nhỏ, phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực do Bộ Giáo dục đào tạo phát động vv Hoạt động đội cịn là cầu nối giữa nhà trường và xã hội, gĩp phần thực hiện nguyên lý giáo dục của Đảng. Những năm gần đây được sự lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Đồn TNCS Hồ Chí Minh phong trào thiếu nhi của cả nước ngày càng phát triển mạnh mẽ, hoạt động Đội đã thực sự trở thành nơi hội tụ của thiếu niên, nhi đồng trong nhà trường, xứng đáng là lực lượng tích cực, gĩp phần rất lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong thế xu hướng đổi mới giáo dục, để đào tạo con người thế kỷ XXI, đang đặc ra những yêu cầu mới. Đội ngũ giáo viên là lực lượng nịng cốt biến các mục tiêu giáo dục thành hiện thực, giữ vai trị quyết định chất lượng và hiệu quả giáo dục. Đảng ta cũng đã xác định " Để đảm bảo chất lượng giáo dục trước hết phải giải quyết tốt vấn đề giáo viên". Rõ ràng giáo viên nĩi chung và giáo viên chủ nhiệm nĩi riêng ngày càng cĩ vị trí vai trị quan trọng trong sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ. Trong nhà trường GVCN cĩ vị trí vai trị đặc biệt quan trọng, trong việc giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ, khơng thể phủ nhận được vị trí vai trị của họ. Để giáo dục tịan diện học sinh thì bên cạnh học tập, hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi là khơng Đề tài: Nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. 7
8. thể thiếu đối với học sinh, và cùng với giáo viên Tổng phụ trách Đội thì giáo viên chủ nhiệm là người đĩng một vai trị hết sức quan trọng, bởi vì mỗi giáo viên chủ nhiệm cũng chính là một giáo viên Tổng phụ trách. Thực tế cho thấy, ở một số trường THCS hiện nay việc kết hợp các lực lượng giáo dục chưa được chú trọng, chưa được thực hiện thường xuyên, đều đặn. Nhiều giáo viên chủ nhiệm lớp chưa nhận thức được vai trị, vị trí, tầm quan trọng của họat động Đội và phong trào thiếu nhi trong nhà trường. Điều đĩ ảnh hưởng khơng ít đến hiệu quả hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi, dẫn đến chất lượng giáo dục tịan diện khơng được nâng cao. Vì vậy, nâng cao, đẩy mạnh vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong cơng tác Đội và phong trào thiếu nhi là một việc làm quan trọng, nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện cho học sinh. Trường THCS Hàm Nghi được thành lập và đi vào họat động được 4 năm, mặc dù chưa phải là ngơi trường lâu đời nhưng những thành tích mà đội ngũ giáo viên và học sinh của nhà trường đạt được là rất đáng khích lệ. Hiện tại cĩ 21 lớp với sĩ số là 957 học sinh. Số lượng giáo viên chủ nhiệm là 21. Hầu hết các giáo viên chủ nhiệm đều chưa qua đào tạo về cơng tác Đội, chỉ cĩ duy nhất 1 giáo viên chủ nhiệm đã từng cĩ thời gian làm Giáo viên - Tổng phụ trách Đội. Số lượng giáo viên chủ nhiệm trẻ là 7 giáo viên, mặc dù nhiệt tình, năng nổ nhưng tuổi đời, tuổi nghề cịn trẻ, hầu hết mới qua 2-3 năm làm cơng tác chủ nhiệm, phương pháp và kinh nghiệm chủ nhiệm lẫn tổ chức các hoạt động Đội chưa thật hiệu quả. Cịn lại đa phần đều là giáo viên lớn tuổi, một số rất ít giáo viên gần về hưu vẫn cịn đảm nhận cơng tác chủ nhiệm, nhiều giáo viên chủ nhiệm ít tiết, hoặc cĩ giáo viên vừa giảng dạy, vừa là tổ trưởng chuyên mơn vừa làm cơng tác chủ nhiệm lớp, cơng việc nhiều nên sự theo dõi, trao đổi với lớp cịn hạn chế . Sự sáng tạo trong các hoạt động Đội mặc dù cĩ nhưng vẫn chưa cao. Một số rất ít giáo viên chủ nhiệm chưa thật nhận thức về vai trị, vị trí của hoạt động Đội đối với việc giáo dục học sinh, nên cịn thờ ơ, giao khốn các hoạt động đĩ cho ban chỉ huy chi đội lớp thực hiện mà ko cĩ sự chỉ đạo, Đề tài: Nâng cao vai trị của giáo viên chủ nhiệm trong hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi. 8