Sáng kiến kinh nghiệm Một số phần mềm hữu ích để ứng dụng vào việc thiết kế bài giảng môn Âm nhạc

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số phần mềm hữu ích để ứng dụng vào việc thiết kế bài giảng môn Âm nhạc

1. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc    ®Ò tµi s¸ng kiÕn kinh nghiÖm S¬ yÕu lÝ lÞch - Hä vµ tªn : §ç Xu©n H­¬ng - Ngµy th¸ng n¨m sinh : 6 / 2 / 1980 - N¨m vµo ngµnh: 2002 - Tæ : X· héi - Chøc vô vµ ®¬n vÞ c«ng t¸c : Gi¸o viªn Tr­êng THCS Hång D­¬ng – Thanh Oai. - Tr×nh ®é chuyªn m«n : Cao ®¼ng S­ Ph¹m - HÖ ®µo t¹o : ChÝnh Quy - Bé m«n gi¶ng d¹y : ¢m nh¹c khèi 6, 7, 8, 9 - Khen th­ëng : ChiÕn sÜ Thi ®ua cÊp c¬ së n¨m häc 2007-2008. §ç Xu©n H­¬ng 1 Tr­êng THCS Hång D­¬ng
2. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc  PHẦN MỞ ĐẦU  I. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sù bïng næ viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trªn toµn cÇu trong mäi ph­¬ng diÖn ®· trë nªn rÊt phæ biÕn vµ kh«ng thÓ thiÕu trªn mäi lÜnh vùc c«ng viÖc. ë ViÖt Nam nãi chung vµ trong ngµnh gi¸o dôc nãi riªng viÖc sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ®· trë nªn phæ cËp vµ mang t×nh th­êng nhËt. Víi viÖc gi¸o dôc bé m«n ¢m nh¹c trong nhµ tr­êng phæ th«ng còng vËy, trong mçi tiÕt häc ¢m nh¹c giê ®©y ®Ó tho¸t khái c¸ch d¹y chay hoÆc cã ch¨ng lµ víi vµi thø ®å dïng l¹c hËu, tÝnh trùc quan vµ thÈm mÜ thÊp, ng­êi gi¸o viªn cã thÓ khai th¸c vµ sö dông c«ng nghÖ th«ng tin nh­ mét c«ng cô h÷u Ých ®Ó viÖc gi¶ng d¹y ¢m nh¹c trë nªn hÊp dÉn vµ mang tÝnh chuyªn nghiÖp h¬n. Mäi th«ng tin, tµi liÖu hç trî cho c«ng viÖc gi¶ng d¹y ¢m nh¹c cã thÓ khai th¸c ®­îc trªn m¹ng Internet, c¸c bµi d¹y ®Òu cã thÓ thiÕt kÕ trªn m¸y tÝnh ®Ó trong giê d¹y ng­êi gi¸o viªn sÏ kh«ng cßn ph¶i ®­a nh÷ng gi¸o cô cò mßn hay nh÷ng bøc tranh minh häa tÜnh lÆng víi tÝnh minh häa kh«ng cao, hay nh÷ng b¶n nh¹c víi chÊt l­îng thu thanh kÐm cho häc sinh nghe V× vËy nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña c«ng nghÖ th«ng tin trong viÖc gi¶ng d¹y m«n ¢m nh¹c, ®Æc biÖt lµ trong c¸c tiÕt häc ¢m nh¹c th­êng thøc nh­: Giíi thiÖu nh¹c sÜ næi tiÕng thÕ giíi; Nghe nh¹c; Giíi thiÖu nh¹c cô d©n téc; Giíi thiÖu nh¹c cô n­íc ngoµi; TËp ®äc nh¹c ng­êi gi¸o viªn cã thÓ thiÕt kÕ bµi gi¶ng víi c¸c phÇn mÒm hç trî trªn m¸y tÝnh nh­: PowerPoint (PhÇn mÒm thiÕt kÕ c¸c d¹ng tr×nh chiÕu), Encore 4.5 (PhÇn mÒm chÐp vµ so¹n nh¹c), Internet (M¹ng toµn cÇu khai th¸c tÊt c¶ c¸c th«ng tin cÇn cã) Qua viÖc gi¶ng d¹y m«n ¢m nh¹c tôi đã so sánh giờ học không sử dụng công nghệ thông tin và giờ học có sử dụng công nghệ thông tin thùc tÕ ®· chøng minh lµ chÊt l­îng c¸c giê häc ¢m nh¹c cã sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ®Òu ®em l¹i hiÖu qu¶ rÊt cao. Sù høng thó trong häc tËp cña häc sinh thÓ hiÖn rÊt râ nÐt, ng­êi gi¸o viªn cã nhiÒu c¬ héi ®Ó n©ng cao vµ më réng l­îng kiÕn thøc cÇn cung cÊp cho häc sinh C¸c §ç Xu©n H­¬ng 2 Tr­êng THCS Hång D­¬ng
3. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc dẫn chøng, minh häa chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ h¬n, cuèi tiÕt häc bªn c¹nh viÖc d¹y vµ häc m«n ¢m nh¹c th× mét viÖc quan träng h¬n ®ã lµ häc sinh còng ®· mét phÇn nµo ®­îc gi¸o dôc vÒ thÈm mü, th¸i ®é c¶m thô vµ th­ëng thøc ©m nh¹c. II. MỤC TIÊU cña ®Ò tµi - C¨n cø vµo cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của viÖc gi¶ng d¹y bé m«n ©m nh¹c cã øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong nhµ tr­êng phæ th«ng. - Đề ra một số biện pháp về áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy bé m«n ©m nh¹c. III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI - §èi t­îng häc sinh trường THCS. IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 1. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp trực quan. - Phương pháp phân tích. - Phương pháp nối móc xích - Phương pháp làm việc theo nhóm. - Phương pháp gợi mở - Theo dõi và kiểm tra việc tiÕp thu bµi cña häc sinh trên lớp. - Dự giờ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ë mét sè tr­êng THCS. - §èi chiÕu víi c¸c tiÕt häc chưa sử dụng công nghệ thông tin và các tiết học có sử dụng công nghệ thông tin. 2. Nghiên cứu tài liệu: - Sách giáo khoa Âm nhạc THCS. - LÞch sö ¢m nh¹c thÕ giíi toµn tËp - GS. NguyÔn Xinh Nh¹c ViÖn Hµ Néi. - Website www.classicalarchives.com - ¢m nh¹c thÕ giíi (Giíi thiÖu ch©n dung, t¸c phÈm ©m nh¹c cña c¸c nh¹c sÜ næi tiÕng thÕ giíi) - Website www.vnstyle.vdc.com.vn - ViÖn ¢m nh¹c (Giíi thiÖu c¸c nh¹c cô d©n téc ViÖt Nam) - Website www.nhacvienhanoi.vn - Nh¹c viÖn Hµ Néi - PhÇn t×m kiÕm h×nh ¶nh trong Website: www.google.com.vn §ç Xu©n H­¬ng 3 Tr­êng THCS Hång D­¬ng
4. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc PHẦN NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN 1. Tri giác: ¢m nh¹c lµ mét mãn ¨n v« cïng quan träng víi ®êi sèng tinh thÇn cña con ng­êi, nã t¸c ®éng tíi con ng­êi nh÷ng xóc c¶m kh¸c nhau qua thÝnh gi¸c, lµ nhu cÇu nhËn thøc ho¹t ®éng vµ gi¶i trÝ cña con ng­êi nên trong giảng dạy người giáo viên cần phải có những minh chứng cụ thể để học sinh có thể hiểu và cảm nhận được những cái đẹp những điều hay qua tiếng nói của Âm nhạc. Vì thế phương pháp trực quan chiếm ưu thế, trực quan sinh động mới giúp các em cã tri giác tốt hơn để bài học có hiệu quả tốt. 2. Trí nhớ: - Trí nhớ của học sinh là trí nhớ trực quan hình tượng, sở dĩ học sinh nhớ được kiến thức bài học đều đến với các em từ 5 giác quan: Thị giác (nhìn); Xúc giác (sờ, mó); Vị giác (nếm); Khứu giác (ngửi); Thính giác (nghe). Do đó những hình ảnh vµ ©m thanh trực quan sinh động sÏ giúp các em ghi nhớ bài học nhanh nhÊt vµ lâu nhất. Tóm lại: Quá trình nhận thức của học sinh rất cần đến những phương tiện trực quan sinh động, chính vì đặc điểm đó mà sử dụng đồ dùng dạy học thông qua công nghệ thông tin đối với học sinh lµ rất thích hợp vµ vô cùng cÇn thiÕt. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN *Một số thuận lợi và khó khăn khi thực hiện viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo gi¶ng d¹y bé m«n ©m nh¹c ở trườngTHCS Hồng Dương 1. Thuận lợi: * Nhà trường: -Trường THCS Hång D­¬ng tuy c¬ së vËt chÊt cßn h¹n chÕ nhưng tõ năm học 2008- 2009 đã đáp ứng việc ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi mới phương pháp dạy học và hiện nay nhà trường đã có hai bộ máy chiếu Projector đó là một phần thiết thực vào việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin về đổi mới phương pháp dạy học và §ç Xu©n H­¬ng 4 Tr­êng THCS Hång D­¬ng
5. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm cña nhµ tr­êng cũng lµ tiªu chÝ ®¸nh gi¸ mçi gi¸o viªn. - Được sù ủng hộ của các cấp, ban ngành hỗ trợ cơ sở vật chất cho nhà trường vµ đặc biệt lµ sù quan tâm ®Çu t­ c¸c trang thiết bị cña BGH nhµ tr­êng trong n¨m häc võa qua . - Có máy chiếu Projector, hÖ thèng m¸y vi tính hiÖn ®¹i ®­îc nèi m¹ng Internet - Lµ mét trường chuẩn Quốc gia từ năm 2008 * Giáo viên: - Được tham gia c¸c lớp tập huấn sử dụng công nghệ th«ng tin . - Đã biết sử dụng các phần mềm tin học. - Nhiệt tình, s¸ng t¹o, có ý thức đổi mới phương pháp dạy học. * Học sinh: - §ược học tin học từ khối líp 6, 7, 8, 9. - Häc sinh th­êng rÊt say mª vµ høng thó häc tËp m«n ©m nh¹c, ®Æc biÖt lµ nh÷ng tiÕt häc cã sö dông c«ng nghÖ th«ng tin. 2. Khã kh¨n: - C¬ së vËt chÊt cßn h¹n chÕ phßng häc bé m«n Âm nhạc ch­a chuÈn nªn cã ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng d¹y vµ häc cña gi¸o viªn vµ häc sinh. M«n ©m nh¹c ë ®©y häc sinh cho lµ m«n häc phô, nªn c¸c em ch­a chó träng vµo m«n häc, ë tiÓu häc gi¸o viªn chØ d¹y c¸c m«n chÝnh, d¹y rÊt s¬ sµi, hoÆc thËm chÝ kh«ng d¹y ®Õn ©m nh¹c nªn khi c¸c em vµo líp 6 c¸c em rÊt bì ngì vÒ kiÕn thøc ©m nh¹c - ViÖc x©y dùng vµ thiÕt kÕ 1 bµi gi¶ng cã sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ®ßi hái ng­êi gi¸o viªn ph¶i ®Çu t­ nhiÒu h¬n vÒ thêi gian vµ c¸c ®iÒu kiÖn phôc vô tiÕt d¹y, tr­íc giê d¹y ph¶i chuÈn bÞ l©u h¬n vÒ mäi ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn tr×nh tiÕt häc diÔn ra theo dù kiÕn vÒ mÆt thêi gian, néi dung kiÕn thøc - Giê häc cßn bÞ chi phèi vµ phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn nh­: Phßng häc, nguån ®iÖn, c¸c ®å dïng d¹y häc cÇn thiÕt kh¸c III. MỘT Sè phÇn mÒm h÷u Ých ®Ó øng dông VÀO viÖc thiÕt kÕ bµi gi¶ng m«n ©m nh¹c: §ç Xu©n H­¬ng 5 Tr­êng THCS Hång D­¬ng
6. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc Dùa vµo c¸c tÝnh n¨ng s½n cã trªn m¸y tÝnh gi¸o viªn cã thÓ thiÕt kÕ ®­îc nhiÒu d¹ng bµi ®Ó phôc vô viÖc gi¶ng d¹y m«n ¢m nh¹c trong nhµ tr­êng phæ th«ng nh­: 1. D¹y h¸t: Sö dông phÇn mÒm PowerPoint vµ Encore 4.5 ®Ó thiÕt kÕ d¹ng bµi d¹y h¸t (Bao gåm c¶ nh¹c vµ lêi). Cã thÓ chÌn nh÷ng h×nh ¶nh tÜnh hoÆc ®éng phï hîp víi néi dung bµi h¸t nh­ lµ mét gi¸o cô trùc quan sinh ®éng víi tÝnh thÈm mü rÊt cao. 2.d¹y tËp ®äc nh¹c: Sö dông phÇn mÒm Encore 4.5, Final 2.0 ®Ó chÐp l¹i c¸c tiÕn tr×nh nh­: LuyÖn tËp tiÕt tÊu, luyÖn tËp cao ®é, bµi tËp ®äc nh¹c, lêi ca råi tr×nh chiÕu trªn phÇn mÒm PowerPoint theo ý ®å cña gi¸o viªn. 3. D¹y bµi giíi thiÖu nh¹c cô: Sö dông m¹ng Internet khai th¸c h×nh ¶nh, lÞch sö ra ®êi, tÝnh n¨ng, c¸ch sö dông cña c¸c nh¹c cô d©n téc ViÖt Nam còng nh­ c¸c nh¹c cô n­íc ngoµi víi ©m thanh thùc minh häa. 4. d¹y giíi thiÖu nh¹c sÜ, nghe nh¹c Sö dông m¹ng Internet ®Ó khai th¸c ch©n dung mét sè nh¹c sÜ næi tiÕng trªn thÕ giíi nh­: Mozart, Beethoven, Chopin, Tschaikowski vµ c¸c t¸c phÈm ¢m nh¹c næi tiÕng cña c¸c nh¹c sÜ nµy ®­îc thu thanh víi chÊt l­îng cao nh»m minh häa b»ng ©m thanh chuÈn cña c¸c t¸c phÈm nµy. IV. biÖn ph¸p cô thÓ: 1. ph©n m«n d¹y h¸t: Th«ng th­êng trong mét tiÕt häc d¹y h¸t ng­êi gi¸o viªn th­êng sö dông tranh ¶nh ®Ó minh häa cho néi dung vµ phÇn nh¹c vµ lêi cña bµi h¸t ®­îc photo to ra råi treo lªn b¶ng, c¸ch lµm nµy ®Õn nay ®· trë nªn nhµm ch¸n ®èi víi häc sinh. Thùc tÕ víi c¸ch giíi thiÖu bµi vÉn lµ tranh ¶nh minh häa nh­ng chÊt l­îng nh÷ng bøc ¶nh rÊt cao cã thÓ lµ ¶nh ®éng th× t¸c dông cña nã ®· v­ît tréi so víi c¸ch lµm cò, vÝ dô: Giíi thiÖu häc h¸t bµi: Ca Chiu Sa Nhạc:BLANTE (Nga), lời việt: Phạm Tuyên §ç Xu©n H­¬ng 6 Tr­êng THCS Hång D­¬ng
7. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc Th«ng qua c¸c hiÖu øng tr×nh chiÕu cña phÇn mÒm Powerpoint, c¸c bøc ¶nh nµy cã thÓ chuyÓn ®éng theo ý ®å cña gi¸o viªn víi phÇn giai ®iÖu cña bµi h¸t ®­îc lång ghÐp trùc tiÕp cã thÓ ph¸t ®ång thêi trong qu¸ tr×nh ng­êi gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. Víi phÇn d¹y h¸t, gi¸o viªn cã thÓ ®­a toµn bé phÇn nh¹c vµ lêi bµi h¸t hoÆc ®­a riªng phÇn lêi ca ®Ó h­íng dÉn häc sinh c¸c c¸ch gâ ®Öm: - Gâ ®Öm theo nhÞp. - Gâ ®Öm theo ph¸ch. - Gâ ®Öm theo tiÕt tÊu. §ç Xu©n H­¬ng 7 Tr­êng THCS Hång D­¬ng
8. Sáng kiến kinh nghiệm Âm nhạc Bài hát: Ca Chiu Sa: ﻡ Dòng sông xưa rừng táo trắng hoa nở đôi bờ X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Víi phÇn rÌn luyÖn c¸c kü n¨ng nh­ vËn ®éng phô häa hoÆc tËp biÓu diÔn, tïy thuéc vµo néi dung tõng bµi h¸t cô thÓ mµ ng­êi gi¸o viªn cã thÓ lång ghÐp c¸c Video clip vµo cho häc sinh xem vµ tù t×m c¸ch vËn ®éng phô häa hay biÓu diÔn mét c¸ch hoµn toµn chñ ®éng vµ s¸ng t¹o. Ngoµi ra viÖc x©y dùng c¸c kü n¨ng h¸t n©ng cao còng rÊt dÔ x©y dùng trªn mét s¬ ®å trùc quan, thay cho viÖc gi¸o viªn ph¶i gi¶i thÝch, dÉn gi¶i: §ç Xu©n H­¬ng 8 Tr­êng THCS Hång D­¬ng