Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh Lớp Một

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh Lớp Một

1. Đề tài: Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một MỘT SỐ GIẢI PHÁP BỒI DƯỠNG ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH LỚP MỘT A. MỞ ĐẦU I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Thực trạng của vấn đề Trong những năm gần đây đạo đức học sinh đang là một vấn đề được dư luận xã hội quan tâm và đánh giá khác nhau: khen ngợi, đồng tình ủng hộ và phê phán gay gắt, Tình trạng bạo lực học đường, tệ nạn xã hội, học sinh bỏ học đã và đang xảy ra ở từng bậc học: Tiểu học, Trung học cơ sở và Phổ thông trung học đang là nỗi đau cho toàn xã hội. Vì vậy, mỗi chúng ta hãy cùng nhau “Chung tay góp sức” để loại bỏ những điều không hay không tốt xa rời các em. Là người làm công tác giáo dục, tôi nhận thấy rằng: Bồi dưỡng đạo đức cho học sinh là rất quan trọng. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh được nhà trường, gia đình và xã hội quan tâm. Trong cuộc sống hiện nay, tình hình học sinh suy thoái về đạo đức quá nhiều. Chính vì thế, qua những năm giảng dạy tôi luôn mong muốn học sinh mình lớn lên sẽ thành đạt về tri thức, nhưng đặc biệt phải là những con người có phẩm chất đạo đức tốt. Xây dựng cho các em thành những con người mới, con người xã hội chủ nghĩa mới nhưng dạy không ngoài đạo lí mà nền giáo dục nước nhà đã nung đúc “ Tiên học lễ, hậu học văn”. Ở lứa tuổi tiểu học, phần lớn các em ở độ tuổi 6 - 11 tuổi, các em bắt đầu có ý thức tự hình thành các hành vi đạo đức cũng như là hình thành nhân cách cho mình. Đặc biệt là ở giai đoạn này, các em đang có xu hướng bộc lộ một cách rõ rệt “Cái tôi” của mình. Ngoài ra các em còn phải chịu nhiều tác động từ phía gia đình và xã hội. Như chúng ta đã biết trẻ em sinh ra không phải là có ngay hành vi đạo đức, cùng với sự trưởng thành và phát triển của các em mà do nhiều yếu tố chi - 1 -
2. Đề tài: Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một phối. Đặc biệt gia đình là “cái nôi văn hoá” góp phần lớn vào việc hoàn thiện hành vi đạo đức của các em. Tuy nhiên trong thực tế ở nhiều gia đình hiện nay chưa thực sự là tấm gương để các em noi theo mà họ còn có những hành vi đạo đức không hay, những lời nói không tốt ngay trước mặt các em. Mà ở lứa tuổi các em lại nhảy cảm những điều không tốt từ người lớn nên các em nhanh chóng học theo, các em không biết những điều các em bắt chước là không hay. Đối với học sinh ở lứa tuổi lớp Một, các em chưa phân biệt được những việc làm nào là đúng, những việc làm nào là sai, những cử chỉ nào là tốt hay xấu mà chưa có sự dìu dắt, nhắc nhở của gia đình. Khi đến lớp, các em chưa được giáo viên giải thích rõ ràng về hành vi đúng, sai của chuẩn mực đạo đức vì thế các em còn gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện tốt các hành vi đạo đức. Ngoài ra, mỗi khi các em mắc phải các hành vi đạo đức sai, giáo viên thường không tìm hiểu về nguyên nhân tại sao mà cứ cho rằng em đó làm như vậy là sai mà không có biện pháp giáo dục nhẹ nhàng để nhắc nhở các em, ngược lại giáo viên chỉ áp đặt các sai phạm mà học sinh đã gây ra. Với những quan điểm nêu trên, là người trực triếp giảng dạy ở lớp Một nhiều năm liền, tôi nhận thấy mình cần phải làm gì để những điều đó ăn sâu vào tiềm thức các em sẽ không xóa bỏ được. Qua nhiều năm giảng dạy và chủ nhiệm lớp Một của trường, tôi nhận thấy nguyên nhân dẫn đến những hạn chế nêu trên như sau: 1.1. Về Giáo viên Một bộ phận giáo viên chưa thực sự nhận thức được vai trò và tác dụng to lớn của việc rèn luyện, bồi dưỡng đạo đức cho học sinh đặc biệt là học sinh lớp Một. 1.2. Về học sinh - Chưa xác định đúng đắn động cơ thái độ học tập. - 2 -
3. Đề tài: Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một - Chưa có được lòng nhân ái và ý thức trong công việc; xây dựng, bảo vệ trường học, lớp học. - Chưa có ý thức biết và tôn trọng lao động. - Chưa thực sự biết đoàn kết với bạn bè, còn gây gỗ, đánh lộn, nói lời không hay, ngay trong cả cách xưng hô cũng chưa đúng. - Vệ sinh cá nhân, vệ sinh trường lớp, vệ sinh công cộng chưa tự giác thực hiện. 1.3. Về phụ huynh học sinh - Phần đông các em thuộc gia đình vùng biển nên các em đều được ông bà, bố mẹ cưng chìu. - Một số em ít được bố mẹ quan tâm đến việc học tập. Với tư cách là một giáo viên dạy học sinh lớp Một nhiều năm của trường, tôi luôn trăn trở làm thế nào để bồi dưỡng những hành vi đạo đức chuẩn mực. Vì vậy, tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một” để nghiên cứu. 2. Ý nghĩa và tác dụng của giải pháp 2.1. Ý nghĩa Trẻ đến trường là một bước ngoặc trong cuộc sống và trong sự phát triển tâm lí của các em. Lần đầu tiên đến trường trẻ còn bỡ ngỡ, rụt rè chưa dám tự mình quyết định cách ứng xử .Chỉ sợ những việc mình làm sẽ là sai, sẽ không được thầy yêu bạn mến. Để giúp các em có tính mạnh dạn trong cách nghĩ, cách làm thì việc bồi dưỡng đạo đức cho các em sẽ đáp ứng các yêu cầu đó. Chính vì thế, bồi dưỡng đạo đức cho học sinh là một việc làm cần thiết đối với bất kì một cấp học nào hay một loại hình trường học nào. Ở mỗi lứa tuổi, mỗi cá nhân thì các em có sự khác nhau về yếu tố tâm lý, sinh lý và khác nhau về yếu tố môi trường giáo dục. Càng có sự thay đổi về tính cách, tình cảm - 3 -
4. Đề tài: Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một Giúp cho giáo viên có những kinh nghiệm bổ ích trong công tác rèn luyện, bồi dưỡng đạo đức, giúp cho các trường Tiểu học có thêm nguồn tư liệu trong công tác chủ nhiệm “Đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài vừa hồng vừa chuyên” theo mục tiêu GD-ĐT đã đề ra. 2.2. Tác dụng Các giải pháp này sẽ mang lại hiệu quả cao trong giáo dục đạo đức, nhân cách của mỗi học sinh. Chính qua việc rèn luyện bồi dưỡng đạo đức cho học sinh thì chất lượng học tập của các em sẽ được nâng cao toàn diện. Chính những mầm non “hồng” này là những nhân tài trong tương lai của đất nước. Mặt khác với đề tài “Bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một” làm tiền đề cho những năm còn lại ở cấp Tiểu học và sau này. 3. Phạm vi nghiên cứu đề tài 3.1 Phạm vi về quy mô Về vấn đề bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một, một số hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi trong mối quan hệ của các em đối với bản thân, gia đình, nhà trường, cộng đồng và ý nghĩa của việc thực hiện theo chuẩn mực như: - Biết xác định đúng đắn động cơ thái độ học tập. - Có được lòng nhân ái và ý thức trong công việc, xây dựng , bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. - Có ý thức tôn trọng lao động và yêu lao động. - Thực sự biết đoàn kết với bạn bè, không gây gỗ, đánh lộn, chửi thề, biết cách xưng hô với bạn bè, thầy cô giáo và người lớn. - Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh nơi công cộng . 3.2 Phạm vi về không gian Tại Trường Tiểu học Mỹ An. - 4 -
5. Đề tài: Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một 3.3 Phạm vi về thời gian Từ năm học 2013 – 2014 đến năm học 2014 – 2015. II . PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn 1.1. Cơ sở lí luận Xã hội càng phát triển con người càng phải hoàn thiện, một con người hoàn thiện về nhân cách là con người không chỉ có tài mà cần phải có cả đức. Nhân cách của con người muốn được xây dựng và phát triển cần bắt đầu ngay từ khi mới sinh ra và đặc biệt là trong giai đoạn ngồi trên ghế nhà trường. Có thể nói, việc hình thành và phát triển các phẩm chất đạo đức, tri thức cho thế hệ trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, đây cũng là một trong những nhiệm vụ của nhà trường nói riêng, của ngành giáo dục nói chung cần phải thực hiện. Giáo dục đạo đức cho học sinh lớp Một là một mặt của hoạt động giáo dục nhằm xây dựng cho trẻ em những tính cách nhất định và bồi dưỡng cho các em những quy tắc hành vi thể hiện trong thái độ với bạn bè, gia đình, người khác là nền móng giúp các em đứng vững trong cuộc sống. Trong thực tế hiện nay chất lượng giáo dục đạo đức của học sinh nói chung và của học sinh Tiểu học nói riêng có phần giảm sút bởi ảnh hưởng của nhiều nguyên nhân: Sự cạnh tranh của cơ chế thị trường có mặt tích cực thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. Nhưng cũng dễ phát triển những thói hư, tật xấu ảnh hưởng đến các em. Ta đã biết rằng trẻ em lớn lên, hình thành và phát triển tâm lí chính bằng các hoạt động phong phú đa dạng của các em. Ngoài học tập ở Nhà trường, học sinh Tiểu học nói chung và học sinh lớp Một nói riêng còn được sống và vui chơi với nhiều mối quan hệ trong làng xóm, tiếp xúc nhiều phương tiện thông tin đại chúng tạo nên nhiều yếu tố chi phối và phát triển hành vi đạo đức của các em chưa thực sự đúng. Trong đó, các bậc phụ huynh, những người xung quanh, - 5 -
6. Đề tài: Một số giải pháp bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một các đoàn thể chưa nhắc nhở chỉnh đốn các em kịp thời về những hành vi đạo đức mà các em mắc phải. Ví dụ như: Tin học phát triển các em được học nâng cao hơn qua các phương tiện thông tin đại chúng rất vui và thỏa mái để lĩnh hội kiến thức. Nhưng cũng là nơi mà các em dễ tiếp xúc với các trò chơi không lành mạnh dẫn đến các em không còn thích học nữa. Trong công tác giáo dục trước tiên phải chăm lo bồi dưỡng đạo đức cho học sinh và nhất là học sinh lớp Một, coi đó là cái căn bản, cái gốc cho sự phát triển nhân cách và là nền tảng trong việc tiếp thu tri thức của các em trong hiện tại và trong tương lai. Chính vì thế, tôi cho rằng người giáo viên dạy lớp Một phải là người thật sự nắm bắt được tâm tư tình cảm của các em, ta phải dạy cho các em lễ nghĩa trước, sau đó mới dạy chữ. 1.2. Cơ sở thực tiễn Được phân công giảng dạy ở lớp Một nhiều năm liền là điều kiện để cho tôi tìm tòi và nghiên cứu thực hiện nhiệm vụ giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cho học sinh lớp Một. Tôi tự tìm ra những mặt còn hạn chế về đạo đức của học sinh lớp mình đồng thời đưa ra những hướng giải quyết khác nhau để khắc phục hạn chế trên dần dần. Hướng các em tiến dần đến chuẩn mực đạo đức cần thiết của người học sinh. Đồng thời giúp các em có được những chuẩn mực đạo đức ban đầu làm hành trang để các em bước vào đời. 2. Các biện pháp tiến hành và thời gian tạo ra giải pháp 2.1. Các biện pháp tiến hành Để nghiên cứu tìm giải pháp cho đề tài này, tôi đã sử dụng các phương pháp sau: - Đối với học sinh lớp Một, thật ra các em đã tiếp xúc với cô giáo ngay từ Nhà trẻ, Mẫu giáo vì hầu hết học sinh vào lớp Một các em đã thông qua Mẫu - 6 -