Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng phương pháp dạy học dự án khi dạy chủ đề Tuần hoàn máu - Sinh học 11

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng phương pháp dạy học dự án khi dạy chủ đề Tuần hoàn máu - Sinh học 11

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG THPT CỬA LÒ   SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: Tên đề tài: “Vận dụng phương pháp dạy học dự án khi dạy chủ đề Tuần hoàn máu - Sinh học 11” Giáo viên : Võ Thị Khánh Trang Tổ: Tự Nhiên Cửa Lò: tháng 4/ 2022
2. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT THPT Trung học phổ thông GD&ĐT Giáo dục và đào tạo SGK Sách giáo khoa HS Học sinh GV Giáo viên PPDH Phương pháp dạy học THM Tuần hoàn máu SH Sinh học PHT Phiếu học tập TN Thực nghiệm TNSP Thực nghiệm sư phạm DHDA Dạy học dự án DHTC Dạy học tích cực
3. PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1: Lý do chọn đề tài Trong hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo trong đó nhấn mạnh “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy học theo hướng hiện đại phát huy tính tích cực , chủ động sáng tạo và vận dụng kiến thức , kỹ năng của người học, khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học , cách nghĩ khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức kĩ năng phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức các hình thức học tập đa dạng,chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa , nghiên cứu khoa học , trải nghiệm, dự án ” Việc đổi mới phương pháp dạy học đang được thể hiện rộng rãi ở các môn học trong trường phổ thông , về thực chất là sự triển khai việc dạy học tích cực và cũng là tất yếu đối với môn Sinh Học. Xuất phát từ đặc tính của môn Sinh Học là môn khoa học kết hợp giữa lý thuyết với thực nghiệm , học sinh có thể tìm tòi khám phá kiến thức thông qua các hoạt động trải nghiệm. Trong chương trình Sinh Học 11 THPT chủ đề “ Tuần Hoàn Máu” có nhiều kiến thức gần gũi với học sinh, kích thích sự hứng thú tìm hiểu các kiến thức và áp dụng vào thực tiễn hàng ngày . Đây cũng chính là điều kiện thuận lợi cho việc thiết kế các hoạt động dạy học tích cực bằng phương pháp dạy học dự án. Để phát huy tính tích cực , chủ động sáng tạo của người học , phát triển kỹ năng thực hành DHDA là một hướng đi có nhiều triển vọng . Vì DHDA góp phần gắn lý thuyết với thực hành , gắn tư duy và hành động , nhà trường và xã hội, tham gia tích cực vào việc đào tạo năng lực làm việc tự lực , năng lực sáng tạo, tinh thần trách nhiệm, khả năng làm việc theo nhóm, khả năng thuyết trình diễn đạt , kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin. Phương pháp dạy học theo dự án là một hình thức dạy học mà học sinh được học dưới sự điều khiển và giúp đỡ của các giáo viên, nhưng phải tự giải quyết nhiệm vụ học của mình, nó đòi hỏi sự kết hợp cả về mặt lý thuyết và thực hành. Thông qua quá trình nó sẽ tạo ra những sản phẩm học tập. Xuất phát từ lí do đó nên tôi chọn đề tài Tên đề tài: “Vận dụng phương pháp dạy học dự án khi dạy chủ đề Tuần hoàn máu - Sinh học 11” 2: Mục tiêu của sáng kiến kinh nghiệm Nghiên cứu vận dụng phương pháp dạy học dự án khi dạy chủ đề Tuần hoàn máu- Sinh học 11 nhằm đổi mới dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực HS , nhằm giúp HS hứng thú học tập và tiếp thu bài tốt hơn , thêm yêu thích môn Sinh học , đồng thời cũng hình thành cho các em các phẩm chất : trách nhiệm, trung thực, chăm chỉ trong nghiên cứu khoa học 3: Điểm mới của đề tài
4. PHẦN II: NỘI DUNG CHƯƠNG I: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 1.1. Thực trạng của vấn đề Từ nhiều năm qua, Bộ GD&ĐT đã tổ chức tập huấn giáo viên về rà soát chương trình SGK, xây dựng các phương pháp dạy học tích cực. Năm học 2014 – 2015, giáo viên còn được tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của địa phương, nhà trường. Mặt khác, Sinh học là một môn khoa học thực nghiệm, khoa học của sự sống, kiến thức của môn Sinh học gắn liền với các yếu tố tự nhiên và xã hội Hiện nay các GV THPT đều đánh giá cao tầm quan trọng và sự cần thiết của đổi mới phương pháp DHTC . Theo đánh giá của GV THPT đa số các tiết đổi mới PPDH tích cực đều tạo hứng thú cho học sinh trong quá trình học tập. Điều đó có thể khẳng định mức độ cần thiết trong đổi mới PPDH là cần thiết hiện nay ở trường THPT . Tuy nhiên số tiết dạy đổi mới PPDH còn hạn chế hầu hết chỉ có ở các tiết thao giảng, dạy học theo chủ đề, dạy giáo viên giỏi Có nhiều nguyên nhân trong đó GV còn ngại tổ chức các phương pháp DHTC mà phần lớn vẫn theo phương pháp truyền thống, HS vẫn còn xem nhẹ môn học , ngoài ra chương trình Sinh Học THPT vẫn còn nặng về lý thuyết nên dẫn tới việc đổi mới PPDH còn rất ít, khiến nội dung khô khan nhàm chán , giờ học trầm và thiếu sự hợp tác của học sinh dẫn tới chất lượng giờ học chưa cao . Từ đó tôi quyết định chọn phương pháp “ Vận dụng phương pháp dạy học dự án khi dạy chủ đề Tuần hoàn máu- Sinh học 11” 1.2. Khái quát về phương pháp dạy học dự án 1.2.1. Đổi mới PPDH tích cực PPDH tích cực là dạy học theo hướng phát huy tính tích cực , chủ động , sáng tạo của người học. PPDH tích cực hướng tới việc hoạt động hóa , tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học , tức là tập trung phát huy tính tích cực của người học chứ không phải là tập trung phát huy tính tích cực của người dạy , tuy nhiên để dạy học theo phương pháp tích cực thì thầy cô giáo phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ động.Là một phương pháp học lấy sự chủ động của người học làm trung tâm, phương pháp dạy học tích cực đã và đang được nhiều nước có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới áp dụng và mang lại những thành công nhất định cho nền giáo dục nước nhà. Tại Việt Nam, phương pháp dạy học tích cực cũng đang dần được phổ biến, thay thế cho cách thức giảng dạy và tiếp nhận kiến thức một cách thụ động như trước đây.