Chia sẻ kinh nghiệm học Ngữ văn

Nội dung text: Chia sẻ kinh nghiệm học Ngữ văn

1. [GROUP HỌC NGỮ VĂN: TINYURL.COM/TRUONGLANG] 5:15pm, 15/5/2015 Chia sẻ kinh nghiệm học Ngữ Văn Nhân một bạn hỏi anh về phương pháp học Ngữ Văn, anh xin có một bài viết chia sẻ cùng các em quá trình học Ngữ Văn của anh, để các em tự định hướng (học để làm gì) và định hình (học như thế nào) được cách học cho riêng mình. Anh cảm thấy ngại khi đứng ra chia sẻ kinh nghiệm vì thật sự anh không phải người học giỏi văn. Nhưng rồi anh nghĩ, chính do anh không phải người có tố chất học văn, nên quá trình học vất vả tìm tòi, mày mò của anh chắc hẳn sẽ có những gợi ý có giá trị cho các em. Đây hoàn toàn là những lời chia sẻ, tâm sự bình thường của một người đi trước, các em hãy đọc với tâm lý khách quan và phản biện, thấy chỗ nào không ổn, đoạn nào có vấn đề, các em mạnh dạn lên tiếng, mình sẽ cùng nhau thảo luận làm sáng tỏ nhé. I. Học Ngữ Văn, để làm gì? Anh bắt đầu thích văn chương từ lúc đọc say mê bài thơ Như những con tàu của Tố Hữu, năm lớp 4. Lúc đó anh định hướng về văn chương rất mơ hồ, anh nghĩ: “Ngữ Văn nghĩa là Ngôn ngữ và Văn chương, học ngôn ngữ là để giao tiếp, nói và viết; còn học văn chương là để giao tiếp cho hay ”. Nhưng rồi qua thời gian, anh dần thấy được định hướng như vậy là thiếu sót, sẽ khiến cho khả năng viết lách của mình không thể tốt lên được. * Trong cuộc sống thường ngày, học tốt Ngữ Văn giúp các em: - Giao tiếp tốt, giữ gìn lời nói khéo léo, lễ độ, lịch sự, tế nhị hơn. (Giúp các em giữ gìn, phát triển và tạo mới được nhiều tình cảm tốt đẹp trong các mối quan hệ. Anh không hề có ý nói đến sự giả dối, xu nịnh nha. Những mối quan hệ chân thành, xây dựng bằng ân nghĩa chính là kho báu của các em giữa cuộc sống đấy. Ví dụ khi học tốt văn, các em sẽ biết khen như thế nào là vừa đủ để người nghe hạnh phúc mà không khen quá trớn làm người nghe tự cao – có nhiều cách, như là Phan Hưng Duy, duyphanhung@gmail.com Page 1
2. [GROUP HỌC NGỮ VĂN: TINYURL.COM/TRUONGLANG] 5:15pm, 15/5/2015 mình vừa khen xong thì mình kể liền một người khác mà người được khen cũng biết, người đó còn làm được nhiều hơn giỏi hơn thế – chính cái khéo léo nhắc chuyện vu vơ này của mình sẽ làm người kia hiểu được: “à, mình giỏi còn có người giỏi hơn” nên không tự mãn, tự cao. Chỉ một chút khéo léo vậy thôi, có thể mình cứu được một con người, vì tự cao là liều thuốc độc hại nhất cho tâm hồn). - Viết lách, trình bày vấn đề logic hơn, nhiều cơ hội trong công việc hơn. (Mọi ngành nghề đều phải viết báo cáo sau khi hoàn thành phần việc. Và người lãnh đạo sẽ dựa vào bản báo cáo để đánh giá tài năng của người thừa hành. Có thể các em giỏi, nhưng nếu báo cáo viết không rõ ràng, không suôn, do khả năng viết lách kém thì công việc cũng sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều, chắc chắn sẽ bị sếp đánh giá thấp). - Dễ rung cảm trước điều thiện và bất bình trước điều xấu ác. (Cái rung cảm tự nhiên này nhà văn Nguyễn Nhật Ánh gọi là “cái chuông” trong mỗi con người mà sứ mệnh của mỗi nhà văn là rung nó lên mỗi ngày. Hình ảnh ví von thật dễ thương, và cũng rất đúng. Một tên gọi khác của cái rung cảm đó là lương tâm. Khi tâm hồn các em thấm đẫm những tác phẩm văn học có tính nhân văn, tự nhiên các em sẽ phân biệt đúng – sai (chân) khách quan hơn, phân biệt thiện – ác (thiện) sâu sắc hơn và phân biệt đẹp – xấu (mỹ) tinh tế hơn. Cái rung cảm này có lợi gì? Cái rung cảm này tạo nên sức đề kháng giúp các em đứng vững trước những cám dỗ, trò vui tầm thường, tội lỗi.) * Sau đó, ở một sự đòi hỏi cao hơn, các em học Ngữ Văn là để có đủ kiến thức, luận điểm, khả năng lập luận chặt chẽ để bảo vệ người thiện, điều thiện và lên án kẻ ác, điều ác. Để anh lấy hai ví dụ, từ chuyện nhỏ đến chuyện lớn. Ví dụ một, em có người bạn bị dụ dỗ vào đường dây bán hàng đa cấp. Những kẻ đó nói rất hay, nghe bùi tai và thuyết phục vô cùng nên bạn em tin sống tin chết. Em biết bạn em đang bị lừa, em khổ tâm, nhưng vì em nói không hay, em không biết lập luận, không biết phản biện, bẻ lại những luận điểm mà kẻ xấu đưa ra, nên em chịu, em đành đứng lặng nhìn bạn em bị lừa trong bất lực Phan Hưng Duy, duyphanhung@gmail.com Page 2
3. [GROUP HỌC NGỮ VĂN: TINYURL.COM/TRUONGLANG] 5:15pm, 15/5/2015 Ví dụ hai, chuyện lớn hơn. Có những người lý luận rất hay, nói rất mạnh, rằng có một thiên đường dành cho những ai dám ôm bom cảm tử giết những người không theo đạo. Lạ kì chưa, giết người mà lên thiên đường, vậy mà vẫn có người tin đấy, vì họ nói rất hay, nói rất mạnh, nên nhiều người tin. Mà nếu ngày càng nhiều người có niềm tin sai lầm đó thì sao? Thì trái đất này sẽ không còn nữa, vì con người sẽ tự mình làm nổ tung sự sống. Những người tốt biết đó là sai, biết đó là không đúng, nhưng nếu ta nói không hay bằng những kẻ xấu, thì ta cũng đành im lặng bất lực nhìn thế giới này bị những quả bom sai quấy và oan nghiệt đó huỷ diệt tan tành. Hay có ai đó nói rằng: “Toàn bộ biển Đông là của Trung Quốc”. Mình tức lắm, nhưng mình nói không lại, không bẻ được những luận điệu cướp biển, thì ta đành ngậm đắng, nuốt cay mà chịu đuối lý trong ê chề vậy. Dịp đại lễ “1000 năm Thăng Long – Hà Nội” năm 2010, có câu nói của một diễn giả làm anh nhớ mãi: “Tương lai dân tộc, tương lai nhân loại, nằm trên đầu ngòi bút”. Vì sao vậy? Vì người cầm bút, tức là người tạo ra thông tin, là người chi phối được quan điểm, tình cảm của con người. Nếu họ là người tốt, họ truyền bá điều cao thượng, tử tế thì con người sẽ thương yêu nhau, thế giới sẽ hoà bình. Nếu họ là người xấu, họ truyền bá điều sai lầm: họ nhồi nhét cho lớp trẻ của nước họ “toàn bộ biển Đông là của người Trung Quốc”; họ truyền bá tư tưởng hận thù, chia rẽ; họ truyền bá những lối sống sa đoạ, độc ác thì thế giới này sẽ chìm đắm trong chiến tranh, bom đạn và khổ đau! Nên, chúng ta học Ngữ Văn, còn là để đủ kiến thức, lí lẽ, lập luận để cùng nhau ẩn ác dương thiện, làm cho cuộc đời đẹp hơn, hạnh phúc hơn. Tổng kết lại, ta có 4 mục đích, động cơ khi học Ngữ Văn, những chất liệu cao thượng này chính là lượng thuốc nổ ban đầu, quyết định viên đại bác văn chương của các em sẽ bay thật cao thật xa đến vô cùng hay nhanh chóng yếu dần rồi rơi mất: Phan Hưng Duy, duyphanhung@gmail.com Page 3
4. [GROUP HỌC NGỮ VĂN: TINYURL.COM/TRUONGLANG] 5:15pm, 15/5/2015 1. Giao tiếp tốt, giữ gìn lời nói khéo léo, lễ độ, lịch sự, tế nhị hơn. 2. Viết lách, trình bày vấn đề logic hơn, nhiều cơ hội trong công việc hơn. 3. Dễ rung cảm trước điều thiện và bất bình trước điều xấu ác. 4. Đủ lý lẽ, khả năng lập luận để bảo vệ người thiện, điều thiện và lên án kẻ ác, điều ác. II. Bí quyết học giỏi Ngữ Văn Đây là những điều anh được trải nghiệm, rèn luyện một cách ngẫu nhiên. Nghĩa là khi anh thực hiện những bí quyết này, anh không hề biết nó sẽ giúp anh học Ngữ Văn tốt hơn. Mãi về sau, khi tìm lại những yếu tố làm nên một bài văn hay, anh đã ngạc nhiên vì mình may mắn có được trọn vẹn gần như tất cả. Nên anh vô cùng biết ơn những người Thầy Cô tuyệt vời đã dìu dắt từng bước chân đầu tiên Các em sẽ ngạc nhiên khi đọc những bí quyết. Vì đa phần không liên quan trực tiếp đến việc viết lách. Nhưng hãy thử áp dụng sau một thời gian, các em sẽ hiểu. Trên group mình, anh chỉ chia sẻ những bài viết, tài liệu thuộc về bí quyết thứ 7 – bí quyết liên quan trực tiếp đến việc viết lách. Còn 6 bí quyết bên trên, các em chịu khó vào tường anh nhé, anh sẽ chia sẻ mỗi ngày một ít, các em đọc, suy tư, chiêm nghiệm rồi áp dụng vào cuộc sống, cứ thế qua nhiều tháng các em sẽ thấy hiệu quả như thế nào và vì sao anh lại xếp 6 bí quyết này lên trên bí quyết thứ 7. Anh ví dụ học Ngữ văn cũng như chạy xe máy. - Định hướng (mục I): là bản đồ, la bàn, đôi mắt để các em biết được mình cần đi đến đâu, đi qua những trạm nào để không chạy lung tung vừa hư xe, vừa hao xăng. - Bí quyết 1, 2, 3 và 4 chính là xăng, có nhiên liệu, mà nhiên liệu xịn xe mới chạy ngon được. - Bí quyết 5, 6 là để nâng cấp động cơ, máy móc bên trong xe. - Bí quyết 7 chính là kỹ năng lái xe, lên ga, vào số, đạp thắng, xi nhanh, lách qua vật cản, . Phan Hưng Duy, duyphanhung@gmail.com Page 4
5. [GROUP HỌC NGỮ VĂN: TINYURL.COM/TRUONGLANG] 5:15pm, 15/5/2015 1. Lòng kính trọng các bậc Thánh, vĩ nhân, anh hùng, lãnh tụ dân tộc. 2. Tình yêu nước và Lý tưởng sống phụng sự, cống hiến. 3. Hoàn thiện đạo đức: ▪ Sống chân thật, ngay thẳng. “Người hay nói dối hại người, nói dối để khoe mình hợm hĩnh không bao giờ có thể viết được một áng văn hay”. Các em nhớ chắc điều này nha. Muốn giỏi văn, các em phải đấu tranh quyết liệt với sự giả dối trong lòng mình. ▪ Từng ngày tìm lỗi và sửa lỗi: Em nào mỗi ngày tìm thấy nơi mình 10 lỗi sai trong ý nghĩ, lời nói, hành động thì chắc chắn về sau sẽ viết văn hay và sâu sắc. Anh luôn có quyển sổ ghi lại lỗi của mình, mỗi ngày ghi mỗi nhiều hơn là một dấu hiệu tốt. ▪ Luôn mong muốn bạn bè giỏi hơn mình. ▪ Và giúp đỡ để bạn có điều kiện học tập tốt hơn. 4. Khí công nguyên pháp: Tăng sức tập trung, Tăng khả năng ghi nhớ, Tăng sức dẻo dai, sức bền cho cơ thể trong học tập và lao động. Khí công nguyên pháp còn có công năng giúp các em nam bớt bị ham muốn tình dục vô cớ chi phối làm ảnh hưởng tâm trí, và chữa được bệnh tiểu đường, các bệnh về cột sống. Một ông cụ bị gai cột sống, thoái hoá đốt sống, tiểu đường, sau một thời gian tập được 300 cái thì bệnh đồng loạt hết, khi tập được đến 800 cái thì không ai trong làng võ đánh lại ông (ông là một võ sư). Khí công nguyên pháp (tối thiểu 10-15 phút vào buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng sau khi thức, cố gắng mỗi lần tập ít nhất 50 cái, lên xuống thật nhẹ nhàng, thả lỏng, lưng và trục xương sống không nhúc nhích và vuông góc với mặt phẳng mặt đất): Phan Hưng Duy, duyphanhung@gmail.com Page 5
6. [GROUP HỌC NGỮ VĂN: TINYURL.COM/TRUONGLANG] 5:15pm, 15/5/2015 5. Võ thuật: “Một trí tuệ minh mẫn chỉ có trong một cơ thể tráng kiện” – Thầy dạy Văn cấp tiểu học của anh, luôn nhắc anh như thế, vì anh rất gầy, ốm yếu. Sau này anh mới hiểu. Những thế võ mạnh mẽ, dứt khoát của Tây Sơn Bình Định làm tinh thần các em mạnh lên, từ đó câu văn của em bật ra sẽ mạnh mẽ, cứng cáp, với những chủ đề như tình yêu nước, lên án hiện tượng tiêu cực mà viết được lời văn đanh thép thì giám khảo đọc sẽ sướng và thích lắm. Em nào học Thái Cực Quyền, với lối ra quyền chậm rãi, khéo léo, uyển chuyển sẽ giúp các em có được cái tinh tế, khôn ngoan khi viết lướt qua những vấn đề nhạy cảm như chính trị, triết học mà không làm giám khảo có ấn tượng xấu vì bất đồng quan điểm. Do hai bài khí công ở trên đã mang âm hưởng Thái Cực Quyền rồi nên anh khuyến khích các em học những thế võ vũ dũng hơn, mà võ Bình Định là tuyệt vời nhất. Anh có một đứa bạn, từ khi học võ thì lời văn nghe mạnh mẽ, đanh thép hơn trước rất nhiều. Trước đó bạn anh viết văn mà “cái thần” của bài viết không hề có, không tạo được điểm nhấn trong lòng người đọc. 6. Thiền định (đúng phương pháp Tứ Niệm Xứ): ▪ Diệt trừ những tư tưởng vẩn vơ. Nâng sức tập trung của các em lên một đỉnh cao mới. Đạo Phật gọi là “chánh niệm”. ▪ Từ nơi sức tập trung tuyệt vời này, sự thông minh, nhạy bén xuất sắc sẽ đơm hoa kết trái. ▪ Sự thông minh, nhạy bén đó sẽ là suối nguồn cho sự sáng tạo bất tận. ▪ Hoàn thiện đạo đức: tâm hồn càng yên lắng thì những ý nghĩ sai lầm sẽ nhanh chóng bị phát hiện. Giống như cả lớp đang ngồi yên thì ai đứng dậy là thấy ngay. Mà ý nghĩ sai bị diệt trừ Phan Hưng Duy, duyphanhung@gmail.com Page 6