Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức hoạt động nhóm môn Toán bậc trung học cơ sở

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức hoạt động nhóm môn Toán bậc trung học cơ sở

1. Toå Chöùc Hoaït Ñoäng Nhoùm Moân Toaùn THCS MUÏC LUÏC PHAÀN HÌNH THÖÙC Trang 1. Muïc luïc 1 2. Lôøi ngoû 2 PHAÀN NOÄI DUNG A. PHAÀN MÔÛ ÑAÀU * Teân ñeà taøi: I. Lyù do choïn ñeà taøi 3 II. Muïc ñích nghieân cöùu 4 III. Ñoái töôïng vaø khaùch theå nghieân cöùu 4 IV. Nhieäm vuï nghieân cöùu 5 V. Giaû thuyeát nghieân cöùu 5 VI. Phöông phaùp nghieân cöùu cuûa ñeà taøi 6 VII. Giôùi haïn nghieân cöùu 8 B. NOÄI DUNG VAØ KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU I. Cô sôû lyù luaän lieân quan ñeá ñeà taøi 9 II. Bieän phaùp thöïc hieän trong vieäc chia nhoùm 10 III. Caùc bieän phaùp toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm 13 IV. Söû duïng ñieåm nhoùm 21 V. Ñaùnh giaù keát quaû kieåm tra 22 C. BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM 23 D. KEÁT LUAÄN VAØ KHUYEÁN NGHÒ I. Keát luaän 24 II. Khuyeán nghò 25 E. MAÃU PHUÏ LUÏC * Maãu 1 26 * Maãu 2 27 * Maãu 3 28 F. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 29 GV thöïc hieän: Traàn Vaên Duõng Tröôøng THCS Myõ Löông Trang 1
2. Toå Chöùc Hoaït Ñoäng Nhoùm Moân Toaùn THCS LÔØI NGOÛ - Höôùng ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc hieän nay ôû tröôøng THCS laø tích cöïc hoùa hoaït ñoäng hoïc taäp cuûa hoïc sinh, khôi daâïy vaø phaùt trieån khaû naêng töï hoïc, nhaèm hình thaønh cho hoïc sinh tö duy tích cöïc, ñoäc laäp, saùng taïo, naâng cao naêng löïc phaùt hieän vaø giaûi quyeát vaán ñeà, reøn luyeän kó naêng vaøo thöïc tieån. Qua thôøi gian nghieân cöùu daïy hoïc theo phöông phaùp môùi, ñoàng thôøi caên cöù vaøo chæ ñaïo cuûa nghaønh vaø tình hình thöïc teá cuûa ñôn vò. Nhaèm tìm ra moät phöông phaùp daïy hoïc cho baûn thaân, ñeå goùp phaàn naâng cao chaát löôïng daïy vaø hoïc, vôùi nhöõng suy nghó ñoù! Neân toâi ñaõ taäp trung nghieân cöùu ñeà taøi “ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG NHOÙM MOÂN TOAÙN BAÄC TRUNG HOÏC CÔ SÔÛ”. - Bieån hoïc laø voâ bôø, toâi nghó raèng: Moãi thaày coâ giaùo cuõng nhö moãi hoïc sinh ñeàu coù con ñöôøng rieâng ñeå ñeán vôùi kieán thöùc. Vôùi ñeà taøi nghieân cöùu naøy, trong ñieàu kieän thôøi gian coøn haïn cheá, phöông tieän daïy hoïc coøn khoù khaên, cho neân khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt. Tuy vaäy, vôùi söï taäp trung nghieân cöùu, keát hôïp vôøi vieäc giaûng daïy nhieàu naêm, baûn thaân ñaõ ruùt ra nhöõng kinh nghieäm, nhöõng baøi hoïc toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm trong tieát daïy, goùp phaàn phaùt huy khaû naêng lónh hoäi kieán thöùc cuûa ngöôøi hoïc. - Qua ñeà taøi naøy moät laàn nöõa baûn thaân xin chaân thaønh caûm ôn söï giuùp ñôõ chaân tình cuûa laõnh ñaïo phoøng giaùo duïc Huyeän Caùi Beø, thaày coâ laø Hieäu tröôûng, Hieäu phoù caùc tröôøng, cuøng caùc baïn ñoàng nghieäp vaø caùc em hoïc sinh giuùp ñôõ toâi hoaøn thaønh ñeà taøi naøy!. - Cuoái cuøng, raát mong ñöôïc söï ñoùng goùp chaân tình cuûa caùc caáp laõnh ñaïo, quyù thaày coâ ñoàng nghieäp, cuøng caùc baäc cha meï hoïc sinh. Chaân thaønh caùm ôn! Myõ Löông, ngaøy 29 thaùng 02 naêm 2008 Traàn Vaên Duõng GV thöïc hieän: Traàn Vaên Duõng Tröôøng THCS Myõ Löông Trang 2
3. Toå Chöùc Hoaït Ñoäng Nhoùm Moân Toaùn THCS A. PHAÀN MÔÛ ÑAÀU Teân ñeà taøi: TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG NHOÙM MOÂN TOAÙN BAÄC TRUNG HOÏC CÔ SÔÛ I/. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI: 1) Lyù do khaùch quan: - Thöïc hieän nghò quyeát soá 40/ QH 10, chæ thò soá 14/2001/CT. TTg cuûa Thuû Töôùng Chính Phuû veà ñoåi môùi chöông trình giaùo duïc phoå thoâng, chæ thò soá 40-CT/TW ngaøy 15/6/2004 cuûa Ban Bí Thö Trung Öng Ñaûng veà vieäc naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ Giaùo Vieân vaø caùn boä quaûn lí giaùo duïc. - “ Phöông phaùp giaùo duïc phoå thoâng phaûi phaùt huy tính tích cöïc, töï giaùc, chuû ñoäng, saùng taïo cuûa hoïc sinh, phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm cuûa töøng lôùp hoïc, moân hoïc, boài döôõng phöông phaùp töï hoïc, reøn luyeän kyõ naêng vaän duïng kieán thöùc vaøo thöïc tieån, taùc ñoäng ñeán tình caûm, ñem laïi nieàm vui höùng thuù hoïc taäp cho hoïc sinh” ( Luaät giaùo duïc, ñieàu 24.2). - Söï phaùt trieån cuûa Khoa hoïc - Coâng ngheä ngaøy nay ñoøi hoûi nguoàn löïc löôïng lao ñoäng phaûi naêng ñoäng saùng taïo ñaùp öùng neàn coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, söï thöû thaùch treân con ñöôøng hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi, baèng söï caïnh tranh neàn kinh teá tri thöùc, ñoøi hoûi phaûi ñoåi môùi noäi dung vaø phöông phaùp giaùo duïc phoå thoâng noùi chung vaø moân Toaùn noùi rieâng taïo ra nhöõng con ngöôøi lao ñoäng saùng taïo, linh hoaït ñaùp öùng söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. - Trong thöïc teá phöông phaùp daïy hoïc boä moân Toaùn ôû Tröôøng Trung Hoïc Cô Sôû ôû nöôùc ta phoå bieán vaãn laø caùch daïy truyeàn thuï kieán thöùc trong saùch giaùo khoa, “ Thaày ñoïc troø cheùp”. - Töø nhöõng tö töôûng chæ ñaïo chieán löôïc cuûa Ñaûng ta laø ñoøi hoûi ngaønh giaùo duïc noùi chung vaø Tröôøng Trung Hoïc Cô Sôû noùi rieâng, laø löïc löôïng noàng coát huy ñoäng löïc löôïng xaõ hoäi tham gia giaùo duïc, ñeå hoaøn thaønh thaéng lôïi nhieäm vuï ñeà ra. Ngaøy nay, vôùi ñöôøng loái chính saùch cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc laø: Khoâng ngöøng ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc, ña daïng hoùa caùc loaïi hình giaùo duïc- ñaøo taïo, chính vì vaäy neân moãi chuùng ta phaûi trang bò saún cho mình caùc phöông phaùp giaûng daïy môùi, hay, loâi cuoán ñöôïc hoïc sinh ham thích hoïc, kích thích nieàm ñam meâ hoïc toaùn, bieát hoïc ñeå vaän duïng kieán thöùc vaøo thöïc tieån, thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. 2) Lyù do chuû quan: a/. Trong nhaø tröôøng trung hoïc cô sôû hieän nay, moãi thaày coâ giaùo khoâng ngöøng ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc nhöng vieäc tìm ra phöông phaùp hôïp lí, thu huùt ñöôïc hoïc sinh khoâng phaûi laø moät chuyeän deã daøng chuùt naøo!. Vì chuùng ta ai cuõng coù theå bieát GV thöïc hieän: Traàn Vaên Duõng Tröôøng THCS Myõ Löông Trang 3
4. Toå Chöùc Hoaït Ñoäng Nhoùm Moân Toaùn THCS ñöôïc hoïc sinh toû thaùi ñoä baát hôïp taùc vôùi thaày coâ laø chuyeän thöôøng tình, nhöng baûn thaân thaày coâ coù nhaän ra ñöôïc ñeàu ñoù hay khoâng? môùi laø quan troïng, coù nhöõng thaày coâ vaãn ngheøo naøn vôùi cuoán giaùo aùn cuõ kó ñöôïc mang truyeàn töø lôùp naøy sang lôùp khaùc thaäm chí mang töø naêm naøy sang naêm khaùc!. - Phöông phaùp daïy hoïc cuûa giaùo vieân vaãn coøn naëng neà veà thuyeát trình, giaûi thích saùch giaùo khoa, coøn bò ñoäng bôûi saùch giaùo khoa, chöa coù söï gia coâng ñaùng keå ñeå ñeà xuaát nhöõng phöông phaùp môùi. Vieäâc söû duïng ñoà duøng daïy hoïc coøn haïn cheá, giaùo aùn sô saøi, raäp khung, chöa theå hieän nhöõng hoaït ñoäng treân lôùp cuûa thaày vaø troø, sinh hoaït toå chuyeân moân coøn ngheøo naøn, thieáu thoán veà noäi dung phöông phaùp thieát thöïc ñeå thuùc ñaåy vieäc ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc cuûa thaày coâ giaùo. b/. Ñoåi môùi phöông phaùp hoïc toaùn hieän nay ôû tröôøng trung hoïc cô sôû ñöôïc tieán haønh theo kieåu phaùt hieän vaø giaûi quyeát vaán ñeà thoâng qua caùc hoaït ñoäng, hoïc sinh ñöôïc hoïc taäp caù nhaân (töï hoïc) keát hôïp laøm vieäc theo nhoùm nhoû ( hoïc taäp hôïp taùc ) döôùi söï ñieàu khieån cuûa giaùo vieân, Thaày giaùo toå chöùc tình huoáng coù vaán ñeà, höôùng daãn hoïc sinh hoaït ñoäng theo trình ñoä nhaän thöùc cuûa hoïc sinh, Thaày giaùo laøm troïng taøi thaûo luaän, tranh luaän, choát laïi vaán ñeà vaø khaúng ñònh kieán thöùc. Vôùi söï suy nghó ñoù baûn thaân toâi choïn ñeà taøi: “TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG NHOÙM MOÂN TOAÙN BAÄC TRUNG HOÏC CÔ SÔÛ”, nhaèm goùp phaàn giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà toàn taïi trong caùch daïy hoïc cuõ kó neâu treân. Tuy nhieân, möùc ñoä thaønh coâng cuûa ñeà taøi coøn phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän cô sôû vaät chaát, hoaøn caûnh, tình huoáng rieâng bieät, ngoaøi ra coøn coù ñoäng cô hoïc taäp cuûa hoïc sinh vaø söï quan taâm cuûa caùc baät cha meï hoïc sinh, ñaëc bieät laø loøng nhieät tình cuûa giaùo vieân laø nguyeân nhaân chính daãn ñeán thaønh coâng cuûa ñeà taøi. - Qua nhieàu naêm nghieân cöùu ñeà taøi taïi Tröôøng Trung Hoïc Cô Sôû Myõ Löông toâi muoán duøng liù luaän ñaõ ñöôïc tieáp thu cuøng thöïc tieån ñeå lyù giaûi nhöõng vaán ñeà neâu treân vaø keát quaû aùp duïng cuûa ñeà taøi naøy. II/. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU: - Nhaèm giuùp cho ngöôøi daïy phaùt huy ñöôïc tính tích cöïc, töï giaùc, chuû ñoäng, saùng taïo cuûa ngöôøi hoïc, boài döôõng ñöôïc naêng löïc töï hoïc, töï reøn, loøng say meâ hoïc taäp vaø yù chí khoâng ngöøng vöôn leân cuûa hoïc sinh. - Moïi hoïc sinh ñöôïc tham gia baøi hoïc, khoâng khí hoïc taäp thaân thieän trong lôùp. - Hieäu quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh cao, nhieàu hoïc sinh theå hieän ñöôïc khaû naêng caù nhaân, vaø coù tinh thaàn giuùp ñôõ laãn nhau trong hoïc taäp. - Goùp phaàn thöïc hieän ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc, nhaèm khaéc phuïc loái daïy truyeàn thuï moät chieàu. III/. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU VAØ KHAÙCH THEÅ NGHIEÂN CÖÙU: GV thöïc hieän: Traàn Vaên Duõng Tröôøng THCS Myõ Löông Trang 4
5. Toå Chöùc Hoaït Ñoäng Nhoùm Moân Toaùn THCS 1) Ñoái töôïng nghieân cöùu: - Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø caùch toå chöùc hoïc nhoùm moân toaùn baäc trung hoïc cô sôû. 2) Khaùch theå nghieân cöùu: - Laø Ban Giaùm Hieäu, Giaùo Vieân chuû nhieäm, Giaùo Vieân boä moân ngoaøi ra coøn coù caùc em hoïc sinh, gia ñình hoïc sinh, ñieàu kieän cô sôû vaät chaát cuûa nhaø tröôøng, moâi tröôøng soáng cuûa caùc em hoïc sinh vaø giaùo vieân, söùc khoûe cuûa ngöôøi daïy hoïc cuõng phaàn naøo coù lieân quan ñeán toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. IV/. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU: - Tìm ra nhöõng phöông phaùp toå chöùc hoïc nhoùm moät caùch coù hieäu quaû, giuùp ngöôøi hoïc phaùt huy ñöôïc tính tích cöïc, töï giaùc, chuû ñoäng, tö duy saùng taïo, boài döôõng naêng löïc töï hoïc töï reøn, taïo ñöôïc moâi tröôøng lôùp hoïc thaân thieän ñoaøn keát giuùp ñôõ laãn nhau. - Naém ñöôïc thöïc traïng daïy hoïc hieän nay cuûa giaùo vieân, giuùp ngöôøi daïy coù keá hoaïch cuï theå, traùnh ñöôïc tình traïng hoaït ñoäng töï phaùt manh muùn khoâng lieân tuïc, taïo neân hoaït ñoäng ñeàu ñaïêng, chuû ñoäng giaùo aùn, ñoà duøng daïy hoïc, phieáu hoïc taäp, xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu daïy hoïc. V/. GIAÛ THUYEÁT NGHIEÂN CÖÙU: * Caùc giaû thuyeát ñöa ra nghieân cöùu trong ñeà taøi laø: - Hoïc sinh löôøi bieáng trong hoïc taäp, thuï ñoïâng, khoâng chuû ñoäng tìm kieán thöùc trong baøi hoïc, khoâng tö duy saùng taïo ñeå giaûi quyeát vaán ñeà ñaët ra trong tieát hoïc, thieáu söï taäp trung , lo ra, khoâng quan taâm ñeán kieán thöùc. - Giaùo vieân chöa coù taâm quyeát toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm, hoaëc laø do giaùo vieân chöa naém vöõng ñöôïc hình thöùc toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm, chöa thaáy ñöôïc söï phaùt huy maïnh meõ cuûa hoaït ñoäng nhoùm, xem hoaït ñoäng nhoùm laø hoaït ñoäng röôøm raø, phieàn phöùc khoâng hieäu quaû. * Ñieàu tra cuï theå 36 giaùo vieân cuûa tröôøng trung hoïc cô sôû Myõ Löông vaø 20 giaùo vieân tröôøng baïn veà toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm trong tieát daïy naêm hoïc 2004-2005 nhö sau. + Nhaän ñònh chung: - Giaùo vieân coù tuoåi ngheà töø 1-> 18 naêm coù toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Giaùo vieân coù tuoåi ngheà töø 19 naêm trôû leân thì ñoâi khi coù toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. + Cuï theå: HÑ nhoùm Thöôøng xuyeân Thænh thoûang Ñoái phoù Tuoåi ngheà GV thöïc hieän: Traàn Vaên Duõng Tröôøng THCS Myõ Löông Trang 5