SKKN Một số biện pháp nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong khi học kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua của học sinh Lớp 9

Nội dung text: SKKN Một số biện pháp nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong khi học kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua của học sinh Lớp 9

1. Trường THCS Đức Phú Sáng Kiến Kinh Nghiệm Kính gửi: - HĐKH Trường THCS Đức Phú - HĐKH Phòng Giáo Dục và Đào Tạo Huyện Tánh Linh Tôi tên là: Phạm Văn Thắng Chức vụ đãm nhận: Phó Hiệu trưởng Hưởng ứng tinh thần viết SKKN phục vụ dạy và học, theo tinh thần công văn 202/HD/SGD-VP ngày 24/10/2007 của Sở GD&ĐT Bình Thuận. Về việc hướng dẫn viết, đánh giá, xếp loại SKKN và hướng dẫn phong trào làm SKKN của Phòng GD&ĐT Tánh Linh. Nay bản thân tôi có 01 SKKN Với đề tài “Mét sè biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng sai lÇm th­êng m¾c trong khi häc kü thuËt nh¶y cao kiÓu b­íc qua cña häc sinh líp 9 ” xin được trình bày như sau: A. PHẦN MỞ ĐẦU I/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Trong thời đại ngày nay khoa học kỹ thuật phát triển như vũ bảo, công cuộc xây dựng quê hương đất nước đổi mới hàng ngày, vì vậy tri thức giảng dạy ở trong nhà trường phải là những kiến thức cơ bản, hiện đại, sát thực tiễn, dùng làm chìa khóa để mở cánh cửa của khoa học, là cái vốn mà thế hệ trẻ có thể vận dụng vào cuộc sống tiếp tục học lên, tự bồi dưỡng và tiếp thu các quá trình đào tạo tiếp theo trong suốt cuộc đời. Vậy việc trang bị những kiến thức phổ thông cho học sinh trường THCS là một việc làm vô cùng quan trọng nhằm góp phần xây dựng đất nước phồn vinh. Không ít quốc gia nhận thức được rằng “sức khoẻ con người là tài sản quốc gia đặc biệt”. Chính vì thế giáo dục thể chất (GDTC) là một trong những nội dung giáo dục quan trọng của nhà trường nhằm đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức (theo tinh thần nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII). Mục tiêu của giáo dục thể chất là phát triển toàn diện các tố chất thể lực, hình thể, nâng cao sức khỏe, phát triển các thành tích thể thao đồng thời góp phần hình thành nhân cách cho học sinh các cấp. Trong hệ thống GDTC ở nước ta, điền kinh là một môn Thể thao có một ví trí rất quan trọng. Nó được mệnh danh là "Nữ hoàng" trên võ đài Phạm Văn Thắng - 1- Năm học: 2008- 2009
2. Trường THCS Đức Phú Sáng Kiến Kinh Nghiệm Olypic và là nội dung cơ bản trong các chương trình thi đấu tại các kì đại hội quốc gia, khu vực. Chính vì vậy điền kinh được phổ biến trong các trường phổ thông và là nội dung chính nhằm phát triển tố chất thể lực chung. Việc nâng cao thành tích môn học điền kinh trong các trường THCS luôn là yếu tố cần thiết nhưng để đạt được những thành tích cao đòi hỏi kỹ thuật càng được hoàn thiện. Qua kinh nghiệm thực tế và các công trình nghiên cứu khoa học đã chứng minh được động tác kỹ thuật thuần thục chính xác thì phát huy được tối đa thành tích của môn học. Một trong những nội dung của điền kinh, nhảy cao kiểu bước qua là kỹ thuật tương đối đơn giản khi giảng dạy cho học sinh lứa tuổi 14-15 (Lớp 9). Là một hoạt động không có chu kì, kỹ thuật đơn giản song đòi hỏi người tập phải đủ về thể lực, kỹ thuật, tư duy thực hiện động tác. Trong giảng dạy kỹ thuật Thể dục thể thao(TDTT), việc nắm bắt kỹ thuật là quan trọng mà trong khi tập luyện thì người tập rất hay mắc phải những sai lầm khi học kĩ thuật, vì vậy trong giảng dạy phải nhanh chóng tìm ra những sai lầm thường mắc cũng như những nguyên nhân của nó, đây là vấn đề khó, nhưng việc xác định vận dụng các biện pháp và bài tập để sữa chữa lại những sai lầm đó lại càng quan trọng hơn. Vấn đề nghiên cứu các biện pháp tập luyện nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong kỹ thuật Nhảy cao kiểu bước qua được rất nhiều giáo viên dạy môn Thể dục quan tâm, chú ý. Song đa số các giáo viên đều đề cập đến các giai đoạn kỹ thuật quan trọng nhưng lại thiếu đánh giá một cách hệ thống và toàn diện. Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, với thực tế của trường, bản thân tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài: "Một số biện pháp nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong khi học kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua của học sinh lớp 9". B. NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận: Tập luyện nhảy cao có ý nghĩa rất lớn trong công tác giáo dục và bồi dưỡng học sinh trong nhà trường. Qua đó nhằm hình thành các phẩm chất ý Phạm Văn Thắng - 2- Năm học: 2008- 2009
3. Trường THCS Đức Phú Sáng Kiến Kinh Nghiệm chí và đạo đức của con người mới góp phần vào giáo dục và nâng cao trí tuệ, giáo dục lao động và giáo dục thẩm mỹ cho các em. Nhảy cao là hoạt động phức tạp được thực hiện liên tục bắt đầu từ chạy đà cho đến lúc kết thúc là vượt qua xà rơi xuống đất. Thành tích nhảy cao phụ thuộc vào kỹ thuật và sức lực của người nhảy. Về kỹ thuật các yếu tố quyết định thành tích nhảy cao là: tốc độ ban đầu (tốc độ tổng hợp của chạy đà và giậm nhảy); góc độ bay (góc tạo bởi phương của tốc độ ban đầu và phương nằm ngang) và tư thế qua xà của người nhảy - tư thế nào có tổng trọng tâm gần xà hơn sẽ có điều kiện đạt thành tích cao hơn. Dạy học cho học sinh chính là quá trình rèn luyện để có kỹ thuật nhảy đúng và góp phần phát triển thể chất cho các em. Hiện tại, nhảy cao đã có tới 5 kỹ thuật qua xà, gồm: bước qua, cắt kéo, nằm nghiêng, úp bụng và lưng qua xà. Tương ứng với mỗi kỹ thuật qua xà có một cách chạy đà và các bước kỹ thuật khác nhau. Trong đó kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua tuy thành tích không cao bằng kiểu úp bụng hay lưng qua xà, nhưng đối với học sinh THCS thì kỹ thuật bước qua là tối ưu. Đây là kỹ thuật rất thông dụng, thích hợp cho mọi đối tượng tập luyện. Thực tế giảng dạy môn Thể dục ở các trường THCS vấn đề dụng cụ, sân bãi còn đơn giản nhưng để có được thành tích trong tập luyện và thi đấu đòi hỏi quá trình giảng dạy giáo viên phải hướng dẫn học sinh tuân thủ nghiêm túc các nguyên tắc quy định, giúp các em nắm bắt và thực hiện kỹ thuật động tác một cách chính xác, thuần thục. Nếu tập luyện kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua cho học sinh THCS một cách đầy đủ, chính xác, khắc phục được những sai lầm thường mắc, đưa ra các biện pháp thích hợp, khả thi thì chắc chắn rằng chất lượng học tập của bộ môn điền kinh nói chung và môn nhảy cao nói riêng sẽ được nâng cao. 2. Cơ sở thực tiễn: Nhảy cao kiểu bước qua có kỹ thuật tương đối đơn giản, tuy nhiên khi thực hiện kỹ thuật này các em vẫn mắc phải những sai lầm với nhiều nguyên nhân khác nhau. Đặc biệt là ở mức xà cao, các em luôn ở trạng thái sợ hãi, thiếu tập trung dẫn đến thực hiện động tác kỹ thuật giật cục, thiếu tính nhịp nhàng. Mặt khác với quy định của phân phối chương trình môn Phạm Văn Thắng - 3- Năm học: 2008- 2009
4. Trường THCS Đức Phú Sáng Kiến Kinh Nghiệm Thể dục 02 tiết/tuần là tương đối ít để các em có thời gian lĩnh hội, tiếp thu động tác kỹ thuật một cách nhuần nhuyễn, thuần thục. Vì vậy vấn đề đặt ra cho giáo viên dạy học môn Thể dục là phải tìm ra những biện pháp tối ưu nhất để gây hứng thú cho học sinh tập luyện, giúp các em khắc phục những sai lầm, hoàn thiện kỹ thuật và đạt kết quả cao về thành tích. 3. Thực trạng: Qua thực tế giảng dạy bộ môn Thể dục tại trường THCS Đức Phú, đặc biệt là qua theo dõi quá trình tập luyện của các em học sinh, tôi thấy rõ thành tích trong quá trình học tập môn nhảy cao của các em không như mong muốn, nguyên nhân phần lớn là do các em chưa có thể lực tốt, chưa nắm vững kỹ thuật, một số động tác không đúng kỹ thuật, phối hợp thiếu nhịp nhàng các giai đoạn của kỹ thuật. Số lượng học sinh đạt điểm khá giỏi rất ít (20%  30%) Qua khảo sát chất lượng hai lớp 9D và 9E của năm học 2007-2008, kết quả học môn Thể dục Nhảy cao kiểu bước qua thu được như sau: Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém Lớp/TS SL % SL % SL % SL % SL % 9D/30 1 3.3 6 20 18 60.0 4 13.4 1 3.3 9E/30 2 6.7 7 23.3 18 60.0 3 10.0 0 0 Để giúp học sinh đạt kết quả cao hơn khi thực hiện kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua, tôi thiết nghĩ, trong quá trình giảng dạy, người giáo viên cần phải làm thế nào giúp học sinh rèn luyện để có thể lực tốt, lĩnh hội được kiến thức một cách đầy đủ, nắm vững kỹ thuật, thực hành thuần thục đồng thời phát hiện sớm những sai lầm của học sinh và có biện pháp khắc phục tối ưu nhất. 4. Những sai lầm thường mắc và nguyên nhân dẫn đến các sai lầm đó: Trong quá trình lên lớp tôi đã quan sát học sinh tập luyện và đã ghi chép thống kê những sai lầm mà học sinh thường mắc phải như sau: Phạm Văn Thắng - 4- Năm học: 2008- 2009
5. Trường THCS Đức Phú Sáng Kiến Kinh Nghiệm BẢNG THỐNG KÊ TT NHỮNG SAI LẦM NGUYÊN NHÂN THƯỜNG MẮC PHẢI - Không ổn định nhịp điệu chạy đà, chạy 1 - Chạy đà không chính xác cao trọng tâm, tư thế xuất phát không ổn định. - Giậm nhảy không hết, - Hiểu sai quan niệm; góc độ giậm nhảy lớn - Cơ chân yếu; hoặc nhỏ quá, giậm nhảy 2 - Giậm nhảy chậm, góc độ hoãn xung nhỏ gần hoặc xa xà quá cơ không đủ sức duỗi; - Kỹ thuật 4 bước cuối cùng quá dài. - Các bước cuối cùng không hạ thấp được trọng tâm; 3 - Giậm nhảy bị lao vào xà - Lúc giậm nhảy thân gập về phía trước; - Tốc độ giậm nhảy bị chậm - Chân lăng đá không tích cực, không cao - Chân lăng, chân giậm hoặc bị co; 4 nhảy đá rơi xà - Chân giậm nhảy co chậm và không khéo léo. - Bị "tụt mông" - Giậm nhảy không tích cực và tập luyện ít. - Bị chấn động khi tiếp đất - Không chùng gối. 5 5. Một số biện pháp nhằm sửa chữa những sai lầm thường mắc trong khi học kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua: Phạm Văn Thắng - 5- Năm học: 2008- 2009
6. Trường THCS Đức Phú Sáng Kiến Kinh Nghiệm Qua quan sát sư phạm và phỏng vấn tôi đã xác định được 5 sai lầm chung nhất để khắc phục các sai lầm này tôi đã sử dụng các phương pháp sư phạm sau: 5.1. Phương pháp trực quan: Cho học sinh xem tranh ảnh, hình mẫu của những vận động viên có động tác kỹ thuật đúng, đẹp. Ví dụ: Khi phân tích thị phạm giai đoạn trên không và tiếp đất (Hình1) của kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua, giáo viên không thể dừng lại ở giai đoạn trên không để phân tích mà phải dùng đến hình ảnh để minh họa. H1: Giai đoạn trên không và tiếp đất 5.2. Phương pháp giảng giải: Dùng lời nói phân tích giảng giải những yêu cầu kỹ thuật giảng dạy và thị phạm lại kiến thức giúp học sinh hiểu và hình dung được về kỹ thuật động tác. 5.3. Sử dụng biện pháp tập luyện. * Đối với sai lầm 1: Chạy đà không chính xác - Cách khắc phục: + Đo lại đà và tập chạy đà nhiều lần để điều chỉnh đà (không và có kết hợp giậm nhảy đá lăng); + Tập lại động tác giậm nhảy; + Di chuyển 1-3-5 bước đặt chân vào điểm giậm nhảy (không và có kết hợp giậm nhảy đá lăng). Phạm Văn Thắng - 6- Năm học: 2008- 2009