Sáng kiến kinh nghiệm Giúp giáo viên không chuyên dạy tốt môn Âm nhạc

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Giúp giáo viên không chuyên dạy tốt môn Âm nhạc

1. Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc. o0o I. S¬ yÕu lý lÞch: - Hä vµ tªn: Ph¹m ¸nh Ngäc - Ngµy th¸ng n¨m sinh: 25 th¸ng 05 n¨m 1985. - N¨m vµo ngµnh: 10/09/2007 - Chøc vô: Gi¸o viªn. - §¬n vÞ c«ng t¸c: Tr­êng tiÓu häc Thanh V¨n - Tr×nh ®é chuyªn m«n: Trung cÊp s­ ph¹m ¢m nh¹c. - HÖ ®µo t¹o: ChÝnh quy. N¨m häc 2009 - 2010 II. Néi dung cña ®Ò tµi
2. *. Tªn ®Ò tµi: “Gióp gi¸o viªn kh«ng chuyªn d¹y tèt m«n ¢m nh¹c”. *. Lý do chän ®Ò tµi: 1.NhËn thøc vÒ vai trß vµ nhiÖm vô cña viÖc d¹y m«n ¢m nh¹c Trong xu theá hieän nay, ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa xaõ hoäi thì ngaønh giaùo duïc phaûi ñaøo taïo ñöôïc nhöõng con ngöôøi phaùt trieån toaøn dieän. Ñoái vôùi nhaø tröôøng tieåu hoïc muïc tieâu cuoái cuøng laø hình thaønh cho hoïc sinh nhöõng cô sôû ban ñaàu cho söï phaùt trieån ñuùng ñaén vaø laâu daøi veà tình caûm, trí tueä, theå chaát vaø caùc kyõ naêng cô baûn ñeå hoïc sinh hoïc tieáp trung hoïc hoaëc ñi vaøo cuoäc soáng lao ñoäng. Ñaùp öùng muïc tieâu, yeâu caàu aáy maø ôû baäc Tieåu hoïc ñaõ ñöa ra caùc moân hoïc nhö Tieáng Vieät, Toaùn, Ñaïo ñöùc, Töï nhieân xaõ hoäi, Kyõ thuaät, Myõ thuaät, Theå duïc Moãi moân hoïc ñeàu coù vai troø quan troïng goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån toaøn dieän cuûa hoïc sinh. AÂm nhaïc laø moân hoïc ñöôïc ñöa vaøo keá hoaïch daïy ôû Tieåu hoïc nhaèm giuùp hoïc sinh caûm nhaän caùi hay, caùi ñeïp, nhaän bieát theá giôùi xung quanh, phaùt trieån trí naõo, oùc töôûng töôïng qua aâm nhaïc ñeå töø ñoù maø giaùo duïc, hoaøn thieän nhaân caùch hoïc sinh. Ngoaøi ra AÂm nhaïc baäc tieåu hoïc coøn cung caáp nhöõng kieán thöùc cô baûn veà aâm nhaïc (nhaän bieát noát nhaïc, hình noát nhaïc, khuoâng nhaïc, phaùt trieån naêng löïc caûm thuï aâm nhaïc, phaùt trieån khaû naêng nghe nhaïc, ) taïo ñieàu kieän goùp phaàn phaùt hieän vaø boài döôõng cho hoïc sinh coù naêng löïc ñaëc bieät nhöng quan troïng hôn heát aâm nhaïc laø moät nhu caàu khoâng theå thieáu ñoái vôùi ñôøi soáng tinh thaàn cuûa hoïc sinh. Tuy nhieân AÂm nhaïc laø moät moân naêng khieáu, khoâng phaûi giaùo vieân naøo cuõng coù khieáu ñeå daïy.
3. Vaäy phaûi laøm sao ñeå giôø hoïc AÂm nhaïc hieäu quaû, laøm sao ñeå giaùo vieân khoâng chuyeân töï tin daïy toát AÂm nhaïc? Với những tr¨n trë trªn t«i ®· ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi nµy. *. Ph¹m vi thùc hiÖn ®Ò tµi: Tõ th¸ng 9 n¨m 2009 ®Õn th¸ng 4 n¨m 2010. III. qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi: *. Kh¶o s¸t thùc tÕ: Qua c«ng t¸c gi¶ng d¹y t¹i tr­êng TiÓu häc Thanh V¨n. 1. T×nh tr¹ng thùc tÕ khi ch­a thùc hiÖn: . Trong 2 n¨m gi¶ng d¹y bé m«n ¢m nh¹c t¹i tr­êng tiÓu häc Tha nh V¨n, t«i thÊy hieän nay boä moân AÂm nhaïc ñaõ coù giaùo vieân chuyeân traùch, nhöng vaãn khoâng ñuû ñaùp öùng cho nhaø tröôøng vì vaäy ña soá giaùo vieân khoâng chuyeân vaãn ñaûm nhaän daïy boä moân AÂm nhaïc. Ñoái vôùi lôùp 4,5, vieäc hoïc AÂm nhaïc chuyeån sang giai ñoaïn môùi: Vöøa hoïc haùt, vöøa hoïc nhöõng kyù hieäu ghi cheùp nhaïc vaø taäp ñoïc nhaïc, giaùo vieân laïi caøng gaëp nhieàu khoù khaên hôn cụ thể: Giaùo vieân ngaïi haùt, chØ cho nghe nhaïc maãu laø chính roài hoïc sinh haùt theo hoaëc coù daïy nhöng khoâng theå söûa sai cho hoïc sinh, hay chæ daïy chieáu leä, daïy löôùt chöa chuù troïng ñaàu tö tieát daïy. Vôùi nhöõng caùch daïy treân khoâng nhöõng laøm cho hoïc sinh khoù caûm nhaän caùi hay, caùi ñeïp qua AÂm nhaïc maø coøn laøm cho giôø hoïc trôû neân ñôn ñieäu, buoàn teû, khoâng taïo ñöôïc höùng thuù hoïc taäp cho hoïc sinh. Ngoµi ra do ®Æc tr­ng bé m«n trong 1 tieát daïy coù nhieàu hoaït ñoäng mµ hoïc sinh khoâng coù ñuû nhaïc cuï hoïc taäp. Hoïc sinh goàm nhieàu ñoái töôïng, söû duïng nhaïc cuï chöa thaønh thaïo. Tr­êng häc ch­a cã phßng chøc n¨ng. Hoïc sinh goõ
4. ñeäm, khi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng biÓu diÔn: H¸t ®ång ca, trß ch¬i ©m nh¹c aûnh höôûng ñeán caùc lôùp khaùc. 2. Sè liÖu tr­íc khi thùc hiÖn ®Ò tµi: *§èi víi gi¸o viªn Tæng sè GV toµn tr­êng: 33®/c, trong ®ã BGH: 3®/c, nh©n viªn: 5®/c, gi¸o viªn ®øng líp: 25®/c- GV ©m nh¹c: 2 - TiÕng Anh: 3 - GV c¬ b¶n: 20. 65% Gi¸o viªn Haùt chöa chuaån, chöa töï tin khi haùt. 50% Gi¸o viªn Chöa naém chaéc 3 caùch goõ ñeäm. 55% Gi¸o viªn Söï hieåu bieát veà nhaïc lyù coù giôùi haïn. 65% Gi¸o viªn Chöa naém chaéc caùc hoaït ñoäng trong töøng tieát daïy. 75% Gi¸o viªn Khoâng bieát nhieàu ñoäng taùc bieåu dieãn ñeå daïy vaän ñoäng phuï hoïa hoaëc thieáu töï tin daïy vaän ñoäng phuï hoïa. 75% Gi¸o viªn Sö dông c¸c nh¹c cô ch­a thµnh th¹o. 75% Gi¸o viªn Vieäc phaùt hieän vaø chænh söûa hoïc sinh haùt sai giaùo vieân coøn luùng tuùng. 65% Gi¸o viªn Chöa coù nhieàu troø chôi cho tieát aâm nhaïc ñeå hoïc sinh höùng thuù hoïc taäp. 70% Gi¸o viªn Hình thöùc, phöông phaùp toå chöùc daïy hoïc chöa phong phuù.
5. *§èi víi häc sinh(sè liÖu n¨m 2008-2009) Khèi ThÓ hiÖn bµi h¸t Gâ ®Öm Lý thuyÕt ©m nh¹c 4 75% 20% 5% 5 78% 25% 15% Hoµn thµnh Ch­a hoµn thµnh Khèi TSHS A+ A SL % SL % SL % 1 58 21 36% 35 60% 2 4% 2 54 25 46%. 29 54% 0 0 3 63 30 48% 33 52% 0 0 3. HÖ thèng nh÷ng biÖn ph¸p (néi dung chñ yÕu cña ®Ò tµi): 1. Giaùo vieân nghe tröôùc nhieàu laàn baøi haùt seõ daïy ñeå haùt ñuùng cöôøng ñoä, tröôøng ñoä, giai ñieäu cuûa baøi haùt. 2. T×m hiÓu th«ng qua s¸ch vë, häc hái kinh nghiÖm cña gi¸o viªn chuyªn tr¸ch,ph©n tÝch kÜ bµi häc tr­íc khi lªn líp. 3. T×m hiÓu th«ng qua s¸ch vë, häc hái kinh nghiÖm cña gi¸o viªn chuyªn tr¸ch. 4. Dùa vµo s¸ch chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng, theo kÕ ho¹ch c huyªn m«n cña tæ . 5. T×m hiÓu qua b¨ng ®Üa nhac, qua c¸c ch­¬ng tr×nh v¨n n ghÖ, qua gi¸o viªn chuyªn tr¸ch. CÇn tËp kÜ c¸c ®éng t¸c tr­íc k hi lªn líp. 6. TËp luyÖn vµ häc hái qua gi¸o viªn chuyªn tr¸ch, qua b¨ng ®Üa. 7. Nghe kÜ bµi h¸t mÉu.
6. 8. VËn dông c¸c trß ch¬i d©n gian, t×m hiÓu qua ti vi, b¨n g ®Üa nh¹c, qua gi¸o viªn chuyªn tr¸ch. 9. Häc hái qua b¨ng ®Üa, qua ®ång nghiÖp. 4. Nh÷ng biÖn ph¸p thùc hiÖn: * Biện ph¸p1: Giaùo vieân nghe tröôùc nhieàu laàn baøi haùt seõ daïy ñeå haùt ñuùng cöôøng ñoä, tröôøng ñoä, giai ñieäu cuûa baøi haùt. Maïnh daïn haùt cho giaùo vieân chuyeân traùch ®Ó cïng haïn cheá, khaéc phuïc sai soùt. KÕt hîp sö dông ®µn hoÆc b¨ng ®Üa ghi s½n bµi h¸t sÏ d¹y. * BiÖn ph¸p 2: T×m hiÓu th«ng qua s¸ch vë, häc hái kinh nghiÖm cña gi¸ o viªn chuyªn tr¸ch,ph©n tÝch kÜ bµi häc tr­íc khi lªn líp. GV laøm maãu töøng caâu cho töøng kieåu goõ ñeäm, yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh kieåu goõ hoaëc giaùo vieân neâu kieåu goõ yeâu caàu HS goõ ñeäm. Khi hoïc sinh goõ ñöôïc giaùo vieân môùi cho goõ ñeäm heát baøi. HS khi ñöôïc goõ ñeäm seõ raát thích vì vaäy deã laøm oàn, aûnh höôûng ñeán lôùp khaùc. Giaùo vieân phaûi naém ñöôïc taâm lyù naøy maø haïn cheá cho goõ ñeäm caû lôùp, chæ neân cho goõ ñeäm theo nhoùm, theo toå nh­ vËy võa ®ì ån mµ l¹i dÔ ph¸t hiÖn ra nh÷ng em gâ sai ®Ó gi¸o viªn kÞp thêi söa. . Phaân bieät 3 caùch goõ ñeäm: C¸c c¸ch gâ ®Öm C¸ch tiÕn hµnh - §äc kÜ bµi, ph©n tÝch vµ ®¸nh dÊu tõng tõ ®­îc gâ ®Öm. Gâ ®Òu tay Gâ ®Öm theo ph¸ch tõ ®Çu tíi cuèi bµi, chó ý mét sè tõ kÕt c©u hoÆc kÕt bµi cã tr­êng ®é lín VD: Nèt tr¾ng( ), nèt tr¾ng
7. chÊm d«i( ), nèt ®en liªn nèt tr¾ng( ) - §äc kÜ bµi, trong c¸ch nµy ®äc tõ nµo ta gâ tõ ®ã, kh«ng ®äc kh«ng gâ. L­u ý c¸c h×nh nèt nh¹c VD: Gâ ®Öm theo tiÕt tÊu lêi ca Nèt mãc ®¬n( ), mãc kÐp( ), mãc ®¬n chÊm d«i( ), nèt ®en chÊm d«i( ) - §äc kÜ bµi, ph©n tÝch vµ ®¸nh dÊu tõng tõ ®­îc gâ ®Öm nhÞp, chó ý nh÷ng bµi cã nhÞp lÊy ®µ, hay bµi h¸t viÕt ë nhÞp nµo?(VD: nhÞp 2, nhÞp 3, nhÞp 4 ). trong c¸ch gâ Gâ ®Öm theo nhÞp nµy ®éng t¸c më tay vµ ®ãng tay ph©n biÖt rÊt râ v× vËy gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn HS thùc hiÖn ®óng ®ãng më tay ®Ó t¹o thãi quen cho HS khi gâ ®Öm nhÞp. *BiÖn ph¸p 3: T×m hiÓu th«ng qua s¸ch vë(VD: S¸ch Båi d­ìng th­êng xu yªn bé m«n ¢m nh¹c cho gi¸o viªn tiÓu häc - NXB Gi¸o dôc, n ¨m 2000), häc hái kinh nghiÖm cña gi¸o viªn chuyªn tr¸ch.Veà nhaïc lyù giaùo vieân caàn taäp trung theo khoái leân keá hoaïch nhôø ñoàng nghieäp höôùng daãn (giaùo vieân chuyeân moân). * BiÖn ph¸p 4: Dùa vµo s¸ch chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng, theo kÕ ho¹ch chu
8. yªn m«n cña tæ . Giaùo vieân baùm saùt saùch giaùo vieân, maïnh daïn ñöa ra muïc tieâu baøi daïy. Giaùo vieân neân töï ñeà ra muïc tieâu vaø daïy ñaûm baûo muïc tieâu ñoù. *BiÖn ph¸p 5: T×m hiÓu qua b¨ng ®Üa nh¹c, qua c¸c ch­¬ng tr×nh v¨n nghÖ, qua gi¸o viªn chuyªn tr¸ch. CÇn tËp kÜ c¸c ®éng t¸c tr­íc khi lªn líp. TÝch cùc tham gia c¸c phong trµo v¨n ho¸ v¨n nghÖ cña tr­êng, ®Þa ph­¬ng( Tham gia ch­¬ng tr×nh mõng xu©n t¹i x· th¸ng 12 n¨m 2010. Tham gia ch­¬ng tr×nh tiÕng h¸t thÇy vµ trß cña huyÖn th¸ng 02 n¨m 2010).Giaùo vieân neân tham khaûo baêng nhaïc thieáu nhi, xem caùc tieát muïc muùa hoaëc toå chöùc cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm töï tìm ñoäng taùc phuï hoaï cho baøi haùt luùc ñoù giaùo vieân seõ coù nhieàu ñoäng taùc höôùng daãn hoïc sinh, phaùt huy tính tích cöïc nôi caùc em. *BiÖn ph¸p 6: TËp luyÖn vµ häc hái qua gi¸o viªn chuyªn tr¸ch, qua b¨n g ®Üa. Giaùo vieân coù theå söû duïng giaùo aùn ñieän töû, thieát keá baøi daïy aâm nhaïc seõ raát hieäu quaû cho duø giaùo vieân khoâng söû duïng ñöôïc ñaøn. * BiÖn ph¸p 7: Nghe kÜ bµi h¸t mÉu. HiÖn nay c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn nªn t­ liÖu cho gi¸o viªn rÊt nhiÒu, v× vËy gi¸o viªn cã thÓ t×m hiÓu th«ng qua b¨ng ®Üa nh¹c, qua h­íng dÉn cña gi¸o viªn chuyªn tr¸ch ®Ó cñng cè kiÕn thøc cña m×nh cho tõng bµi h¸t. Ngoµi ra vieäc chænh söûa hoïc sinh haùt sai ñoøi hoûi veà chuyeân moân, th× giaùo vieân coá gaéng laéng nghe vaø neân chia nhoùm (4 -6 hoïc sinh), ñi xuoáng taän choã häc sinh seõ nhaän ra häc sinh haùt chöa ñuùng, haùt laïc gioïng maø söûa cho häc sinh. Gi¸o viªn còng nªn ph¸t huy tÝch cùc ho¹t ®éng cña
9. nh÷ng em cã n¨ng khiÕu vµo c¸c ho¹t ®éng häc nh­ ®¬n ca, song ca, tèp ca ®Ó c¸c em cã thÓ gióp c¸c b¹n gi÷ ®­îc giai ®iÖu bµi h¸t. *BiÖn ph¸p 8: VËn dông c¸c trß ch¬i d©n gian, t×m hiÓu qua ti vi, b¨ng ® Üa nh¹c, qua gi¸o viªn chuyªn tr¸ch. Th«ng qua mét sè ph­¬ng ph¸p tæ chøc trß ch¬i: Noát nhaïc vui: nghe nhaïc ñoaùn teân baøi haùt Nghe nhaïc ñoaùn caâu haùt trong baøi Haùt theo aâm Coù theå aùp duïng cho Haùt theo tieáng con vaät phaàn cuûng coá moãi Nhìn ñoäng taùc ñoaùn teân baøi haùt tieát hoïc Nhìn tranh veõ, haùt Tìm ñeán ñaây ta caàm tay Tìm ñeán ñaây ta caàm tay muùa vui naøo